Tag archieven: AOW

De draaglijke lichtheid van het werk.

De draaglijke lichtheid van het werk Het doorwerken tot je 67e gaat er komen. Alleen nog even een oplossing zoeken voor de zware beroepen. Tuurlijk, zegt Wouter Bos, komt helemaal in orde. We gaan werkgevers verplichten het werk zo licht te maken, dat niemand meer tot op de draad versleten raakt, lang voor het 67e levensjaar is bereikt.

Je kan de reactie van werkgeverszijde wel voorspellen: da's goed, meneer Bos, maar geef ons dan geld om het mogelijk te maken. Alle hoop is gevestigd op technologie. Dat levert vooralsnog erg dure speeltjes op, die bovendien nog niet optimaal zijn ontwikkeld. Hoewel er al wel mooie praktijkvoorbeelden zijn.

De Multistrater wordt de stratenmaker van de toekomst. De machine lijkt alles te kunnen (bekijk ook dit filmpje). Maakt oude stenen schoon, sorteert ze keurig op maat en kan ze in de meest fraai patronen neerleggen. Een soortgelijke machine, de Streetwise 1200, zullen we niet snel in het straatbeeld zien. De Nederlandse firma Robostreet is vorig jaar failliet verklaard. De oorzaak daarvan is op het internet niet te vinden, maar wellicht kan Robostreet met staatssteun nieuw leven ingeblazen worden?

Stratenmaker hoeft dus geen zwaar beroep meer te zijn. Maar hoe zit het dan met alle andere beroepen die gebukt gaan onder versleten ruggen, knieën, schouders en handen?

Zolang er nog geen robots zijn die het volledig overnemen, kan de mens zich wel in een robotpak hijsen. Het zogenaamde exoskelet ondersteunt de lichamelijke functies, die van zwaar werk te lijden kunnen hebben. Loop- en tilbewegingen worden lichter omdat in het robotpak acht motoren zitten die knieën, ellebogen en schouders ondersteunen (hier op dit filmpje te zien).

Met dat idee speelt ook de Universiteit Twente, maar dan met een heel ander doel: fysiotherapie. Ook hier ondersteunt robotica de noodzakelijke bewegingen. De robot LOPES, kan mensen die door een hersenbloeding gedeeltelijk zijn verlamd, helpen sneller te revalideren.
Het project heeft net 1,6 miljoen euro subsidie gekregen om de robot geschikt te maken voor gebruik in de revalidatiecentra.

Kijk, met zulke technieken kun je wel doorwerken tot je er definitief bij neervalt. Want waarom zouden ook niet de broze skeletten van 80-jarigen niet in een robotpak gehesen kunnen worden? Kunnen ze weer zelf hun bed opmaken.
De vergrijzing hoeft helemaal geen probleem te zijn. Al we maar half mens, half robot worden.

Geef een reactie

AOW of Alzheimer aanpakken?

AOW of Alzheimer aanpakken?

We zullen ouder worden, langer leven, maar dan wel in pure armoede. Dat is in de kern het scenario van de vergrijzing. Tenzij er drastische maatregelen worden genomen. Bijvoorbeeld door de AOW flink op de schop te nemen.

Dat zou kunnen, maar dan ben je er nog lang niet. Dat stelt Eurocraat op GeenCommentaar. Een veel grotere financiële tijdbom tikt onder de kosten voor de gezondheidszorg. Ouderen doen een groter beroep op de zorg en dus zou je dat beter kunnen aanpakken.
Vergeet die AOW, zo stelt Eurocraat, maar focus eens op de vergrijzing zelf. Moeten we ons niet eens afvragen hoeveel we willen investeren in het verlengen van het leven van een 95-jarige, is de prikkelende vraag van Eurocraat.

