Tag archieven: monarchie

De rol van de Koningin.

Monarchie De Tweede Kamer debatteert over de rol van de Koningin.

Minister-president: “Ik wil de geachte afgevaardigden er wel op wijzen, welke belangrijke rollen ons staatshoofd voor dit land speelt”.
Afgevaardigde 1: “Ah, u geeft dus toe dat het maar een spelletje is”.
Afgevaardigde 2: “Rollen, zei u? Rollen? Om hoeveel rollen gaat dat in hemelsnaam dan wel?”
Afgevaardigde 3: “Ja, ja, uit de kassarolletjes van commissie Zalm bleek al hoe duur dat theater is”.

Minister-president: “Ik geef niks toe. En, om maar eens een rol te noemen, zonder de koningin zouden wij geen monarchie zijn. Tevens wijs ik er op dat wij voornemens zijn op theater te bezuinigen”.
Afgevaardigde 1: “U geeft niks toe. Mooi, dat betekent dat u er ook niks aan afdoet”.
Afgevaardigde 2: “Maar wilt u dan de hoofdrollen van de bijrollen scheiden?”
Afgevaardigde 3: “En wat gaat dan de Rutte-norm voor een staatshoofd worden?”

Minister-president: “Ik ga hier geen woordspelletjes spelen. De monarchie is een rol, daar valt niets in te onderscheiden. En wat normen betreft: wij geloven in zelfregulering. De Koningin is prima in staat zichzelf te reguleren”.
Afgevaardigde 1: “Woordspelletjes? Maar wij worden toch geregeerd in naam van de Koningin? Als wij slechts in naam worden geregeerd, lijkt mij de conclusie gerechtvaardigd dat het maar een spelletje is”.
Afgevaardigde 2: “U bedoelt dat linten knippen even belangrijk is als lintjes uitdelen?”
Afgevaardigde 3: “Hoorde ik u nou zeggen dat de Koningin in prima staat is? Hoe komt dat? Mogen wij weten hoeveel onderhoudskosten daarmee gemoeid zijn?”

Minister-president: “Ik kan u wel zeggen dat ik het een hele eer vindt, in naam van de Koningin te regeren. Verder moet u de Koningin als één belangrijke rol zien. En afgevaardigde 3 raadt ik aan zijn oren beter te onderhouden”.
Afgevaardigde 1: “Gaat u mij nu vertellen dat u naar de pijpen van mevrouw de monarch danst?”
Afgevaardigde 2: “Nou ja zeg. Decorum is toch niets meer dan een rol behang? Dat noemt u belangrijk?”
Afgevaardigde 3: “Ik laat in ieder geval mijn oren niet hangen naar een rolmodel”.

Minister-president: “Ik kan u geruststellen. Ik kan absoluut niet dansen. En de rol van Hare Majesteit houdt de natie bij elkaar. Een rol waar afgevaardigde 3 nog een voorbeeld aan kan nemen”.
Voorzitter: “Geachte afgevaardigden, genoeg gezegd. Er staat nog meer op de rol, dus laten we overgaan tot stemming. Wie wil de rollen omdraaien?”

Voorzitter: “Met 24 stemmen voor, blijft de rol van de Koningin staan. We gaan over tot de orde van de dag”.

Moderne monarchie

Monarchie Een klein, maar opvallend zinnetje in een Belgische krant: het koningshuis wordt gemoderniseerd.

De Belgen willen hun grondwet opknappen. In Nederland zijn daar ook ideeën over, maar eerst moet een staatscommissie haar licht over de constitutie laten schijnen. In België moet het eerst nog tot een nieuw kabinet komen, voor er werk gemaakt kan worden van een moderne grondwet. De belangrijkste modernisering van de Belgische monarchie? Bezuinigen. De jaargelden worden beperkt tot de koning, de troonopvolger en de eventuele weduwe. De rest van de familie zal dus een bijbaantje moeten zoeken.

De meest vergaande modernisering van een koningshuis is natuurlijk het afschaffen van dat archaïsch relikwie. Levert meteen een erg interessante bezuiniging op. De meningen daarover zijn zowel in België als in Nederland dusdanig verdeeld, dat het in het voordeel van de monarchieën uitvalt.
Dat betekent nog niet dat de modernisering van dat instituut van louter financiële aard moet zijn. Er zijn nog wel wat bevoegdheden, functies en ceremoniële zaken op te kalefateren.

