Tag archieven: CVZ

Gezond en goedkoop

Gezond en goedkoop Opmerkelijk bericht op Noorderlicht: de gezondheidszorg in Cuba is ruim 4400 euro per persoon goedkoper dan hier.

Amerikaanse wetenschappers hebben het 50-jarig bestaan van Castro’s Cuba eens doorgelicht op haar gezondheid. Conclusie: Cuba heeft een goedkope en goede gezondheidszorg. Dat kan niet, zou je zeggen, want de gezondheidszorg is gratis voor de Cubanen.
Toch leidt de kwaliteit daar niet onder en mag Cuba zich tot de gezondste landen ter wereld rekenen, naast landen als Japan en Zweden. Omdat er al vanaf 2005 een dictatoriaal rookverbod op openbare plaatsen is?

De Amerikaanse onderzoekers zagen nog een reden voor die geweldige Cubaanse gezondheid: preventie. Goede voorlichting en eenmaal per jaar een medische controle.
Die kant gaan wij ook op. Er wordt meer belang gehecht aan preventie, om de kosten te drukken. Het verschil met Cuba is, dat de preventie hier aan het particulier initiatief en de marktwerking wordt overgelaten. Dus zijn er allerlei clubjes met preventie bezig en maken bedrijven reclame met allerlei preventie spul.

Nog voor dit kabinet dit jaar met een Preventienota zou komen, is het gevallen. Blijkbaar niet te voorkomen. Er zijn nu eenmaal kwaaltjes waar preventie niet bij helpt. Daardoor is het Pakketadvies 2010 (pdf), van het CVZ (College voor Zorgverzekeringen), in de conceptfase blijven hangen.
Het CVZ ziet wel wat in preventie als onderdeel van het basispakket. Zo stelde het college in 2009 voor een 'stoppen met roken'-programma in het basispakket op te nemen.

Veel concreter gaat het CVZ-advies dit jaar niet. “Patiënten/consumentenorganisaties en de gezondheidsfondsen moeten vooral doorgaan om mensen actief bewust te maken van hun gezondheid”, schrijft het CVZ. En “zorgverzekeraars ontplooien activiteiten om de geïndiceerde preventie te contracteren, (…) ook daarop zullen nog investeringen moeten plaatsvinden”.

Maar de gezondheidszorg wordt er niet goedkoper op, als allerlei preventieprogramma's van subsidie worden voorzien. Zouden Nederlanders massaal gezond gaan leven, als ze er een gratis gezondheidszorg voor krijgen?

Zorg betreden op eigen risico

Zorg betreden op eigen risico Wat de regering ook doet, de zorgt is duur, blijft duur en wordt nog duurder. Het kabinet wilde graag weten of de bestaande regelgeving al besparende vruchten afwerpt, maar daar is het nog te vroeg voor. De evaluaties over de Zorgverzekeringswet (Zbw), Wet op de zorgtoeslag (Wzt) en de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) zijn binnen en worden naar de 2e Kamer gestuurd.

Mooi op tijd, want het kabinet moet zware knopen doorhakken over bezuinigingen in de zorg. En “als je als gevolg van de economische crisis zoveel moet bezuinigen, kun je niet langer om taboes heen”, zegt Dik Hermans, bestuursvoorzitter van het College voor zorgverzekeringen (CVZ)
in een interview met het dagblad Trouw.
De bekende “taboes” passeren de revue: ongezond levende mensen niet verzekeren, de oudste burgers niet te lang doorbehandelen bij dure ziektes, kostbare merkmedicijnen vervangen door goedkopere en onderscheid maken tussen kwaaltjes en ongemakken.

Maar de CVZ-voorzitter constateert ook overbodige onderzoeken. Bijvoorbeeld: iemand denkt kanker te hebben. Moet je een geruststellend onderzoek nog langer financieren, vraagt heer Hermans zich af. Hij haalt een oncoloog aan, die beweert dat 70% van het onderzoek overbodig zou zijn.
De bange burger gelooft de specialist niet op zijn mooie ogen en wil bewijs zien? Ik waag dat te betwijfelen. Eerder zal een arts alle risico’s willen uitsluiten en daarom bij kanker en hart- en vaatziektes voor alle zekerheid toch wat onderzoekjes laten doen.