Geen bijzondere vraag. De RVZ (Raad voor de Volksgezondheid en Zorg) adviseerde in 2006 al de QALY te hanteren. Een norm voor “kwaliteit gewogen per gewonnen levensjaar”. Als een kostbare behandeling weinig gezondheidswinst oplevert, zou zo'n behandeling niet langer uit de algemene middelen moeten worden vergoed.
Awel, bij iemand van 95 jaar of ouder zal weinig gezondheidswinst meer te halen zijn, dus zo raar is de vraag op GeenCommnentaar nu ook weer niet. Hoewel ik me afvraag waarom het weblog op de stoel van de RVZ wil zitten.

Want er zijn natuurlijk nog andere keuzes. Een van de dure ouderdomskwaaltjes is Alzheimer. De Europese Commissie had berekend dat in 2005 elke patiënt 21 duizend euro kost. In Nederland lijden ongeveer 200 duizend mensen aan die vreselijke aandoening Dan heb je het dus over 4,2 miljard per jaar.
De Europese Commissie vindt het dan ook belangrijk om “op dit gebied te investeren en samen te werken, zowel om de maatschappelijke kosten van deze ziekten te drukken als om hoop, waardigheid en een gezonder leven te bieden voor de miljoenen mensen die aan deze aandoeningen lijden“.

De investeringen die tot nu toe zijn gedaan, leveren ook resultaat op. Wetenschappers hebben nieuwe genen ontdekt, die verantwoordelijk zijn voor Alzheimer. Die ontdekking moet het mogelijk maken medicijnen te ontwikkelen die de ziekte kunnen voorkomen, of zelfs genezen (meer te lezen in het NRC).
Nu die genen zijn gevonden, wordt het tijd het verdere onderzoek te intensiveren. Dat kost geld, zeker. Maar als, wat Alzheimer betreft, de gezondheidswinst dus 100% kan zijn, dan kunnen de prognoses over de kosten van de ouderenzorg drastisch worden herzien.

Zelfs ideeën als doorwerken na je 65e worden ineens een stuk realistischer. De investeringen in dit soort onderzoek en ontwikkeling zouden dus opgeschroefd kunnen worden. De vraag is dan waar dat geld vandaan moet komen.
Ik ben het eens met de strekking van het artikel op GeenCommentaar: zet de AOW-onderhandelingen maar even in de ijskast. Besteed de kosten daarvan nu eerst maar aan de bestrijding van Alzheimer.

Verder wordt het een lastige kwestie van prioriteiten herzien. Wat heeft bijvoorbeeld filebestrijding voor zin, als je niets aan Alzheimer doet? Als de vergrijzing echt toeslaat in de voorspelde demonische omvang, dan heb je geen files meer, omdat een groot deel van de bevolking opgesloten zit in volledig geautomatiseerde verpleegtehuizen. Dus hup, ijskast open en zet de filebestrijding naast de AOW.

Wat kan er nog meer de koeling in om de oplopende temperaturen van de vergrijzing te stoppen?

Geef een reactie

Zwaar werken tot je 65ste?

Zwaar werken tot je 65ste? Quote van de week: “Het is niet uitgesloten dat er werknemers zijn die al jaren zeer zware arbeid verrichten en die door de verhoging geconfronteerd zouden worden met een onverwachte verlenging daarvan.“
(Uit samenvatting van de AOW-notitie (pdf!), die het kabinet vandaag naar de 2e Kamer stuurde)

Tja, het zou zomaar kunnen dat er nog mensen zijn die zwaar werk verrichten op het moment dat de pensioengerechtigde leeftijd omhoog gaat. Want dat die omhoog moet is voor het kabinet wel duidelijk. In de AOW-notitie staat immers dat van alle oplossingen die bedacht zijn om de vergrijzing betaalbaar te houden, de verhoging van de pensioenleeftijd de meest aanvaardbare oplossing is.

In de samenvatting van die notitie zegt het kabinet het geen oplossing te vinden mensen met zware beroepen eerder met pensioen te sturen. Wel zou een nog nader te bepalen tijd een uitzondering voor werknemers in zware beroepen gemaakt kunnen worden: “Als zij binnen tien jaar na invoering van de hogere AOW-leeftijd 65 jaar worden en dan veertig jaar een zwaar beroep hebben gehad, zouden zij nog op hun 65ste jaar met pensioen kunnen in plaats van met 67 jaar“.

