Tag archieven: maatschappelijke onrust

2012, het jaar van de grote schoonmaak?

ProtestIn 2011 kregen we al te maken met de brokstukken van Rutte I,  2012 wordt misschien het jaar waarin de puinhopen van bruin worden voorkomen. Er dient dan wel het een en ander opgeruimd te worden en de schoonmakers geven vandaag een eerste voorzet. In Nijmegen start een estafetteactie en wat de vakbonden betreft is dat het begin van de grootste actie ooit, in de schoonmaaksector.

De acties van 2010 staan te boek als de langste staking sinds 1933. Negen weken staakten schoonmakers voor loonsverhoging en meer respect. Het succes was blijkbaar weinig duurzaam, want ook nu is, naast een betere cao, meer respect een van de eisen.

Wat hebben cao-acties met Rutte I te maken? Alles. Nu organisaties moeten bezuinigen, zijn ook de schoonmakers de klos. Ik durf hier te stellen dat niet alleen op mijn werk beknibbeld is op het aantal schoonmaaktaken. Het afgelopen jaar kregen de schoonmakers minder te doen en zag ik het aantal medewerkers halveren. En dat voor een prijs, waar een gemiddeld ict-bureau zich niet laat inhuren.

Er is al eens gesproken over de stapelingseffecten van Ruttes bezuinigingen. Van een domino-effect is zeker sprake. Een maand eerder dan in 2010 nemen schoonmakers het voortouw en trekken een grens. Geen verkeerd signaal nu extra bezuinigingen boven ons hoofd hangen.

Signalen waren er genoeg in 2011. In de Onrustmonitor hielden we dat bij en op 31 december sloot Rutte I het maatschappelijk onrustige jaar af met een gemiddelde van 27,7 acties per maand.
Acties tegen allerlei bezuinigingen vormden de hoofdmoot: 74,1 procent. Arbeidsonrust, in de vorm van stakingen, werkonderbrekingen en andere acties was goed voor 14,5 procent. Overige acties, zoals tegen een nieuwe kerncentrale of tegen het asielbeleid maakten voor 11,4 procent deel uit van alle maatschappelijke onrust.

In de Onrustmonitor 2011 hielden we alle acties bij, die een gevolg waren van het aantreden van Rutte I en het bezuinigingsbeleid. We waren benieuwd hoe het zit met de actiebereidheid van burgers, omdat er menigmaal in de media werd geschreven dat het in Nederland relatief rustig blijft, in vergelijking met andere Europese landen.

Nu lijken veel media vooral geïnteresseerd in acties waar de vlam in de pan slaat. Acties waarbij molotovcocktails door de lucht vlogen en winkels werden geplunderd, zijn in Nederland niet voorgekomen. De vraag is of je dan Nederland mag vergelijken met ander landen. Waarom is het pas nieuwswaardig als er duizenden mensen tegelijk de straat opgaan en daarbij vormen van geweld worden toegepast?

Dat is een ongelijk vergelijk. Het doet onrecht aan de duizenden mensen die op uiteenlopende manieren hun stem hebben laten horen, zonder over te gaan tot gewelddadigheden. Het mag gerust een manco van landelijke media heten, dat alleen de meest spectaculaire acties breed uit worden gemeten.

In 2011 zijn er wel degelijk duizenden mensen tot actie overgegaan. Je kon ze vooral vinden in lokale media, als er weer handtekeningen werden verzameld voor behoud van een bibliotheek of een petitie werd overhandigd om de sluiting van een buurtcentrum of muziekschool te voorkomen. Ook dat heeft met Rutte I te maken, want waarom denkt u dat gemeenten bezuinigen op die voorzieningen?

De petitie of handtekeningenactie heeft tot nu toe de grootste voorkeur als actievorm (31% van alle acties). Ludieke vormen van acties en acties als het samenstellen van boeken, tentoonstellingen, kettingbrieven of protesteren bij raadsvergaderingen, komen met 24% op de tweede plaats. Direct gevolgd door demonstraties en manifestaties ( 23%).
Aan actiebereidheid mankeert niets in Nederland en het valt zonder meer te prijzen dat het bijna allemaal vormen van geweldloos verzet zijn.

Het is 2012. Hebben de schoonmakers de aftrap gegeven voor een even onrustig jaar als 2011? Of kunnen we meer verwachten? We houden de vinger aan de pols en zullen ook dit jaar doorgaan met de Onrustmonitor.

Hier de eindstand van de Onrustmonitor 2011. Details in dit exceldocument.

OnrustMonitor

 

Hebben wij Youp nodig?

