Tag archieven: gemeenteraadsverkiezingen

Openbare coalitiebesprekingen

Openbare coalitiebesprekingen Het gonst van de coalitiebesprekingen na de gemeenteraadsverkiezingen van afgelopen woensdag. De eerste gemeente die de zaken rond heeft is Noord-Beveland. Met 8 van de 13 raadszetels op zak, wist de zittende coalitie van CDA, SGP en VVD al een dag na de verkiezingen, dat het zittende college door kon gaan.

Bij veel gemeenten gaat het minder snel. Bijna overal is het initiatief tot vorming van een nieuw college, in de handen van de stembuswinnaars gelegd. Die bepalen dan ook als eersten hoe de coalitieonderhandelingen zullen verlopen. Blijkbaar zijn daar geen landelijk geldende vaste regels voor. Toch wordt vrij veel een vaste procedure doorlopen. Eerst raadpleegt de initiatiefhebbende partij de fractievoorzitters van alle andere partijen, die in de gemeenteraad zullen komen. Dan volgt een eerste, vooral oriënterende bijeenkomst om tot de eerste contouren van een nieuwe B&W-college te komen.

Opvallend: Die bijeenkomsten zijn is een aantal gemeenten openbaar. In Purmerend wordt het zelfs via de lokale omroep uitgezonden. In Groningen is de bespreking tussen de lijsttrekkers openbaar. Verder maakte een eerste zoektocht duidelijk dat in zeker acht andere gemeenten de besprekingen openbaar zullen zijn. In Papendrecht was het vrijdag al zover en in Brunssum, Heemskerk en Enschede heeft men het vandaag al achter de rug. Maandag 6 maart zullen de openbare besprekingen plaatsvinden in Achtkarspelen, Culemborg, Ede, Hardinxveld-Giessendam, Heemstede, Hoorn, Mensterwolde en Woerden.

Zo gaat het niet overal. In Oosterhout kiest de informateur voor individuele gesprekken met de andere lijsttrekkers en denkt daar 14 maart mee klaar te zijn. In Roosendaal heeft men een externe informateur aangetrokken, die eerst twee dagen met alle partijen in de nieuwe raad gaat praten.
Jammer, maar het lijkt er dus wel op dat in vrij veel gemeenten de eerste coalitiebesprekingen openbaar zullen zijn. De aanwezige burgers hebben geen invloed op de coalitievorming, maar kunnen wel getuige zijn van de eerste schermutselingen en er misschien al uit opmaken welke kant het opgaat.
Om een compleet beeld te krijgen, zou het leuk zijn als je in de reacties meldt hoe het in jouw gemeente gaat.

Het zou trouwens een waanzinnig idee zijn om ook de coalitiebesprekingen na de verkiezingen op 9 juni openbaar te maken. Volledig en integraal uit te zenden op televisie. Loopt er iemand uit het gesprek weg om even met de achterban te bellen, of gaan ze een rondje buiten wandelen: camera mee. Er is maar één manier om de schijn van achterkamertjespolitiek op te heffen en dat is de volledige openbaarheid.

En om de onderhandelaars een steuntje in de rug te bieden, zou de kiezer op het stembiljet ook de coalitie van zijn voorkeur moeten kunnen aangeven. Het vraagt wat aanpassingen van de Kieswet, maar het biedt wel de kans dat de kiezer meer duidelijkheid geeft dan alleen een rood gekleurd vakje en vervolgens maar moet afwachten wat voor duidelijkheid dat de kiezer oplevert.

Het voorkomt misschien ook excessen als In Almere plaatsvinden. De winnaar en dus initiatiefnemer voor de coalitievorming, de PVV, wil eerst excuses van Leefbaar Almere. Die partij had zich, geheel conform de hedendaagse opvattingen betreffende de vrijheid van meningsuiting, Kritisch uitgelaten over de PVV. Nu eist de PVV excuses. Komen die er niet dan zal de PVV Leefbaar Almere niet toelaten tot welk gesprek dan ook.
Een houding die de PVV zich niet kan permitteren, mochten ze na de verkiezingen van 9 juni in aanmerking komen voor coalitieonderhandelingen.

