Tag archieven: Noord-Afrika

Olie op het vuur?

Libie Werknemers op het olieveld in Nafoora (Libië) zijn in staking. Daar komt voorlopig geen olie mee vandaan. Eén van de berichten op de zender Al Jazeera, over het uitermate onrustige Libië.
Gisteren leek het er even op of het regime van Kadhaffi (Gadaffi genoemd in de berichten uit die omgeving) zijn laatste uren beleefde. Een toespraak van een van zijn zonen, Saif, op een Arabische zender maakte duidelijk dat de Gadafficlan zich niet gewonnen wenst te geven.

Misschien verveelt het je als ik er over doorga of boeit het je helemaal niet. Dat behoort natuurlijk tot de vrijheden die wij hier kennen. Collegablogger Berend Quest hield gisteren een twitterenquête en vroeg wat lezers
onder vrijheid verstaan. Zou je nu zo’n enquête in de landen in Afrika, Midden-Oosten en Azië houden durf ik te wedden dat er heel andere antwoorden uitkomen. Eén van die antwoorden is, dat men verveelt is geraakt van langdurige en dictatoriale regimes. Wat veel mensen nu boeit is een verandering van bestuur en staatsinrichting.

Blijkbaar kan een verandering in Libië niet door netjes naar de stembus te gaan. Volgens laatste twitterberichten worden in de hoofdstad Tripoli nu overheidsgebouwen en politiebureau’s in de fik gestoken. Dat had misschien niet zover gekomen, als Gadaffi even rustig had gereageerd als de overheid in Marokko. Of even snel veranderingen had aangekondigd als de regeringen in Tunesië en Jordanië. In Libië worden echter huurlingen ingezet om met scherp te schieten op de lokale bevolking. Er zijn al meer dan 330 doden gevallen.

Ondertussen is de hele regio in beweging. In zeker 14 landen vinden demonstraties plaats. Wat in Tunesië begon alk de jasmijnrevolutie, spreidt zich als een olievlek uit en inspireert zelfs tot ver daarbuiten. In China zijn eerste pogingen tot demonstraties verijdeld door de regering. Wat heeft dat allemaal met ons te maken?

Meer dan we misschien beseffen. De onrust in olierijke landen als Libië, Koeweit, Iran, Irak en Algerije kan gevolgen hebben voor onze economie. Als de stabiliteit in al die landen lang onzeker blijft, kan het vluchtelingenstormen op gang brengen (zie Tunesië) of op zijn minst een toename aan politieke vluchtelingen veroorzaken. Alleen die twee zaken al, kunnen er toe leiden dat ook wij voor nieuwe keuzes komen te staan.
Het gaat in die landen niet alleen om grotere vrijheid, het gaat ook om armoede. Het is niet voor iets dat de eerste toezeggingen die de regimes doen, verbetering van lonen en prijzen betreffen. Armoede is al eeuwen de bron voor onrust over heel de wereld. Onrust die er herhaaldelijk toe heeft geleid dat de V.S. en Europa gemotiveerd waren met economische en militaire middelen in te grijpen.

Het is voor iedereen, denk ik, begrijpelijk dat de bevolking dat soort onrust een keertje zat is. En wij? Moeten wij herhaaldelijk verdeeld raken als er weer eens over een missie, die rust en democratie moet helpen bewerkstellingen, gediscussieerd moet worden? Moeten we ook even verdeeld raken als er over immigratiestromen gepraat moet worden?
Of worden we onze eigen onrust ook een keertje zat? In dat geval is steun aan de protesterende mensen zeker op zijn plaats.

Het is moeilijk te bepalen wat voor steun dat moet zijn. Het minste is actief in de sociale media de berichten volgen en er over communiceren. Dat wordt in die landen zeker opgemerkt. Actievoerders zoeken wegen hun kanalen open te houden, de regimes proberen dat te verstoren of af te sluiten.
Verder kun je de jou bekende politici mailen en ze vragen hun acties te ondernemen. Veroordelingen van het geweld, sancties tegen de regimes die er op los knallen, het opzetten van hulp om ziekenhuizen te bevoorraden en het onmiddellijk stopzetten van elke wapenleverantie.

