Tag archieven: toezicht

Toezicht: ik stond erbij en ik keek ernaar.

ToezienDe afgelopen dagen leek het wel de week van het toezicht. Toezicht gaat het helemaal worden. Het tovermiddel om vallende banken te voorkomen. Maar er valt zoveel meer om op toe te zien. Een blik op het toezicht van de afgelopen week.

12 juli: De Inspectie voor de Gezondheidszorg verscherpt het toezicht op een thuiszorgorganisatie die te laks is met de medicatieveiligheid. De organisatie was al eerder op de vingers getikt, maar de inspectie constateert nog te weinig verbeteringen. Een voorbeeld van toezicht met maar half resultaat.

13 juli: In Druten krijgen twee vrijwilligers een bekeuringsbevoegdheid. Deze boa’s (bijzondere opsporingsambtenaren) gaan toezicht houden op de uiterwaarden om wildkamperen, illegaal vissen en het storten van afval op te sporen. Toezicht dat geen cent kost en toch geld (boetes) in het laatje brengt?

Diezelfde dag meldt de Arbeidsinspectie dat het toezicht op de examens van kraanmachinisten veel beter moet. De vakvereniging Het Zwarte Corps tilt er zwaar aan en is het met de Arbeidsinspectie eens. Niet dat de kraanmachinisten hun vak niet verstaan, zegt de vakvereniging, de examencommissie moet beter opletten. Ja, je moet het toezicht wel op de juiste plek houden.

14 juli: Naar aanleiding van de brand bij Chemie-Pack in Moerdijk is een onderzoek ingesteld naar de veiligheid bij andere bedrijven en twaalf vielen er door de mand. Uiteraard moeten er maatregelen volgen. Eén daarvan, jawel. is beter toezicht. Kwaliteitscriteria waaraan inspecteurs moeten voldoen worden in de wet vastgelegd en er moet elk jaar gerapporteerd worden over de naleving en handhaving bij alle grote risicovolle bedrijven. Het bericht vermeld niet wie daar dan weer toezicht op houdt.

De climax wordt bereikt op 16 juli, vandaag dus. Het toezicht op zwembaden blijkt hopeloos slecht. De toezichthouder van zendmasten vindt het werk bar ingewikkeld en staat er dan ook niet van te kijken dat onduidelijk is waarom de zendmast in Hoogersmilde is gesneuveld. En de toezichthouders bij woningcorporaties verdienen te veel. Daar zullen die twee vrijwillige toezichthouders  in de Drutense uiterwaarden wel jaloers op zijn.

Veel toezicht en veel niet in orde. Toezicht voorkomt dat niet. Is de vraag naar meer en strenger toezicht terecht? Meer toezicht betekent dat inspecteurs langere werkdagen gaan maken of dat er meer inspecteurs bijkomen.
Wat echt werkt is handhaving. Ook zo’n term die vaker opduikt. Toezicht zonder handhaving is hetzelfde als ‘ik stond erbij en ik keek ernaar’. Je ziet twee beren broodjes smeren en dan ben je dus al te laat. Hoe is het mogelijk dat die beesten met hun klauwen in de broodtrommel en koelkast konden komen? Is het toezicht op de Nederlandse dierentuinen echt zo beroerd?

Had men de orde in de dierentuinen strikt gehandhaafd, dan zouden die beren genoeg te eten hebben gehad. Bovendien zou de verlofregeling goed zijn nageleefd. Dan had je hooguit twee beren en een oppasser je broodjes zien smeren.
Als ik zo eens kijk naar de staat van Neerlands toezicht, schieten me zes kleine woordjes te binnen.

De bonus voor de raad van commissarissen

De bonus voor de raad van commissarissen De raden van commissarissen krijgen een demissionaire bonus: een extra taak. Het kabinet stuurt een wetsvoorstel naar de 2e Kamer, die het mogelijk moet maken dat de raad van commissarissen bonussen kunnen aanpassen of zelfs terugvorderen.