Maar goed, roept u maar: moeten coalitiebesprekingen overal altijd openbaar zijn?

Geef een reactie

Wat bleek waar bij de verkiezingen?

Wat bleek waar bij de verkiezingen? Ook hier is het een ander geschreven voor de verkiezingen. In de nabeschouwing eens kijken wat daarvan waar is gebleken.

Niet waar.
Om te beginnen: de opkomst. Bedroevend laag en geenszins volgens de voorspelling die hier op 9 februari werd gedaan. En al helemaal geen bewijs voor de stelling, waarmee die voorspelling werd onderbouwd. Als het consumentenvertrouwen laag is, zal de opkomst hoog zijn. Rond de 60% zou het komen te liggen.

Wel, het consumentenvertrouwen is laag (-13), de opkomst ook (56%). De laagste opkomst sinds 1970. Ik vermoedde al dat de val van het kabinet de voorspelling op losse schroeven zou zetten. Er is een minimale aanwijzing dat de val de opkomst misschien negatief heeft beïnvloed. Ook na de val van kabinet Van Agt II volgden er snel gemeenteraadsverkiezingen en toen was de opkomst ook lager dan bij de verkiezingen 4 jaar daarvoor en 4 jaar daarna.
Nogmaals: een minimale aanwijzing. Alleen bij Van Agt II en Balkenende IV bleken er gemeenteraadsverkiezingen te zijn, die vlak na de val plaatsvonden.

Niet waar.
In “Stemmen in de nacht” werd verslag gedaan van allerlei acties die gemeenten ondernamen om de opkomst te vergroten. Het heeft niet mogen baten. Reden om nog eens na te denken wat dan wel de kiezers over de drempel van het stemlokaal trekt.

Niet waar.
Uiteraard ontbrak het ook hier niet aan een stemadvies. Het advies was niet te stemmen als ontevreden commentaar. Wie dat toch wilde doen, werd geadviseerd op alles te stemmen, behalve CDA, PvdA, VVD, D66 en CU.
Er is toch uit onvrede gestemd, helaas. Maar niet door de genoemde partijen uit te sluiten. Zelfs al is er verlies bij CDA en PvdA, er is toch behoorlijk veel op het bekende vijftal gestemd. Het aller-wonderlijkste is dat het CDA dan wel verliest, maar landelijk de grootste partij blijft.

Waar.
In “Kiezen vòòr je keuze” een aantal voorbeelden van stemwijzers. De meeste bekende trok wel een hoge opkomst. Het kieskompas, beter bekend als de stemwijzer werd door zeker 1 miljoen mensen geraadpleegd. Vooral in Almere, Groningen en Middelburg bleken veel mensen behoefte te hebben aan een stemadvies. Is het bedroevende resultaat in Almere te danken aan de toch wat vreemd werkende stemwijzer?

Waar?
In Almere zouden heel wat kiezers wel eens spijt kunnen krijgen van hun stem, als u begrijpt wat ik daarmee bedoel.
Wie wil opbiechten of ook hij/zij spijt heeft van de gisteren uitgebrachte stem, mag naar de laatste exit-poll: de spijtstemmen-poll. Tot op dit moment nog maar door 47 bezoekers gebruikt. Blijkbaar is 62% tevreden met de keuze, want dat deel heeft geen enkele spijt.
Kan dat de komende dagen nog veranderen, als blijkt welke lokale coalities er uit de bus rollen?

Geef een reactie

Spijtstemmen-poll

Spijtstemmen Hoewel het geen enkele zin heeft spijt van welke keuze dan ook te hebben, vandaag toch een onderzoekje: de spijtstemmen-poll.

Een aardig deel der kiezers zweeft en staat elke verkiezing weer voor de vraag: wat zal ik er vandaag weer eens van maken. Partijen proberen de zwevers binnen te halen en dat zal ongetwijfeld soms ook lukken. Dat verklaart voor een deel de winst- en verliesbalans bij elke verkiezing.

