Categoriearchief: Maakbaarheid

Multitaks.

VlaktaksMultitaks, u leest het goed. De kop bevat geen spelfout. De multitaks is het tegenovergestelde van de vlaktaks. Een veel ingewikkelder belastingstelsel dan we nu hebben. En dat is precies waar we naar toe moeten.

Het huidige stelsel is alleen maar ingewikkeld, omdat het met schijven werkt. Het wordt nog complexer door heffingen en vrijstellingen. Er valt dus veel voor te zeggen om de belastingen zodanig te vereenvoudigen, dat iedereen in één regeltje weet waar hij aan toe is. Het scheelt administratieve rompslomp en onnodige telefoontjes naar de belastingdienst.

De vlaktaks die het CDA voor de zoveelste keer voorstelt, maakt het eenvoudiger maar er zitten vervelende nadelen aan. Het belangrijkste nadeel is wel dat mensen die een inkomen van minimumloon tot en met 22.000 euro er netto op achteruit gaan. Alle anderen gaan er op vooruit. Het CDA ziet ook wel in dat er gemopperd zal worden als bekend wordt dat de CEO van de ING geen 1 miljoen, maar 470 duizend euro belasting hoeft af te dragen. Dus vindt het CDA een extra heffing op topinkomens wel zo rechtvaardig. Kijk, daar is de eerste extra complicatie al aan de vlaktaks toegevoegd.

Leuk dat veel mensen er op vooruit gaan, maar de staatskas wordt er niet wijzer van. Sterker nog: de vlaktaks van 35% resulteert in een aanzienlijk verlies aan belastinginkomsten. De bekostiging van de aanleg van wegen, het aanpassen van snelheidszones en het redden van wankele banken zal dan op een andere manier gefinancierd moeten worden.
Kortom: die veelbesproken vlaktaks levert eigenlijk weinig op. Tenzij het op veel meer dan 35 procent wordt gesteld, Dat durft het CDA natuurlijk niet aan, want dat is vragen om een volksopstand.

Wie denkt dat dit allemaal onzin is, moet eens naar het plaatje onderaan dit artikel kijken. Daar zijn twaalf inkomens opeen rij gezet en de belasting die er nu over moet worden betaald, vergeleken met de 35% taks van het CDA.

Eigenlijk is het ook vreemd om één tarief voor iedereen te willen. Het huidige stelsel mag dan met vier schijven werken en daardoor ingewikkeld zijn, maar ook dit is nog te vlak. Iedereen die meer dan 18.000 euro verdient krijgt met de tweede schijf te maken. Iedereen die meer dan ruim 32.00 euro verdient, krijgt de volgende schijf voor de kiezen.
Het vlakke zit hem in dat ‘iedereen’. Met als gevolg dat met name in de laagste inkomensklassen gegoocheld moet worden met toeslagen, om nog een beetje leefgeld over te houden.

Waarom geen multitaks? Een belastingstelsel met zoveel tarieven als er mensen en verschillende inkomens zijn. De laagste inkomens het laagste tarief, de grootste inkomens het hoogste tarief. In de onderste regionen geen grote sprongen in de tarieven. Naarmate de inkomens hoger worden, zijn ook de sprongen in de tarieven forser. Elk inkomen een eigen tarief, zonder gedoe met schijven of toeslagen en kortingen..

In de laatste kolommen van het plaatje hieronder,zie je een mogelijke invulling van de multitaks. Zoals je ziet gaan ook hier veel mensen er op vooruit en, helaas, er gaan ook mensen wat inleveren. Alleen zijn dat deze keer niet de laagste inkomens. En het levert de staatskas ook nog eens wat meer op.

Voor sommigen is het een taboe om ook maar een vinger uit te steken naar de hardwerkende veelverdieners. Nou, in dit voorstel worden er in ieder geval de modaal- en minderverdieners beter van. Ga nu niet zeggen dat die minder hard werken.

 

Multitaks

Nederland permanente bouwput?

AsfaltHoe ziet Nederland er uit als we dit prachtige land eindelijk terugkrijgen van Mark Rutte? Het cadeau zal ingepakt zijn in asfalt, beton en staal.

Maar dan heb je ook wat. Verbrede snelwegen, waar ook echt snel kan worden gereden. Bedrijfsparken, waar op kleurrijke borden staat vermeld hoeveel vierkante meter bedrijfsruimte te koop en te huur staat. Nieuwe woonwijken met huizen waar je een boot bij kunt aanleggen. Eveneens voorzien van reclameborden, waaruit je kan opmaken dat de hele wijk nog leeg staat. En niet te vergeten veel prachtige natuur, waar je mag wandelen, fietsen, sporten, kamperen of barbecuen, mits het niet te warm en droog is. De natuur die er voorheen groeide en bloeide kun je aanschouwen in de bezoekerscentra.

