Tag archieven: Plasterk

Roeptoeters en rimpels.

Roeptoeters en rimpels Medialand zal nooit meer hetzelfde zijn? Een weblog die tot de publieke omroep toetreedt, een publieke omroep die een weblog begint. Wat heeft dat allemaal te betekenen?

Afgelopen dinsdag lanceerde de Vara het opinieblog
Joop.nl. Een website waar progressief Nederland zich kan vinden, hoewel naar politieke kleur niet wordt gekeken, aldus de redactie Het wil een veelzijdig, genuanceerd tegenwicht bieden tegen het aanzwellende rechtse geluid in diverse media.
Minister Plasterk, bang voor knettergekke vragen uit die rechtse hoek, beantwoordde het initiatief met het upgraden van weblog Geenstijl tot publieke omroep. Powned, het omroepinitiatief van Geenstijl krijgt zendtijd op radio en televisie.

Geenstijl is groot. Niet te vergelijken met welk weblog dan ook, qua bezoekersaantallen en de impact die het af en toe heeft. Dat kan ook als je een filiaal bent van een van de grootste kranten. Die trouwens ook een omroepafdeling mag beginnen van Plasterk.
De Vara, verzekerd van een plaats in de publieke omroep, pakt het omgekeerd aan en denkt haar reikwijdte uit te breiden met een groot weblog. Joop.nl verzamelt opiniemakers en heeft minstens twee weblogs bereid gevonden mee te werken.

Twee van mijn favoriete weblogs,
Sargasso en GeenCommentaar, mogen ammunitie leveren aan het tegengeluid van rechts. Nu zijn dat weblogs waarvan ik vind dat hun geluid zeker een groter publiek verdient, dus dat artikelen van deze blogs op Joop.nl zullen verschijnen is alleen maar goed.
Natuurlijk wil je als weblog een zo groot mogelijk bereik, maar omdat via deze gekozen weg te zoeken? Om volstrekt naïeve redenen heb ik daar gemengde gevoelens bij.

Voor dat u mij van jaloezie beticht: Ik ben zeer tevreden met de uiterst marginale positie in weblogland. Bij de start in 2006 had ik 1 bezoeker (mijzelf). Nu, drie jaar later, kan ik al op 3 vaste bezoekers rekenen. Een toename van 300% is een groei waar de huidige deplorabele economie watertandend naar staat te kijken.
Maar verder: wat hier wordt verkondigd, betekent niet meer dan een zuchtje wind, waar zichzelf respecterend water nog geen rimpel van vertrekt.

Sargasso en GeenCommentaar veroorzaken wel wat meer in de vijver. Terecht. En ze leveren wel degelijk tegenwicht tegen roeptoeters als Geenstijl. Het verschil tussen een rimpel en een storm in een glas water. Maar meewerken aan een roeptoeter van een wat andere signatuur?
Ik vind het doodzonde. Ik hou van onafhankelijke, tegen de stroom in roeiende pioniers. De steentjes in de rivier. De ploeteraars die de waan van de dag van geen commentaar voorzien. Die geen instituut willen zijn, noch tegen instituties aanschurken.
Tuurlijk, da’s een onrealistische, veel te romantische opvatting. Te treurig voor woorden, dus wat zit ik hier eigenlijk in te tikken?

Al die moeite, omdat ik meer heb met rimpels dan met roeptoeters?

Kunst graaien?

Kunst graaien? ABN Amro haalt de DSB leeg. Niet de kluis, maar het museum. De keiharde realiteit van beslaglegging.
De 1600 magisch realistische werken verhuizen naar onbekend adres. Minister Plasterk wil de verzameling redden, maar heeft nog geen concrete stappen ondernomen.

De ABN Amro
heeft ervaring met het wegslepen van kunst. In 2007 verkocht de bank haar eigen collectie voor één euro aan een in de haast opgerichte stichting, om de 16.000 werken uit handen van het Fortis-consortium te houden. Heeft de bank nu aanleiding gezien die collectie uit te breiden tot ruim 17.000 stuks?

De ING is de grootste kunstverzamelaar, met 25.000 stuks. ABN Amro volgt op de 2e plaats en dan bezet Fortis op afstand de 3e plaats (8500 kunstwerken) Verder zijn Van Lanschot, Aegon, de DNB, Rabobank, BNG en SNS Reaal eigenlijk de kleine spaarders (zie deze excelsheet voor een overzicht)
.