Nou dat valt weer reuze mee. Dit kabinet is de beroerdste niet. Maar voor het kabinet met een dergelijke regeling respect toont voor alle mensen die hun straten hebben geplaveid, hun gebouwen hebben gemetseld of hun plafonds hebben gestucd, wil het kabinet eerst weten wat dan wel zware beroepen zijn. In de samenvatting lezen we: “Aanwijzing volgens een objectief criterium is vrijwel onmogelijk. Dit is geprobeerd in het kader van de Wet VUT, Pensioen en Levensloop waarmee de fiscale voordelen van de regelingen voor vervroegde uittreding is afgeschaft“.

He kabinet houdt werkgevers en werknemers en de sociale partners in een bedrijfstak verantwoordelijk voor het verminderen van de belasting van een zwaar beroep. Het volgt daarmee een SER-advies over gezondheidsbevordering van werknemers: “Voor wie het beroep te zwaar dreigt te worden, moet het mogelijk worden over te stappen naar een minder zware functie binnen de eigen sector of daarbuiten“. De SER ziet ook geen reden voor meer prikkels bijvoorbeeld in de vorm van verdere wet- en regelgeving. De bedrijven en de werknemers lossen het zelf wel op, denkt men.
Het kabinet zegt nu dus: nou moeten jullie er snel wat aan doen, want eigenlijk willen we niet met langer met zware beroepen geconfronteerd worden. Stel je voor dat er serieus werk gemaakt moet worden van die uitzonderingsregel!

Mag ik, heel subjectief natuurlijk, stellen dat stratenmaker en verpleger/ster tot de zware beroepen horen? En dat het bekend is dat er een tekort is of zal ontstaan in deze beroepen? Dan vrees ik dat het kabinet met al de mitsen en maren om zware beroepen te sparen, de motivatie zo'n vak te kiezen er niet groter op zal maken.

Dommigheid? Welnee, dit is natuurlijk een briljante brainwave van het huidige kabinet. Die ziet de bui inmiddels dik hangen. Tegen de tijd dat de pensioenleeftijd omhoog moet, regeert de PVV mee. En die zal dan op de blote knieën in het verre oorden moeten bedelen om arbeidskrachten, die hier het laatste restantje zware werk moeten opknappen. In plaats van de grenzen dicht, moeten ze dan ineens weer open. Daar gaat de geloofwaardigheid van de PVV.

Regeren is vooruitzien, nietwaar?

Geef een reactie

Gezond geld

Appeltje voor de dorst An apple a day, keeps the doctor away. En een appeltje voor de dorst is goed voor een gezonde oude dag.

Een spin-off effect van de kredietcrisis kan zijn dat over een aantal jaren het CBS met nieuwe cijfers moet komen.
Vandaag berichtte het CBS namelijk, dat ouderen met een hoog inkomen een stuk gezonder zijn dan arme oudjes. Wie voor de oude dag heeft gespaard in IJsland, heeft dus een potentieel gezondheidsrisico.

De relatie tussen inkomen en gezondheid is moeilijk in alle zuiverheid vast te stellen. Het CBS kwam eind 2007 met een statistiekje waaruit bleek dat mensen met een hoog inkomen, minder naar het ziekenhuis gaan. Of die mensen dan ook gezonder zijn, is daarmee niet bewezen. Iemand die net zin topbonus heeft geïncasseerd, heeft wellicht genoeg geld voor een privé-arts en gaat daarom minder naar het ziekenhuis.

En een ander onderzoek wees uit dat mensen met een laag inkomen zelf vinden dat ze ongezonder zijn. Eén van de gehanteerde argumenten was dat men te weinig geld heeft om dure, verse groenten en fruit te kopen. Hetgeen tegengesproken werd door het Voedingscentrum, die stelde dat er ook voor weinig geld gezond eten is te kopen.