Is dat een azijnpisserig toekomstbeeld? Nee, het is de realiteit, mede mogelijk gemaakt dankzij de opvatting van Mark Rutte c.s dat het altijd crisis zal zijn. De crisis- en herstelwet is permanent verklaard en het kabinet heeft de handen vrij om een hele rits projecten aan te wijzen waar de schop de grond in kan, het asfalt uitgerold kan worden en de natuur aangepast kan worden aan de menselijk maat.

Bezwaren van omwonenden hebben geen zin. Geluidsoverlast? Volkstuintjes kwijt? Asfalt tot vlak voor de deur? Sorry, maar de echte crisis is permanent en met de wet in de hand worden je bezwaren weggeschoffeld.
Milieu- en natuurfanaten die kunnen protesteren wat ze willen, we leven tenslotte in een democratie, maar ook dat is een heilloze weg. De laatste kikker, die ligt op sterven, de rest die is al dood. Maar zie: er verrijst een prachtig bedrijfscomplex, inclusief een schitterende waterpartij, waar alleen nog muggen over het water dansen. Niemand die er last van heeft, want de boel staat leeg.

Afgelopen vrijdag maakt het kabinet een aantal projecten bekend, die door de crisis- en herstelwet beschermd worden. We pikken er eentje uit: het Waterfront Harderwijk.
Aan Harderwijk en omgeving valt heel wat op te knappen. Of anders gezegd: er valt niet veel aan te verpesten. Geen gekke gedachte dus om er een mini-Blauwestad van te maken. In april ging de eerste schop in de grond en in de inmiddels zo bekende Hollandse traditie had de gemeente Harderwijk er toen al ruim 57 miljoen euro op verloren.

Dat had twee oorzaken, volgens de verantwoordelijke wethouder: de aanpassing van de N302 en de kredietcrisis. De grond is minder waard geworden dan in 2006.
De waardevermindering van de grond schuift de wethouder op de crisis. Dat is een deel van de waarheid. De handel in grond is een moeilijk te doorzien spel van marktwerking, regelgeving en handjeklap tussen belanghebbenden. Gemeenten en provincies weten daar niet altijd goed in te laveren en regelmatig eisen raadsleden om nader onderzoek, zoals vorig jaar in Enschede, Groningen (Meerstad) en Dodewaard.

De grondhandel is ook fraudegevoelig en ook dat kost aardig wat geld aan onderzoeken, zoals in de Haarlemmermeer (Schiphol) en in 2010 bij een woningcorporatie in Amsterdam. Kortom: als er al geen verlies word geleden aan de grondhandel zelf, dan gaat er ook gemeenschapsgeld verloren aan onderzoeken.

De aanpassing van de N302 heeft grond gekost ten nadele van het Waterfront. Schade 12 miljoen euro. De langste N-weg van Nederland werd over 5,5 kilometer verbreed, kreeg een verhoogde middenbaan voor doorgaand verkeer en parallelbanen voor lokaal verkeer. In 2010 was de klus geklaard.

Het was, bij een kleinschalig project als deze, niet verplicht onderzoek te doen naar de effecten voor het milieu. De provincie Gelderland liet, heel netjes, de plannen toch doormeten. Slechts één onderdeel bleek te voldoen aan de doelstelling beperking geluidshinder. Vijf onderdelen vond men voldoende rekening houden met beperking van luchtverontreiniging.

Ook als er  milieuvriendelijke alternatieven zouden worden toegepast, veranderde dat aan de score in de milieu effecten rapportage (pdf) niets. Ondanks die conclusie zijn de plannen uitgevoerd. Doorstroming van verkeer en grotere bereikbaarheid hadden hogere prioriteit dan milieufactoren.

Met andere woorden: er is gekozen voor het verkeer en het ging ten koste van het Waterfrontproject en het milieu. Maar het project is aangewezen om onder bescherming van de crisis- en herstelwet vlot van de grond te komen, zal Harderwijk over enige jaren bloeien als nooit te voren. Of zal de gemeente bloeden als nooit te voren?

Want dankzij de crisis- en herstelwet mogen projectontwikkelaars en bouwbedrijven misschien eindelijk eens uit de crisismalaise komen, er is nog nooit een project geweest dat  binnen de gemaakte kosten bleef. Waardoor het crisis blijft en weer andere projecten bedacht moeten worden om er boven op te komen.

Nederland een permanente bouwput. Goed voor de economie, slecht voor de lokale begrotingen?

De jongste vertegenwoordigers.

JeugddebatDe jongste vertegenwoordigers zitten in de Tweede Kamer. De collega’s van Sargasso kwamen er achter dat de gemiddelde leeftijd van de Tweede Kamer steeds lager wordt. We worden door broekies van 44 vertegenwoordigd. De groeiende groep 65plussers in Nederland heeft steeds minder representatie in de Tweede Kamer, constateert Sargasso.

