Categoriearchief: De toestand in de polder

Kabinet valt over kernwapens JSF

cc Flickr dullhunks photostream Caution Wet Floor Fallen soldier by BanksyEen opmerkelijke url bij het Telegraafbericht “Kabinet botst met Kamer over kernwapens JSF”.  Het bericht is waarschijnlijk eerder aangemaakt en had toen een andere kop:  “Kabinet valt over kernwapens JSF”.

De Telegraaf kan niet als grootste vijand van dit kabinet worden gezien. Maar is er toch een Telegraafredacteur die hier zijn hart heeft gelucht?

Er is natuurlijk nog een optie. Een insider weet meer en lichtte de Telegraaf in. Iemand binnen het kabinet? Of iemand binnen een van de regeringsfracties? Feit is dat het kabinet niet is gevallen. Hooguit is het kabinet bij een werkbezoek aan Lockheed Martin (het bedrijf dat de JSF maakt) gestruikeld over een paar kernwapens die men net in één van de toestellen wilde laden, om er een proefvlucht mee te maken.

Zijn er andere opties? Jawel.
Lees verder

Rutte slaat er op los

Bruggen slaanWe kunnen voluit aan de slag, zei Rutte bij de eerste persconferentie na de ministerraad. Rutte II heeft wat met slaan. Eerst de bruggen en nu dus een slag er naar slaan. Wat slaat Rutte II zoals nog meer?

De borst. Rutte sloeg zichzelf meteen op de borst. In het persbericht over de persconferentie lezen we: Een aantal voornemens uit het regeerakkoord zijn al direct omgezet in concrete voorstellen. Wat een vaart! Twee van die concrete voorstellen vloeien voort uit passages in het regeerakkoord, waar Rutte II er maar een slag naar deed: de zorgpremie en de woningmarkt. Er moest duidelijkheid komen en die is er nu.

Het nieuwe deelakkoord over de zorgpremie betekent nog steeds dat veel mensen er op achteruit gaan, sommigen iets minder. En maatregelen die de woningmarkt nog steviger zouden frustreren worden voorlopig uitgesteld. Verder mooi nieuws voor wetenschappelijk onderzoek: in één dag tijd 9 miljoen euro meer gekregen dan de 167 miljoen euro die  minister Bussemaker eerder bekend maakte. Het persbericht over de ministerraad spreekt van 176 miljoen euro.

Een onzorgvuldig doorgerekend regeerakkoord en een typefoutje. Als Rutte II zo de komende vier jaar met de cijfers omgaat, hebben we weinig te vrezen, want het pakt tot nu toe gunstig uit.

Het moet gezegd: met verve sloeg Rutte zich door het debat over het regeerakkoord. Jawel, het kabinet zal spijkers met koppen slaan. Rutte deed de ene toezegging na de andere, als antwoord op vragen over meer duidelijkheid. Zonder al te veel morren nam de Tweede Kamer daar genoegen mee. We zijn natuurlijk nieuwsgierig of Rutte zich er even heldhaftig doorheen slaat als de geleverde duidelijkheid tegenvalt.

Eigenlijk is het gek dat het regeerakkoord zo onduidelijk en onsamenhangend wordt gevonden. Want ook na Ruttes regeringsverklaring is één ding duidelijk: wat er ook gebeurt, de schatkist moet er een slaatje uit slaan. Anders gezegd: een gunstig uitpakkende toezegging zal pijn doen op een ander gebied.

Zo langzamerhand lijkt iedereen vergeten te zijn waar de crisis is begonnen. Zichzelf rijk rekenende banken vielen ineens om. Rutte en zijn collega’s werken aan de oplossing. Niet de financiële instellingen, maar de burger wordt aangeslagen.

Het is flauw om dat alleen Rutte aan te rekenen. Na Verhagen en Wilders, mag Samson nu meewerken met de wild om zich heen slaande Rutte. De handen ineen slaan, heet dat. Hoe het ook uitpakt, Rutte I en II zullen de geschiedenis in gaan als de Slag van Rutte.

Rutte II moet huiswerk overdoen

Het debat over de regeringsverklaring is uitgesteld tot dinsdag 13 november. Aanleiding tot het uitstel is de paniek over de zorgpremie. Dat is slechts één maatregel uit een snel in elkaar geflanst en rammelend regeerakkoord. De Tweede Kamer zou Rutte II op moet dragen het hele huiswerk over te doen.

