Tag archieven: decentralisatie

Gemeenten versus asielbeleid Rijk

VNG-Rijk Laatste update gemeenteraden onderaan dit artikel.

“We zijn geen lokaal uitvoeringskantoor van het Rijk. We zijn er in de eerste plaats voor onze inwoners. Voor hen willen we er het beste van maken”.
Dat zei Annemarie Jorritsma vorig jaar, nadat een grote meerderheid van de gemeenten het Bestuursakkoord maar gedeeltelijk had aangenomen. Geheel tegen de zin van kabinet Rutte, dat ondanks dreigementen geld terug te trekken, niets anders kon dan met een herzien akkoord verder met de gemeenten de plannen voor decentralisatie uit te werken. Het Bestuursakkoord heet nu “Bestuursafspraken 2011-2015”.

Dat was de laatste grote aanvaring tussen lokaal en centraal bestuur. Kern van de zaak: gemeenten willen wel taken van het rijk of provincie overnemen. Graag zelfs. Maar niet zonder adequate financiering. Het spreekt vanzelf dat decentralisering de gemeenten zodanig aangaat, dat er flink over is gedebatteerd in alle gemeenteraden. Het spreekt evenzeer vanzelf dat het Rijk de verder onderhandelt met de gemeenten, toen het verzet enorm bleek.

Hoe zal het kabinet reageren golf van aangenomen moties over het kinderpardon? De een na de andere gemeenteraad stuurt burgemeester en/of wethouders er op uit om bij minister Leers over te halen de initiatiefwet van PvdA en ChristenUnie aan te nemen. Die initiatiefwet heeft tot doel een generaal pardon te regelen voor minderjarige asielzoekers, die door fouten van de overheid langer dan drie jaar in Nederland zijn.

Een veel gehoord argument van tegenstanders van lokale moties is dat een gemeenteraad zich niet met landelijke kwesties moet bemoeien. Sommige tegenstanders voegen er aan toe dat het de landelijke besluitvorming niet zal helpen of misschien wel kan frustreren.
Dat laatste is misschien waar, de rest van het betoog beslist niet. Gemeenten krijgen namelijk direct te maken met gevolgen van landelijk asielbeleid. Het asielbeleid mag gerust de tweede grote aanvaring tussen lokaal en centraal bestuur genoemd worden. Gemeenten liggen al ruim 10 jaar overhoop met het Rijk over de consequenties van een stringenter asielbeleid.

In 2002 weigerden 60 gemeenten uitgeprocedeerde Somaliërs en Irakezen op straat te zetten. In 2003 verklaarde de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) niet mee te zullen werken aan het uitzetten van zo’n vierduizend asielzoekers, die niet onder het generaal pardon vielen. De VNG ging bij de Tweede Kamer lobbyen om een verruiming van de pardonregeling te bepleiten. Mede door het grote verzet van de gemeenten, kwam het in 2006 tot een motie van wantrouwen tegen toenmalig minister Verdonk, die haar portefeuille kwijtraakte.

Hirsch Ballin mocht het overnemen en ook hij raakte in conflict met de gemeenten. In 2010 droeg hij  de gemeenten op noodopvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers te sluiten. Wethouders vonden dat ze verantwoordelijk waren voor de humaniteit en veiligheid in hun gemeenten. Het rigide beleid van het Rijk zou dat in gevaar brengen.
Ook nu leidde de druk van de gemeenten tot enige inschikkelijkheid bij het Rijk. Hirsch Ballin kondigde aan dat asielzoekers niet meer op straat worden gezet en dat de procedures rondom asielaanvragen versoepeld zouden worden.

Inmiddels vinden 45 gemeenten dat landelijk beleid wel degelijk lokale belangen raakt. En dat klopt natuurlijk ook. Evenals in vorige jaren het Rijk de gemeenten wil dwingen volwassen asielzoekers de toegang tot allerlei voorzieningen te weigeren, zullen gemeenten ook minderjarigen uit openbare scholen moeten verwijderen. Ook als het gaat om volledig ingeburgerde kinderen, uit landen waar nog steeds veel mis is. Ook voor hen willen gemeenten er het beste van maken, om het citaat van Jorritsma maar even uit het verband te rukken.