Hopelijk gaat de formatie zo traag, dat het wetsvoorstel ook nog door de 1e Kamer kan. Er ligt wel het gevaar op de loer, dat de rechtse meerderheid in de 2e Kamer het voorstel door wil schuiven naar het nieuwe kabinet.
Maar goed, het is er dan toch van gekomen. Een concreet wetsvoorstel om bonussen te corrigeren in tijden van economische malaise, of bij tegenvallende prestaties. Een beetje popi-jopi noemt het kabinet dat de ‘claw back’ regeling.

Daarmee versterkt het kabinet ook de positie van de raad van commissarissen. Normaal gesproken een adviserend clubje, dat ook de boeken mag controleren, maar niet zo gek veel invloed heeft op het bedrijfsbeleid.
Toch kan zo’n raad nog heel wat teweeg brengen. Bij Organon Oss kwam de raad voor commissarissen in actie. Dee aangekondigde ontslagen voorlopig even van de baan zijn. De directie van het bedrijf heeft de raad en de OR iets te laat ingelicht over de plannen en dat is niet volgens de regels. Om een confrontatie met de rechter te voorkomen, gaat de directie alsnog in overleg met de raad voor commissarissen en de OR.
Niet dat het bij elke conflict zo goed gaat. De eigenaars van een zorgboerderij hebben de raad voor commissarissen ontslagen. Hoe dat mogelijk is, mag Joost weten, maar het is gebeurd.

Sinds
de Code Tabaksblat wat is aangepast, is de positie van de raad van commissarissen al wat versterkt. Het is nog maar de vraag of de commissarissen er klaar voor zijn, ook de nu voorgestelde wetswijziging daadwerkelijk uit te voeren.
Organisatorisch dienen de commissarissen nog een inhaalslag te voltooien. Toen in 2008 de Code Tabaksblat werd aangepast om het bonussenbeleid te verbeteren, was het de bedoeling dat de raad van commissarissen de benoeming en de beloning van topbestuurders uit elkaar zouden halen. In de praktijk deed een raad van commissarissen dat beide. Door het te scheiden beoogde men een meer objectievere en onafhankelijkere aanpak. Al snel bleek dat nog lang niet alle raden van commissarissen dat geregeld hadden.

Ook zijn de commissarissen nog lang
niet gewend aan de sterkere positie en bemoeien zich te weinig met het bedrijfsbeleid. Dat meent professor Steven Schuit, die niet alleen kritiek, maar ook de nodige verbeterpunten publiceerde.
Een ander manco is dat leden van de raad van commissarissen vaak ook in het bestuur zitten. Met de twee petten op van de toezichthouder (raad van commissarissen) en de uitvoerder (raad van bestuur), is het natuurlijk lastig onderscheid maken tussen diverse belangen.
En, tot slot, de raden van commissarissen mogen nog wel wat werken aan hun transparantie. Onderzoekers van de Erasmus Universiteit hielden wat jaarverslagen tegen het licht en vonden dat de commissarissen wat te weinig het achterste van hun tong lieten zien, zodat onduidelijk bleef hoe de toezichthoudende taak is uitgevoerd.

Met het wetsvoorstel van het kabinet krijgt de raad van commissarissen er een taak bij. Of die ook goed zal worden uitgevoerd, hangt af van de kwaliteit van de raad. Daar valt nog heel wat aan te verbeteren. Sta er dan ook niet gek van te kijken als er de komende jaren nog steeds onbegrijpelijke bonussen door de mazen van de wet slippen.

Dit artikel hoort in de reeks demissionaire besluiten van het laatste Balkenende kabinet. Eerder waren hier te lezen:
25 februari: Demissionaire verzekering; 19 maart: Demissionaire steun en stabiliteit; 9 april: Regering gaat ondergronds; 17 april: De demissionaris; 26 mei: Ledigheid te huur; 28 mei: Er komt een inspecteur bij de dokter; 4 juni: Demissionaire sinterklaas; 25 juni: Groeten uit Sebaldeburen en 1 augustus: Het web afstoffen; 28 augustus: Demissionaire arbeidsparticipatie.