TheaterAls iemand een biermerk kan slopen, dan moet een eind maken aan Ruttes rotzooi klein bier zijn. Youp van ’t Hek schreef in het NRC een column en nam het op voor de Alkmaarsche Courant, die van partijdigheid werd beticht, omdat de krant een actie startte tegen de uitzetting van de 10-jarige Yossef. Youp vond het geen vraag of de krant in deze kwestie partijdig mag zijn. Nee, stelde Youp, de krant moet dat nu zijn. Sterker nog: “Wij moeten dit allemaal. Wij moeten dit niet willen. Niet willen dat de ontwikkelingshulp bijna afgeschaft wordt, niet willen dat er een minister op zijn Joodse afkomst wordt aangesproken en niet willen dat er een kansloos kind het land uitgeschopt wordt”.

Twee dagen later verscheen in de Volkskrant en op Joop.nl een uitnodiging van Govert Schilling, die neerkwam op: Youp niet roeptoeteren, maar naar het Malieveld! Als iemand honderduizenden op de been kan krijgen, ben jij het wel.
De auteur bekende al maanden in vertwijfeling te zijn: “Al maanden vraag ik me af: als er honderdduizenden – misschien wel miljoenen – mensen zijn die dit gedoogkabinet niet willen, (…) waar blijft dat massale protest dan?”

Waarop Maina van der Zwan, landelijke coördinator van de Internationale Socialisten, ook op Joop,nl, schreef dat Youp van harte welkom is bij Occupy of een van de vele andere acties die gaande zijn.
Het is dapper je als socialist te afficheren, want wie neemt tegenwoordig een socialist serieus? Sociaaldemocraat is al een beladen stempel. Maar socialist? Die rode ster wenst zelfs Jan Marijnissen niet meer te dragen, verklaarde hij 10 november jl,. in een interview met De Pers. Een bezoedeld woord, omdat het socialisme in de Sovjet-Unie, Oost-Europa en Cuba is mislukt.

Daar heeft hij wel een punt. Nu veel mensen zich achter de oren krabben of het kapitalisme nou wel zo onbezoedeld is, zul je ze toch niet tot het socialisme zien bekeren. Dat hoeft ook niet. Maina van der Zwan heeft gelijk dat honderdduizenden mensen in de weer zijn tegen Ruttes rotzooi.  Al vanaf dat dit kabinet aan het werk toog, zijn velen in beweging gekomen om op te komen voor al dat prachtigs dat Rutte meent terug te moeten geven. Gemiddeld 28 acties per maand. Lokale acties, landelijke acties en de meesten waren tegen de bezuinigingen gericht.

In de OnrustMonitor 2011 zijn acties verzameld, die met name door maatschappelijke organisaties of ongeorganiseerde mensen zelf zijn gestart. Alle acties die door politieke (oppositie)partijen zijn georganiseerd, zijn buiten beschouwing gelaten.
Natuurlijk zou het indruk maken als al die mensen niet zo versplinterd en vaak op enkele doelstellingen gericht actie voeren. Maar is dat geen nostalgie naar tijden dat het woord socialisme nog zonder blikken of blozen kon worden uitgesproken? Is dat geen heimwee naar de dagen dat honderdduizenden, door alle gezindten heen, tegen kernwapens demonstreerden?

De tijden zijn veranderd. Je ziet het aan de actievorm die het meest word gebruikt. Petities en handtekeningenacties zijn veruit populair. Maar de wat ‘hardere’ actievormen namen in de loop van het jaar toe en werden hardnekkiger. Van de grote demonstratie van militairen en kunstenaars tot Occupy. Van demonstraties tegen de bezuinigingen op de sociale werkvoorzieningen tot de stakingen van schoonmakers en in het openbaar vervoer. Wie zich afvraagt wat er mis is met de actiebereidheid van de burgers heeft duidelijk iets gemist.

De ‘roep om Youp’ is goed bedoeld. Het zou ongetwijfeld wat meer mensen op de been brengen als BN’ers ook eens de straat op gingen, in plaats van een singeltje opnemen in de studio of vanaf de beschutte podia roeptoeteren. Ook goed dat het gebeurt, daar niet van. Laat Joop van den Ende eens wat organiseren op het Malieveld. Helemaal leuk als hij de koningin op de première weet te krijgen.
Maar het is niet nodig. Ik voorspel dat volgend jaar de acties onverminderd door zullen gaan en zelfs in intensiteit zullen toenemen. Meer nog dan dit jaar zullen in 2012 meer mensen daadwerkelijk voelen wat de gevolgen van dit kabinetsbeleid zijn. Wordt 2012 het jaar van de onbekende BN'ers?

Wordt dus vervolgd. De laatste update van de OnrustMonitor 2011 en details vind je in dit exceldocument.  We zullen zien wat december nog brengt.

OnrustMonitor11

Kwartaalcijfers Rutte I

KwartaalMet update van de OnrustMonitor 2011.
In het vierde kwartaal van 2011 liggen de koersen op de Beurs van Maatschappelijke Onrust aanzienlijk hoger dan in het vierde kwartaal het jaar ervoor. De Beurs noteert 200 procent meer acties. Hoewel het aandeel publieks(vriendelijke) acties daalde van 2 naar 0, is over de hele linie is een stijgend sentiment te zien. In de top drie steeg het aandeel overige acties van 6 naar 10. De aandelen stakingen en petities stegen respectievelijk van 3 naar 8 en van 6 naar 10.