Het zal nog tot eind maart duren voor duidelijk is hoeveel gemeenten de motie kinderpardon hebben aangenomen en hoe groot de lokale druk op minister Leers dus zal zijn. Het aantal voorstanders van de motie groeit op dit moment harder, dan het aantal tegenstanders.

In dit exceldocument houden we de stand van zaken bij. Met bronnen en details over, bijvoorbeeld, stemverhoudingen binnen gemeenteraden, voor zover bekend. Laatste update: 45 gemeenten voor, 14 tegen (een week geleden waren 31 gemeenten voor en 12 tegen).
Deze week komt de motie in zeker nog zeven gemeenten aan de orde. Wie de uitkomst weet mag het hier in de reacties melden.

Update 15 februari, 22:00 uur: 52 gemeenten voor, 17 tegen. Zie bronnen en bijzonderheden in dit excelcocument.
22: 30 uur: Nu 54 voor met nog 7 raadsvergaderingen gaande in Den Haag, Eemsmond, Aalburg, Aalsmeer, Ameland, Apeldoorn en Soest.
 

VNG-akkoord akkoord?

akkoordOpzienbarend nieuws aan de vooravond van de tweede dag van het VNG-congres. De dag waarop de gemeenten gaan stemmen over hert Bestuursakkoord.
De Twentsche Courant Tubantia weet te melden dat Rijk en VNG het eens zijn geworden en de omstreden sociale paragraaf uit het akkoord zullen halen. Reden voor de gemeente Tubbergen nu wel voor het akkoord te stemmen.

Tot vandaag bleken veel gemeenten tegen het oorspronkelijke akkoord. In stemmenaantal uitgedrukt: 4929 stemmen tegen, 2436 ja,mits of nee,tenzij en 706 voor. De laatste update van de inventarisatie die we in samenwerking met Gemeente.nu maakten, vind je in dit exceldocument (ook in dit google.docs document).

Als het bericht waar blijkt, dan zal geen enkele gemeente er nog bezwaar tegen hebben. We wachten de stemming van morgen af en zullen later met een nabeschouwing komen. Want behalve de sociale paragraaf en bijbehorende bezuinigingen, zijn er nog wel wat bezwaren tegen het Bestuursakkoord. Sommige gemeenten zien in de afspraken over de uitvoering van de decentralisatie nog teveel rijksbemoeienis en willen daar van af.

Het verzamelen van de gemeentelijke standpunten was een hoop werk. De plotselinge draai die het VNG-bestuur maakte toen ze besloot het Bestuursakkoord zonder de sociale paragraaf aan de leden voor te leggen, maakte het niet makkelijker, want een aantal gemeenten besloot toen van standpunt te veranderen.

Wat het ook niet makkelijk maakte, was het speurwerk in de gemeentelijke websites. Wat zou het aardig zijn geweest om met de enkel term ‘bestuursakkoord’ onmiddellijk bij de relevante stukken te komen. Dat viel zwaar tegen. Hulde voor die gemeenten waar dat wel lukte.

Dank aan de lezers die de moeite namen om per mail tips door te geven en dank aan Gemeente.nu, die het overzicht overnam en ook van aanvullingen voorzag.
H
opelijk kunnen we na morgen snel met een heldere nabeschouwing komen.

Bestuursakkoord update

akkoordKort laatste nieuws rond het Bestuursakkoord (laatste updates onderaan dit artikel), waarover ik hier meer schreef. Nog zeven dagen en dan zullen de gemeenten zich op het VNG congres uitspreken over dit decentralisatie-akkoord. Tot nu toe heeft een derde van alle gemeenten al een standpunt ingenomen. Vanaf 11 mei zijn de ontwikkelingen hier bijgehouden.
Vanaf vandaag wordt het overzicht bijgehouden is samenwerking met GemeenteNu.nl, die er gisteren een artikel aan wijdde.

Deze week wordt er in veel gemeenten nog druk vergadert over het Bestuursakkoord. Gisteravond bleek dat Zoetermeer voor het akkoord zal stemmen. Deze gemeente mag 75 stemmen inbrengen op het VNG congres, maar het zal de voorstanders nog niet veel helpen.

Hier de laatste update (exceldocument), inclusief wat verbeteringen en toevoegingen. 103 gemeenten tegen, 26 voorwaardelijk voor en 10 voor (Zoetermeer erbij), De stemverhouding nu (volgens de geldende regels): 4113 stemmen tegen, 1170 voorwaardelijk voor en 542 voor.