Rutte en Samson waren snel. Ze hebben elkaar wel het ‘vertrouwen’, maar niet ‘de ruimte en voldoende tijd’ gegeven die ze in het regeerakkoord noemen als ‘belangrijke randvoorwaarden’ om ‘Nederland uit de crisis te laten komen’ (alinea zeven en acht uit de inleiding van het regeerakkoord). Nu wordt Rutte II gedwongen de tijd te nemen niet alleen het vertrouwen van de Tweede Kamer, maar ook van een groeiend aantal ongeruste maatschappelijke organisaties en burgers te winnen.

Regeerakkoord creëert wantrouwen

Het aantal alarmerende koopkrachtplaatjes, cijfers over banenverlies en kritische reacties over onduidelijkheden in het regeerakkoord neemt met de dag toe. Is het wantrouwen van de samenleving in Rutte II terecht?

Nee, kan het antwoord zijn. Een regeerakkoord formuleert slechts algemene uitgangspunten. Als Rutte verklaart dat iedereen offers moet brengen, maar dat de regering het akkoord rechtvaardig zal uitwerken, dan zou dat voldoende moeten zijn. De regering kan aan het werk en de debatten volgen wel al onderdelen daadwerkelijk aan de orde komen.

Ja, moet het antwoord zijn, want het regeerakkoord somt 314 maatregelen op, waarvan sommigen haaks staan op wat de regering zegt te willen bereiken.

Verwarrende prioriteiten

Een regeerakkoord hoeft niet uitputtend gedetailleerd te zijn. Het moet wel duidelijke antwoorden geven op de meest prangende vragen van deze tijd. In de structuur en de aandacht die Rutte en Samson aan onderdelen gaven, gaat het al mis.

De volgorde en hoeveelheid tekst van de dertien hoofdstukken suggereren een rangorde van prioriteiten. Zo lijkt het logisch dat het eerste hoofdstuk ‘Nederland uit de crisis: solide en sociaal’ is getiteld. Met 330 woorden wordt er echter minimaal aandacht aan besteed. Het hoofdstukje somt vier concrete maatregelen op, uitgewerkt in niet meer dan 131 woorden. Is dat de hele crisisvisie van Rutte II?

Hoofdstuk zeven, ‘Zorg dichtbij’, lijkt met 2.325 woorden en 33 maatregelen (uitgewerkt in 1.585 woorden) de grootste prioriteit te hebben, gevolgd door de hoofdstukken drie en zes: ‘Duurzaamheid en vernieuwing’ en ‘Van goed naar excellent onderwijs’.
Zo bekeken is dit het prioriteitenlijstje van Rutte II.

Regeerakkoord

Dertien ambities, dertien ongelukken?

Het gaat niet om het aantal woorden, het gaat om de inhoud. Eén voorbeeld volstaat om aan te tonen dat dit regeerakkoord het land niet uit de crisis helpt. Hoofdstuk elf gaat over de arbeidsmarkt. Veertig procent van de tekst gaat over de versoepeling van het ontslagrecht en verkorting van de WW-duur. Dertig procent gaat over hervorming van de Wet Werken naar Vermogen en vierentwintig procent gaat over de kinderopvang. Nul procent gaat over stimulerende maatregelen.

Versoepeling van het ontslagrecht zou de arbeidsmarkt er bovenop helpen. In alle andere hoofdstukken zijn echter passages te vinden die de arbeidsmarkt zwaar zullen belasten. In 38% van de hoofdstukken staan maatregelen die tot banenverlies leiden in de zorg, het onderwijs, de kinderopvang. natuurbeheer en bij de overheden.

Op gebied van de zorg, sociale zekerheid en inkomensbeleid en de woningmarkt (23% van de hoofdstukken) staan maatregelen die tot forse krimp van de huishoudbudgetten zullen leiden. Ook dat heeft effect op de arbeidsmarkt.

In het komende debat hoeft de Tweede Kamer waarschijnlijk het debat over de rammelende zorgpremieplannen niet meer te voeren. VVD en PvdA zijn druk bezig een weg uit die crisis te vinden.  Dat is mooi, want dan heeft de Tweede Kamer alle gelegenheid van Rutte II te eisen dat het zwaar onvoldoende huiswerk over wordt gedaan.