Op de beursvloer zijn de verwachtingen echter uiterst gespannen. Na een explosief stijgende tendens in de eerste twee kwartalen van 2011, daalde het beurssentiment sterk in het derde en vierde kwartaal.  In oktober leefde  de beurs weer enigszins op en de aandeelhouders hopen dat november en december uiteindelijk in de plus zullen eindigen. Het zou, naast de europaniek die andere beurzen beheerst, een herstel van vertrouwen in eigen daadkracht betekenen.

Het laatste kwartaal zal spannend worden nu het SCP (Sociaal Cultureel Planbureau) in haar laatste rapport “De sociale staat van Nederland 2011” concludeert dat “de economische crisis voorlopig voortduurt en gevolgen zal gaan hebben voor de kwaliteit van leven van veel Nederlandse burgers”. Je kan dat lezen als een argument voor Ruttes bezuinigingen. Daar plaatst het SCP wel een kanttekening bij. Het kabinet kijkt focust teveel op de financiële cijfers en te weinig op de sociale gevolgen van de bezuinigingen.

Rutte trekt zich daar niets van aan en ziet in het SCP-rapport een steuntje in de rug om de aanval op de “onrendabelen” voort te zetten. De zwaksten in de samenleving zullen het hardst getroffen worden, aldus het SCP.
Een deel van Nederland zal daar niet wakker van liggen, een groeiend deel van Nederland twijfelt over Ruttes aanpak. Misschien dat de waarschuwing van het SCP invloed zal hebben op de kwartaalcijfers van Ruttes onrust.

Want vrolijk als altijd, dendert de jonge vader des vaderlands door. Misschien toch te jong voor het vak?
Ook al zullen veel Nederlanders pas volgend jaar de gevolgen van de bezuinigingen merken, het afgelopen jaar waren er al velen die de eerste resultaten op hun bordjes kregen. Reden om in beweging te komen tegen de  bezuinigingen en soms met resultaat. Een paar succesjes van de laatste dagen.

In Roosendaal wordt minder bezuinigd op peuterspeelzalen. In Oss is de huurverhoging voor sportaccommodaties van de baan. In Den Helder wordt tegemoet gekomen aan acties tegen de sluiting van een wijkbibliotheek. In uitgeklede vorm zal die blijven bestaan. En in Etten-Leur zijn bezuinigingen bij gebruikers van scootmobielen voorlopig uitgesteld.

Occupy lijkt ruim baan te moeten maken voor Sinterklaas, maar de beweging breidt zich ondertussen wel uit. Niet alleen in Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Arnhem, Tilburg en Nijmegen staan tenten, ook in IJsselstein, Ede, Leeuwarden, Amersfoort,  Doetinchem en zelfs in Baarn, op de laan tussen paleis Soestdijk en de Naald van Waterloo.

Met 223 acties tegen de bezuinigingen in 2011, wordt het toch echt tijd dat Rutte eens wat serieuzer gaat luisteren naar de geluiden uit de samenleving. Zeker omdat de acties groter en langduriger gaan worden. Niemand is er tegen dat er wat moet veranderen, maar niet op Ruttes manier.

Hier de laatste update van de OnrustMonitor 2011. Klik op het plaatje voor de details. Tekst en uitleg is te lezen in dit artikel van 4 juni, in iets andere vorm ook verschenen op Joop.nl.OnrustMonitor

Update OnrustMonitor

OccupyHet aardige van de Occupybeweging is, dat men de mentaliteit die ten grondslag ligt aan de kredietcrisis aan de kaak wil stellen. En die mentaliteit niet alleen de economie raakt, maar ook het milieu, de gezondheidszorg, het onderwijs en het welzijn van alle mensen. Veel Nederlanders lijken sympathie met de Occupybeweging te hebben. Dat is niet zo vreemd, want veel Nederlanders zijn al ruim een jaar in beweging tegen de bezuinigingen.

Een van de meest recente acties: schoonmakers van de ministeries van Buitenlandse zaken en Sociale Zaken zijn sinds vrijdag in staking. Ze staken omdat ze twintig collega’s dreigen te verliezen wegens de bezuinigingen. Voor de schoonmakers heet het ministerie van Sociale Zaken voortaan het ministerie van Mooie Praatjes en Vieze :Luchtjes.
Hopelijk hebben ze evenveel succes als hun collega’s van het Onze L:ieve Vrouwen gasthuis in Amsterdam. Ze protesteerden tegen bezuinigingen op hun werk en het bestuur van het ziekenhuis heeft die plannen nu ingeslikt.