Meer Toezicht

Meer Toezicht

Mensen houden zich niet altijd en overal aan de spelregels. Je kan dan de discussie aangaan over die regels. Deugen ze wel? Moeten er meer, minder of andere regels komen?

Op diverse gebieden staan de spelregels zelf steeds minder ter discussie, maar groeit de trend het over de naleving van de regels te hebben. Meer specifiek: door het toezicht daar op te verbeteren. De kreet “meer blauw op straat”, wordt nu ook vertaald naar sterker toezicht op de financiële wereld, strakker toezicht op jeugd, ouders en opvoeding, meer bevoegdheden voor Raden van Toezicht in de zorg, enzovoorts, enzovoorts.

Nu is ook het voetbal aan de beurt. De UEFA gaat experimenteren met vijf toezichthouders bij Europa League-wedstrijden. De scheidsrechter en de grensrechters krijgen assistentie van twee officials die toezicht houden op het penalty-gebied.

Dat werd tijd, zeg. Bij sporten als handbal, basketbal en ijshockey is het gewoonte dat een van de twee scheidsrechters het doelgebied in de gaten houdt vanaf de achterlijn. Bij voetbal blijven de scheids en grensrechter op een afstand. Logisch dat er dan wel eens een vergissing wordt gemaakt bij het toekennen van een penalty of het afkeuren van een doelpunt.
Het volk kan soms razend worden over een verkeerde beslissing. In dat geval is er nog het toezicht van de ME die het publiek desnoods het stadion uit ramt, als de opstand uit de hand loopt.

Voetbal is economie. Als verandering der spelregels niet leidt tot het uitbannen van excessen, dan is meer toezicht misschien de oplossing. Want voetbal afschaffen, is geen optie. Money makes the world go round en die bal moeten we dus draaiende houden.
Het grappige is dat de UEFA met dit experiment wil onderzoeken of extra menselijk toezicht een alternatief kan zijn voor het gebruik van video-apparatuur. Waar in de openbare ruimte het aantal camera's toeneemt, overweegt de UEFA dus de camera buiten spel te zetten?

Natuurlijk, beelden zijn ook interpretabel. Een beroemdheid die in een parkeergarage staat te zoenen, kan altijd zeggen dat het geen kus was, maar dat het om mondhygiënische regels nodig was de ander te flossen na een zakendiner. Iemand die bij een pinautomaat staat met een panty over het hoofd, kan stellen dat de wasdroger thuis kapot was en dat moeders heeft gevraagd de was even buiten te drogen.
Bovendien kan ook apparatuur falen. Als apparatuur langs de snelweg
niet goed werkt, kan de controlerende instantie met duur overwerk worden opgezadeld om zo'n 9300 boetes ongedaan te maken.

Meer toezicht. Wie weet helpt het een uitslag van een voetbalwedstrijd te bewerkstelligen waar iedereen het mee eens kan zijn. Wie weet houdt het ondoorzichtelijke gerommel in het strafschopgebied daar mee op. Hulde aan Het Toezicht, als het leidt tot vermakelijke, sportieve, blessurevrije wedstrijden die toch spannend genoeg blijven omdat de scheidsrechter het spel niet elke keer dood moet leggen.

Zijn we zo van god los dat de behoefte aan Het Toezicht toeneemt? Wat te doen als de Grote Oppas even een black-out heeft? Wie houdt de toezichthouder in de gaten?
De regels handhaven door er meer toezicht op te zetten leidt hooguit tot meer penalty's. De discussie zal niet moeten gaan over waar en hoeveel toezicht er moet komen, maar waarom de behoefte aan toezicht toeneemt. Als voetbal tot waanzin leidt, kun je de regels aanscherpen, het toezicht uitbreiden of het hele spel afschaffen. De waanzin zal zich dan naar een ander gebied verplaatsen.