Komkommercampagne.

stemmenVoor politici is de zomervakantie wel aan diggelen. Er moet campagne worden gevoerd. De eerste schoten voor de boeg zijn al gelost en het lijkt er sterk op dat het een komkommercampagne gaat worden. Kijk maar eens naar de speerpunten die partijen tot nu toe in de strijd hebben gegooid.

De PVV was er als eerste bij door er nog maar eens een meldpunt tegenaan te gooien. Wie te hoge salarissen van EU-politici vindt, kan dat melden. Makkie, want de salarissen zijn vrij eenvoudig te vinden en ja, vergeleken met mijn salaris zijn veel te hoog. Maar dat vind ik de salarissen van de PVV-politici ook. En die hebben er niets aan gedaan om te voorkomen dat mijn salaris ie bevroren, terwijl de dagelijkse kosten omhoog gingen.

De ChristenUnie vond dat ook maar flauwekul en vindt het uitermate verkeerd dat de PVV het niet meer over de islam heeft. Dat moet weer op de agenda, is één van de verkiezingsslogans van de CU. Het CU-verwijt dat de PVV met het islamdebat aan populisme deed, is ineens niet meer geldig?

Het CDA laar coryfee Ab Klink het werk doen met oud nieuws: de zorg kan goedkoper. Dat wil zeggen: als huisartsen geen onzinbehandelingen meer voorschrijven. Zeker, huisartsen zijn eigenlijk kwakzalvers, die ook maar wat doen.

GroenLinks gaat voor gratis kraanwater in de horeca. Dat zal een dagje uit inderdaad aanzienlijk goedkoper maken en ons verlies aan koopkracht aardig compenseren.

De VVD wil van het stempotlood af. De stemcomputer moet terug, want de manier waarop in Nederland gestemd wordt is dringend toe aan modernisering, zegt het Kamerlid tegen persbureau Novum, citeert het NRC. Kijk eens aan, dat is gewaagd. Is de VVD niet bang dat het electoraat heel modern de oude partijen inruilt voor al die nieuwe partijtjes die zich hebben aangediend?

De PvdA wil van het chagrijn af. Meer optimisme, scandeert Diederik Samson. Misschien moet hij dan eerst leren lachen als Rutte, de eeuwige optimist bij uitstek.

De SP zal wel blij zijn met de steun van coffeeshops. De gezamenlijke wietverkopers hebben besloten de SP-campagne te steunen omdat Harry van Bommel gezegd zou hebben de coffeeshops als oplossing te zien bij een nieuw blowbeleid.

En D66 wil het aantal gemeenten halveren. Nog niet zo lang geleden is het beleid voor gemeentelijke herindelingen veranderd, omdat er behoorlijk veel verzet tegen was. Roeien tegen de stroom in kun je dus rustig aan D66 overlaten.

Heeft u ondertussen al klare oplossingen gehoord om uit de eurocrisis te komen? Heeft iemand al een helder standpunt verkondigt om een volgende bankencrisis te voorkomen? Heeft ook maar één partij al laten weten hoe de werkloosheid na de verkiezingen wordt opgelost?

Werd ons vroeger een wortel voorgehouden, kregen we wel eens het zoet na het zuur aangeboden, deze campagne moeten we het met komkommers doen. Maar daar is het dan ook zomervakantie voor. Politici zijn wel bij de tijd.

Persconferentie na de campingraad

CampingDe politiek is op zomerreces, maar dat wil niet zeggen dat de dames en heren wat rondlummelen, zo beweert de pr-machine van de overheid. Dat klopt. Het demissionaire kabinet heeft nog veel werk te doen en heeft haar tenten opgezet op veld 13 van camping Boschlust. We troffen de regering bijeen op de wekelijkse campingraad.

Minister 1: “Shit! Crisis!”
De MP: “Wat? Alweer één?”
Minister 1: “Ja, mijn luchtbed is lek”.
Minister 2: “Welja, een lek! Dat kunnen we er nog wel bij hebben”.

De MP: “Nou, dat zien we dan vanmiddag wel verder”.
Minister 3: “Eh, ben je niet bang dat de pers dat als het zoveelste uitstel ziet. Gebrek aan daadkracht en zo?”.
De MP: “Mwah, we zijn demissionair”.
Minister 3: “Jawel, maar ik stel toch voor dat we ons beraden over een passende oplossing”.