Zoals bij elke keuze kan er vrij snel spijt optreden. Nogmaals, je hebt er niets aan. Toch liever een ander potje pindakaas gekocht? Jammer. Er zijn maar bar weinig winkels die de aankoop terugnemen. Teveel gedoe. Lukt alleen nog bij de kleine kruidenier op de hoek.

Spijt van een uitgebrachte stem heeft ook geen zin. Je mag dan hooguit hopen dat de partij van je spijtige keuze niet in de gemeenteraad komt. Blijf je zitten met spijt over een verknalde stem.Vandaag had ik een beetje spijt. Twijfelde tot in het stembureau tussen een lokale landelijk bekende partij en een louter lokale club.
Beiden hadden mijn sympathie, beiden hadden een aardig programma voor de gemeente hier.

Het rode potlood gepakt, knoop doorgehakt en op de grotere, landelijke bekende partij gestemd. Thuis gekomen had ik toch een beetje spijt. Waarom nou toch niet op de partij gestemd, die een erg lokaal programma had? Want daar gaat het bij gemeenteraadsverkiezingen toch om? Het gaat om het beleid ter plaatse. Dus dan ga je toch voor de partij die het beste lokale programma biedt?
Waarom gezwicht voor de naamsbekendheid, omdat de verschillen zo klein zijn?

Spijt kan ook optreden daags na de verkiezingen. Mensen babbelen nog wat na, bekennen hun keuze en in de gesprekken met vrienden en, collega’s, krijg je ineens het gevoel: had ik het maar anders gedaan.
Of mensen krijgen spijt als ze de uitslagen zien. Lezen ze in de krant dat lokale partijen in opkomst zijn en stemmen ze eens frivool op een van die lokalen. Zien ze in de uitslagen dat het hun stem weinig heeft toegevoegd en denken dan had ik toch maar op een van de grote bekenden gestemd.
En ja, de komende vier jaar zullen er zeker een aantal mensen zijn die nog spijt gaan krijgen. Om eens te onderzoeken of er meer spijtstemmers zijn, vandaag de spijtstemmen-poll.

Geef hieronder aan of je wel of geen spijt hebt van je vandaag uitgebrachte stem. De poll staat open tot volgende week woensdag (10 maart), zodat ook de mensen die later spijt krijgen, hun gram hier kwijt kunnen.
Bij optie 3 en 4 kun je aangeven of je wel vaker of nooit spijt hebt gehad bij verkiezingen.
Toelichtingen in de reacties graag. Maak de poll bekend bij vrienden en bekend, zodat het een beetje representatief onderzoekje wordt.

Geef een reactie

Stemadvies

Stemadvies Naast wat napruttelen over hoe het nou zo gekomen is, ook her en der discussies over hoe nou verder. Laat de val van Balkenende de natie in onzekerheid achter? Hoe zal “De Kiezer” reageren?

Eén ding lijkt zeker: de gemeenteraadsverkiezingen zullen sterk in het teken staan van de landelijke politiek. Erg jammer voor de lokale politici. Je kunt je voorstellen dat plaatselijke CDA en PvdA prominenten slapeloze nachten hebben. Gaan ze misschien niet in de gemeenteraad komen, omdat Balkenende en Bos elkaar een kunstje hebben geflikt?

Stemadvies 1: Laat u niet verleiden tot het uitbrengen van een “commentaar-stem”. Er staan in uw woonplaats echt genoeg zaken op de agenda, waarvan uw plaatselijke vertegenwoordigers willen weten welke kant ze er volgens u mee opmoeten.
Maar mocht u een goedbedoeld advies in de wind slaan en toch in het stemhokje willen reageren op de laatste ontwikkelingen, dan hier nog een advies. Een stemadvies dat u mee kunt nemen naar 9 juni, wanneer u wel een draai kunt geven aan de landelijke politiek.

