Tag archieven: rijksuitgaven

Meer naar zorg, minder naar hulp

Meer naar zorg, minder naar hulpDe koek mag wel wat anders worden verdeeld, vinden heel wat Nederlanders. Dat stelt het SCP in het Continu Onderzoek Burgerperspectieven. In diverse gespreksgroepen kreeg men de vraag voorgelegd aan welke beleidsterreinen meer of minder geld zou worden uitgegeven, als men het zelf voor het zeggen had (zie persbericht, pdf!).

Volgens het SCP vind 80 procent van de Nederlanders dat er bezuinigd dient te worden op ontwikkelingshulp, internationale samenwerking en vredesmissies. Ook defensie mag het met minder doen, naar de mening van 75 procent en 50 procent wil snoeien op kunst, cultuur en wetenschappen.
Meer geld mag naar de gezondheidszorg, zegt 82 procent en 59 procent wil meer uitgeven aan orde en veiligheid.

Je mag wel concluderen dat veel Nederlanders dus liever eerst wat geld willen spenderen aan de eigen zorgen en dat het economisch leed en de veiligheid in andere delen van de wereld maar op een andere manier moet worden opgelost.
Het stijgende vertrouwen in de economie, dat in hetzelfde rapport bij de Nederlanders is geconstateerd, maakt ons dus blijkbaar niet guller voor mensen die het toch heel wat slechter hebben.

Stel dat elke procentuele Nederlander goed is voor 1 euro, dan zou de rangorde in de rijksuitgaven voor 2009 er aardig anders uitzien, dan op de laatste Prinsjesdag bekend werd.

OCW (Onderwijs, cultuur en wetenschappen) zou niet langer op de 1e plaats staan, maar op de 4e en Volksgezondheid zou stijgen van de 4e naar de 1e plaats.
Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingshulp (7e plaats) en Defensie (9e) zakken naar de 15e en 16e plaats. Justitie (12e) en Binnenlandse Zaken (10e) stijgen naar de 8e en 7e plaats.

Ongeveer dan, want de totale uitgaven mochten niet worden gewijzigd en volgens deze methode zouden de totale uitgaven zo'n 13 miljard euro lager uitvallen (7 procent van het totaal). Maar het geeft bij benadering weer hoe de prioriteiten verschuiven.

Waar ligt dat aan? Weten de ministers van de gesnoeide departementen hun zaken niet zo goed te verkopen aan het publiek? En geldt dat ook voor bijvoorbeeld minister Klink, die er maar op hamert dat de zorgkosten omlaag moeten?
Krijgen Hirsch Ballin (Justitie) en Ter Horst (Binnenlandse Zaken en Veiligheid) een steuntje in de rug?

Of is voor de burger het hemd nader dan de rok? Eerst geld naar eigen zorg, dan pas naar hulp aan minderbedeelden elders in de wereld. Eerst orde en veiligheid in eigen huis, dan pas vrede stichten in externe brandhaarden.

Zou jij het geld ook verdelen volgens de opinie die het SCP weergeeft? Of tot een geheel andere prioriteitenstelling komen?

Vlaktaks of veeltaks

Vlaktaks of veeltaks Het CDA wil aan het belastingsstelsel knutselen. Het haalt daarbij de veelbesproken vlaktaks van stal. Iedereen die inkomen uit arbeid heeft, zou een vast tarief van 33,25 procent moeten betalen. Op het eerste gezicht een mooi idee, want dan zou iedereen er netto op vooruit gaan.

Ook mooi is dat zo een hoeveelheid aan administratieve rompslomp overboord kan. Goed voor het bedrijfsleven en de belastingdienst, die kunnen besparen op de administratieve lasten.
Eén nadeel: de staatskas gaat zo'n 16 miljard euro tekort komen. Dus moet het eenvoudige vlaktaksstelsel opgetuigd worden met toch weer wat complexere maatregelen. Bijvoorbeeld het verhogen van de btw-tarieven. En, opzienbarend, een extra heffing op topinkomens.

Dat op de een of andere manier de staatskas gevuld dient te blijven, staat buiten kijf. Tenzij we van alle collectieve voorzieningen af willen en het asfalt voor de deur rechtstreeks uit eigen zak gaan betalen. Maar voor een aantal collectieve voorzieningen betalen we ook premies en het als we gebruik willen maken van dat asfalt worden we geconfronteerd met een aantal andere belastingen en heffingen. Ze bekeken is het op zich een goed idee de financiering van de samenleving te vereenvoudigen.