Vast staat wel dat armere mensen doorgaans vaker ziek zijn. Maar of dat wat met inkomen te maken heeft? In arme landen, waar geld en eten nauwelijks voor het oprapen liggen, kun je daar wel iets bij voorstellen.
In rijkere landen blijkt het veel vaker met ongezonde leefgewoonten verband te houden. Om dat te lijf te gaan wil het Voedingscentrum de snackbar weren uit arme wijken.

Maar goed, stel dat er wel een direct verband is tussen inkomen en gezondheid, dan zullen de cijfers van het CBS er dus anders uitzien over een aantal jaren.
Oorzaken? Mensen die spaargeld zijn kwijtgeraakt en onvoldoende in staat zullen het gat te vullen als gevolg van bezuinigingen op de AOW en in de kredietcrisis verdampte pensioengelden.

Geef een reactie

Sterkste schouders, zwaarste lasten

Dali Rinoceronte

Kabinet en 2e Kamer filosofeerden de afgelopen week over het thema De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen.
Heldere stelling. Toch voor meerdere uitleg vatbaar, zoals uit de Algemene Beschouwingen bleek.

Neem de AOW. Ruim een eeuw geleden brak het inzicht door dat mensen niet moesten werken tot ze er dood bij neervielen. Als werkgever werd je op de meest onverwachte momenten met vacatures geconfronteerd. De oudere werknemers maakten het personeelsbestand tamelijk onstabiel. De vraag was wel: hoe ga je om met mensen die vanwege hun hoge leeftijd eruit gebonjourd worden? Die moesten toch enig inkomen hebben, want zo behield je ze wel als consument, de klant die een bedrijf nodig heeft om overeind te blijven.

Lange tijd was het pensioen een kwestie van particulier initiatief. Bedrijven die zelf een pensioenfonds creëerden, zoals hier de firma Stork (1881). Pas in 1917 werd een pensioenfonds opgericht die voor een hele bedrijfstak was bedoeld.
Het eerste staatpensioen, de voorloper van de AOW, werd in 1889 wettelijk geregeld in Duitsland door kanselier Otto von Bismarck.
De AOW zoals wij die kennen, stamt van 1957 en was een upgrade van de Noodwet Ouderdomsvoorziening, die onder Willem Drees tot stand kwam.

Nu, ruim honderd jaar na de eerste initiatieven en 51 jaar na de invoering van de AOW, wordt er dus opnieuw over deze ouderdomsvoorziening gefilosofeerd.
De oppositie ziet kennelijk in dat de plannen van dit kabinet niet tegen zijn te houden. Een Kamerbreed gesteunde motie om dit onderdeel van het beleid compleet van tafel te vegen heb ik niet langs zien komen.

Er is voor een andere tactiek gekozen: het op onderdelen rommelen aan de AOW-plannen. Of die tactiek vruchten af gaat werpen, moeten we nog afwachten. Balkenende verklaarde zich bereid een voorstel van GroenLinks bespreekbaar te maken. GroenLinks stelde voor om mensen die een zwaar beroep uitoefenen na 40 jaar wel een AOW te geven.

Minister Donner vindt dat maar niks. Het is, zegt hij, niet eerlijk tegenover mensen die korter hebben gewerkt. Bijvoorbeeld vrouwen die gekozen hebben een deel van hun leven te besteden aan de zorg voor hun kinderen.
's Mans wereldbeeld is duidelijk. Zorg voor kinderen is geen werk en zeker geen zwaar beroep. Sjouwen met boodschappen is een makkie, huishoudelijk werk is met de huidige technologische middelen zo licht als een veertje en eventuele geestelijke belasting valt natuurlijk niet onder zwaar werk.

Donner heeft wel het hart op de goede plaats, Hij adviseert mensen met zware beroepen op tijd naar lichter werk te solliciteren. Ik mag aannemen dat hij zijn collega's van Onderwijs en Economische Zaken op hun hart drukt dat ze het mogelijk maken dat mensen zich kunnen omscholen en dat bedrijven die mensen dan ook aan een baan helpen.
Dat zal geld kosten, maar daar heeft Donner dan weer een collega voor op Financiën, die de impopulaire maatregelen mag bedenken om de begroting dekkend te houden.

