Tag archieven: kernenergie

De Gouden Eeuw van Rutte?

wereldpuzzel Het zal je maar gebeuren. Je staat ambitieus te trappelen om dit prachtige land terug te geven aan haar burgers, komt de rest van de wereld ineens binnendenderen. Dat kun je gerust een uitdaging noemen. Hier ligt immers een kans om Nederland weer een nieuwe Gouden Eeuw in te loodsen. Wat zal Mark Rutte van deze ingewikkelde puzzel maken?

Rutte’s voorganger, Balkenende, had wel wat met die Gouden Eeuw. Hij miste hier die roemruchte VOC-mentaliteit. Een combinatie van economische expansiedrift en slavendrijverij. Nederland was niet meer dan een republiek van
zeven samenwerkende provincies, maar telde wel mee op het wereldtoneel. Nu hebben we vijf provincies meer, zijn we al lang geen republiek meer en de rol op het wereldtoneel bestaat vooral uit politieke volgzaamheid, die Balkenende zijn kop heeft gekost.

De gevolgen van de kredietcrisis en het gemor van het gepeupel, denkt met onder andere te bestrijden met bestuurlijke veranderingen. De monarchie wordt er niet helemaal uitgegooid, maar de macht van het koningshuis wordt wel beperkt. Dat is althans de wens van een aantal politieke partijen. Terug naar een republiek zit er op korte termijn niet in, terug naar zeven provinciën wel. De VVD is voorstander van één Randstadprovincie en fusies van de andere provincies. Ook een manier om de overheid af te slanken. Overigens: D66 wil naar vier landsdelen, GroenLinks naar zeven.

Mark Rutte krijgt echter niet de tijd om in alle rust het land te hervormen. Eerst moet ook hij zich afvragen hoe hij Libië terug kan geven aan de Libiërs en of hij Nederland wel een Gouden Eeuw kan bezorgen zonder kernenergie. De rampzalige toestanden in Japan en de Noord-Afrikaanse en Arabische landen, leiden de premier maar af van de crisis- en herstelplannen, waarmee hij Nederland weer groot denkt te maken.

Nederland is niet alleen op de wereld. Elke premier zag zijn binnenlandse agenda wel doorkruist door buitenlandse perikelen. Standpunten, initiatieven en acties wisselden per coalitie. Vlak na de Tweede Wereldoorlog moest het land ook opgebouwd worden, maar tegelijkertijd wilde Soekarno in Indonesië, het Nederlandse juk van zich afschudden. In die tijd dacht de Nederlandse regering ook met
politie-missies de verworvenheden van de VOC-mentaliteit te behouden. De internationale gemeenschap corrigeerde de Nederlanders en Indonesië moest terug gegeven worden aan de Indonesiërs.

Dat had nog rechtstreeks met Nederland zelf te maken. De rol die Nederland speelde op het altijd onrustige wereldtoneel, heeft onder elk kabinet wel gevolgen gehad. Denk aan de
oliecrisis in 1973, toen landen als Saoedi-Arabië, Koeweit, Algerije en Libië de olie-export staakten als antwoord op het pro-Israëlische standpunt in de Jom Kipoeroorlog. De Vietnamoorlog leidde tot onrust op straat, waar een ‘bevriend staatshoofd’ tot moordenaar werd uitgeroepen. Verser in het geheugen liggen Kosovo, Bosnië en Afghanistan.
Als het geen oorlogen of opstanden zijn, dan is er wel een kerncentrale die tot nadenken stemt. De ramp in Tsjernobyl leidde hier tot een graasverbod in de noordelijke provincies en mocht er tijdelijk geen bladgroente worden verkocht.