Hoe de historische ontwikkeling is, weet ik niet, maar leg deze uitkomst naast de huidige gemiddelde leeftijd van andere vertegenwoordigers en bestuurders en dan valt des te meer op dat de Tweede Kamer wel erg jong is.
G
emeenteraadsleden zijn gemiddeld 52. Zes jaar ouder dus. Het kabinet komt daar net bovenuit. Rutte I is gemiddeld 53 jaar. Wethouders: 54. Eerste Kamer: 56. Burgemeesters: 57.

In juni verzuchtte Annemarie Jorritsma op het VNG-congres dat de leeftijd van raadsleden wel iets omhoog kan. Ze riep de verenigde gemeenten op meer gebruik te maken van het groeiend aantal 65plussers. Zelf is ze met haar 61 jaar wat ouder dan de gemiddelde leeftijd van burgemeesters en bevestigt het vooroordeel dat met de ouderdom het geheugenverlies komt. Ze was 23 toen ze voor het eerst gemeenteraadslid werd.

Mark Rutte is met zijn 44 jaren de op één na jongste premier. De gemiddelde leeftijd van alle premiers na 1945 is 49,7. We worden niet alleen vertegenwoordigd door broekies, we worden er ook door geregeerd.

Je mag aan leeftijd geen waardeoordeel hangen. Er zijn tenslotte geniale peuters die subliem piano spelen. Het is aan een starre wetgeving te wijten dat je zulke jongelui niet in parlement of een kabinet ziet. Tot je 18e mag je hooguit meedoen aan het Nationale Jeugddebat en een middagje stoeien in de Tweede Kamer.

Het gezegde ‘hoe ouder, hoe wijzer’, is amper op feiten gebaseerd. Ik verwijt de 60plusser Donner dan ook niets. De groep 65plussers groeit en daarmee ook het aantal mensen dat aan dementie zal lijden. Dat moet niet gelezen worden als grap, want het is een verschrikkelijke kwaal. Het betekent wel dat het niet zo’n heel gek verschijnsel is dat ouderdom door jong volk wordt vertegenwoordigd.

Daarmee komt een steeds zwaarder wordende verantwoordelijkheid op de schouders van een paar broekies te rusten. Hoewel er soms weinig van te merken is, kunnen de jonkies wel putten uit een grote mensengeschiedenis en voortschrijdende wetenschap. Of ze daar ook voldoende lering uit trekken om even voldoende wijsheid in pacht te hebben?

Op dit moment ziet het daar niet naar uit. Het zijn broekies die mijn vaders pensioen afpakken, omdat hun leeftijdgenoten er een financieel zootje van hebben gemaakt. Het zijn jonkies die de 50 nog niet eens zijn gepasseerd, die er van overtuigd zijn dat ze wel tot hun 67e kunnen doorwerken. Het zijn kleuters die bedenken dat ouderen geen recht hebben op een dure ziekenhuisbehandeling, omdat het de moeite niet meer zou lonen.

Denk niet dat ik nu iedereen van 44 of jonger over één kam scheer. Ik zie genoeg jongeren, die veel genuanceerder over dat soort zaken denken. Mij valt op dat die jongeren een gemiddelde leeftijd van dik onder de 44 hebben en niet in de politiek zitten.
De jeugd heeft dus wel een toekomst te bieden. De echte jeugd dan. Niet dat stel oudere jongeren van 44.

Opwaartse spiraal.

EscherDe neerwaartse spiraal zit tussen de oren. Logisch, want door de zwaartekracht weten we niet beter dan dat elk opgegooid balletje ook weer naar beneden komt. Het neerwaarts denken is dus niet makkelijk te doorbreken.

Zo bekeken is optimisme tegennatuurlijk. Aan de zwaartekracht valt alleen te ontkomen door miljarden te besteden aan een reisje in de ruimte. Maar zelfs ruimtevaarders willen niet verder, ze willen ook weer een keer terug. Mensen voelen zich toch het comfortabelst, als ze beide benen op de grond weten.

Zonder optimisten zouden we nooit ergens vooruitgang hebben geboekt, Zonder zwartkijkers zou de schade van al die vooruitgang onnoemelijk veel groter zijn geweest. Want welk balletje we ook opgooien, alle mooie dingen die er uit voortvloeien hebben altijd minstens één negatief effect. Zwartkijkers remmen de optimisten af door op die effecten te wijzen. Optimisten voelen zich daardoor vaak gedwarsboomd, maar ik durf de stelling aan dat “De Vooruitgang” door deze wisselwerking in een aanvaardbaar tempo verloopt.

Dat moet je natuurlijk niet zeggen tegen mensen die erg weinig van vooruitgang merken. Maar op de vraag waarom een hardwerkende Aziaat minder welvaart kent dan de hardwerkende Nederlander, zijn heel verklaarbare antwoorden te vinden. Oplossingen lijken minder voor de hand te liggen. En, zoals gezegd, ook de mooiste oplossing zal ergens een negatief effect hebben.