Er moet nog veel meer worden schoongemaakt, want dat het vies aan toegaat in deze wereld, beginnen steeds meer mensen te begrijpen. De crisis los je niet op met wat bezuinigingen. De crisis vraagt om een structurele herziening van het financiële stelsel. Niet over de ruggen van mensen die geen schuld aan de crisis hebben en al helemaal niet over de ruggen van de meer kwetsbare mensen.

Misschienbetekent de Occupybeweging een omslag in de protesten die in Nederland, al vanaf de installatie van Rutte I, aan de gang zijn. Die protesten waren zeer lokaal, versnipperd en op eigen doelen gericht. Misschien dat nu meer mensen beginnen te beseffen dat het tijd wordt te protesteren tegen de algemene noemer achter de verschillende bezuinigingen. Die algemene noemer: rechts zal de vingers aflikken, aldus Rutte bij de presentatie van het regeer akkoord.
Hij moest dat corrigeren, maar de uitspraak mag tekenend zijn voor de door Occupy aangeklaagde mentaliteit. Er is trouwens niks op tegen als rechts (wat dat ook moge zijn) de vingers aflikt, maar waarom alleen rechts? Waarom mogen we allemaal niet de vingers aflikken?

Dat vragen zich nog steeds veel Nederlanders af, getuige de vele acties die we in de OnrustMonitor verzamelen. Hieronder de laatste updates en hier een nadere uitleg waarom al die acties met het ongelijkheidsbeleid van Rutte I te maken hebben.

Totaalacties (klik op het plaatje voor verder details):
Update OnrustMonitor

Het wordt weer tijd te bepalen waar het allemaal om gaat.

Protest 2.0Drie berichten zijn aanleiding om de OnrustMonitor 2011 weer van een update te voorzien. Op het weblog Stroomopwaarts een nostalgische verzuchting als reactie op de internetpetitie die jongerenorganisaties zijn begonnen om handtekeningen te verzamelen tegen het pensioenakkoord. De schrijver begrijpt dat een internetpetitie van deze tijd is, maar hij mist het elan waarmee 400.000 mensen demonstreerden tegen kernwapens, in 1981.

Er lijkt meer gemis aan bevlogenheid. In De Volkskrant ziet Rutger Bregman, docent geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht, een gebrek aan bezieling. Nog wel het meest bij de sociaaldemocraten.

Daar herkent niet iedereen zich in. Op het weblog Sargasso wordt in één bericht een actie aangekondigd, die op 15 oktober aansluit bij wereldwijde acties tegen de crisismaatregelen. Een vervolg op de Spaanse Indignados (verontwaardigden) en de Occupy Wall Street Movement.
In een ander bericht roept Sargasso de lezers op voorbeelden van hedendaagse actiebereidheid en bevlogenheid aan te dragen. In samenwerking met Vrij Nederland zoekt het weblog naar “nieuwe politieke initiatieven, vooral gedreven door jongeren”. Ze zijn er wel, meent Sargasso en stelt de programmeurs van Het Nieuwe Stemmen en Hack de Overheid als voorbeeld.

Heimwee naar een bepaald soort actief verleden is van alle tijden. Mijn opa vond de Spoorwegstaking een veel heldhaftiger verzet, dan de demonstraties tegen de kernwapens. En in de toch bepaald zeer actieve zeventiger jaren zong Neerlands Hoop: In de jaren zestig had iedereen zo’n smoel, nu eten we gebakken peren met een triest gevoel. Een kwart van toen is aan de drugs, een vierde gesaneerd, de rest is ofwel ingepakt ofwel genuanceerd.
Toch had het illustere duo de hoop dat het met de acties tegen het Wereldkampioenschap Voetballen in Argentinië wat zou worden. Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal op staat, zongen Freek en Bram, met als resultaat 60.000 handtekeningen en tot op vandaag zijn we goed bekend met de beroerde mensenrechten in het Argentinië van die tijd.

Vandaag zijn on-line petities, socialer media en hackeracties middelen waarmee een bezuinigende overheid sterk rekening moet houden. Maar de ouderwetse actiemiddelen zijn nog lang niet uitgestorven. Mensen zoeken elkaar nog steeds op bij manifestaties, demonstraties en tal van andere acties. De OnrustMonitor houdt het allemaal bij. (Klik op het plaatje voor verdere details).

OnrustMonitor

 

De 260 gesignaleerde acties tonen aan dat er flink wat onrust onder Rutte is. Ruim 73% van de acties waren gericht tegen de bezuinigingen, 15% bestond uit arbeidsonrust (o.a. stakingen) en de overige maatschappelijke onrust (ruim 11 %) kende, onder andere, acties tegen een nieuwe kerncentrale en de bouw van een kolencentrale in de Eemshaven. Waarom al de acties met het kabinetsbeleid te maken hebben, wordt in dit artikel uitgelegd.