Wij hebben een wel nieuwe regering. Met een gedoogbommetje eronder. Die zal echter niet tot ontploffing komen als VVD en CDA het koningshuis met rust laten. Deze regering zal er niet aan ontkomen wat te snoeien in het royale budget. Maar inhoudelijk zullen Rutte en Verhagen wel met hun tengels van Beatrix afblijven. De enige politieke partijen die de monarchie van regeringstaken wil ontslaan zijn D66, GroenLinks, de SP en de PVV.
De VVD en CDA zien daar niets in. De PVV zal de ook de monarchie gedogen, zolang de oranjetelgen maar geen verkering krijgen met een leuk prinsje of prinsesje uit een islamitisch koningshuis. En ze moeten wel ophouden met nare dingen over de PVV te toeteren. Maar Rutte en Verhagen zullen vast niet de afschaffing van de koninklijke meningsuiting tot de modernisering van de monarchie rekenen. Wilder zal het niet in zijn hoofd halen het kabinet daarvoor te laten vallen.

En het volk? Dat ziet wel wat in een beetje modernisering. Uit een enquête die
Synovate voor de NOS uitvoerde (pdf!), bleek dat ruim 64 procent van de ondervraagden hopen dat Willem-Alexander en Maxima het koningshuis een nieuw verfje zullen geven. Ze mogen wel wat privileges inleveren, minder verdienen, wat opener de pers tegemoet treden en een bescheidener rol in de regering en bij kabinetsformaties spelen.
Het volk wil dus wel wat inhoudelijke wijzigingen. Maar afschaffen hoeft niet. Een puur ceremonieel koningshuis kan men prima mee leven, mits het volk wat moderner wordt toegesproken.

En jawel, Beatrix is gaan twitteren. Eén van die noviteiten in communicatie, waarmee de kloof tussen vorst en onderdanen wordt overbrugd. Nu nog Willem-Alexander in de jury van ‘Holland got talent’ en Maxima in die van ‘So you can dance’ en de modernisering van ons koningshuis is een feit.
In België spelen er nog andere sentimenten, waardoor een puur financiële modernisering de toekomst van het koningshuis niet meteen veilig zal stellen. Een onderzoekje bij de zuiderburen wees uit dat veel Belgen de bezuiniging niet ver genoeg vinden gaan. Waar in Nederland nog veel mensen vinden dat de monarchie het volk verbindt, vinden vooral de Vlaamsgezinde Belgen juist dat de koning maar op moet stappen,omdat hij de splitsing van het Vlaams en Franse deel in de weg zit.

Ik zou zeggen: schaf de troonopvolging af. Voor onze kroonprins bedenken we een afvloeiingsregeling. Hij mag best een poosje ergens hoofd van een waterschap worden, totdat ook die bestuurslaag weg wordt bezuinigd.
Wat de Belgen met troonpretendent Filip aanmoeten, zou ik niet weten. Misschien een functie als kabinetsinformateur? Daar kan-ie nog jaren mee vooruit, gezien het tempo waarin de Belgen tot een regering wensen te komen.

De koning van Hispanje.

De koning van Hispanje

De ko-ho-ho-ho-ning van Hispanje heb ik altijd geëerd….

Het verhaal gaat dat Willem van Oranje lang trouw is gebleven aan de koning van Spanje, Filips II. Ondanks wat strubbelingen die bekend staan als de Tachtigjarige Oorlog. Uiteindelijk bleven ze niet zulke goede vrienden, maar het is lang geleden en nu staan de Nederlandse en Spaanse koningshuizen op redelijk goede voet.

Maar nu gooit Juan Carlos roet in het eten. Of geeft hij een royaal voorbeeld?
Het Spaanse koningshuis bezuinigt geheel op eigen initiatief op haar jaarlijkse toelage. Bezuinigen is misschien een groot woord. De jaarlijkse toelage
wordt bevroren. Geen stapje vooruit volgend jaar, maar even pas op de plaats, omdat in tijden van crisis ook vorsten het wat kalmer aan kunnen doen. Lichtend voorbeeld van zelfregulering?

Hier in Nederland nog niets gehoord uit paleis Noordeinde. Wat jammer nou. Dat er niet wordt geluisterd naar de oppositie, die wel wil korten op de toelagen van de Oranje-leden, is normaal. De monarch moet hooguit en enkel in zeer bijzonder omstandigheden de oren naar de regering laten hangen. Zo is dat constitutioneel geregeld.
Maar waarom niet een paar ideetjes overgenomen en wat geld uitgespaard? Ideetjes zoals in
een opiniestukje in het NRC zijn verschenen. Wat bezittingen teruggeven aan het volk of de vrijstelling van belasting opgeven.