De volgende stap in de onderhandelingen is dan te bepalen wat zware beroepen zijn. Zijn dat alleen beroepen waarbij lasten van meer dan 60 kg. worden gedragen? Mogen dat ook beroepen zijn waarbij geestelijke belasting meetelt?
En moeten die 40 werkzame jaren aaneengesloten worden doorgebracht in een en hetzelfde beroep?

Mochten Balkenende en Donner de oppositie tegemoet willen komen dan moet er nog flink gesteggeld worden over de voorwaarden.
Ik heb er nu al spijt van dat ik op 14-jarige leeftijd mijn krantenwijkje zwart heb gedaan. Dat telt dus niet mee. Vijf dagen in de week, in weer en wind met een paar kilo kranten rondfietsen was heus wel zwaar werk. Zeker als je in aanmerking nam dat ik toen op de Mulo zat en een schooltas vol zware boeken voor alle veertien vakken mee moest nemen.

En al die vakantiebaantjes. In de ongezonde lucht van de frituur van een snackbar gewerkt. Balen meel gesjouwd in een margarinefabriek, uren op de been gestaan als suppoost in een groot museum. En dan nu, ondanks alle scholing, in een baan waar de geestelijke belasting aan de orde van de dag is (personeelstekort dus overwerken, complexe problemen oplossen, agressie van bezoekers).

Iedereen kan alvast zijn of haar arbeidzame zegeningen gaan tellen. Want stel je eens voor dat het kabinet serieus werk maakt van het voorstel van GroenLinks. Dan ga ik gauw de maten en spierkracht van mijn schouders opgeven met een lijst van alle zware werkzaamheden erbij, die deze dunne schouders op zich hebben genomen.

Maar even serieus: ik mag niet klagen. Ik vrees meer voor de mensen die echt zwaar werk doen. Hoe het kabinet het voorstel van GroenLinks ook zal integreren in de gedeconstrueerde AOW, ik ben bang dat voor de stratenmakers, bouwvakkers en verhuizers het Beatles-deuntje zal gelden dat nu maar in mijn hoofd blijft jengelen: Boy, you gotta carry that weight, carry that weight a long time…..

Want al die zware beroepen hebben we met zijn allen wel nodig. Er wordt niet voor niets gejammerd over het tekort aan zulke vakkrachten.
Maar wie daarvoor “kiest” en ruim op tijd naar lichter werk wil zoeken om er zeker van te zijn überhaupt de nieuwe pensioengerechtigde leeftijd in gezondheid te halen, draagt daar natuurlijk zijn “eigen verantwoordelijkheid” voor. De escape voor het kabinet om de kosten “beheersbaar” te houden.