De grote vraag is of het kabinet de gemeenten nog tegemoet zal komen, om het akkoord te redden. Of zal het Bestuursakkoord het volgende plan zijn dat het kabinet gaat uitstellen?
Later meer op dit blog. Volg ondertussen de updates die hier toegevoegd zullen worden en op GemeenteNu.nl zullen verschijnen.

Update 1 juni, 9: 23 uur: 103 gemeenten tegen, 29 voorwaardelijk voor en 8 voor. De gemeenten Rheden en Breda veranderden hun standpunt.
In aantal stemmen: tegen 4139 tegen, 1339 voorwaardelijk voor en 423 voor.
Zie ook het laatste overzicht (exceldocument).

Update 1 juni 22.15 uur: 106 gemeenten tegen. 34 voorwaardelijk voor en 8 voor. In aantal stemmen: 4266 (67,6%) tegen, 1681 (26,7%) voorwaardelijk voor en 359 (6%) voor. Hier weer het overzicht.
In middels is bekend dat het VNG de leden adviseert de sociale paragraaf van het Bestuursakkoord af te wijzen. Rutte reageert: het is alles of niets.

Update 2 juni 11.35 uur. Er komen nu ook reacties per mail binnen. Dank aan de inzenders!
Het valt op dat het aantal gemeenten dat onder voorwaarden in wil stemmen (ja, mits of nee tenzij) stijgt. Het blijft interessant de gemeenten te volgen, want zal ook iedereen met het laatste advies van het VNG instemmen? Dat luidt: instemmen met het akkoord, behalve met de sociale paragraaf. Als men daarmee instemt, lopen ze het risico helemaal geen geld voor de sociale werkvoorziening te krijgen, zo dreigt Rutte.
Stand: 107 gemeenten tegen. 41 voorwaardelijk voor en 9 voor. In aantal stemmen: 4314 (64%) tegen, 1998 (29,6%) voorwaardelijk voor en 433 (6%) voor. Hier weer het overzicht.

Update 3 juni 9.30 uur. Stand (zie overzicht): van ruim 40% van de gemeenten standpunt bekend.
26,3% tegen, 11,5% ja,mits of nee,tenzij en 2,9% voor.
In stemmen: tegen 4492 (63,4%), ja,mits 2074 (29,3%) en 524 (7%) voor.

Update 4 juni 17:00 uur (zie dit overzicht). Van 182 gemeenten (43,5%) stanpiunt bekend.
115 gemeenten tegen, 53 ja.mit of nee,tenzij en 14 gemeenten voor.
In stemmenaantal op VNG-congres: 4571 (62,7%) tegen, 2119 (29,1%) ja,mits of nee, tenzij en 599 (8%) voor.
Nog 236 gemeenten (goed voor 5687 stemmen) te gaan. Wie helpt ons aan aanvullende informatie? Staat jouw gemeente er nog niet bij, meld het in de reacties of mail naar postmaster@peterspagina.nl
Liefst met bronvermelding, bijvoorbeeld een link naar een krantenbericht of een document van de gemeentelijke website.

Update 5 juni 21:45 uur Hier weer het overzicht, nu ook als google.docs.
Van 193 gemeenten weten we nu hun standpunt: 117 voor, 61 ja,mits of nee,tenzij en 15 voor. In aantal stemmen op VNG-congres van aanstaande woensdag: 4613 tegen, 2283 ja,mits/nee,tenzij en 631 voor.
Zal dat drastisch veranderen nu minister Donner in Buitenhof opnieuw de tegenstemmers dreigde met inhouden van budgetten?
Wie heeft informatie over de resterende 225 gemeenten?

Update 7 juni, 8:50 uur. Het overzicht (excel).
121 gemeenten tegen, 63 ja,mits of nee,tenzij en 17 gemeenten voor.
In stemmen: 4836 voor, 2301 ja,mits/nee,tenzij en 23 voor.
Aan de vooravond van het VNGH-congres wil ik met een laatste update komen. Wie kan aanvullingen gevewn? In de reacties hier of mail postmaster@peterspagina.nl

Laatste update aan de vooravond van de stemming…. sorry, maar die staat in dit artikel. Met opzienbarend mededeling uit de Twentsche Courant. Waarheid of heeft de journalist het verkeerd begrepen?