In dat kader presenteer ik hier de veeltaks. Is hier al eens eerder aan de orde geweest, maar nu kan er een vergelijk met de vlaktaks van het CDA worden gemaakt.

Het principe: één tarief per inkomensschaal, elke schaal een eigen tarief. Met de veeltaks voor inkomstenbelasting kan de staatskas ruim gevuld worden. Bij deze veeltaks zouden ruim 700 duizend mensen er op achteruit gaan, maar voor ruim 3 miljoen mensen verandert er niets en bijna 3 miljoen mensen gaan er netto op vooruit.
De veeltaks is de enige belasting die wordt betaald. Geen BTW, vennootschapsbelastingen, ook geen kortingen of vrijstellingen.

Waar de CDA-taks een nadeel voor de staatskas betekent, heeft de veeltaks het nadeel dat er geen belastingen meer zijn, die als sturingsinstrument kunnen werken. Er is bijvoorbeeld geen kilometerheffing meer, om rijgedrag te beïnvloeden. Je zou dat soort maatregelen naast de inkomstenbelasting kunnen handhaven, maar het idee was alles erg simpel te houden.

In dit overzicht (excelsheet!) zijn het aantal mensen met inkomen uit arbeid verdeeld naar inkomenshoogte. Ook hier zit een mogelijk knelpunt. Bijvoorbeeld: de inkomenscategorie van 20 tot 30 duizend euro is keurig verdeeld in 10 gelijke groepen. Dat kan in werkelijkheid anders liggen. Als er veel meer mensen een inkomen van 21 duizend euro hebben en maar heel weinig 30 duizend euro verdienen, dan wordt er uit die groep natuurlijk minder belasting ontvangen, dan nu in het overzicht staat vermeld.

In het overzicht kun je aan de rechterkant zien wat er bij de veeltaks en bij het huidige stelsel aan belasting wordt betaald, per individueel inkomen. Onderaan het overzicht staan de bronnen vermeld, die ten grondslag liggen aan de gebruikte factoren (aantal mensen met inkomen uit arbeid, rijksuitgaven).

Met deze veeltaks zou dus louter met inkomstenbelasting de staatuitgaven kunnen worden bekostigd. Zodanig dat er een overschot is, die mogelijke tegenvallers kunnen opvangen. De inkomsten die de overheid nu uit andere bronnen heeft (bijvoorbeeld de accijnzen) komen te vervallen of (bijvoorbeeld de gasbaten) kunnen volledig aan andere doelen worden besteed, zoals innovatie van energiebronnen.

En dan gaan er toch bijna 3 miljoen mensen op vooruit? Dat lijkt te mooi zijn, om waar te zijn. Dus doe ik weer een beroep op de lezers. Wat zie ik over het hoofd of denk je dat de veeltaks de moeite waard is nader uit te werken?

Het meest eenvoudige zou natuurlijk zijn als er helemaal geen belasting wordt betaald. Maar waar moet de overheid dan het nodige geld vandaan halen? Ook ideeën voor een nul-belastingstelssel zijn hier van harte welkom. Of zou het 30-taksstelsel de belastingen rechtvaardig vereenvoudigen?

De toestand in de polder (37)

De toestand in de polder

Secretaris van de AWBZ (Associatie van Wederrechterlijkheid Beoefenende Zelfstandigen): “Ik ben gekrenkt in mijn beroepseer. Ik begrijp de hang naar transparantie. Maar juist het ontbreken van transparantie is één van de kwaliteiten van ons vak.”
De toestand in de polder

Lid van de AWBZ: “Wat nou? Heb ik vakkundig die stukken gesnaaid en keurig aan iemand van de pers overhandigd, ter bevordering van de transparantie, gaan ze zeuren om dat embargo op te heffen! En wie zit er straks dan zonder werk?”

De toestand in de polder

Onafhankelijke crimineel: “Stelletje amateurs!”

De toestand in de polder

Penningmeester van de AWBZ (die Associatie dus…): “2,8 miljard! Ik ga me toch maar omscholen!”

De toestand in de polder

Eerste de beste crimineel: “Zoho. Effe inbreken bij het CBS. Wat zien ik? 6,3 procent meer uitgaven, en dan 5,5 procent meer inkomsten. Maar, kijk nou! Ze houen toch nog 8 miljard over! Okee, da's 800 miljoen minder dan vorig jaar. Snap ik nou hoe ze aan dat bedrag komen waarmee ze willen bezuinigen op de AWBZ (nee, niet onze Associatie maar de Wet…)