Dar mag geen reden zijn achterover te leunen en van 2012 het jaar van de opwaartse spiraal te maken. Zo zijn er genoeg dingen nog niet uitgeprobeerd, omdat er altijd wel bezwaren waren. Dat gratis onderwijs voor iedereen onbetaalbaar zou zijn, hebben we vaak genoeg gehoord. Onbetaalbaar is onhaalbaar, dus overweegt het kabinet maar de volledig geleende studiebeurs.

Van heel Nederland een 80-km zone maken, in plaats van de Afsluitdijk tot racebaan promoveren, is ook zo’n idee waar veel tegen in te brengen is. Maar zijn er ook argumenten vòòr? Dat niemand meer dan 200 duizend euro per jaar verdient, zou hele ladingen talent naar het buitenland doen vluchten. Er komt dan wel plaats vrij voor andere talenten en er komt geld vrij om aan andere zaken uit te geven.

Elke nieuwe woning een zonnepaneel op het dak? Belastingvrij rijden voor elektrische auto’s? Geen vettax, maar een gewoon een verbod op productie en import van ongezond voedsel? Flinke investeringen in alles dat eigen opwekt? Elk voorstel dat in de ideeënbus van bedrijven en organisaties wordt gedaan, moet zonder morren worden uitgeprobeerd, het nieuwe human resource management.

In het jaar van de opwaartse spiraal moet alles mogelijk zijn. Behalve zaken waar we al genoeg van hebben. De geest moet waaien, zoals de dichter sprak, dus kom maar op met uw ideeën en zet de opwaartse spiraal in werking.

Tijdelijk ziek, snel beter.

ZiektewetHet kabinet zet echt alle zeilen bij om mensen aan een baan te helpen. Zo weten we al dat de geraniumverzorging de laatste maanden sterk vooruit is gegaan, omdat er meer mensen achter deze fraaie raamdecoraties zijn gezet.

Maar we zijn er nog lang niet. Het kabinet heeft een kijkje genomen in ’s lands ziekenboeg en was geschokt door het aantal wegkwijnende patiënten. Er liggen zo’n 100 duizend mensen in de ziekenboeg en een derde daarvan zijn zieke uitzendkrachten, bedlegerige werklozen en misselijke werknemers met een tijdelijk contract.

Het kabinet is koortsachtig op zoek gegaan naar middelen om deze mensen beter te maken en jawel, het medicijn is gevonden. Op voorstel van minister Kamp, is de ministerraad akkoord gegaan met een aanscherping van de Ziektewet om deze mensen sneller aan het werk te krijgen.

Het kabinet meent dat werknemers met tijdelijke contracten gemiddeld langer ziek zijn dan mensen die in vaste dienst werken en ze ook vaker in de WIA (wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) terecht komen. Het ligt voor de hand te denken dat dit ligt aan een hiaat in de Ziektewet, dus is het logisch dat die wet aangepast moet worden.

Bent u wel eens ziek geworden van een hiaat in een wet? Vast wel. Heeft u toen ook uw inkomen op het spel gezet door in de lappenmand te duiken, met het voornemen daar de rest van uw leven in te blijven? Ik betwijfel het.

Een oordeel over zieke, tijdelijke werknemers is snel geveld. Ook ik baal er van als een uitzendkracht voor een week wordt ingehuurd en die zich na anderhalve dag ziek meldt. Zonde van het inwerken. Maar ik wordt ook niet vrolijk van de uitzendkracht, die eigenlijk thuis hoort uit te zieken, maar doorwerkt omdat hij denkt de eerste dagen geen recht op een ziekteuitkering te hebben.
Komt dat laatste voor? Jazeker, uit het onderzoek “Aard en oorzaken ziekteverzuim uitzendbranche” (pdf), bleek dat ruim 25 procent van de uitzendkrachten denkt geen recht op een uitkering te hebben bij ziektemelding.

Het onderzoek stamt uit 2003 en is uitgevoerd door Ecorys en NEI, in opdracht van BBC Uitzendbranche. Voor zover ik kan overzien is dat het laatste onderzoek op dit gebied en baseert het kabinet zich dus op die gegevens.

Een andere bevinding uit dat rapport: het ziekteverzuim in de uitzendbranche de afgelopen jaren is niet gestegen. Zou er de afgelopen jaren iets veranderd zijn, waardoor Henk Kamp zich genoodzaakt ziet de Ziektewet te verscherpen? Dat zou dan hooguit de toename aan flexwerk kunnen zijn.  Een middel waar vaker naar wordt gegrepen in deze onzekere economische tijden.