Op een paar grotere landelijke acties na, is het wel erg lokaal en gefragmenteerd. Nog steeds is niet iedereen er van overtuigd dat het beleid van Rutte I vooral de uitvoering is van politiek gebaseerd op onderbuikgevoel en ziet het kabinet kans zich af te reageren op die mensen in de samenleving die al jaren verdacht worden van luilakkerij, a-sociaal gedrag en frauduleus teren op de centen van de belastingbetaler. Hardnekkige vooroordelen, die op dergelijke minimale cijfers zijn gebaseerd, dat het deze megabezuinigingen absoluut niet rechtvaardigen.

Daar moet een beter antwoord op gegeven kunnen worden, dan de talrijke versplinterde acties. Met een iets andere tekst kan dat liedje uit 1978 wel weer van stal: Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal op staat.

Ruttes Rust.

protestHet zomerreces staat voor de deur. Kabinet en parlement gaan met vakantie. Een groot deel van de burgers hopelijk ook. Rust kan tot bezinning leiden en dat is hard nodig ook, na alle onrust die de kabinetsplannen hebben veroorzaakt.
Tot nu toe lijkt Rutte er niet in te slagen als premier de beste crisismanager ooit te worden. Sinds oktober 2010, na de installatie van zijn kabinet, is de maatschappelijke onrust alleen maar toegenomen.

In de OnrustMonitor houden we alle maatschappelijke reuring bij. Verdeeld in drie categorieën: acties tegen de bezuinigingen, arbeidsonrust en overige acties. De actiebereidheid blijkt flink toegenomen. Van zeven acties in oktober, tot 49 in de afgelopen maand, waarmee juni de heetste maand mag heten. In totaal waren er dit jaar 134 acties tegen de bezuinigingen, 30 arbeidsconflicten en 24 overige acties. Sommigen lopen nog, met name de petities. Sommige acties kunnen op vervolg rekenen, zoals de acties in het openbaar vervoer.

De meest gebruikte actievorm is die van de petitie of handtekeningenactie. Opvallend is dat het aantal demonstraties is toegenomen. Niet alleen in aantal, ook in omvang.
Er zijn veel meer acties geweest dan in de OnrustMonitor zijn vermeld. Maar acties die door politieke partijen zijn geïnitieerd rekenen we niet mee. Alleen de acties die door burgers zelf of hun vertegenwoordigen organisaties zijn in de OnrustMonitor opgenomen.

Acties tegen bezuinigingen op lokale voorzieningen als bibliotheken, zwembaden, amateurkunsten en welzijnswerk kwamen veruit het meeste voor. In de categorie arbeidsonrust zijn het vooral de cao-onderhandelingen die tot oproer leiden.  En onder de overige acties zijn de acties tegen de privatisering van het openbaar vervoer en tegen de plannen voor een nieuwe kerncentrale de koplopers (samengevat in dit overzicht – exceldocument).

Na de grote onrust van afgelopen maand, kan iedereen zich nu eens in alle rust bezinnen. Burgers, organisaties en actievoerders zullen ongetwijfeld nadenken over hoe het nu verder moet. Het kabinet kan zich eens bezinnen of al die onrust niet eens tot wat wijzigingen in de plannen moet leiden. Want laten we niet vergeten dat de 18 miljard aan bezuinigingen wellicht helemaal niet nodig zijn. De economie trekt weer wat aan, de staatssteun is bijna helemaal terugbetaald en er zijn wat meevallers, waaronder de 1,6 miljard hogere gasopbrengsten. Lees een artikel hierover op GeenCommentaar. waarin wordt betoogd dat er helemaal geen redenen zijn voor de bezuinigingen.

Gezien de toenemende actiebereidheid lijken steeds meer burgers dat ook te beseffen. Afijn, hier de onrust waar de arme Rutte mee te maken heeft gehad. Klik op het plaatje voor de details.
onrustmonitor

Rutte, gefeliciteerd!

protestOnze welgemeende felicitaties gaan naar de zo geplaagde heer Rutte. Hij heeft de honderdste actie tegen de bezuinigingen binnen. Een niet geringe prestatie in de acht maanden dat zijn kabinet het land regeert.

Toen Rutte I in oktober vorig jaar van start ging, viel het al snel op dat er heel wat maatschappelijke onrust over straat ging. Dat houden we hier bij met de Onrustmonitor en wel omdat we graag weten of Rutte een uitstekende crisismanager zal blijken te zijn.
Vooralsnog neemt de onrust alleen maar toe, Rutte’s innemende lach ten spijt. Het moet zuur zijn tegen zo’n 144 tekenen van maatschappelijke onrust aan te kijken, terwijl het in 2010 zo rustig leek (16 acties onder Rutte’s bewind). Hier samengevat:
onrust

 

Wie het gedetailleerde overzicht ziet (in dit exceldocument) heeft ongetwijfeld een aantal vragen. We zetten ze op een rij, met de antwoorden erbij.