Akkoord overboord?

AkkoordOp 11 mei ontwaarden we hier de eerste tegenstand tegen het bestuursakkoord tussen Rijk en lagere overheden. Met name de gemeenten zien ineens één taak teveel op zich afkomen nog meer bezuinigen.

Dat dringt tot steeds meer lokale bestuurders door, toen ze eens gingen narekenen welke financiële consequenties de decentralisatie van taken met zich mee gaat brengen. De gemeenten zijn niet tegen de decentralisatie van jeugdzorg, de extramurale begeleiding uit de AWBZ en de hervormingen van WWB/WIJ, WSW en Wajong. Graag zelfs, vinden de meesten. Maar ze zien ernstige problemen in de uitvoering ervan, omdat het kabinet 1,8 miljard euro minder in het vooruitzicht stelt.
Tevens vinden sommige gemeentebesturen dat het Rijk te weinig de controle loslaat. Dat kan de bedoeling van decentralisatie niet zijn, vinden zij. De gemeenten willen de spelregels niet opgelegd krijgen.

Op de landelijke ledenraad van het VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) gaan de lokale overheden stemmen. Ondertussen is duidelijk hoeveel weerzin er heerst tegen de bezuinigingen op sociale werkplaatsen en reïntegratie trajecten. Reden voor het VNG terug te komen op de afspraken die ze met het kabinet hebben gemaakt. De Tweede Kamer begint ook ongerust te worden en wil weten wat er nog kan worden gered. Deze week gaat de Kamer voor de tweede keer in debat met de minister.

Op 8 juni gaan de gemeenten op de landelijke bijeenkomst van het VNG hun stem uitbrengen en zoals het er nu naar uitziet zal het bestuursakkoord afgewezen worden.
Op 11 mei waren 18 gemeentes tegen, twee waren voor en één gemeente was voorwaardelijk voor. Nu zijn 92 gemeentes tegen, 24 voorwaardelijk voor en 9 helemaal voor. Dat voorwaardelijk voor houdt in dat die gemeenten de sociale paragraaf aangepast willen zien. De bezuinigingen op de sociale sector moeten van tafel of anders over een veel langere termijn worden gespreid.
De gemeenten die voor zijn vinden dat een tegenstem mogelijk tot gevolg heeft dat er helemaal geen decentralisatie zal plaatsvinden, omdat ze vrezen dat Rutte dan het hele plan laat varen.

Een overzicht met de meest recente update van de standpunten van gemeenten vind je in dit exceldocument.  Daar zie je ook wat de stemverhouding zal zijn op het VNG-congres. Gemeenten krijgen 1 stem per 1000 inwoners, met een maximum van 75. De grote steden zijn niet zo blij met die bepaling. Ze hebben veel meer inwoners en dat maximum legt de weinig gewicht in de schaal. In het overzicht is ook de stemverhouding weergegeven, als elke gemeente 1 stem per 1000 inwoners krijgt, zonder dat maximum.
De stemverhouding nu (volgens de geldende regels): 3921 stemmen tegen, 1101 voorwaardelijk voor en 467 voor. Maar van 281 gemeenten weten we nog niet hoe zij zullen stemmen. Een potentieel van 7.452 stemmen.

Wie denkt dat het vooral oppositiepartijen als PvdA, SP, GroenLinks en D66 zich manifesteren tegen het bestuursakkoord, vergist zich in de lokale zelfstandigheid van gemeenteraadsleden en burgemeester en wethouders.
Zo zijn VVD Twenterand en VVD Strijen ook tegen het bestuursakkoord zoals dat er nu ligt. In andere gemeenten wordt getwist over de formulering van de bezwaren tegen het akkoord.
Van de 24 gemeenten die voorwaardelijk voor het akkoord willen stemmen, zal een deel een ‘ja, mits’ laten horen, zoals Aalten reageert, en anderen een ‘nee, tenzij’, zoals in Doetinchem het geval is. Die verschillen berusten vaak wel op de landelijk bekende politieke onenigheid. 