Wie meer ideeën heeft, mag het hier melden. Ondertussen kun je op Sargasso deze
open draad volgen. Of volg zelf Al Jazeera en Libische twitteraars als ShababLiya en SultanAlQassemi. Wie de meest betrouwbare bronnen weet te vinden, mag dat ook hier melden.

Zouden we met elke vorm van aandacht of steun olie op het vuur gooien of is nu niets doen ook een keuze?

Steun de roependen in de woestijnen.

NafrMO Gisteren vroeg ik me af waarom het in de Nederlandse blog- en twittersfeer zoveel rustiger is over de protesten in de Noord-Afrikaanse, Midden-Oosten en Aziatische landen, dan tijdens de Egyptische rally’s. Treedt er mediamoeheid op? Zijn er twijfels over de aard en afloop van de protesten? Leeft het minder omdat er geen live televisiebeelden zijn?

Er is minder zichtbaar, maar de ernst is er niet minder om. In Bahrein en Libië heeft het leger mensen doodgeschoten. Toch gaan ook vandaag weer mensen de straat op om meer vrijheid te eisen. Voor morgen staan demonstraties gepland in Algerije en Marokko. In Jemen blijft het onrustig en ondertussen heeft ook Djibouti zich bij de ontwikkelingen aangesloten. Ook in Koeweit waren er protesten. Hier gingen statenlozen de straat op om een einde van hun pariabestaan te eisen.

Misschien wordt het ons teveel? Het is niet mee goed bij te houden. Wat op 17 december 2010 in Tunesië begon, had snel gevolgen in Jordanië, Jemen, Algerije. Egypte, Syrië, Bahrein, Iran, Libië, Irak, Djibouti en Oman (chronologische volgorde, zie
dit NOS-overzicht).
Zowel in Tunesië als in Egypte, de twee inspirerende voorbeelden voor de andere landen, is de onrust nog niet voorbij. De overheid heeft toegezegd de gewenste veranderingen door te zullen voeren. Dat kost natuurlijk tijd. In die tijd is niet iedereen even gerust over de goede afloop.

In Egypte probeert het leger de rust te herstellen, onder andere omdat de economie flink te lijden heeft onder de openbare manifestaties. Er is een stakingsverbod afgekondigd. En dat maakt de mensen opnieuw argwanend. Een staking kunnen houden hoort immers tot een van die vrijheden waar het ze om te doen is? Misschien willen de Egyptenaren wel over tot de orde van de dag, maar zo’n verbod kan wel eens nieuw olie op het vuur zijn.

Maar goed, in Egypte is men een stapje verder dan in de andere landen. Waarom krijgen die niet de massale aandacht en steun, die de Egyptenaren mede heeft geholpen vol te houden? Worden in Libië, Bahrein, Iran en Irak andere eisen gesteld dan in Tunesië en Egypte?
Nee. In alle gevallen gaat het om meer vrijheid. Aan de basis van de onrust lijkt het hier en daar om rivaliteit tussen bevolkingsgroepen te gaan (Libië en Irak bijvoorbeeld), maar in wezen gaat het om protesten tegen de dominantie van regimes, die niet beroerd zijn om de bevolkingsgroep waartoe ze zelf behoren, met corruptie en geweld de overheersende posities en rijkdom toe te bedelen.

Hier voeren we discussies over wat vrijheid in moet houden. Wel of geen scherpe cartoons, wel of geen politieke partijen met een bedenkelijk programma. Die discussie moet ook worden gevoerd. Vrijheid is geen objectieve waarheid. Het is wel zo prettig dat je het daar over kan hebben, zonder van de straat geknald te worden. Dat is de enige reden, waarom de roependen in de woestijnen van Noord-Afrika en Azië onze steun verdienen.

Als we ze wel willen steunen, hoe kan dat dan? Om te beginnen door op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen. Het zal de media en hopelijk ook de mensen in die landen, niet ontgaan dat er massaal wordt afgestemd op de nieuwsgaring uit (onder andere) Bahrein, waar het leger zich heeft teruggetrokken, maar de politie
nog wel optreedt tegen demonstranten. Of uit Algerije, waar de politie vandaag demonstraten van de straat knuppelt. Volg het nieuws over Marokko, waar de regering heeft beloofd rustig te reageren op de aangekondigde demonstraties van morgen. Volg ook de live blogs van Al JAzeera over Libië, Bahrein, Algerije en Egypte.