1. Ik zie vooral lokale acties tegen gemeentelijke bezuinigingen. Wat heeft dat met Rutte te maken?
In de Onrustmonitor zijn alleen de acties op gebied van cultuur, natuurbeheer, passend en hoger onderwijs, en de sociale werkvoorziening rechtsreeks aan Rutte geadresseerd. Het klopt dat de meeste overige acties tegen het lokale bestuur zijn gericht, als protest tegen bezuinigingen op de brandweer, bibliotheken, buurthuizen, sport- en kunstverenigingen, etcetera.
Dat heeft wel alles met Rutte I te maken. Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2010 begonnen de kersverse colleges van B&W hun begrotingsplannen te formuleren. Nog amper klaar of volop bezig daarmee, werd 3 maanden daarna duidelijk met welk kabinet het land het moest gaan doen. Los van de bezuinigingen die de gemeenten al invoerden, tengevolge van de crisismaatregelen onder Balkenende, deed men er nu een schepje bovenop. Men besefte dat onder Rutte I nog meer ingeleverd meot worden. De bezuinigingen van Rutte werden door talloze gemeentebesturen als argument genoemd, om hun stevige bezuinigingsbeleid in de gemeenteraden te verdedigen.

2. Okee, maar die groei van arbeidsconflicten hebben toch niets met de arme man van doen?
Helaas wel. Op een enkel conflict na dat echt alleen berust op een meningsverschil tussen de werknemers en de werkgever (het ontslag van een enkele collega bijvoorbeeld), hebben alle andere acties te maken met vastgelopen cao-onderhandelingen en afslankingsoperaties. Een rechtstreeks gevolg van de crisis èn de oproepen van minister Donner de lonen te matigen en zeker de pensioenregelingen te versoberen.
De crisismaatregelen, onder Balkenende opgezet en voortvarend overgenomen door Rutte, helpen (nog?) niet. Ondanks een licht aantrekkende economie, werkt het kabinet harder aan de fikse bezuinigingen, dan aan de Crisis- en herstelwet. Reden voor werknemers en hun vakbonden niet zomaar akkoord te gaan met elk mager cao-bod of rammelend sociaal plan.
Bovendien: Rutte beloofde dit prachtige land aan de burgers terug te geven. Logisch dat mensen iets moois verwachten, in plaats van aanvallen op hun portemonnee en banen. Daar worden de mensen onrustig van.

3. En die overige maatschappelijke acties dan? Je kunt Rutte toch niet alles in de schoenen schuiven?
Was het maar waar. Zoveel rumoer gun je zo’n sympathieke man niet. Toch hebben acties tegen een nieuwe kerncentrale, tegen de uitlevering van Ron Gongrijp (Wikileaks-affaire), tegen oneigenlijk gebruik van het bsn-nummer (privacy), tegen slechte ouderenzorg en tegen bombardementen in Libië alles met de opstelling van Rutte I te maken.

4. Alles goed en wel, maar wat heeft het voor zin acties te voeren. Ze helpen toch niet?
Dat is maar gedeeltelijk waar. In diverse gemeenten zijn besluiten teruggedraaid of worden heroverwogen Waarmee een aantal bibliotheken, buurtcentra, kinderboerderijen en een gemeentelijk loket gered zijn. Ook zijn hier en daar toezeggingen gedaan minder te bezuinigen op muziekverenigingen of sport- en recreatievoorzieningen.
Op landelijk niveau heeft Rutte besloten de bezuinigingen op hoger en passend onderwijs uit te stellen. Evenals de btw-verhoging op concert- en theaterkaartjes. Nadat militairen talrijke acties bij de kazernes voerden en een mars naar het Malieveld hielden, willen de coalitiepartijen VVD, CDA en PVV nu dat de bezuinigingen op Defensie opnieuw besproken worden.

Dat Rutte I desondanks denkt door te kunnen gaan op de ingeslagen weg, heeft alles te maken met wat Bas Heijne in een NRC-column schrijft: “We zijn te genuanceerd voor radicale opstandigheid. Met ons valt te praten”.
Over al die los van elkaar gevoerde acties: “Er is nog iets: het ontbreken van een besef van gezamenlijkheid. Dat de defensiecultuur wordt afgebroken kan de kunstenaars niet schelen; dat de kunsten aan hun eigen broekriem worden opgehangen, zal de militairen worst wezen. Daar wordt handig gebruik van gemaakt”.
De verdeel en heerstactiek werkt prima. Zeker als de uitvoering van de bezuinigingen vooral op de gemeentelijke bordjes wordt gelegd. Maar als al die acties samenkomen en van het Binnenhof het Nederlandse Tahrirplein maken, zou het kabinet wellicht op andere gedachten gebracht kunnen worden.

Rutte's Torentje omsingelen?

Protesten Een voormalig minister denkt dat de Eurocrisis Rutte de das om doet. Pechtold vindt de verantwoording van Rutte’s crisisbeleid maar broddelwerk. De rest van Nederland protesteert gestaag door tegen de bezuinigingen. Waar gaan we met dit prachtige land toch naar toe?