De MP: “We? Ik dacht dat we afgesproken hebben dat ieder zijn eigen verantwoordelijkheid heeft?”.
Minister 1: “Ik heb dat luchtbed anders wel van jou gekregen”.
De MP: “Maar ik heb het niet lek gemaakt. Je bent er vast met je puntige ellebogen doorheen gegaan”
Minister 1: “Pardon? Je beschuldigt me van ellebogenwerk?”.

De MP: “Je begrijpt best wat ik bedoel”.
Minister 4: “Nee MP, we hebben eigenlijk nooit begrepen wat je bedoelt. Leg eens uit”.
Minster 2: “Ja, nou je het zegt. Wordt het niet eens tijd voor wat duidelijkheid?”
Minister 3: “Precies! Vertel maar eens waarom we nou in de regen moeten zitten”.

De MP: “Luister, de Grieken …..”
Minister 1: “Nee, nou niet van richting veranderen”.
De MP: “Nee, maar het is natuurlijk wel zo dat de Grieken…”.
Minister 2: “De Grieken, de Grieken! Hebben die dat luchtbed geleverd?”

De MP: “Ha, kijk, de zon breekt al weer door!”
Minister 5: “Zei hij, met een grote grijns….”
Minister 1: “Ja, kun je nou nooit eens wat serieus zijn?”
De MP: “Ik zeg maar zo: een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd”

Minister 3: “Toe maar! Je hebt je verkiezingsmotto gevonden”.
De MP: “Hm, geen slecht idee”.
Minister 2: “Jongens, we dwalen af”.
Minister 5: “Nou, dan zijn we dichter bij huis dan we het laatste jaar ooit zijn geweest”.

Minister 1 leegde de regenlaarzen nog maar eens. Een plotselinge windvlaag, trok een bungalowtent uit de grond. Terwijl iedereen de rondvliegende haringen trachtte te ontwijken. scheurde het canvas van het campingstoeltje van minister 4, die klem kwam te zitten in het aluminium frame. De voorzitter rende door de plassen naar het hoofdgebouw, alwaar de pers hem stond op te wachten.

Op de persconferentie na de wekelijkse campingraad verklaarde de voorzitter dat we tot de enkels in het water staan. “Ik weiger de moed te laten zakken tot dat niveau”, zo verklaarde hij. Op de vraag hoe hij de toekomst zag, antwoordde de voorzitter: “Morgen is er weer een dag”.

Op aandringen van de pers, die wilde weten of het kabinet in staat was vandaag nog concrete maatregelen af te spreken, ontkende de voorzitter dat er onenigheid binnen de campingraad zou zijn en dat men tot een ferm besluit was gekomen: “Begin de dag met een lach”.

“Tegen beter weten in?”, vroeg een van de journalisten. “Ik weet niet beter”, verklaarde de voorzitter.

De parlementaire pianostemmer

2eKamerIk wil graag dat de Kamerleden goed gestemd zijn, waren zo’n beetje Ruttes laatste woorden op de wekelijkse persconferentie na de ministerraad.

Rutte wil de Tweede kamer naar zijn hand zetten. Dat is geen nieuws, dat is wat een minister-president behoort te doen. Anders komt er van zijn beleid weinig terecht. Wel groot nieuws is de opmerking die hij er aan toevoegde: Mijn voorstel zou zijn aan u dat wij samen de kosten delen.

Is Rutte er uit met Verhagen en Wilders? Wordt de volgende bezuinigingsronde een kwestie van samen delen? Geen botte bijl deze keer, maar eerlijk delen?

Op de persconferentie is al jaren, met een onderbreking onder kabinet Balkenende, een clown aanwezig die de laatste vraag mag stellen. Julius Vischjager speelt ook wat piano en het schijnt dt hij eerdaags een schnabbel in de Tweede Kamer heeft. De piano moet echter worden gestemd en Vischjager vroeg Rutte bij wie hij de kosten kon declaren.
Nou, zei Rutte, in ieder geval niet bij het ministerie van Algemene Zaken. Maar hij stelde wel voor de kosten te delen.

Kijk, daar spreekt Ruttes jovialiteit weer. Het lijkt me een uitstekend voorstel dat navolging verdient. De kosten van de crisis, meneer Rutte, kunnen we die niet samen delen? Zou dat de Tweede Kamer goed doen stemmen?