Ga er maar aan staan als premier van Nederland. Waar kan een klein land dan nog groot in zijn? Misschien door eens een andere koers te volgen? Bijvoorbeeld door eigen voorwaarden te verbinden aan de acties tegen Gadaffi. Militaire steun zou onlosmakelijk gepaard kunnen gaan met humanitaire steun. Aan de Libische vluchtelingen, aan alle Libiërs die op de een of andere manier nu slachtoffer worden van de situatie.
En wat de kernenergie betreft: zet de plannen voor de nieuwe kerncentrale maar even in kast. Eerst afkoelen voor die nieuwe centrale in verhitte debatten moet worden verdedigd. Als we al een Gouden Eeuw willen, dan liever een Gouden Eeuw van net iets beter nadenken.

Even rust.

Uitgeblust Ik ga er even een paar dagen uit. Uitgeblust van de drukte ronde Blogparel, wordt het tijd bij te tanken. Een hele weelde dat ik die mogelijkheid heb. Tot woensdag is het hier dus even stil. Ik ben blij dat ik Mark Rutte niet ben. Hij moet naar Parijs om met zijn EU-collega’s knopen door te hakken over Libië. Hij mag blij zijn dat het in Borssele rustig is.

Op zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad stond hij uiteraard stil bij Japan. In dat kader verklaarde hij voorstander te zijn van een
stress test voor kerncentrales. Mocht die test vervelende zaken aantonen, dan wordt Borssele gesloten. Nu nog niet. Dat zij Duitse collega wel kerncentrales stil wil leggen, vindt hij merkwaardig.

Afijn, laten we eens zien of
Mark’s lach stressbestendig is. De test is gedaan en er blijken bekende conclusies uit voort te komen.
Mark: “Ha, ha, ha, ja, dat wisten we al”.
Stresstestdeskundige: “Dus nu gaat de zaak dicht?”

Mark: “Hi,hi, hi, je bent een leuk mannetje!”
Stresstestdeskundige: “Maar gaat-ie nou dicht of niet?”

Mark (wordt even bloedserieus): “Eh… waarom dan?”
Stresstestdeskundige: “Nou, als er iets misgaat, dan gaat het ook goed mis”.

Mark (grijnst): “Maar dat wisten we toch al?”
Stresstestdeskundige: “Ja, ik verbaas me er dan ook over dat je doodleuk nog een nieuwe kerncentrale erbij wilt”.

Mark: “Jaha, ha, ha, werkgelegenheid en zo, hè?”
Stresstestdeskundige: “Ja, voor de begrafenisondernemers”.

Mark (gniffelt): “Ook dat, ja, ook dat”
Stresstestdeskundige: “Dus?”

Mark: “Hm, ha, ha, niks dus. Je zegt zelf, ALS er iets misgaat. Maar er gaat niets mis, hè?”
Stresstestdeskundige: “Nou, die stresst test wijst uit dat…”

Mark (buldert hilarisch): “Maar man, neem jezelf toch niet zo serieus! Een stress test, la-me-nie-lachen! Dat is een volstrekt fictief gebeuren. Je rekent uit wat er kan gebeuren als er wat mis gaat en ja, dan krijg je uitkomsten die alleen aan de orde zijn als er echt iets misgaat”.
Stresstestdeskundige: “Dat wil je toch ook voorkomen?”

Mark: “Ha,ha, ha, man! A. Wij hebben geen aardbevingen. Ja, af en toe
in het noorden, maar daar gaan we alleen maar CO2 en kernafval opslaan. B. Wij hebben geen tsunami’s, wat welke gek daar ook over zegt en C. Als er dan toch iets misgaat, hebben wij een prima rampenplan”.
Stresstestdeskundige: “Je bedoelt die crisisvoorbereiding van de bevolking?”

Mark: “Juist, ja!”
Stresstestdeskundige: “Waarin staat dat de bevolking de instructies van de overheid moet opvolgen?“

Mark: “Jahaaa! Dat zouden ze so-wie-so altijd moeten doen, maar bij een ramp helemaal”.
Stresstestdeskundige: “Stel dat tv, radio, mobieltjes en al dat spul nog werken, wat ga jij dan zeggen, als het misgaat?”