Verder kun je de sociale media gebruiken om te reageren op berichten die nog wel over de wereld worden gestuurd via Twitter, Facebook of Youtube. Libië heeft die kanalen dichtgegooid, maar dat betekent niet dat er op de vrije kanalen gezwegen moet worden over dat land.
Tot slot: Obama heeft het geweld veroordeelt. Dat kunnen we ook eisen van onze regering. Rutte en Rosenthal hoeven niet te wachten tot de EU-bijeenkomst op maandag. Rutte mag zijn weekendje skiën afbreken, om ambassadeurs van de gewelddadige regimes op het matje te roepen. Rosenthal mag nu al verzinnen welke concrete stappen hij gaat voorstellen. Dat mag, dat moet massaal getwitterd, geblogt en gemaild worden. Zoek de twitteraccounts van Rutte, Rosenthal en het ministerie van Buitenlandse Zaken maar op. Of stuur mails via de websites van Algemene Zaken (Rutte) en Buitenlandse Zaken.

Krijgen de roependen in de woestijn je steun?

Twitterstilte na de storm in de woestijn?

N-Afrika Er zijn roependen in de woestijn.Dat ongepolijst landschap, waar zoveel ruimte is maar waar weinigen het voor het zeggen hebben.
Tunesiërs wacht de aangekondigde veranderingen af, door in grote getale het land te ontvluchten. Egyptenaren gaan met een nieuwe mars de omwenteling vieren. Ze werden nog gehoord. Hun geroep werd dagelijks gevolgd door miljoen anderen over heel de wereld.
Hoe vergaat het de roependen in Algerije, Jemen, Iran, Bahrein, Libië, Jordanië, Irak, Syrië en Marokko?

In Marokko wil men
aanstaande zondag de straat op te gaan. De overheid zegt naar de demonstraten te zullen luisteren. Een andere aanpak dan in Syrië, waar de eerste protesten meteen de kop in werden gedrukt, door de initiatiefnemer op te pakken. Daar lijkt het nu stil. In andere landen kan de harde hand van de overheid niet voorkomen dat er telkens toch weer mensen de straat op gaan.
In Algerije is voor aanstaande zaterdag een demonstratie gepland, ook al heeft de regering beloofd eind deze maand de jarenlange noodtoestand op te heffen. Vandaag vielen doden en gewonden in Jemen bij hun dag van de woede. Zondag wil de Iraanse oppositie de straat op, terwijl vandaag hun tegenstanders roepen om executie van de oppositieleiders.
In het oliestaatje Bahrein probeert het leger de straten rustig te houden en in Libië hield Kadhafi een rondritje om te tonen dar er niets aan de hand is. In Jordanië laait het protest op en in Irak is een brug bezet, nadat woensdag al mensen de straat op gingen en met geweld er weer van afgejaagd werden.

De eisen van de oproerkraaiers lijken uiten te lopen maar overal klinkt de roep om meer vrijheid en minder armoe. Lang zittende regimes moeten opkrassen, beperkingen van vrijheden moeten worden opgeheven en er moet een einde komen aan corruptie, werkeloosheid en de vaak idiote verschillen tussen arm en rijk.
Het moest er een keer van komen. De mensen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten ruiken hun kans, mede door de inspirerende voorbeelden uit Tunesië en Egypte. Met name Egypte moet de mensen een hart onder de riem hebben gestoken. Heel de wereld keek mee, heel de wereld leefde mee. En niet zomaar.

Elders in de wereld, ook in Nederland, hield men elkaar op de hoogte van de ontwikkelingen via internetmedia. Zodra er ook maar een blogger was opgepakt, wisten we het binnen een uur. Daarnaast werd er getwitterd over de soms iets te terughoudende reacties van sommige regeringen in de vrije landen. En daar dreigt het nu mis te gaan. Blijkt de zogenaamde kracht van de sociale media, na Egypte, nu ook een internetzeepbel?