Geef een reactie

Ouder worden is rijker worden

AOW DreesWillem Drees is nu wel lang genoeg dood om ook de AOW bij te zetten in zijn graf. De goeie man zou nu met lede ogen moeten toezien hoe die AOW van al zijn franje wordt ontdaan. De uitvinding van de AOW gold in zijn tijd als een knap staaltje 'regeren is vooruitzien', maar zelfs Drees had de oldies-boom niet kunnen voorspellen. Hij had nooit gedacht dat het zo grijs zou worden dat die generatie een leuke bron van inkomsten wordt. Het CBS beweert dat iemand die 65 wordt een koopkrachtstijging van 2,5 procent kado krijgt. De laagste inkomens mogen zelfs op 5 procent koopkrachtstijging rekenen.
Het CBS begint hiermee meer op het Centraal Buro Staatspropaganda te lijken en het land op te warmen om steun te verkrijgen voor allerlei maatregelen die 'de vergrijzing' betaalbaar moeten maken. Een idee is om de AOW-ers zelf mee te laten betalen en het CBS rekent nu voor dat ze daar dus wel de koopkracht voor hebben.
Ik weet niet wat er de laatste jaren is veranderd, maar zo'n 7 tot 8 jaar geleden had je, volgens datzelfde CBS, op je 65ste met een koopkrachtdaling te maken van 7 procent. Dat kon overigens nog verschillen per regio. AOW-ers in het noorden van het land en Rotterdam gingen er op achteruit. In het Gooi, stukjes van de Veluwe en rond Eindhoven ging men er op vooruit.
Maar goed, blijkbaar geldt ondertussen: hoe ouder, hoe rijker. Dus het is niet zo'n beroerd idee om de koopkrachtstijging van AOW-ers deels aan te wenden om hun eigen oude dag mee te betalen. In februari had het CBS uitgevogeld dat zeker 1 op de 10 AOW-ers komen in aanmerking voor een fiscale heffing omdat ze met een aanvullend pensioen genoeg inkomen hebben om mee te betalen aan de kabinetsplannen.
Maar vorig jaar deelde het CBS nog mee dat 1 op de 7 inwoners van nederland geen recht heeft op een volledige AOW. Een AOW moet je namelijk bij elkaar sparen en als je niet lang genoeg hebt gewerkt of voor een deel in het buitenland hebt gewerkt, kan die AOW-opbouw aardig tegenvallen.
Ik kan niet rekenen, maar mijn lekenverstand zegt dat een groot deel van de AOW-ers helemaal geen koopkrachtstijging zal meemaken. Ook niet in de laagste inkomens. Een cliënt op mijn werk gaat dit jaar van de bijstand naar de AOW. Hij en zijn vrouw krijgen nu een gezamenlijke bijstandsuitkering van netto € 1060,- per maand en dat gaat in december naar ongeveer € 900,- per maand. Dat moet met een heffingskorting worden bijgespijkerd.
Zelf hou ik mijn hart vast voor mijn oude dag. Mijn pensioenfonds bericht elk jaar dat ik op mijn 65ste zo'n € 1100,- per maand zal krijgen (AOW en pensioen). Mijn huidige salaris: € 1600,- netto.
Het CBS wordt bedankt. Mensen blij maken met een dode mus. Tja, dat wordt dan blijven werken tot in het graf. En maar hopen dat de loonontwikkelingen zo voorspoedig zullen verlopen dat ik koopkracht genoeg overhou om de vergrijzing van Balkenende en Bos mee te betalen. Tenzij het CBS met weer andere cijfers komt……

Geef een reactie

Gezonde boekhouding

Belastingen

Dat Wouter Bos er wel voor oppast de erfenis van Zalm te verkwanselen aan socialistische idealen, was te voorspellen. De term 'begrotingstekort' verdwijnt definitief in de stoffige analen der geschiedenis. Maar kan iemand mij eens uitleggen waarom dat moet betekenen dat we daarom de zoveelste stap verwijderd raken van een gratis gezondheidszorgstelsel? Zijn we dan allemaal zo ziek dat de kosten onverantwoord hoog zijn en dus de zorgpremie omhoog moet en de aftrek voor buitengewone ziektekosten afgeschaft moet worden?
Misschien is dit Wouter's tactiek om de kosten die de 'vergrijzing' met zich mee brengen terug te dringen. Want met de ouderdom komen de gebreken, zegt men. En die gaan op hoge leefijd ook niet zomaar weer weg. Dus is er een aardige kans dat ouderen veel bijzondere ziektekosten zullen hebben. Nu er nog steeds veel weerstand is tegen kortingen op de A.O.W. moet Bos het dus op een andere manier zien op te lossen. En dus laat hij de ontwikkeling van de zorgpremies voor wat het is en schaft hij de aftrek voor bijzondere ziektekosten af.
Een gezonde boekhouding zal en moet resulteren in een begrotingsoverschot. Een betaalbare en voor iedereen toegankelijke gezondheidszorg past daar niet bij.
De oppositie krijgt geen kans de minister van financiën aan te vallen op het los laten van de Zalmnorm, die nu het Belang van Bos lijkt te worden.

Update 2 juli 2007: buitengewone ziektekosten kunnen een aardige aftrekpost zijn voor chronisch zieken en gehandicapten. Lees meer over hun financiële situatie op de site van Nivel (Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg).

Geef een reactie