Winteropvang: verborgen dakloosheid?

WinteropvangIn 2009 waren er bijna 18 duizend daklozen in Nederland. Daarvan zwierven er 6.500 rond in de vier grote steden. Nu de kranten ineens weer zijn geïnteresseerd in daklozen, kun je de daklozen weer tellen.

In de nieuwsgaring zijn er elk jaar twee momenten waar de daklozen zich mogen verheugen in de belangstelling van de media: de kerstdagen en de vorstperiode. De rest van het jaar staat dakloosheid alleen in de belangstelling als er ergens wordt geprotesteerd tegen de vestiging van een opvanghuis. Nieuws dat hooguit de lokale katernen van landelijke dagbladen haalt.

Dat dakloosheid en vrieskou journalisten extra werk bezorgd, is niet alleen te danken aan de pers zelf. Gemeenten en hulpverleningorganisaties sturen flink wat persberichten rond. Zij weten ook wel dat de weersberichten meer aandacht krijgen als zich een kansje voordoet op een Elfstedentocht. Wie daar een paar daklozen tussen weet te krijgen, genereert aandacht voor de doelgroep en, niet op de laatste plaats, voor zichzelf.

De kou is een kans om reclame te maken voor al het werk dat wordt gedaan om Nederland daklozenvrij te maken. Afgaande op de berichtgeving rond de winteropvang voor daklozen, moet je constateren dat we zoveel daklozen niet meer hebben. Van de 18 duizend daklozen die het CBS in 2009 telde, zijn er enkele honderden over.

In Den Haag kwamen 100 daklozen op de winteropvang af, in Amsterdam had men het druk met 170 daklozen. De Rotterdams wethouder Hamit Karakus vertelt tegen een reporter van de NOS dat er een tijd geleden nog 2500 daklozen in Rotterdam waren, nu nog maar 20. Toch is de winteropvang door 248 mensen bezocht. Zijn dat allemaal Oost-Europenanen en mensen uit Breda, zoals in het artikel bij de NOS wordt gesuggereerd?
En waar zijn de overige 5.982 grootstedelijke daklozen van het CBS gebleven? Buiten de grote steden moet een Groningse buurtagent een twitteroproep versturen, om de hulp van de oplettende burger in re roepen, op zoek naar bevriezende dak- en thuislozen.

Dat kan maar één ding betekenen: òf het CBS zit er flink naast, òf  de rest van het jaar zijn er bedden te weinig, maar wordt dat opgelost door een toegangsprijzen te heffen en niet iedere dakloze binnen te laten.

Dan wordt er ook over thuislozen gesproken. Die zijn toch niet dakloos? Wat moeten zij dan aan de poorten van de extra winteropvang?
Thuisloos is het etiket voor mensen die geen familie, vrienden of kennissen hebben, die een helpende hand bieden. Meestal mensen die ook geen sociale vaardigheden bezitten om zo’n netwerk op te bouwen of te onderhouden. Vaak ex-daklozen. Sommigen zijn afgesloten van elektra en gas, wegens nog af te lossen schulden. Anderen hangt om diezelfde reden een huisuitzetting boven het hoofd. Dat gaat pas gebeuren als de temperatuur weer boven nul komt, want de energieleveranciers zijn wel zo coulant om nu niemand de straat op te zetten.

Thuisloos is niet dakloos. De bewoners van de sociale pensions van het Leger des Heils zijn niet dakloos. Psychiatrische patiënten die in een gedwongen opname  zitten (ruim 18.000 in 2009) zijn niet dakloos. Mensen die in RIBW-instellingen zitten (ongeveer 24.0000), zijn niet dakloos. Daarmee hebben we wel de doelgroep in beeld. Hier zitten mensen bij die ooit dakloos waren of nog steeds een gerede kans maken het te worden.
De daklozen die van de reguliere nachtopvang gebruik maken en overdag naar dagopvang en werk- en activiteitenprojecten (moeten) gaan, zijn niet echt dakloos.  Zo bekeken kan een wethouder dus stellen dat er nog maar 20 echte daklozen in zijn stad zijn.