Het advies is gebaseerd op de ervaringen met de vier Balkenende-kabinetten. Vanaf 2002 is er meer energie gaan zitten in rommelig bestuur, vallen en opstaan, stuntelende bewindslieden en veel interne onenigheid. Geen wonder dat tal van prangende zaken niet zo voortvarend zijn aangepakt als strategische, hoofdlijnen- en coalitieakkoorden beloofden. Geen wonder dat er meer korte termijn politiek is bedreven, dan dat er duurzame oplossingen zijn gekomen.
Wat er onder Balkenende zo al aan gerommel tot stand is gebracht staat hier op een rij (exceldocument!).

Natuurlijk valt dat Balkenende en zijn CDA te verwijten. Ongelukkige keuzes wat coalitiegenoten betreft, te weinig compromisbereidheid naar die coalitiepartners.
Het valt ook al die coalitiegenoten te verwijten die met Balkenende in zee zijn gegaan. Voor zover ze al niet onderling overhoop lagen (LPF en VVD), dan waren ze te weinig standvastig om niet het vertrek van het CDA te eisen, maar stapten zelf op (PvdA en D66). Of zo hondstrouw dat ze het vooral geloofsbroeders naar de zin maakten en amper hun andere coalitiegenoot (CU).

Balkenende IV was de climax van gebrek aan slagvaardigheid door innerlijke twisten. De verkiezingscampagne van eind 2006, begin 2007, is eigenlijk tot op vandaag voortgezet.
Het stemadvies? Stem alles behalve CDA, PvdA, VVD, D66 en CU.

Geef een reactie

Opkomstcijfers voorspeld (II)

Opkomstcijfers voorspeld (II) Balkenende’s teloorgang gooit heel wat in de war. Onder andere mijn voorspelling van het opkomstpercentage bij de komende gemeenteraadsverkiezingen.

Dat had ik gekoppeld aan het consumentenvertrouwen. Had Balkenende niet zo halsstarrig de zijde van Verhagen gekozen, dan zou die voorspelling overeind gebleven zijn. Ook al meldt het CBS dat in februari het consumentenvertrouwen is gezakt van -10 naar -13.

De theorie waarop de voorspelling is gebaseerd was: hoe lager het consumentenvertrouwen, hoe hoger de opkomst. Een lager vertrouwen in de economie en eigen koopkracht, is ook een lager vertrouwen in de zittende politici. Dus trekt men massaal ter stembus, om aan te geven dat men het anders wil.

Een theorie die iedereen geneigd is weg te wuiven, maar die wellicht steun krijgt als men, door de jaren heen, de opkomstcijfers naast het consumentenvertrouwen zet. In dit exceldocument is te zien dat de theorie in 19 van de 32 verkiezingen opgaat.
In 13 gevallen dus niet. Zou de theorie ook niet opgaan op 3 maart?

Dat is nu erg onzeker. Of de kiezer heeft flink tabak van de Haagse perikelen en blijft massaal thuis. Of men wil het CDA en de PvdA een geducht pak rammel geven en gaat in grote getale stemmen op andere partijen.
Trekt men bij de lokale verkiezingen zich niets aan van het gebeuren, dan blijft mijn voorspelling staan en zal de opkomst ongeveer 1,4% hoger liggen dan bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen.

Volgens de theorie zou bij de 2e Kamerverkiezingen, onder normale omstandigheden in 2001 gehouden, de opkomst ongeveer 3% hoger gaan liggen dan in 2006. Ook dat is nu ongewis.
Mochten mensen wel de balen hebben van het gedoe rond Balkenende’s val, dan adviseer ik die mensen in ieder geval wel allemaal te gaan stemmen. En dan nu eens op partijen, die niet verantwoordelijk waren voor het in elkaar kukelen van Balkenende’s kabinetten. Geen CDA dus. En ook geen VVD, PvdA of D66.

Geef een reactie

Gedrgagscode stembureaus

Gedragscode stembureaus Dat een stembureau niet gesponserd mag worden, lijkt me duidelijk. Maar mag een stembureau zelf aan sponsoring doen? Er is met sponsoring misschien een probleempje op te lossen: de bemensing van de stembureaus.