Woensdag mag Rutte zich verantwoorden in het parlement. Voor een deel gaat
die verantwoording over de laatste maanden van Balkenende. Rutte ging immers pas in oktober 2010 aan de slag. Maar vanaf dat Rutte het roer overnam, werd hij geconfronteerd met een gestaag groeiende stroom protesten. Een groot deel waren gericht tegen lokaal bezuinigingsbeleid, dat echter door de gemeenten wordt verdedigd met het argument dat er rekening moet worden gehouden met Rutte’s bezuinigingen.

De maatschappelijke onrust is in drie categorieën te verdelen. Arbeidsonrust, bezuinigingen en overige maatschappelijke onrust.
Arbeidsonrust betreft stakingen en werkonderbrekingen naar aanleiding van conflicten over cao’s en reorganisaties. Overige maatschappelijke acties zijn bijvoorbeeld de demonstraties tegen een nieuwe kerncentrale, tegen militaire interventie in Libië of tegen oneigenlijk gebruik van het bsn-nummer.
Acties tegen de bezuinigingen vormen de hoofdmoot van alle onrust, maar sinds deze maand scoort arbeidsonrust ook hoger dan in 2010. Zie hier Rutte’s onrust samengevat en vergeleken met periode voor zijn aantreden.

Rutte's Onrust
2010 2010 2011
arbeidsconflicten 14 3 20
acties tegen bezuinigingen 4 12 76
overige maatschappelijke acties 0 2 17

Tot in april liep het aantal acties op. In mei zijn er nog slechts 17 acties gevoerd, maar we zijn nog maar halverwege de maand en er zijn in ieder geval wat acties gepland, waaronder een landelijke manifestatie tegen de bezuinigingen op Defensie.

okt nov dec jan feb mrt apr mei Tot.
Totaal acties 7 3 10 8 12 29 44 17 132


Alle acties zijn terug te vinden in
de Onrustmonitor (exceldocument), die tot en met 15 mei is geactualiseerd.In 2005 omsingelden zo’n 3500 demonstranten de Hofvijver, uit onvrede met Balkenende’s beleid. Dit jaar liepen honderden hoogleraren een rondje rond het Binnenhof. Wanneer zullen al die verspreide acties zich samenballen in een omsingeling van het torentje van Rutte?

Rutte's 1 mei.

1 mei Op de zo rustige dag van de arbeid, even een update van de Onrustmonitor. Ofwel de reuring tegen Rutte.

De Dag van de Arbeid leeft hier alleen als rustdag om te bekomen van de katers die op Koninginnedag zijn opgelopen. Hier zie je een rode vlag alleen nog op een mooie dag, als het te gevaarlijk is te zwemmen in zee.
Oh ja, er is ook nog een feestje bij de PvdA. Vijfenzestig geworden. Tijd om met pensioen te gaan of toch nog maar wat jaartjes doorwerken? De partij kan toch niet alleen voortbestaan door elke 1e mei terug te blikken op een wat roemruchter verleden. Misschien ziet de partij vandaag het licht en vindt ze aansluiting bij de talloze Nederlanders die de laatste maanden handtekeningen hebben verzameld, demonstraties hebben gehouden of andere vormen van protest hielden tegen Rutte’s bezuinigingswoede.

De meeste acties zijn lokaal van aard. Men houdt de gemeentebesturen verantwoordelijk voor sluitingen van bibliotheken, buurthuizen of speeltuinen. Onder Balkenende werden al de plannen gesmeed om de gemeenten minder geld voor welzijn, cultuur, sport en recreatie te geven. Rutte voert dat uit en doet er nog een schepje bovenop. Deze werkwijze leidt er wel toe dat de protesten eerder gericht zijn tegen de burgemeester en niet tegen de minister-president.

De eerste successen zijn geboekt. De bezuinigingen in passend en hoger onderwijs worden uitgesteld. Lokale succesjes waren er ook. In Arnhem waren ruim 8000 handtekeningen genoeg om de sluiting van een gemeentelijke loket
tegen te houden. In Dinkelland bleven muziekonderwijs en muziekverenigingen van bezuinigingen gespaard. Die successen zijn maar relatief, want de te bezuinigen bedragen worden nu ergens anders vandaan gehaald. Het betekent wel dat enig verzet de moeite waard is.

De stand van zaken op
de Onrustmonitor (exceldocument met alle, in de media gesignaleerde acties, bijgehouden vanaf de installatie van het kabinet Rutte). Samengevat zien we dat in zeven maande tijd, op alle fronten het aantal acties is toegenomen.

Rutte's onrust 2010 2011
arbeidsconflicten 17 16
acties tegen bezuinigingen 16 64
overige maatschappelijke acties 1 15

Bij arbeidsconflicten zie je 1 actie minder staan, maar op 11 mei is er een staking gepland van thuiszorgwerkers in Noord-Holland. De staking van garnalenvissers is een week verlengd en er hangt nog steeds een dreiging van acties in de lucht in de welzijnssector en bij Holland Casino.