Als we de huidige stand van zaken als uitgangspunt nemen, dan zal op 8 juni 72% van de gemeenten tegenstemmen, 20% voorwaardelijk voor stemmen en 8% voor.
Dat zal afhangen van de bereidheid van het kabinet de komende dagen water bij de wijn te doen.  Tot nu toe heeft het kabinet nog geen krimp gegeven. Stevent ze af op een bestuurlijke crisis?

De laatste updates kun je volgen via Bestuursakkoord update. Uw hulp kunnen we daar goed bij gebruiken. Staat uw gemeente nog niet in het overzicht, maar is het standpunt wel bekend? Meld het in de reacties of mail naar postmaster@peterspagina.nl
Het zou mooi zijn als u een link met bronvermelding kan bijvoegen (een links naar een krantenbericht of document van de gemeentelijke website).

Fonds voor het politiek theater

VerkeersregelaarEr zijn 443 regisseurs in Nederland. Allemaal aan het werk om prachtige toneelstukken. films en soms wat cabaret tot goed lopende voorstellingen te maken. Het geld voor de produkties wordt geleverd door het Fonds voor PolitiekTheater, gevestigd in Den Haag.

De gemeente als regisseur. Laatste mededeling van het Fonds: de gemeenten krijgen de regie over onze veiligheid.
Het aantal regisseurs is de laatste jaren sterk afgenomen. In veertig jaar tijd zijn er door fusies
500 minder lokale besturen. De komende jaren zal het aantal nog verder zakken tot zo'n 400 gemeenten.
Het idee hier achter is:
decentralisatie. Het rijk wil de gemeenten meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheden geven, maar vele kleintjes hebben niet genoeg slagkracht om hun maatschappelijke taken efficiënt uit te voeren. Daarom zijn vele dorpjes tot één grotere gemeente omgevormd.

Decentralisatie heet nu “de regie voeren”. De regisseur is dus wel wat groter en dikker geworden, maar het aantal produkties waar hij de verantwoordelijkheid voor heeft gekeregen is behoorlijk toegenomen. De WMO, de GGZ, jeugdbeleid, onderwijsachterstanden, werk en inkomen, ja zelfs de taxibranche wordt door burgemeester, wethouders en gemeenteraden geregisseerd.

Leidt dat tot fantastische meesterwerken?
Het is nog te vroeg om daar een weloverwogen oordeel over te vormen. In ieder geval weten de lokale regisseurs wel dat ze het niet hun hoofd moeten halen roem te vergaren met mega-producties.
Het centrale Fonds heeft de stukken geschreven en het budget bepaald. Het Fonds aarzelt ook niet om de gemeenten te souffleren. Daarmee is de creatieve vrijheid al aardig afgebakend. Het Fonds regeert, de gemeenten hebben slechts een rol als regisseur.
Dit magnum opus staat beter bekend als “Divida et impera”.

En het maakt niet uit om welk theaterstuk het gaat, bij elke produktie geldt: met minder mensen meer werk verrichten. Dat heet een “uitdaging” te zijn voor de regisseur.
Af en toe komt het Fonds met extra geld voor speciale projecten. De regisseurs doen dan hun stinkende best dat geld binnen te halen. De plaatselijke acteurs ruiken ook hun kansen en verzinnen tal van nieuwe typetjes en rollen.

Zo zie je dus gerenommeerde acteurs verdwijnen en plaats maken voor aanstormend talent. Waar gevestigde thuiszorgspelers inkrimpen of verdwijnen, zie je een aanwas van nieuwe burootjes die hun rolletje opeisen.
Sommige oudere acteurs gooien de kont tegen de krib, maar dan treedt het centrale Fonds ongenadig op. Woningcorporaties die niet mee willen werken aan hetgeen is voorgeschreven, kunnen rekenen op vermindering van hun inkomen.

Vandaag mag het centrale Fonds voor het Politieke Theater verantwoording afleggen. Bij het publiek staat deze dag bekend als 'gehaktdag“.
Daarna is het woord aan de resencenten. Ik ben benieuwd of zij al succesvolle lokale theaterstukken hebben gezien.
Veel eerder valt te verwachten dat ook die resencenten hun rol slechts beperkt spelen. Ze zijn evenzeer onderdeel van dat politieke theater en uit lijfsbehoud zullen ze het Fonds niet tot spaanders hakken. En gaan over tot de orde van de dag.