Op de website van de Kiesraad staat: “Op een stembureau dienen permanent minimaal drie leden aanwezig te zijn. Met het oog op de lange openingstijden is het raadzaam om voldoende plaatsvervangende leden te benoemen, zodat gerouleerd kan worden“.
De gemeenteraadsverkiezingen kennen een wat lage opkomst van kiezers. Voor het uitbrengen van een stem, hoeft de kiezer echter niet de hele dag in de weer te zijn. Maar wie heeft er belangstelling om een hele dag op het stembureau door te brengen?

De vergoeding is minimaal en als de opkomst tegenvalt, kan het ook een hele saaie dag worden. De gemeente Noordoostpolder heeft een fraai aanbod. Leden van sportverenigingen, die een dagje stembureau doen, kunnen daarmee € 100,- (per vrijwilliger) verdienen voor de clubkas. Voetbalvereniging Flevoboys roept dus enthousiast alle leden op zich aan te melden.

Nou ja, het is voor een goed doel, dus deze vorm van omkoperij zullen we maar gedogen. Zoveel trammelant zal dat in en rond de stembureaus niet geven.
Hoewel? Maken gepensioneerden, die wat bij willen verdienen aan de democratie, dan nog wel een kans het stembureau te beheren? In de gemeente Wolde had B&W besloten 70-plussers het baantje niet meer te gunnen. Ze zijn te traag, tellen de stemmen vaak verkeerd. Dat moest maar eens afgelopen zijn.

Het besluit gaf meteen gesodemieter in Wolde en de burgemeester heeft het besluit weer ingetrokken.
De Kiesraad stelt: “De wet stelt geen leeftijdsgrens voor leden van stembureaus, onder- noch bovengrens. Wel wordt verondersteld dat een lid van een stembureau in staat is om de verantwoordelijkheid te nemen die bij die functie past. Bij die beoordeling kan leeftijd een rol spelen. Het komt daarom zelden of niet voor dat iemand die jonger is dan achttien jaar tot lid wordt benoemd“. Over 70-plussers geen woord.

Zij zijn voorlopig gered. Gemeenteraadsleden niet. Ook zij mogen een stembureau bestieren, hoewel de Kiesraad adviseert terughoudend te zijn met raadsleden, die nu verkiesbaar zijn: “Zij hebben immers belang bij de uitkomsten van de stemming“.
Een advies, geen verplichting. Elke gemeente mag het zelf bepalen. Een aanpassing van de Kieswet om raadsleden (verkiesbaar of niet) uit te sluiten van is nog in voorbereiding, maar in Midden-Delfland en Nunspeet zul je geen wethouders of raadsleden achter de tafel in het stembureau zien zitten.
De lokale raadsleden vinden het flauwekul. De VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) vindt het ook een wat doorgeschoten blijk van wantrouwen. Minister ter Horst blijft echter bij het voornemen de Kieswet bij te stellen (lees meer op Binnenlandsbestuur.nl).

Sponsoring, leeftijdsdiscriminatie en politieke belangenverstrengeling in de stembureaus. Tel daar bij op dat er elke gemeenteraadsverkiezing altijd wel weer sprake is van het al dan niet ronselen van stemmen en frauduleuze inschrijvingen, dan vraag je je af waarom het kabinet op dit gebied niet een gedragscode eist van de gemeenten.

Geef een reactie

Stemmen in de nacht

Stemmen in de nacht Drie maart komt dichterbij. Er wordt hard gewerkt om de kloof tussen kiezer en stembus kleiner te maken. Met name de kersverse 18-jarige kiezers zijn doelwit van campagnes om de opkomstcijfers te verhogen.

Je moet er niet gek van staan te kijken als 4 maart de kranten koppen: Verkiezingsuitslag beïnvloed door alcohol en partydrugs.
In Den Haag en Groningen worden feestjes gebouwd in de nacht van 2 op 3 maart. Den Haag houdt een VerkiezingsNach, met “bekende en minder bekende artiesten”, waaronder Jozias van Aartsen, die de eerste stem zal aannemen. Om 0:00 uur gaat de eerste stembus open.
Groningen komt met de NACHTTIEN in De Oosterpoort. Met “comedy en diverse activiteiten”, zoals het openen van de eerste stembus om 01:00 uur.