Wat zeker is veranderd: de uitbetaling van ziektegelden wordt meer door de uitzendbranche zelf ter hand genomen. Het UWV krijgt minder te doen. Dit jaar hebben 175 uitzendorganisaties de uitvoering van de ziektewet ondergebracht bij een private uitvoerder. De private firma is daarmee verantwoordelijk voor 50 duizend uitzendkrachten en meent veel efficiënter met het ziekteverzuim om te gaan. Actieve en goede begeleiding zorgt ervoor we mensen na gemiddeld 6 dagen weer aan het werk hebben, terwijl dat bij de UWV gemiddeld 42 dagen is, stelt de directeur van Acture.

Toch denk het kabinet met de maatregel bijna 300 miljoen euro aan ziekteuitkeringen te besparen. Met andere woorden: op 75 duizend zieke uitzendkrachten, tijdelijke contractanten en werklozen leveren evenveel op als 115 bestuurders die een vertrekbonus van 2.600.000 euro krijgen. Maar dat is natuurlijk een zieke vergelijking.

Over werk.

OverwerkEen derde van de werknemers werkt over. Een statistiekje van het CBS dat herkenbaar is en ook weer niet. In oktober meldde de vacaturesite Monsterboard dat 81 procent van de werknemers wel eens overwerkt.

Naar eigen zeggen dan. Op een online enquête reageerden 400 mensen. Het CBS komt ook via de Enquête beroepsbevolking (EBB) aan de gegevens, uit een respons van ongeveer 40 duizend mensen.
Er zou natuurlijk onderzocht kunnen worden hoeveel overwerk er feitelijk wordt gedaan. Dat is echter lastig. In de Arbeidstijdenwet van 1 april 2007 staat alleen vermeld dat er niet langer dan 12 uur per dienst, of 60 uur per week gewerkt mag worden. Een definitie van overwerk wordt niet gegeven en per CAO  verschillen de regelingen betreffende overwerk.

Het blijft voorlopig dus een kwestie van beleving. Ik neem aan dat de meeste mensen 8 tot 9 uur per dienst en maximaal 40 uur per week wel genoeg vinden en alles wat daarboven komt als overwerk zullen zien. Men zal ook geen overkomelijk bezwaar hebben een keer een week van 60 uren te draaien, als dat maar op de een of andere manier wordt gecompenseerd.

Het moet geen kwestie van beleving blijven. Op mijn werk krijgen we de overuren niet weggewerkt. Zeven van de elf collega’s staan sinds oktober vorig jaar in de plus. Bijna 64 procent dus. Dat is geen beleving, dat zijn de werkelijke uren. Het moet op elk rooster van een organisatie of bedrijf te zien zijn, wat het verschil is tussen de contracturen en de gewerkte uren. Zo krijg je in ieder geval alle geroosterde extra diensten in beeld.
De overuurtjes die niet op de roosters staan zijn niet goed te meten. Uit een onderzoek in 2007, waaraan 30 organisaties en 1114 werknemers hebben meegewerkt, bleek dat met name flexwerkers aardig wat overwerken, maar dat amper melden.

Willen we meer over feitelijk overwerk weten, dan zal er toch echt meer echte uren en minder beleving gemeten moeten worden. Je blijft dan alleen nog zitten met de beleving van de harde cijfers. Een paar overwegingen over werk.

1. Overwerk draagt bij aan de werkloosheid en moet dus als a-sociaal worden bestempeld.. Zeker als overwerk structureel blijkt, dan zit daar toch werk in dat door anderen gedaan zou moeten worden?

2. Zet bijstandtrekkers in om overwerk terug te dringen. Ik lijk de VVD wel, die in werklozen een potentieel ziet voor al het extra werk. Zoveel potentieel kan dat trouwens niet zijn. Een deel van de mensen in de bijstand werken namelijk al. Ze vegen de straten, onderhouden het openbaar groen. Die groep moet je dus werkenden noemen. Kan de statistiek van werkloosheid ook omlaag.

3. Op 5 december wordt ondergewerkt. Dat blijkt uit de fileverwachting van de ANWB: de avondspits komt om 15.00 uur al opgang,  De organisatie denkt dat de avondspits om drie uur al op gang komt, omdat mensen eerder huiswaarts keren voor pakjesavond. Sinterklaas is minder goed voor de economie dan wordt gedacht?

Iemand nog iets over werk?

Uw levensverwachting na Rutte I

SmogOnze levensverwachting stijgt maar door, meldt het CBS. Voor pasgeborenen nam de verwachting sterk toe, voor 65-plussers wat minder. Maar ook onder de ouderen is een stijgende trend waar te nemen. De kans dat een 65-plusser 100 wordt is de afgelopen tien jaar verdubbeld.
Goed om te lezen, want zo weten we ook of er een kans is dat het nog wat wordt met de vergrijzing.