Het komt er op neer de Zorgverzekeringswet uit te kleden en de toepassing ervan te beperken. De wet beoogt een voor iedereen toegankelijke, kwalitatief goede zorg. Hoewel in de evaluatie wordt gesteld dat de 2 tot 3 jaar dat de wet in werking is, tekort is voor een goede beoordeling, zijn er wel al wat zaken aan te wijzen, die niet tot kostenverlaging hebben geleid.
Zo leidde de invoering van een basispakket voor iedereen tot toename van het solidariteitsprincipe, maar de verplichtende werking leidde ook tot wanbetalers. De onderzoekers adviseren de nominale premie te verlagen, om dat solidariteitsprincipe overeind te houden. Een voor iedereen betaalbare verzekering.

Het kabinet volgt dat advies niet op, want “er is juist voor deze nominale premie gekozen, zodat iedereen zich realiseert dat zorg niet gratis is”. Bovendien is er de zorgtoeslag om de lagere inkomens tegemoet te komen. En het afgelopen jaar heeft het kabinet wat maatregelen bedacht om de wanbetalers aan te pakken.
Die zorgtoeslag en maatregelen tegen wanbetalers kosten natuurlijk geld. Helaas is nergens een goede berekening te vinden waaruit te halen valt wat nou goedkoper is: een lagere premie of aanrommelen met de zorgtoeslag en ad hoc maatregelen tegen wanbetalers.

Het eigen risico levert ook nauwelijks wat op, stellen de onderzoekers, die vervolgens adviseren het eigen risico afhankelijk te maken van een x-bedrag aan zorgkosten, gerelateerd aan leeftijd.
Gaat het kabinet ook niet doen. Terecht stelt het kabinet dat leeftijd niet altijd een graadmeter is voor hoge zorgkosten. En het bespaart wel, zegt het kabinet. Ruim 1,45 miljard euro wil de regering niet zomaar aan de neus voorbij laten gaan.

En dan de verzekeraars. Ze zijn verplicht iedereen te accepteren, ook de mensen met een hoog risico. Daarvoor krijgen de verzekeraars een risicoverevening. Dat systeem kan nog wat beter, vinden de onderzoekers. Het kabinet belooft dat wel te doen. Ook dat kost geld. Een voorbeeld van regelgeving die goed voor de betrokkenen heet te zijn, tegelijkertijd geld moet besparen, maar tekortkomingen kent, die weer met geld gecompenseerd moeten worden.

Het beleid in een notendop. Om de haverklap wijzigende wetten en regelgeving. De oplopende kosten verwijten aan burgers, medisch personeel en zorginstellingen. Dus premies, tarieven en salarissen aanpakken. En toch wordt de zorg gestaag duurder.
Een consistenter beleid, in plaats van een pleister hier en een prikje daar, zou wellicht wat geld schelen. Maar bovenal is het een kwestie van kiezen. Willen we onze, toch redelijke goed zorg overeind houden, dan vraagt dat om lef.

Taboes aanpakken? Zeker. Maar liggen die taboes nu op ongezond etende burgers, of op het verbieden van de productie van ongezond voer?
De taboes hoeven niet binnen de zorg te liggen. Ze liggen ook binnen andere sectoren. Misschien kunnen die taboes doorbroken worden om risico’s op allerlei kwaaltjes te beperken? Risico’s waar je niet om hebt gevraagd, als je hier wordt geboren. Maar wel voor moet opdraaien?

Armen rijk aan medische hulpmiddelen

Armen rijk aan medische hulpmiddelen Wie denkt dat de rijken alles bezitten, of van alles het meeste hebben, zit er goed naast. Het CBS is er achter gekomen dat mensen met een laag inkomen drie keer zo vaak een medisch hulpmiddel bezitten, als mensen uit de hoogste inkomensklasse. Een opvallende noot in een artikel van het CBS, waarin geruststellend wordt gemeld, dat in 2008 het bezit van medische hulpmiddelen niet is toegenomen, ondanks de vergrijzing.

Een mens kan niet meer zonder hulpmiddelen. De hoeveelheid apparatuur, gereedschappen en handige hulpjes in huis is gigantisch. Menigeen zal zich geamputeerd voelen als magnetrons, mixers en mobieltjes plots de geest geven. Is even lastig, maar wie gezond van lijf en leden is, zal zich wel redden. Dat wordt moeilijker als je door ziekte, handicap of ouderdomskwaaltjes minder redzaam bent.

Over hulpmiddelen is regelmatig wat te doen. In 2007 adviseerde het CVZ (College Zorgverzekeringen) de rollator uit het basispakket te schrappen. Na de nodige kritiek uit de samenleving, volgde minister Klink dat advies niet op. En dus komt de rollator nog voor in de CVZ-lijst van loophulpmiddelen die door de zorgverzekering vergoed mogen worden.