Den Haag zegt 1500 daklozen te hebben. De gemeente kent twee nachtopvanglocaties, met een reguliere capaciteit van 80 bedden. De winteropvang telt 125 extra bedden. Tot 16 januari waren er twee dagopvanglocaties. Dankzij bezuinigingen is er nog maar één, waar 40 stoelen beschikbaar zijn voor de ruim 600 dak- en thuislozen die aldaar zijn ingeschreven.

In Rotterdam is, ook wegens bezuinigingen, vorig jaar een nachtopvang gesloten. Dat moeten we zien in het kader van klinkende afspraken, die de vier grote steden hebben gemaakt, om te voorkomen dat 20.000 mensen dakloos worden. Preventie en doelgerichte begeleiding moeten mensen van de straat houden. Toch staan er wekelijks mensen aan de deuren van de opvang, die net of alweer dakloos zijn geworden.

Zowel de GGZ als de politie waarschuwden voor meer daklozen op straat, als gevolg van bezuinigingen in de GGZ en maatschappelijke opvang. Wie zijn ogen openhoudt, ziet nu al een toename van daklozen op staat. En dat zijn niet alleen Oost-Europeanen.

Als de statistieken van het CBS er naast zaten, dan is de kans groot dat ze eind van dit jaar wel blijken te kloppen. Ondertussen zouden de journalisten eens op zoek moeten gaan naar de daklozen, die door het jaar heen worden geweigerd bij opvanginstellingen die vol zitten, of door gemeentelijk beleid achter het sociale vangnet vissen.

Smeulende binnenbrandjes?

BinnenbrandjesOndanks alsmaar oplaaiende ruzietjes, zit het huidige kabinet nog ferm in het zadel. Hoewel je, ook de laatste week weer, moet afvragen hoe lang ze dat nou volhouden. Dat schreven we in november 2008 bij de uitslag van de verkiezing voor het binnenbrandje van het jaar. Met binnenbrandjes werden de onenigheden bedoeld tussen de toenmalige coalitiepartners CDA, PvdA en CU.

De coalitie was nog maar 20 maanden in dienst en telde gemiddeld al 1,25 binnenbrandjes per maand. Dat gaf aanleiding om ook te schrijven: Het kabinet heeft nog tot 2011 te gaan. Als het voor die tijd niet aan een burn-out ten onder gaat.
Het kabinet haalde 2011 dus niet. Uitgeblust en opgebrand konden CDA en PvdA hun onenigheid over de Uruzgan-missie. In de navolgende verkiezingen werd de PvdA met één zetel minder net niet de grootste partij, het CDA werd gehalveerd.

Rutte I is 14 maanden actief en de vuurtjes worden vooral opgestookt door de gedoogpartner. Dat zou je als binnenbrandjes kunnen zien, maar het is allemaal rook zonder vuur. De gedoogpartner stemt braaf met VVD en CDA mee, op één enkele kwestie na (de weigerambtenaren).
Voor de echte binnenbrandjes moeten we kijken naar eventuele wrijvingen tussen VVD en CDA. Het lijkt mee te vallen, maar de laatste dagen begint er enige verandering in te komen.

Zo smeult er al iets onder de hypotheekrenteaftrek. Verhagen (CDA) sluit niet uit dat bij een nieuwe bezuinigingsronde de HRA op de agenda komt. Oud VVD-bewindslieden Nijpels en Hoogervorst denken er ook zo over. Schatkistminister De Jager (CDA) vindt het prachtig als collega's (Verhagen dus) in het kabinet zeggen dat er geen taboes zijn, maar speculatie over inperking van de hypotheekrenteaftrek zijn een speeltje van de media. De Jager denkt dat het zijn schatkist niet veel zal opleveren.

Zijn dat alleen reacties op het geblaat van de PVV of warmen de partijen zich op voor een mogelijk conflict dat tot de val van het kabinet kan leiden? CDA-voorzitter Peetoom heeft er in ieder gevallen scenario voor klaar liggen. Dat is niet vreemd voor het CDA. De partij die het meest heeft geregeerd, heeft ook ervaring met ploffende kabinetten. Maar waarom gooit mevrouw Peetoom dat nu in de pers?