Die kans op vergrijzing is één van de redenen waarom kabinet Rutte zo dapper bezuinigt. Het kabinet is er van overtuigd zo aan een solide toekomst te bouwen.  Die overtuiging had elk kabinet wel. Laten we eens de statistieken van het CBS naast de tijdlijn van de na-oorlogse kabinetten leggen..We zien dan dat er een continu stijgende lijn is, die echter wel wat dipjes en stagnatie vertoont. Voor de details: ga naar dit exceldocument.

Zo steeg de levensverwachting na kabinetten Beel I en  Drees !. De eerste jaren van wederopbouw leek een positieve invloed te hebben op de levensverwachting. Maar in de navolgende kabinetten, Drees II en III, stagneert de stijging. Bij mannen wat langer, dan bij vrouwen.
Voor vrouwen steeg de levensverwachting sterk onder de kabinetten De Quay en Marijnen. Maar voor mannen zag het er een stuk beroerder uit. Zulke dipjes zagen we ook onder de kabinetten De Jong en Biesheuvel. Pas onder Den Uyl steeg de levensverwachting voor mannen en vrouwen gestaag, een verschijnsel dat daarna alleen nog voorkwam onder Van Agt I, Kok I en Balkenende II en IV.

Onder de meeste kabinetten waren stagnatie in de groei of lichte terugval te zien. Zo ook bij de levensverwachting voor 65-plussers (CBS), met een iets ander beeld. Een sterk stijgende lijn over de hele na-oorlogse periode, op twee uitzonderingen na. Tussen 1967 en 1972, in de tijd van De Jong en Biesheuvel, was er amper stijging te zien. Daarna ging het weer sterk opwaarts, tot in 1994, onder Kok !, het ineens erg matig omhoog liep. Pas in 2003 (Balkenende II) vloog de levensverwachting voor vrouwen weer omhoog.
Voor mannelijke 65-plussers was het lang tobben. De levensverwachting begin pas echt te stijgen in 1994, onder Kok I en navolgende kabinetten.

Kijken we naar de politieke samenstelling van de kabinetten, dan kunnen we deze balans opmaken.
Levensverwachting

Er zijn bekende oorzaken voor de stijgende levensverwachting. Meer welvaart, betere gezondheidszorg, voldoende eten. In 2008 legde het CBS een relatie tussen de levensverwachting en inkomen: “Mensen uit een huishouden met een inkomen onder de armoedegrens leven gemiddeld ongeveer 5 jaar korter dan mensen met een hoger inkomen. Het verschil in gezonde levensjaren bedraagt zelfs 14 jaar”.

Of een kabinet ook echt invloed heeft op de levensverwachting, is natuurlijk niet echt één op één te bewijzen. Maar gezien de traditie dat CDA en VVD-coalities er het vaakst in slagen de levensverwachting te temperen en de wetenschap dat er bezuinigd zal worden op bijna alles wat een mens gelukkig en gezond houdt, kunnen we concluderen dat Rutte I inderdaad een ijzersterk beleid voert om de vergrijzing de kop in te drukken. De kans dat u als 65-plusser de 130 haalt, is omgekeerd evenredig klein aan de kans dat er meer wegen komen waar u met 130 km. per uur uw einde tegemoet kunt snellen.

Kwartaalcijfers Rutte I

KwartaalMet update van de OnrustMonitor 2011.
In het vierde kwartaal van 2011 liggen de koersen op de Beurs van Maatschappelijke Onrust aanzienlijk hoger dan in het vierde kwartaal het jaar ervoor. De Beurs noteert 200 procent meer acties. Hoewel het aandeel publieks(vriendelijke) acties daalde van 2 naar 0, is over de hele linie is een stijgend sentiment te zien. In de top drie steeg het aandeel overige acties van 6 naar 10. De aandelen stakingen en petities stegen respectievelijk van 3 naar 8 en van 6 naar 10.

Op de beursvloer zijn de verwachtingen echter uiterst gespannen. Na een explosief stijgende tendens in de eerste twee kwartalen van 2011, daalde het beurssentiment sterk in het derde en vierde kwartaal.  In oktober leefde  de beurs weer enigszins op en de aandeelhouders hopen dat november en december uiteindelijk in de plus zullen eindigen. Het zou, naast de europaniek die andere beurzen beheerst, een herstel van vertrouwen in eigen daadkracht betekenen.

Het laatste kwartaal zal spannend worden nu het SCP (Sociaal Cultureel Planbureau) in haar laatste rapport “De sociale staat van Nederland 2011” concludeert dat “de economische crisis voorlopig voortduurt en gevolgen zal gaan hebben voor de kwaliteit van leven van veel Nederlandse burgers”. Je kan dat lezen als een argument voor Ruttes bezuinigingen. Daar plaatst het SCP wel een kanttekening bij. Het kabinet kijkt focust teveel op de financiële cijfers en te weinig op de sociale gevolgen van de bezuinigingen.

