Tag archieven: CO2-opslag

Het noorden wordt opgewarmd

Gronings bier Hier ziet u bier. Van een brouwerij ergens uit het noorden van Nederland. Een opslagmogelijkheid voor CO2? Afvangen en injecteren in bier, reageerde een van de lezers van het Dagblad van het Noorden, die de eerste informatieavonden aankondigde over mogelijke locaties voor de opslag van CO2.

Vanavond was er een bijeenkomst
in Grootegast, woensdag en donderdag volgen nog gezellige avonden in Tolbert en Ekehaar. De noordelingen worden opgewarmd voor de CO2-opslag. Zullen ze een stuk koeler reageren op de plannen dan inwoners en gemeentebestuur van Barendrecht?
Waarschijnlijk niet. In Barendrecht bleef het gemeentebestuur
demonstratief weg bij een inkoopavond die de Rijksoverheid op 15 september organiseerde. College en gemeenteraad van Assen hebben op 2 september hun standpunt al ingenomen: geen CO2 in Drentse bodem.

Vreemd dat het demissionaire kabinet nog zo’n vaart maakt met de voorbereidingen voor de CO2-opslag. In Barendrecht is het verzet zo hardnekkig, dat het definitieve besluit wordt doorgeschoven naar een volgend kabinet. Toch zet men nu in het noorden de eerste stappen. Dat is om meerdere redenen eigenaardig.

In een
eerder artikel hier zette ik de aanwijzing van noordelijke locaties tegenover een andere nota van het kabinet. Een nota waarin werd beweerd dat er nog veel ondergrondse ruimte is te benutten voor allerlei doeleinden. Bijvoorbeeld voor CO2-opslag. Het moet wel zorgvuldig moet gebeuren, stelde het kabinet. Rekening houden met de drukte onder de grond. Kabels, leidingen en misschien ook nog wat natuur. Verder moet het bovengrondse geen gevaar lopen, bijvoorbeeld door lekken.

In een ander artikel schreef ik hier dat de noordelijke locaties absoluut
niet zonder risico zijn. Een van de aangewezen locaties, Eleveld in Drenthe, is tamelijk aardschokgevoelig. Gevolg van de aardgaswinning.
Nu is niet alleen Eleveld gevoelig voor een schokje. In andere plaatsen in Drenthe en Groningen wil het ook wel eens rommelen. In augustus was er nog een lichte aardschok in Uithuizen, vorig jaar werden aardschokken waargenomen op diverse andere plaatsen in de provincie Groningen.

In een brief 27 april dit jaar, van de
Interdepartementale Projectorganisatie CCS (pdf!), staan wat voorwaarden waar de noordelijke locaties aan moeten voldoen. Eén ervan is dat de kans op een aardschok bij de injectie van CO2 ‘laag’ moet zijn.
Hoe laag is niet bekend. Wel bekend is dus dat het hele gebied te maken heeft met herhaaldelijk voorkomende aardschokken. Een leuke erfenis van de gas- en zoutwinning, dat het noordelijke ondergondse doet wegzakken. Een proces dat nog voor jaren gedonder geeft in noord-nederland.

In maart dit jaar werd bekend dat het kabinet een rapport achterhield, waarin de opslaglocaties in Barendrecht
ongeschikt werden verklaard. Voor de locaties in Drenthe en Groningen is zo’n rapport helemaal niet nodig. Een aardschokgevoelig gebied lijkt mij per definitie ongeschikt.

Groeten uit Sebaldeburen

Groeten uit Sebaldeburen In Barendrecht was men niet zo blij met de plannen CO2 op te slaan. Het demissionaire kabinet heeft gelukkig andere locaties gevonden.

Het kabinet heeft geen nader onderzoek naar de mogelijke risico’s laten doen. Het kabinet heeft gewoon een gebied gevonden, dat ooit bekend was van de vele ja-knikkers ter plaatse.
Boerakker, Sebaldeburen (Groningen) en Eleveld (Drenthe) zijn de gelukkigen. Boerakker telt 390 inwoners. Sebaldeburen toch nog 610 en in Eleveld houden nog 35 inwoners stand.
Zullen de in totaal 1035 inwoners zich even hardnekkig verzetten als de ruim 46 duizend inwoners van Barendrecht?

Het grootste probleem met CO2 opslag, is dat men niet zeker weet wat er gebeurt als het spul vrijkomt. Dat zou kunnen bij aardschokken, dijkdoorbraken of onverwachte lekkages. Als het vrijkomt dan kan er zomaar een verstikkende atmosfeer ontstaan.
Nu is Eleveld behoorlijk aardschokgevoelig. En Sebaldeburen is al eens getroffen door een flinke windhoos. Gelukkig alleen materiële schade. Dat kan anders worden als door die materiële schade een lek ontstaat in de CO2 opslag.