Wat denkt u? Zit onze monarch inmiddels woedend aan de telefoon om de koning van Hispanje de mantel uit te vegen? Of is ze zo vriendelijk te informeren of de hoeveelheid verdampt vermogen meevalt, als ze het Spaanse voorbeeld volgt?

Noot: Ere wie ere toekomt. Naar aanleiding van het NRC-opinie artikel, schreef ik een stukje over koninklijke morele codes. Diezelfde dag verschenen er al berichten over het Spaanse gebaar, maar dat ontsnapte volledig aan mijn aandacht. Dankzij een artikel van collega weblogger Rob Hamilton werd ik er op gewezen.

Koningshuis genetisch gemanipuleerd?

Koningshuis genetisch gemanipuleerd? De Britse koningin is “not amused” over de voorstellen van premier Brown de regels voor opvolging te veranderen. In ons landje is het vanaf het begin van de monarchie zo dat het oudste kind de eerste troonopvolger is. Maakt niet uit of dat een man of een vrouw is.

In het Britse imperium gelden andere regels dan in de Nederlandse monarchie. Zo is niet de leeftijd bepalend, maar het geslacht. Een zoon, ook al is die niet de oudste telg, gaat boven een dochter. Daar wil Brown nu een eind aan maken.

Mooi dat onze premier niet de discussie over gelijkberechtiging aan moet met hare majesteit. Sinds Willem I is de troon dan ook heel evenwichtig bezet: drie koningen, drie koninginnen en dan is binnenkort weer een man aan de beurt. Kom daar in het bedrijfsleven maar eens om. De monarchie kent helemaal geen glazen plafond.

Is ons koninghuis een toonbeeld van correcte participatie of is er wat anders aan de hand?
Dat laatste dus. Het lijkt wel een speling der natuur. De eerste monarchen wisten nog zonen en dochters voort te brengen, bij het 2e huwelijk van Willem III was dat ineens afgelopen. Hij wist er nog één dochter uit te peuren: Wilhelmina.

Vanaf hier lijkt het wel of het koninklijk huis genetisch is gemanipuleerd. Wilhelmina baarde Juliana en zij kreeg alleen dochters, Beatrix grossierde in louter zonen en Willem-Alexander brengt weer alleen dochters voort.

Zal zijn oudste dochter in de toekomst uitsluitend zonen baren en haar zoon dan weer dochters produceren? Zodat de troonopvolging in de toekomst eerlijke kansen biedt aan mannen en vrouwen?

Mon argh…

MonarchieHet verjaardagsfeestje van hare majesteit wordt altijd weer opgeluisterd met enige discussie over de toekomst van de monarchie. Mijn stadsgenoot en collega weblogger heer Rietveld meent dat het na de aanstaande troonopvolging maar afgelopen moet zijn en heeft er zelfs een speciale site aan gewijd: Willem de Laatste.
Omdat die discussie vermoedelijk net zo'n lange toekomst zal hebben als soortgelijke woordenwisselingen over het geloof, vandaag wat stellingen die de boel wellicht nog wat kunnen verlevendigen.
Ze zijn te vinden op het aardige stellingenweb
Hora Est. Mag ik uw mening over de volgende stellingen?

1. 'Eigentijdse monarchie' is een contradictio in terminis.
A. POSTMA, Rijksuniversiteit Groningen (2001)

2. De monarchie als staatsvorm heeft het voordeel dat zij kan dienen als bliksemafleider voor allerlei naar persoonsverheerlijking neigende sentimenten die onder brede lagen van de bevolking bestaan, en die in een republikeins staatsbestel zouden kunnen worden geprojecteerd op personen die beschikken over werkelijke politieke macht.
BRAM ROTH, Universiteit van Maastricht (2003)

3. Het elitair karakter van het Republikeins Genootschap en het Nieuw Republikeins Genootschap doet vrezen dat de monarchie in Nederland nog lang zal voortbestaan.
BJØRN VOLKERINK, Rijksuniversiteit Groningen (2001)

En tot slot nog eentje van eigen hand:

4. Dat het de nederlandse monarchie voor de wind gaat, verdient een dagelijkse stormwaarschuwing.