Rutte trekt zich daar niets van aan en ziet in het SCP-rapport een steuntje in de rug om de aanval op de “onrendabelen” voort te zetten. De zwaksten in de samenleving zullen het hardst getroffen worden, aldus het SCP.
Een deel van Nederland zal daar niet wakker van liggen, een groeiend deel van Nederland twijfelt over Ruttes aanpak. Misschien dat de waarschuwing van het SCP invloed zal hebben op de kwartaalcijfers van Ruttes onrust.

Want vrolijk als altijd, dendert de jonge vader des vaderlands door. Misschien toch te jong voor het vak?
Ook al zullen veel Nederlanders pas volgend jaar de gevolgen van de bezuinigingen merken, het afgelopen jaar waren er al velen die de eerste resultaten op hun bordjes kregen. Reden om in beweging te komen tegen de  bezuinigingen en soms met resultaat. Een paar succesjes van de laatste dagen.

In Roosendaal wordt minder bezuinigd op peuterspeelzalen. In Oss is de huurverhoging voor sportaccommodaties van de baan. In Den Helder wordt tegemoet gekomen aan acties tegen de sluiting van een wijkbibliotheek. In uitgeklede vorm zal die blijven bestaan. En in Etten-Leur zijn bezuinigingen bij gebruikers van scootmobielen voorlopig uitgesteld.

Occupy lijkt ruim baan te moeten maken voor Sinterklaas, maar de beweging breidt zich ondertussen wel uit. Niet alleen in Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Arnhem, Tilburg en Nijmegen staan tenten, ook in IJsselstein, Ede, Leeuwarden, Amersfoort,  Doetinchem en zelfs in Baarn, op de laan tussen paleis Soestdijk en de Naald van Waterloo.

Met 223 acties tegen de bezuinigingen in 2011, wordt het toch echt tijd dat Rutte eens wat serieuzer gaat luisteren naar de geluiden uit de samenleving. Zeker omdat de acties groter en langduriger gaan worden. Niemand is er tegen dat er wat moet veranderen, maar niet op Ruttes manier.

Hier de laatste update van de OnrustMonitor 2011. Klik op het plaatje voor de details. Tekst en uitleg is te lezen in dit artikel van 4 juni, in iets andere vorm ook verschenen op Joop.nl.OnrustMonitor

De misrekening wordt gepresenteerd.

TelraamDe kiezers die Rutte in het zadel hebben geholpen hadden er op kunnen rekenen dat er ergens iets niet goed zat. Rutte beloofde het land financieel gezond te maken, maar verrekende zich in de koopkracht van bijstandsmoeders. Dat moet in de hectiek van de verkiezingscampagne een onbedoelde slordigheid zijn geweest, zullen zijn kiezers gedacht hebben.

Rutte mocht het kabinet formeren en blijkt ministers aangetrokken te hebben, die minstens even grote rekenwonders zijn als de premier zelf.
Het begon al meteen met een eigenaardige rekenkundige redenatie over de beloofde 3000 extra politieagenten. Dat werden er geen 3000 meer, maar 3000 niet minder. Door een bezuiniging terug te draaien, voorkwam het kabinet een inkrimping van 3000 agenten en minister Opstelten rekende voor (pdf) dat het netto op 1500 extra fte’s neerkwam.

Minister Van Bijsterveldt verrekende zich in het aantal zorgleerlingen. Het passend onderwijs barstte uit haar voegen, zei ze, want jet aantal zorgleerlingen was sinds 2003 met 65 procent toegenomen. Sorry, foutje, zei ze later. Het bleek 40 procent minder te zijn. De bezuinigingen op het passend onderwijs heeft ze even uitgesteld.

Op het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport heeft Rutte echt geniale rekenkundigen aangesteld.  Minister Edith Schippers wilde 10 miljoen euro korten op verloskunde. Ook dat bleek gebaseerd op een rekenfoutje en de minister zag zich gedwongen slechts 4 miljoen op verloskunde te bezuinigen.
Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten beloofde dat niemand zorg tekort zou komen, bij verlies van het pgb. Het CPB rekende toen voor dat de bezuinigingen op de pgb's 300 miljoen euro minder op zouden leveren. Het kabinet reageerde furieus door de CPB-berekening naar de prullenmand te verwijzen.

Deze week moet minister Schippers alweer een berekening bijstellen. Ze wil de huisartsen, logopedisten en verloskundigen flink korten, want die zouden de vorige jaren veel te veel hebben uitgegeven. Dat blijkt ‘niet zoveel als eerder werd aangenomen’.
Met Ruttes eigen telfoutje betreffende de financiële steun aan Griekenland, zijn dat al zes cijfermatige blunders. Drie daarvan leidden tot uitstel bezuinigingen of minder grote kortingen. Dat is fijn. Als dat zo doorgaat kunnen we stellen dat Rutte met zijn 18 miljard snoeiplan een misrekening heeft gepresenteerd.