Wat bezielt dit demissionaire kabinet om zulke risicogebieden aan te wijzen voor de CO2 opslag?
Het definitieve besluit mag door het volgende kabinet worden genomen. Mogen we er op rekenen dat deze locaties naar de prullenmand worden verwezen?

Regering gaat ondergonds

Regering gaat ondergronds De demissionaire regering gaat ondergronds. Wie de demissionaire streken van dit kabinet wil volgen, zal dus ook de kop in het zand moeten steken.

Waarom? Omdat het Rijk, samen met provincies, gemeenten en waterschappen, meer gebruik wil maken van de kansen die de ondergrond biedt. De boodschap uit de Beleidsvisie duurzaam gebruik ondergrond waarmee de ministerraad op voorstel van minister Huizinga van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer heeft ingestemd, aldus een
persbericht uit de ministerraad van vandaag.

De motivering lijkt wel een ronkende passage uit een of ander verkiezingsprogram: “Hiermee kunnen de mogelijkheden die de ondergrond biedt voor verbetering van de kwaliteit van de bovengrondse leefomgeving, beter worden benut en kan tegelijk een solide basis worden gelegd voor het realiseren van de kabinetsdoelstellingen op het gebied van klimaat, energie, water, mobiliteit en landbouwbeleid”.

Maar deze regering is toch eigenlijk klaar met het werk? Het is aan een nieuw kabinet om een dergelijke visie te formuleren. Gelukkig is een beleidsvisie nog geen wet en hoeven we ons om dit demissionaire besluit niet druk te maken. Of zit er een addertje onder het gras?

Ondergronds is het al een volle boel. Kabels, leidingen, tunnels, parkeergarages en natuurlijk opslagruimten. De vandaag vastgestelde beleidsvisie stelt dat die ondergrondse drukte het bovengrondse leven aangenamer maakt. Zeker, zaken als televisie, internet, gas, water, en licht komen gedeeltelijk via het ondergrondse tot ons.
Maar, zo waarschuwt het kabinet, we kunnen niet zomaar van alles onder de grond plempen, want het kan beperkingen voor het bovengrondse leven betekenen. Boven een gasleiding kan je niet alles bouwen.
Dus wil het kabinet nationale en regionale belangen waarborgen en in een gezamenlijke aanpak met provincies en gemeenten een mooie ondergrondse structuurvisie ontwikkelen.

Een van de zaken die de regering graag ondergronds wil hebben, is CO2. Daar is in Barendrecht heel wat om te doen geweest en nog steeds staan die plannen onder druk. In
november 2009 negeerden de toenmalige minister van VROM (Cramer) en haar collega van Economische Zaken (Van der Hoeven) allerlei protesten en zetten de plannen door.
In januari dit jaar ging een meerderheid in de Tweede Kamer akkoord met CO2-opslag in Barendrecht. Om begin maart toch wat gas terug te nemen: de plannen mochten verder ontwikkeld worden, maar de in demissionaire staat mochten er voorlopig geen vergunningen worden afgegeven.
Half maart werd de crisis- en herstelwet aan de Eerste Kamer voorgelegd, met daarin de plannen voor de CO2-opslag. Dat was tegen het zere been van de Energieraad, die hier een trucje in zag vaart te maken met de kabinetsplannen.

Vervolgens kwam er eind maart een
onderzoek boven water, waaruit bleek dat twee gasvelden onder Barendrecht helemaal niet geschikt waren voor de geplande CO2-opslag. Dezelfde minister Van der Hoeven had om dat onderzoek gevraagd, maar de resultaten tot dan toe niet bekend gemaakt.
Je kunt, in de Barendrechtse kwestie, dus wel zeggen dat het kabinet al een fraai voorbeeld heeft gegeven van wat zij het “waarborgen van nationale en regionale belangen” noemt.

Mevrouw Cramer is op VROM vervangen door mevrouw Huizinga, die nu met de ondergrondse beleidsvisie op de proppen komt. Waarin het vooral gaat om dat er samenhang moet komen in boven- en ondergronds bouwen. Om knelpunten op te lossen, zoals “de aanleg van gasleidingen waarbij bovengronds een externe veiligheidszone in acht moet worden genomen”. Een van de punten waar de inwoners van Barendrecht zich juist druk om maken.
Er is, zo stel het kabinet “meer regie en een betere afstemming nodig”. Een extra aanwijzing om de CO2-opslag er door te drukken?

Eerdere artikeltjes over de demissionaire doordrammerij waren hier te lezen op
25 februari en 19 maart.