Bij de acties tegen de bezuinigingen op Defensie liggen protesterende militairen goed op stoom en verwacht wordt dat op 26 mei het zal uitmonden in een grote landelijke manifestatie.
Het aantal overige acties loopt ook op, waarvan het leeuwendeel bestond uit acties tegen de privatisering van het openbaar vervoer en diverse acties tegen de plannen voor een nieuwe kerncentrale.
April is voorlopig de heetste maand gebleken. Petities en handtekeningenacties hebben de voorkeur van actievoerend Nederland, maar april kende ook het hoogste aantal demonstraties en stakingen of werkonderbrekingen.
Rutte's Onrust
Het kabinet denkt de zaakje op orde te hebben en een tegenvaller van ruim 2 miljard euro weg te kunnen werken. Rutte sust de boel door te zeggen dat het eigen risico in de zorg en de kosten voor de huisarts in ieder geval niet duurder worden voor de burgers. Verdere details wil het kabinet niet loslaten en pas bekend maken bij het versturen van de voorjaarsnota, eind juni.
Dat geeft het kabinet nog even de tijd de bezuinigingen te heroverwegen. Het voorjaar is immers al heet genoeg en ik denk niet dat Rutte zin heeft in een kokende zomer.

Rutte's realiteit.

Onrust Rutte schaamt zich nergens voor. Een andere formulering voor ‘het kabinet lijdt geen gezichtsverlies’. Moedige woorden waarmee het uitstel van bezuinigingen in passend en hoger onderwijs werden verdedigd. Van uitstel komt uitvoering, gelooft Rutte nog even bevlogen.

Het draagvlak is broos. zo wordt dit uitstel verdedigd. Wie een beetje om zich heen kijkt, ziet dat in de samenleving het draagvlak voor de bezuinigingsplannen steeds kleiner wordt.
Het draagvlak voor de overige ambities van het kabinet lijkt ook te slinken. Met de demonstratie vandaag, tegen de kabinetsplannen voor een nieuwe kerncentrale, heeft de onrust onder Rutte een voorlopig hoogtepunt bereikt. De maand april is nog maar half voorbij en er zijn al meer acties gepasseerd dan alle voorgaande maanden.
Het kabinet Rutte begon 3 oktober 2009 en zag de maatschappelijke onrust toenemen.
Ruttes Onrust

In oktober 2009 waren er 7 acties, waarvan er 3 in november doorliepen. December piekte met 10 acties, waarvan studentenacties en de staking bij TNT-post de grootste waren.
Dit jaar begon het op te lopen. In januari nog 9 acties, daarna was het met de rust wel gedaan. In februari 12 acties, in maart 28 en ook al is april nog maar op de helft, deze maand zijn er 31 acties geweest. Een overzicht van alle acties tot en met 16 april, vind je in dit exceldocument.

Vergeleken met 2010 is de maatschappelijke onrust met 135 procent toegenomen. De acties tegen de bezuinigingen zijn daar voor het grootste deel verantwoordelijk voor.

2010 2011
arbeidsconflicten 17 14
acties tegen bezuinigingen 16 53
overige maatschappelijke acties 1 13

De Algemene Onderwijsbond en studentenorganisaties hebben geplande acties afgeblazen, nu het kabinet de geplande bezuinigingen even uitstelt. Daarmee creëert het kabinet nauwelijks rust. De mega-bezuinigingen op Defensie hebben de militairen woest gemaakt. De emoties lopen zo hoog op dat het zelfs tot militaire ongehoorzaamheid heeft geleid. De militairen vinden ook burgers en gemeentebesturen aan hun zijde, bij protesten tegen de sluiting van kazernes en vliegkampen. Vooral in die gemeenten waar de lokale economie op de aanwezigheid van de militairen drijft, natuurlijk.

Dat iedereen wel wat van de bezuinigingen zal voelen, zoals Rutte bij het aantreden van het kabinet zei, begint in steeds grotere kring door te dringen. Acties tegen sluitingen van bibliotheken, zwembaden, buurthuizen, gemeentelijke loketten breiden zich uit,
beiaardiers trekken aan de bel en molenaars zijn in hun wiek geschoten. En dan te bedenken dat er nog wel wat ontslagen zullen vallen, de plannen voor een hogere belasting op consumptie nu al tot wrevel leidt en minister Kamp zelf ook onrustig wordt van het groeiend verzet tegen de pensioenplannen.

Een realiteit die het kabinet Rutte misschien dwingt meer plannen uit te stellen. Maar hoe moet dat dan met het teruggeven aan de mensen van dit prachtige land? Ook dat kan Rutte wel vergeten. De mensen komen in actie om al dat prachtigs juist te behouden.