Zulke feestjes kunnen de opkomst met 6 procent verhogen, had politicoloog André Krouwel vorig jaar in Almere geconstateerd. Wel aan te raden om van de stemkaart het toegangsbewijs voor het feest te maken en een stembus paraat te hebben. En vooral hippe artiesten, die duidelijk maken dat stemmen een feest is, aldus Krouwel op Binnenlandsbestuur.nl.

Voor al die mensen die er voor kiezen op 4 maart gewoon fris en uitgeslapen op werk te zijn of in de schoolbanken te zitten, wordt nog veel meer ondernomen om ze bij de bus te krijgen. Met toeters en bellen worden mensen naar de stembus gebracht of de stembus komt naar hen toe. Nu zijn stembussen op NS-stations en in winkelcentra wel zo handig. Niets mis mee. De grenzen van het betamelijke worden echter opgezocht in het Brabantse Veldhoven.
De VVD lokt mensen met krasloten naar de stembus. Het kraslot als fraaie metafoor voor je stembiljet: je hebt een kans, maar of je die ook kan verzilveren weet je niet. In ieder geval toont de Veldhovense VVD daarmee over aardig wat zelfkennis te beschikken.

Waarom er, met veel feestgedruis, niet een Nationale Collecte van gemaakt?
De burger een week lang opjutten en op 3 maart, voor dag en dauw, stemmencollectanten op pad sturen, die bij de mensen thuis langs gaan. Wie een geldig ingevuld stembiljet inlevert, krijgt een staatslot.
De burgers die niet thuis zijn aangetroffen, worden door de collectanten op straat en in bedrijven benaderd. De hele dag zenden de omroepen de laatste stand van uitgebrachte stemmen uit. Dat kan nooit zo’n mooi getal worden, als bij de hulpactie voor Haïti, maat wie weet halen we nog eens het hoogste opkomstpercentage ooit.

Feestjes of niet, ik blijf er voorlopig bij dat het opkomstpercentage niet gek veel hoger dan 60 procent zal komen te liggen. Tenzij iemand met een nog veel briljante idee komt om mensen naar aan het stemmen te krijgen.

Geef een reactie

Kiezen vòòr je keuze

Kiezen voor je keuze Hoewel gemeentepolitiek zich letterlijk toch veel dichter bij ‘de mensen’ afspeelt dan het landelijke circus, vinden ruim 40 gemeenten het toch noodzakelijk hun burgers de gelegenheid te geven tot het inwinnen van een stemadvies. Kennen de kiezers hun lokale politici dan niet genoeg?

Die gemeenten maken gebruik van de bekende stemwijzer. Een digitale vragenlijst, waarmee je aan lokale issues je ‘eens’ of ‘oneens’ kunt verbinden, waarna de aap uit de mouw komt. De partij die het beste met je stemwijzergedrag past.
De stemwijzer is ontwikkeld door het IPP (Instituut voor Publiek en Politiek). Hier een fictief voorbeeld. Wie de vragenlijsten van de diverse gemeenten wil bekijken, moet op de website van zijn of haar gemeente zijn.

Het kan ook anders. In Groningen heb je de mogelijkheid een politicus op zijn/haar blote gezicht te beoordelen. In een krappe 20 seconden heb je je stemadvies. Dr. Babalins Koppensneller is natuurlijk bedoeld als grap, maar ik zou de uitslagen wel eens willen zien als dit ideetje wordt toegepast op het stembiljet. Naast de vakjes niet alleen de namen, maar ook de koppen.

Behalve het gezicht, is er wel meer interessants aan het profiel van een politicus. Dat denken ze tenminste bij Het Nieuwe Stemmen.
Op wiekiesjij.nl stel je eerst een uitgebreid profiel samen. Je kan niet alleen de specifieke expertise die jij belangrijk vind voor een kandidaat selecteren. Ook kan je aangeven welke leeftijd, hobby’s, doelgroepgerichtheid, het aantal jaren ervaring als raadslid of woonachtigheid in jouw gemeente je belangrijk vind. Waarna een lijstje kandidaten verschijnt die bij dat profiel passen.
Helaas alleen nog beschikbaar voor 10 gemeenten en 1 stadsdeel.