Voor de val van het kabinet zijn meer binnenbrandjes nodig. Zoveel dat men uiteindelijk een excuusonderwerp zoekt, om de boel op te heffen. Het begin lijkt er te zijn. Het CDA krijgt ineens ruzie met de VVD over de 130 km snelheid en CDA-kamerlid Eddy van Hijum overweegt zich aan te sluiten bij oppositiepartij GroenLinks en van VVD-minister Kamp meer daadkracht te eisen om de groeiende werkloosheid aan te pakken.

Mark Rutte zal even optimistisch beweren dat onderlinge onenigheid er allemaal bij hoort, maar Mark, met optimisme alleen blus je geen binnenbrandjes. Het moeten er niet teveel worden.

We eindigen met de vraag, die we ook in 2008 stelden: Wie durft een voorspelling te wagen en kan zeggen aan welke kwestie het kabinet de vingers zo ernstig zal branden dat het de handen af moet trekken van de zo begeerde regeringsverantwoordelijkheid?
En voorspelt u dan ook wanneer dat binnenbrandje een heuse uitslaande brand zal zijn.

Ik zeg U eerlijk.

RutteEn ik zeg het u eerlijk: ook als er geen financiële problemen zouden zijn, dan zouden wij deze maatregelen moeten nemen“.
Als enige krant lichtte het NRC deze belangrijke bekentenis uit Ruttes congresspeech. Ontging het overige aanwezige journaille dat Rutte hiermee uit de kast kwam en de eigenlijke drijfveren achter de 18 miljard hak- en snoeiwerk opbiechtte?

Met deze bekentenis antwoord Rutte op al die hardwerkende Nederlanders, die zich afvragen waarom ze moeten opdraaien voor falende banken en Griekse toestanden. Rutte geeft in zijn speech blijk van een goed luiserend oor. Hij somt die vragen nog eens op. Hij begrijpt dat de hardwerkende slager om de hoek, die zijn winkel wel voor elkaar heeft, het moeilijk te bevatten vindt er ook wat te moeten voelen als anderen hun toko niet op orde hebben.

Na de opsomming antwoord Rutte dan met bovengenoemd citaat (in dit youtube-filmpje te horen op 7 minuut 18). Geen crisis, toch bezuinigen? Waarom dan wel? Rutte vervolgde: “Simpelweg omdat wij Nederland fundamenteel sterker willen maken“. Waarna een opsomming volgt van waar Nederland nu al sterk in is.  Dat had hij beter achterwege kunnen laten, want als je die opsomming hoort, komt toch de vraag weer naar boven: waarom zo meedogenloos bezuinigen?

Je vindt ons amper op de wereldkaart, toch zijn we de 17e economie van de wereld, juicht Rutte trots. Bezuinigen om sterker te worden? Hij denkt toch niet dat we ooit de 10e, misschien zelfs de eerste economie ter wereld kunnen worden?
De Zweden vonden dat wij de beste zorg van Europa hebben, meldt Rutte met voldoening. Bezuinigen om sterker te worden? Moet je daarvoor eerst een deel van de zorg afbreken?

Het Concertgebouworkest hoort tot de besten van de wereld, roemt Rutte. Bezuinigen om sterker te worden? Waarom deed het orkest dan mee aan protestacties tegen die bezuinigingen? Waarom halen het orkest en thuisbasis (het Concertgebouw) nu toeren uit om de toekomst veilig te stellen?
De Unicef stelt dat kinderen in Nederland tot de gelukkigsten ter wereld behoren, spint Rutte. Bezuinigen om sterker te worden? Komt het kindergeluk dan niet in gevaar door bezuinigingen op onderwijs, jeugdzorg en voorzieningen als schoolzwemmen, jeugdbibliotheken en speelplaatsen?

Het gaat uiteindelijk om twee doelstellingen, die tot het fundamentalistisch gedachtegoed behoren van de liberalen. Volgens Rutte: solide overheidsfinanciën, een krachtige, maar kleine overheid en duidelijke grenzen, die duidelijk worden gehandhaafd.
Op zich zaken waar niemand iets op tegen zou hebben, als dat goed en rechtvaardig wordt ingevuld. De vragen die hardwerkende Nederlanders tellen blijven echter knagen als er wel veel geld verloren gaat aan naar falende ict-projecten bij de overheid. Is dat een voorbeeld van solide overheidsfinanciën?