Dat bedrag, waarmee het overheidstekort moet worden verminderd, wordt al langer betwist. Rutte bezuinigt geen 18 miljard euro, maar slechts negen miljard. zei hoogleraar Economie en Overheidfinanciën Bas Jacobs. Door ook een aantal lastenverzwaringen in te voeren, wordt het overheidstekort geen 18 maar 14,75 miljard minder.

Wedden dat u er ook niet op hoeft te rekenen dat Rutte dit prachtige land aan de burgers terug gaat geven? Hij zal hooguit een verkeerd berekend Nederland overdragen aan een volgend kabinet, die de rommel mag opruimen.

Burn baby, burn

BurnbabyInspirerend zijn de bevlogen managers, die elke dag enthousiast de werkvloer op rennen om het personeel aan te moedigen.  “Jongens (waarmee de manager niet alleen de ouderen maar ook de meisjes bedoelt), we gaan vandaag weer vlammen!.” Het liedje “Burn baby, burn” schiet niet alleen de manager door het hoofd.

Is human resource management nog steeds het leidende managementprincipe? Dan moet dat nodig eens geëvalueerd worden. Ik ben bang dat het van evaluaties erg weinig komt en van het evalueren van de managersstijlen en principes nog minder.
In mijn bedrijf betekent human resource letterlijk menselijk bron en die bron wordt niet duurzaam gebruikt, maar behoorlijk uitgeput. Ik ben nieuwsgierig of dat bij andere bedrijven en organisaties ook zo is en  zo ja, wat dan de oorzaken van een uitputtend beleid zijn.

Aanleiding voor die vraag zijn twee berichten waar burn-outklachten worden genoemd. Twee berichten met verschillende cijfers qua aantallen, maar met overeenkomsten qua oorzaken. De oorzaak die ik vermoed staat er echter niet bij.
Het CBS meldt dat in 2010 twee procent meer werknemers een burn-out hadden dan in 2007. Het staat in een rapport van TNO, die jaarlijks de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NAE)  publiceert.

Ook het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) houdt zo’n onderzoek en constateert 79 procent burn-outs tegenover 82 procent in 2007. Een daling dus. Zie hier de verschillen tussen de twee onderzoeken. Raak niet gestresst van het hoge getal bij de NCvB. Dat getal vertegenwoordigt het aantal burn-outgevallen op alle psychische klachten.

Burnouts

Het TNO/NAE-onderzoek (pdf)  is gebaseerd op ruim 23 duizend ontvangen vragenlijsten. Het NCvB-onderzoek (ook pdf) is gebaseerd op 6367 meldingen van beroepsziekten, afkomstig van bedrijfsartsen en arbodiensten.

Het ligt voor de hand dat een burn-out te maken heeft met het niet bestand zijn tegen grote druk. Er zal altijd discussie zijn over de oorzaak van een lage stressbestendigheid. Niet iedereen krijgt, onder dezelfde omstandigheden, een burn-out.
Waar ik nu benieuwd naar ben, is of de crisis een rol speelt een de toename die TNO constateert. Het NCvB meende vorig jaar wel een verband te zien. Sinds het begin van de crisis zou het aantal burn-outs met de helft zijn toegenomen.

Op mijn werk is er (nog?) geen sprake van burn-outs. Ook al doen we ondertussen meer werk met minder mensen, tengevolge van de bezuinigingsmaatregelen, die weer op de crisis zijn terug te voeren. Ik kan me voorstellen dat bij andere organisaties en bedrijven de crisis ook tot hogere werkdruk leidt.

Het TNO/NAE-onderzoek laat zien dat 35,9 procent van de respondenten in 2010 te maken heeft gehad met reorganisaties, fusies, of andere veranderingen in het werk. Overwerk kwam bij 26,6% structureel voor en bij 46,6% incidenteel. Slechts 26,8% had niet met overwerk te maken.
Ook andere werkdrukfactoren zijn opmerkelijk. Door 38,7% wordt regelmatig in hoog tempo gewerkt, tegenover 48,7% soms en 12,6% nooit. Onder hoge tijdsdruk werken komt bij 31,7% regelmatig voor, bij 47,9% soms en bij 20,5% niet.

In beide onderzoeken wordt verder niet ingegaan op de directe oorzaken voor burn-outs en werkdrukfactoren. We weten dus niet of we zoveel zwakke werknemers hebben, of dat de aard van het werk de reden is, of dat de crisis hier een rol speelt.
Het wordt tijd dat eens te onderzoeken. Want ik wil best vlammen, maar niet gedwongen door een crisis waar ik  geen schuld aan heb.

De lezersvraag: is de werkdruk op jouw werk toegenomen door de crisis? En zijn gevallen van burn-out ook toegenomen en aan de ‘crisiswerkdruk’ gerelateerd?