Alleen in Groningen kun je alle drie genoemde stemadviseurs gebruiken. Een vergelijking van de diverse uitslagen is dus alleen daar mogelijk. Is daar niet een slimme student die de drie stemwijzers kan integreren en daarmee de meest uitgebreide politieke datingsite maakt?

Over een datingprofiel gesproken: In Amersfoort mag op 3 maart in het stemhokje ook een keuze maken uit 10 competenties waar de nieuwe burgemeester aan moet voldoen. De meest gekozen vaardigheid wordt opgenomen in het officiële profiel waar de nog te benoemen burgemeester aan moet voldoen.
Tien competenties voor een burgemeester van een middelgrote stad! Op mijn werk mag ik MBO-stagiaires begeleiden die heel wat meer competenties moeten waarmaken om voor een onderbetaald baantje in aanmerking te komen.

Geef een reactie

Opkomst verkiezingen voorspeld

Opkomst verkiezingen voorspeld Met de lokale verkiezingen in zicht, zijn er altijd mensen die zich zorgen maken om de opkomstcijfers. Met wat meer tam-tam of andersoortige campagnes zou daar misschien wat aan te doen zijn.

Zo denkt de een dat de Amerikaanse stijl van campagnevoeren de opkomstcijfers omhoog kunnen stuwen. Anderen menen dat de eigentijdse sociale media (Hyves, Twitter) ingezet moeten worden.
Het lijkt heel logisch de opkomst op te pimpen. Een lage opkomst betekent immers dat de politici maar bar weinig mensen gaan vertegenwoordigen? Het betekent ook dat de kiezers weinig boodschap aan de democratie hebben?
Maar, de vraag van vandaag, kan het misschien precies het tegenovergestelde betekenen?

Ofwel: een lage opkomst kan ook betekenen dat de mensen veel vertrouwen hebben in de zittende politici. De verkiezingen met een hoge opkomst betekenen eerder dat mensen wel genoeg hebben van de zittende politici en dus maar eens uit de luie stoel komen.
Of de campagnevoerende kandidaten nu folderen, twitteren of verkiezingsspam in je mailbox dumpen, het maakt niet uit, Het maakt ook niet uit of de vermeende kloof tussen burger en politiek een gapend gat of slechts een stoeprand breed is.
De opkomst zal op 3 maart hoe dan ook rond de 60% komen te liggen. Zo’n 1,4% hoger dan bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen.

Waar baseer ik deze voorspelling op? Op vertrouwen.
Consumentenvertrouwen om precies te zijn. Kiezers zijn ook consumenten en baseren hun vertrouwen misschien meer op de inhoud van hun portemonnee dan op de verkiezingscampagnes. Zit het wel goed met dat consumentenvertrouwen, dan is de opkomst laag. Is het consumentenvertrouwen beneden alle peil, dan zal de opkomst hoger zijn.

Dat bestaat niet, zullen deskundigen meteen roepen. De opkomstcijfers zijn, bij alle soorten verkiezingen, vanaf 1970 vooral gedaald, terwijl het consumentenvertrouwen als een jojo op en neer ging.
Maar wil iemand dan eens uitleggen waarom voor slechts 13 van de 36 verkiezingen mijn stelling niet opgaat? Laten we de verkiezingen voor het Europees Parlement buiten beschouwing dan zijn er ook maar 13 uitzonderingen op 32 verkiezingen. Kijk maar eens naar de historische opkomstcijfers en die van het consumentenvertrouwen in dit exceldocument.

Het enige wat politici te doen staat, is dat consumentenvertrouwen beïnvloeden. Ook in tijden van crisis. Blijkbaar lukt dat nu, want het consumentenvertrouwen ligt momenteel niet desastreus laag (-10). Nog wel laag genoeg om een wat hogere opkomst te verwachten dan in 2006. En niet hoog genoeg om een nieuw dieptepunt qua opkomst te verwachten.
Iemand een andere voorspelling voor de opkomst op 3 maart?