Mark: “Ha, ha, ha,, ha, ha, dat weet ik heus wel, hoor! Eens even kijken, wat staat er ook alweer in mijn rampspeech…, hier. Ik zeg gewoon dat ze het met een korreltje zout moeten nemen. Dat schijnt goed
tegen de straling te zijn”.
Stresstestdeskundige: “Ik heb genoeg gehoord”.

U snapt, een ramp is één ding, een wereldleider (zo werd Rutte hier in de Volkskrant genoemd) is een andere.
Tot woensdag!

Kansen op keuzes

In Room with a view en Het roer gaat om beschreef ik de kansen die het aanstaande kabinet heeft om met een baanbrekend regeerakkoord te komen. Dat lukt alleen als de heren het uitzicht vanuit het onderhandelkamertje als een window of opportunity beleven. Weg met tunnelvisies, weg met blikvernauwing, weg met dat bord voor hun kop. Zet het raam wagenwijd open en laat de geest waaien.
Een window of opportunity (een venster met uitzicht op mogelijkheden) wordt makkelijk over het hoofd gezien. Het raam kan nog zo wijd open staan, als men de mogelijkheden niet ziet die er aan voorbij trekken dan mis je kansen op keuzes die goede oplossingen bieden. Van belang is dat men ook in staat is oplossingen te zien die op het eerste gezicht niet direct met een bepaald probleem te maken hebben.
Voorbeeldje: De EU wil serieus werk maken met het terugdringen van de CO2-uitstoot. In hun ijver daartoe somt men alle mogelijkheden op om tot schonere energie-opwekking te komen. Alles mag, inclusief kernenergie. Omdat dit laatste hier en daar op weerstand kan rekenen, zegt de EU er wel bij dat de aangesloten landen zelf mogen bepalen of ze kernenergie willen gebruiken. Het hele voorstel is een typisch staaltje lineair denken: er is een probleem die met bekende oplossingen moet worden verholpen. Even nadenken of er ook nog meer en andere mogelijkheden zijn is er niet bij.
Om de keuze voor kernenergie aan de lidstaten zelf over te laten getuigt niet van lef. Maar goed, daar kan het nieuwe kabinet dus duidelijk over worden. Dat wordt een glashelder ''nee'', al was het alleen maar omdat de opslag van kernafval nog lang niet veilig is.
Kennelijk stond de ''window of opportunity'' niet open genoeg bij de EU, want behalve de genoemde oplossingen zijn er nog tal van andere mogelijkheden. Van autoloze zondagen tot beperking van het vliegverkeer. Van een verbod op nutteloze electrische gadgets tot het uitschakelen van de verlichting op straat op stille momenten. Van productieverlaging tot het afschaffen van kerstmis. Van het afsluiten van de energielevering tussen 2.00 u. en 4.00 u. ''s nachts tot een periode van belastingvrijstelling op auto''s die op biobrandstoffen rijden. Zelfs de mogelijkheid om helemaal niets aan de CO2-uitstoot te doen mag in het rijtje ideeën voorkomen.
Natuurlijk, hier zitten de meest zotte ideeën tussen. Het gaat er wel om dat men een bepaald probleem loskoppelt van allerlei andere zaken (bijvoorbeeld energieverbruik en een goed draaiende economie), vervolgens gaat brainstormen (de geest moet waaien) en alle mogelijkheden serieus en met een ''open mind'' bespreekt. Men zet als het ware de ''window of opportunity'' hemelsbreed open en zo creëert men kansen voor keuzes waar men doorgaans niet op komt.
Het is vrijdag. De kabinetsformatie is weer drie dagen verder. Iedereen is benieuwd of en welke keuzes de heren ondertussen hebben gemaakt. Hebben de heren hun geest laten waaien of hebben ze het raam stevig dicht gehouden en krijgen we een regeerakkoord waarin de gezonde keuzes weer geen kans krijgen?