Die hardwerkende Nederlander vraagt zich af waarom hij ineens voor gesloten overheidsloketten staat en alleen zijn paspoort kan verlengen op tijden, waarvoor hij bij zijn werkgever vrij moet aanvragen. En waarom gelden duidelijke grenzen niet voor bankiers die nog steeds met riante bonussen met pensioen gaan, terwijl hun bedrijf een paar duizend banen gaat schrappen? Of voor VVD’ers met teveel bijbaantjes of belangen in bouwondernemingen?

Ik hoor Rutte het antwoord op die vragen al geven: ook zonder dat soort zaken, zouden wij deze maatregelen moeten nemen. Het moge duidelijk zijn: Rutte is niet de premier van alle Nederlanders.

Beneden alle peil

PeilPeilingen zijn leuk aan de borreltafel. Het gekrakeel er om heen, is eveneens vermakelijk. Met name heer Wilders weet de lachers op zijn hand te krijgen. Het CDA zou nog verder zakken, als de coalitiepartij niet akkoord gaat met de stelling dat bij nieuwe bezuinigingen eerst ontwikkelingshulp zwaar de klos moet zijn. Zo niet, dan wordt het erg moeilijk om het met elkaar eens te blijven, dreigde heer Wilders.

CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma reageerde met dezelfde opmerking, die Rutte vrijdag al op zijn wekelijkse persconferentie gaf: er is (nog) geen sprake van nieuwe bezuinigingen. Het dreigement van Wilders is dus niet meer dan een plagerig geintje jegens zijn gedogende partner. Extra lollig, omdat we inmiddels weten dat de PVV hooguit dwars gaat liggen, als het om een tiental weigerambtenaren gaat, maar braaf meewerkt aan miljarden bezuinigingen. Waarvan ettelijke miljoenen de zorg betreffen, één van de speerpunten van de PVV.

Kortom: de PVV gooit principes net zo makkelijk in de prullenbak als het CDA, zolang er maar (mee)geregeerd kan worden. Niet zeuren, zeggen sommigen, regeren is nu eenmaal compromissen sluiten. Prima, maar roeptoeter dan geen zaken die je niet waar wil maken. Regeren is niet hetzelfde als een verkiezingscampagne voeren. Of staan er toch verkiezingen voor de deur?

Volgens de laatste peilingen zou de gedoogcoalitie nu op slechts 67 zetels kunnen rekenen. Een behoorlijke minderheid in het parlement. Gelukkig zijn peilingen zijn nooit een reden de regering te ontbinden. Toch geeft het te denken dat de gedoogcoalitie sinds 20 maart niet meer op 75 of meer zetels is gepeild. De dalende cijfers voor het CDA zijn de boosdoeners.

Laten we niet vergeten dat de huidige regering vorig jaar oktober geformeerd werd op basis van het historisch dieptepunt van  52 zetels. De gedoogconstructie was nodig om aan een nipte meerderheid van 76 zetels te komen. Een wanvertoning en beschamend voor de democratie. Het blijft nog altijd uiterst merkwaardig dat iedereen, inclusief koninklijke goedkeuring, zich daarbij heeft neergelegd.
Zelfs het aantal van 76 zetels is een historische zeldzaamheid. Rekenen we alle rompkabinetten niet mee, dan is het de eerste keer sinds 1945 dat een kabinet niet meer dan 50,7 procent van de zetels in de Kamer achter zich weet.

Het is beneden alle peil. De enige kabinetten die daar een beetje in de buurt kwamen waren Van Agt I (51,3%), Balkenende II (52%), Balkenende IV (53,3%) en Lubbers I en II (beide keren 54%). Rutte I heeft niet meer dan 34,7 procent partijgetrouwen in de Kamer. De steun van de PVV blijft keihard nodig. In de peilingen van Maurice de Hond maakt dat niet uit. Al negen maanden lang wordt de samenwerking tussen VVD, CDA en PVV op minder dan 50 procent van de zetels gepeild.
Heer Wilders kan wel een grote mond opzetten tegen het CDA, maar zonder het CDA redden VVD en PVV het ook niet. Heer Wilders gaat dus nooit de stekker eruit trekken, want de VVD en het CDA zijn de enige partijen die met hem willen regeren.

In de grondwet zou een bepaling moeten komen dat regeringscoalities op een minimum aantal zetels in de Kamer geabseerd moeten zijn. Ik stel voor een regeringsdrempel in te voeren van 60 zetels.