Geef een reactie

Limburg lokaal versterkt?

Limburg lokaal versterkt In zes gemeenten worden vandaag al gemeenteraadsverkiezingen gehouden. De reden voor de vroege stembusgang is dat deze gemeenten per 2010 worden heringedeeld (fusie). Een herindeling betekent een nieuw te vormen gemeenteraad. Om te voorkomen dat de inwoners van deze gemeenten kort na elkaar (nu en in maart 2010) naar de stembus moeten, is besloten tot deze zogenaamde herindelingsverkiezingen.

Zes nieuwe gemeenten, waar 16 plaatsen bij zijn betrokken. Vier verkiezingen vinden in Limburg plaats. De karakteristieke vakwerkgevels in het zuid-limburgse landschap zijn haast exemplarisch voor de herverdelingszin van de Limburgers. Al eerder ontstonden er 22 fusie-gemeenten. Nu komen er dus 4 bij en blijven er slechts 8 niet-gefuseerde gemeenten over. De lokale democratie bestaat, na de verkiezingen van vandaag, voor 76% uit bij elkaar geplakte gemeenten.

In de reacties op mijn gastlog bij GeenCommentaar, over de relatie tussen lokale politiek en armoede, wees een reacteur op het verschijnsel van sterk aanwezige lokale partijen. In Limburg zijn lokale partijen sterk vertegenwoordigt in de gemeenteraden. De in Limburg woonachtige reacteur, stelde in zijn comment, dat de opkomst van lokale partijen een reactie is op al die herindelingen.
Daar wilde ik meer van weten.

Alle Limburgse gemeenten eens op een rij gezet(excelsheet!), de zetels opgeteld en wat blijkt? Van de huidige 791 zetels wordt 37% bezet door een scala aan lokale politieke partijen. Van de landelijke bekende partijen bezit het conservatieve deel 34% van de zetels (CDA 24% en VVD 10%).
De progressievere partijen nemen de overige 29% voor hun rekening (PvdA 18%, GroenLinks 5%, SP 4% en D66 2%).

De gemeenten die vandaag de stembussen openden, blijken voor de op handen zijnde fusies, toch ook aardig wat lokale partijen te kennen. Zo ook de acht niet-gefuseerde gemeenten.De veronderstelde relatie tussen fusies en aanwezigheid van lokale partijen, ligt dus niet zomaar voor de hand.

Misschien is de het geringe aandeel van partijen als D66, GL, SP en de afwezigheid van CU en SGP een reden? In enkele gemeenten waar CDA, PvdAen/of VVD wel in de raad zitten, zie je lokale partijen die blijkbaar een vereniging van de plaatselijke progressieven zijn.Te weinig om als D66’ers, GL’ers en SP’ers een zetel te bemachtigen, maar weten verenigd, zoals bijvoorbeeld in Kessel, wel 5 zetels te scoren. Of in Onderbanken, waar men, onder de noemer Democraten en Progressief, het met 9 zetels opneemt tegen de 4 van CDA en VVD.

Maar in veel gemeenten zijn er tal van andere lokale partijen, die en enerzijds puur voor de lokale belangen gaan, anderzijds afscheidingen zijn van CDA, PvdA of VVD-fracties. Kijk maar eens in Landgraaf of in Kerkrade.
De lokale politieke betrokkenheid in Limburg, mag opmerkelijk worden genoemd. Een voorbeeld voor de rest van het land? Maar naar de echte reden is het gissen.
Hebben de Limburgers zo’n sterk onafhankelijke geest of hebben ze het niet zo op de landelijke partijen?

Update 19 november: en dan hier de uitslagen (excelsheet!). Vanwege de verwijzing in dit artikel naar het gastlogje op GC zijn ook de gemeenten in Groningen en Zuid-Holland erin opgenomen.
Globale conclusie: de lokale partijen hebben verloren. Winnaars: D66 wint overal, de SP in Limburg en Zuid-Holland, de VVD in Limburg (Venlo!) en ToNL in Zuid-Holland.
Alle overige landelijk bekende partijen hebben verloren.

Geef een reactie