Wie hulpmiddelen denkt nodig te hebben, die niet in die lijst voorkomen, kan een beroep doen op de Wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Vorig jaar meenden sommige belangenclubs dat de elektrische fiets in de zorgverzekering opgenomen moest worden. Dat ging niet door en dus kwam men op het idee de fiets dan maar bij de Wmo onder te brengen.

Dat lijkt een uitkomst voor ouderen die nog wel wat kunnen, maar de slechte benen van een Tourrenner hebben. Of voor mensen die door longaandoeningen snel buiten adem raken. Helaas, een elektrische fiets heet en algemeen gebruikelijke voorziening te zijn en wordt daarom niet door de Wmo vergoed.

Op de juridische website judex.nl staan meer van dat soort voorbeelden. Iemand die door een spierziekte geen normale warmwaterkraan kan bedienen en een mengkraan wil aanschaffen, hoeft niet te rekenen op een vergoeding uit de zorgverzekering. Ook niet uit de Wmo, omdat een mengkraan zo'n algemeen gebruikelijke voorziening is.

Zo nu het gebruik van medische hulpmiddelen niet verder zijn toegenomen, omdat we gezonder ouder worden en dus minder hulpmiddelen nodig hebben?

Of zijn de beperkende voorwaarden zodanig dat daarmee een eventuele groei wordt afgeremd? Of gaat er van die beperkende voorwaarden en regelmatig terugkerende commotie over wat wel en niet door verzekeringen en Wmo vergoed gaat worden, een afschrikkende werking uit?

Het is in ieder geval een wonder dat het CBS nog heeft ontdekt dat de armen zo riant in de medische hulpmiddelen zitten.

Opbouw van het zuur

Sta-op stoel

Na het zuur kregen we wat zoet en nu mogen we weer het zuur krijgen. Wie wat pilletjes tegen het oprispend maagzuur wil slikken, moet dat wel op eigen kosten doen. De afbraak van de zorg is begonnen.

Het kabinet neemt adviezen van de CVZ (College van Zorgverzekeringen) en de SER (Sociaal Economische Raad) bijna helemaal over. En dat heeft gevolgen voor wat er nog in de zorgverzekering en de AWBZ blijft.

De leukste dingen gaan er in ieder geval uit. Zo worden de poten onder opa's sta-op stoel gezaagd. Een stoel die de man overeind helpt om buiten een ommetje te maken is ook helemaal niet meer nodig. De SER heeft geadviseerd om “onderdelen van de ondersteunende en activerende begeleiding die gericht zijn op deelname aan het maatschappelijke verkeer” uit de AWBZ te halen.

De waskostenvergoeding voor bewoners van verzorgingstehuizen gaat er ook uit. Dat wordt weer zelf naar het tehuis rijden om opa's vuile was op te halen en in je eigen wasmachine te proppen.

Het is maar een beginnetje. Ik voorspel dat er nog meer gaat volgen. Niets kan dit kabinet nog stoppen en niemand die dat ook doet. Het parlement niet, vertegenwoordigende organisaties niet en de burgers ook niet. Af en toe lijkt er een stormpje op te steken, maar het waait allemaal snel weer over.
Ik kan nog wel begrijpen dat vergoedingen voor brillen woden afgeschaft. Niet iedereen hoeft te zien waar dit kabinet mee bezig is. Maar het wegsaneren van de vergoedingen voor gehoorapparaatjes? Het kabinet wil toch wel dat we goed naar ze luistert?

In “Naar een toekomst zonder werk” schreef ik onder andere dat bij de beheersing van de zorgkosten te veel wordt gedacht wat er allemaal niet meer kan en te weinig wordt gekeken wat er wel zou kunnen. Bijvoorbeeld robots inzetten die als hulpje in (te)huis werken en zelfs de eenzaamheid onder ouderen helpen verlichten.

Die opmerking moet ik inmiddels nuanceren. Er is inmiddels een hoogleraar voor Technologie in de Zorg benoemd. De robots zijn er nog niet, maar hij gaat dat mogelijk maken. Ik vraag me af in hoeverre dat met steun van het kabinet is, want die hoogleraar zetelt wel in de universiteit van Maastricht. En daar willen ze nog wel eens anders te werk gaan dan het kabinet wil, zoals laatst bleek tijdens de discussie over de embryo-selectie.

Maar goed, we mogen niet klagen (historische uitspraak van een groot leider). We hebben het goed en als opa niet meer uit zijn stoel kan komen, wordt het weer lekker rustig op straat, het kenmerk van een veilige staat.