Wat werkt dan wel? Tsja, ik heb de wijsheid ook niet in pacht (“hear, hear!”), maar de eeuwenlange vraag waarom de een iets doet, wat ten koste gaat van een ander, moet je niet smoren in meer regels die meer toezicht nodig hebben.

Zalm's toezicht

Zalm's toezicht Ex-minister van financiën, Gerrit Zalm, mocht voor het eerst de ABN-Amro resultaten van 2008 presenteren. Daarbij lichtte hij ook een tipje van de sluier over de toekomst van die bank, als het samengaan met Fortis voltooid zal zijn. Dat is de klus die Zalm heeft gekregen van zijn opvolger, minister Bos.
Het tipje van de sluier? ABN/Fortis moet weer een normale bank worden. Geen gekke zaken in het pakket en grote terughoudendheid met bonussen.

Ik heb geen idee of Wouter Bos een gedetailleerde taakomschrijving voor Zalm heeft laten maken en hoe groot of klein de vrijheid van Zalm's handelen is. Net zo min als ik een idee heb of Zalm nauw contact houdt met Bos en wie van die twee dan het meest te vertellen heeft.

Eén man is daar niet erg gerust op. Nout Wellink van de DNB (De Nederlandse Bank) wil een buffer tussen ABN/Fortis en Wouter Bos. Een stichting die moet voorkomen dat Bos direct invloed uitoefent op de genationaliseerde bank.

Nou, mij lijkt Zalm daar geknipt voor. Doe laat zijn niet zomaar van alles en nog wat aanleunen door Wouter Bos. Dus waar heeft Wellink het over? Of zijn Bos en Zalm zulke dikke maatjes dat Wellink zich wat buiten spel voelt gezet?
Dat is nergens voor nodig, want zijn DNB moet toezicht houden op banken en dus ook op ABN/Fortis.

Er moet ergens op het crisispad iets zijn gebeurd, waardoor Wellink geen vertrouwen meer heeft in Bos. Juist in deze tijden hoort de minister van Financiën invloed te hebben op de gang van zaken. Tenslotte worden ABN en Fortis gered en omgevormd met staatssteun. Dus waarom een buffer tussen de bank en Bos? Waarom is er een stichting nodig om die twee wat bij elkaar vandaan te houden?

Wellink zegt een groot voorstander te zijn van een parlementaire enquête naar de diepere oorzaken van de crisis. “Wij willen dolgraag vertellen wat wij weten”, zegt hij in het gelinkte AD-artikel.
Ja, dat willen wij ook. We willen ook weten wat Wellink's rol is geweest en of het nou terecht is dat hij geen excuses hoeft te openbaren. En of de DNB nou wel of niet de bonussen bij ABN-Amro heeft goedgekeurd. Wellink zegt van niet, Zalm zegt van wel.

Kijk, daar gaat iets mis. Althans voor Wellink. Bluft hij daarom wel alles te willen vertellen? De ontsnappingsroute voor die boute uitspraak ligt al klaar. Zeer waarschijnlijk komt erg geen parlementaire enquête, waar hij onder ede kan worden verhoord, maar een parlementair onderzoek. Dan kan hij zich beroepen op zijn geheimhoudingsplicht.

Het zal toch niet zo zijn dat het meningsverschil tussen Zalm en Wellink iets te maken heeft met de carrière die ieder voor zich nog denkt te ontwikkelen? Voelt Wellink zich bedreigd door de innige samenwerking tussen Bos en Zalm? Vreest hij zijn baan te verliezen, omdat Bos heeft beloofd dat Zalm de nationale toezichthouder mag worden, als hij de klus bij ABN/Fortis heeft geklaard?