We hebben een logé. Dat wil zeggen: de nederlandse ambassade in Zimbabwe is de gastheer van Morgan Tsvangirai. En dat gastheerschap is niet meer dan onze plicht, volgens het Hoofd Diplomatie, Maxime Verhagen.

Hij had natuurlijk ook voor een “neutrale” diplomatie kunnen kiezen en de heer Tsvangirai naar een hotel kunnen verwijzen. Maar het standpunt van de nederlandse regering is duidelijk, wat Zimbabwe betreft. “Nederland, de EU en anderen staan klaar om een democratische, legitieme en hervormingsgezinde regering in Zimbabwe te steunen,” aldus minister Koenders (Ontwikkelingssamenwerking) op de website van Buitenlandse Zaken.

Of de heer Tsvangirai veilig is binnen de muren van de ambassade moeten we nog afwachten. De Zimbabwaanse burgers zijn zeker niet veilig. Die kunnen elke dag een knokploeg van Mugabe-aanhangers verwachten, die een verkiezingscampagne voeren met knuppels, messen en geweren.

Nu is de ambassade te klein om alle bange Zimbabwanen te ontvangen. Diplomatie heeft zo zijn grenzen. Maar de regering kan natuurlijk wel het voorbeeld van Groot-Brittannië volgen en de legitimiteit van Mugabe's heerschappij officieel “non grata” verklaren.

Wat kan diplomatie nog meer doen?
De druk verhogen, zoals dat heet, bestaat uit wat boycotmaatregelen (onder andere een wapenembargo), financiële steun aan de oppositie en herhaalde oproepen de verkiezingen eerlijk te laten verlopen.

Nu dus ook een oproep om de Veiligheidsraad bijeen te laten komen. In die Veiligheidsraad zit ook China, die tot nu toe een leuk steuntje in de rug van Mugabe was. Als China onwelwillend blijkt het regime van Mugabe verder aan te pakken, kan de regering toch serieus overwegen de vlucht van Balkenende naar het olympische Beijing af te gelasten.

Handelsembargo's voor landen die Mugabe blijven steunen horen ook tot diplomatieke oorlogsvoering. En verder kan de nederlandse diplomatie natuurlijk tal van kundige onderhandelaars aanbieden, die in staat moeten zijn meer democratischer coalities in Zimbabwe te vormen.
Vlieg de ovale tafel die Herman Wijffels gebruikte bij de voorbereidingen van het huidige kabinet naar de ambassade in Harare. Misschien een aardige uitdaging voor Wijffels zelf om aan die tafel de koffie te schenken en Zimbabwaanse politici tot elkaar te laten komen.

De regering heeft gekozen tegen Mugabe en lijkt te kiezen voor Tsvangirai. Hopelijk is dat alleen een keuze voor 's mans veiligheid, want de politieke koers moeten de burgers in Zimbabwe natuurlijk helemaal zelf bepalen.

Tenslotte waren het ook de diplomatieke keuzes in het verleden die Mugabe aan de macht hielpen en veel te lang hebben gehouden.
Het “vrije westen” vond het in 1982 allang best dat Mugabe zijn partner in de strijd voor een onafhankelijk Zimbabwe, Joshua Nkomo, uit de eerste vrije regering wipte. Nkomo was een communist en daar hadden (en hebben) westerse diplomaten een broertje dood aan.
Een meer liberaal ingestelde Tsvangirai valt meer in de smaak.

In 1987 veranderde Mugabe de grondwet om zichzelf tot president te verheffen. In 1990 werden er verkiezingen gehouden die de internationale toets der kritiek absoluut niet konden doorstaan. Kortom: al veel eerder waren er redenen genoeg om Mugabe tot aftreden te dwingen.

Het gaat niet om “vrije verkiezingen” alleen. Het gaat er vooral om dat er een einde komt aan het verkiezingsgeweld. De vraag is of dat met louter diplomatieke middelen bereikt kan worden.

Vooralsnog kan die druk nog best een stukje heftiger. Niet alleen alle landen die het Mugabe-regime steunen met diplomatieke sancties aanpakken, niet alleen steun aan delen van de oppositie maar aan alle oppositie, maar ook Mugabe en zijn gewelddadige uitvoerders van zijn verkiezingscampagne voor het Internationale Gerechtshof slepen.