Er lijkt mij geen enkele reden de mensen in de nu onrustige landen geen steun te geven bij hun roep om meer vrijheid en meer welvaart. Het heeft niet zoveel zin de koffers te pakken en massaal af te reizen naar deze doorgaans toeristische paradijsjes.
Bovendien zullen de burgers het zelf moeten doen, er vanuitgaand dat ze zelf wel het beste weet welke kant het met hun land opmoet. Maar moeten ze nu het gevoel krijgen dat alleen Egypte ons interesseert en de rest ons niets kan schelen?

Waarom niet via twitter en mails eisen van onze regering, dat ze de regimes manen geen geweld tegen de demonstraten te gebruiken? Ambassadeurs op het matje roepen. Met spoed een EU-bijeenkomst beleggen om concrete steun aan de roependen in de woestijn te organiseren.
De regimes gaan niet opzij als de burgers niets doen en zeker niet als de rest van de wereld het op zijn beloop laat.

Massale kerkgang is staatsgevaarlijk.

N-Afrika Eerst naar de moskee, dan de straat op om het aftreden van regeringen te eisen (thema ontleend aan nrc.next). We mogen hier wel blij zijn dat er op de bible belt zulke ingetogen vromen wonen, dat onze vakantie in een Veluws bungalowpark niet in gevaar komt. Wie de opstandigen in Noord-Afrika wil steunen, boekt natuurlijk nu een lastminute naar Egypte, Tunesië, Jemen, Jordanië of Algerije. Na de borrel in het luxe vakantieresort kun je mee met een tripje naar het centrum en je aansluiten bij wat protestfolklore.

Het nu elke vrijdag raak. Vrijdag is de gebedsdag voor veel Noord-Afrikanen. En die worden wel wat massaler bezocht, dan de kerken hier. Als het volk dan toch verzameld is, waarom dan niet de armoede, de corruptie en de al te strakke regeringen aangeklaagd? Religie draagt zulke staatsgevaarlijke elementen in zich, dat het van moed getuigt dat liberaal Rutte een katholiek aan zijn zijde gedoogt.

Terug naar Noord-Afrika. Waarom horen we niets uit Libië en Marokko? Waarom lijkt het stil te zijn in Saoedi-Arabië? Krijgt de jasmijnrevolutie hetzelfde domino-effect dat
in 1989 zes communistische regimes ten val bracht?
BBC News (wederom met dank aan nrc.next) screent het gebied en denkt dat het in Libië en Marokko zo’n vaart niet zal lopen. Libië wordt even dictatoriaal geregeerd als de nu opstandige landen, maar met een veel kleinere bevolking en meer olierijkdom, verwacht de BBC niet dat daar even grote oproer zal ontstaan. Voor Marokko geldt dat de steun aan de monarchie redelijk sterk is en er iets meer vrijheid geldt, dan in haar buurlanden. We zullen zien.

De belangstelling voor Egypte is momenteel groot. Zonder dat we precies weten hoe spontaan en ongeorganiseerd de protesten zijn, klinkt in de commentaren sympathie voor de protesterende Egyptenaren door. Er is ook enige huiver. Welke krachten zullen er met dit volksoproer aan de haal gaan?
Hier hopen natuurlijk de meeste mensen dat 1979 zich niet herhaald, toen een dictatoriale Perzisch sjah, het veld moest ruimen voor een even dictatoriale Iraanse ayatollah. Hoe democratisch wij ook zijn ingesteld, een volk dat in opstand komt om de ene dictator voor de andere te verruilen, vinden wij maar dom. Los daarvan is het niet zo leuk straks misschien in een Egyptisch vakantieresort na het snorkelen verplicht to Mekka te moeten bidden.

Moeten we de Noord-Afrikaanse opstanden steunen of niet? Een lastige keuze, omdat we aardig bang zijn gemaakt voor islamitische slimmerikken die een slaatje uit deze toestanden kunnen slaan. Wie gelooft er hier nou dat de islam, evengoed als het christendom, met democratie samen kan gaan?
L
aten we niet vergeten dat de protesten vooral tegen de armoedige uitzichtloosheid is gericht. Jongeren die nauwelijks kansen hebben, zijn het zat. Dat verdient steun. En hoe zij hun staat dan verder in willen richten, is aan hen.