De banken beheren in totaal zo’n 58.800 kunstwerken. Ter vergelijk: Het
Instituut Collectie Nederland, een onderdeel van het Ministerie van OCW, beheert ongeveer 100.000 kunstobjecten. Die worden gedeeltelijk in musea tentoon gesteld. Verder kun je de kunst aantreffen in openbare gebouwen. De ambassades in het buitenland showen ook een deel en al wat niet wordt geëxposeerd rust in de depots van het instituut.

De banken hebben hun kunst natuurlijk in hun eigen gebouwen geëtaleerd, maar een deel is ook in musea te zien.
Waar gaan we de magische realistische kunst zien, die Dirk Scheringa heeft verzameld? Dat moeten we afwachten. Minister Plasterk hoopt op dat kunstliefhebbers in actie komen om de collectie onder te brengen in het nieuwe Scheringa-museum, dat dan wel eerst moet worden afgebouwd.
De minister zei daar zelf een rol bij te willen spelen. Maar hoed dan? De collectie opkopen? Dat zou misschien gezien worden als staatsteun aan de gevallen Scheringa.

Welke magische truc moet Plasterk verzinnen om de collectie te redden voor de museumbezoekers?

De elite op het Procrustesbed

De elite op het ProcrustesbedWe hoeven niet alle studies op een procrustesbed bij te snijden of op te rekken tot één uniform formaat“.
Alzo
sprak minister Plasterk bij de opening van het academisch jaar. De aanwezige hooggeleerden kennen hun klassiekers natuurlijk op hun duimpje en begrepen Plasterk's beeldspraak onmiddellijk.

Voor de minder belezenen onder ons: het bed van
Procrustes bestaat in meerdere varianten. De kern van het verhaal is echter dat Procrustes, een figuur uit de Griekse mythologie, een bandiet was die mensen naar zij logement lokte. Wie te klein was voor een bed werd op pijnlijke wijze uitgerekt, wie te lang was werd op maar gehakt.

Dat kan je vandaag de dag de studenten niet meer aandoen, vindt Plasterk. Het huidige stelsel, met maar twee soorten hoger onderwijs, HBO en universitair onderwijs, zou veel breder moeten zijn. Om de groeiende en diverse instroom beter te bedienen. Een breder hoger onderwijs, met een scala aan varianten van verschillende duur, zou ook kunnen bijdragen aan minder vervroegde uitval. Daartoe zou het ook beter zijn als het hoger onderwijs met een bredere studie begint en men pas later een specialisatie kiest.

De plannen van Jos van Kemenade opnieuw op de agenda? In 1975 presenteerde hij de nota Hoger onderwijs in de toekomst, waarin sprake was van vier typen van programma's: voorbereiding van wetenschappelijke onderzoekers, voorbereiding van beroepen waarvoor wetenschappelijke vorming vereist is, voorbereiding voor beroepen die specifieke wetenschappelijke kennis vereisen, en algemeen toepasbare programma's.

Er valt veel te zeggen voor Plasterk's idee. Je hebt nu eenmaal studenten met verschillende talenten en verschillende ambities. Waarom die in de twee bedden (HBO en universiteit) geperst?
Plasterk stelt ook voor de grenzen tussen HBO en universiteit te vervagen. Het HBO zal het toejuichen, want die sector zoekt al jaren naar een statusverhoging. Of de academici er blij mee zullen zijn?

Die zullen misschien teleurgesteld zijn dat minister Ter Horst zichzelf nuanceerde. Ook zij hield een toespraak bij de opening van het academisch jaar.
Ze verwees naar de ophef die ontstond toen ze in een interview opriep tot een tegenbeweging van de intellectuele elite. Die elite zou de versimpeling en de verruwing van het maatschappelijke debat een andere wending moeten geven.

Dé elite bestaat niet“, zegt zij nu, “dat werd terecht opgemerkt in de reacties op mijn oproep“. Wat ze wel van de hoogopgeleiden vraagt is “dat individuele wetenschappers zich niet terugtrekken uit soms op hoge toon gevoerde publieke discussies, maar er een doordachte en daardoor vaak ook matigende bijdrage aan te geven“.

Een matigende bijdrage? Nee toch? De elite op het Procrustesbed der normen en waarden van dit kabinet? Laat iedereen alsjeblieft op zijn of haar nivo excelleren. Scherp, ad rem, bij de tijd, aan de grenzen rommelen en vastgeroeste kaders loswrikken. Ter Horst geeft gelijk dat er doordachte bijdragen nodig zijn. Ze heeft ook gelijk dat wetenschappers zich ook met het maatschappelijk debat moeten bemoeien.
Maar weldenkers, doordenkers, diepdenkers zijn er al. Alleen wordt niet naar ieder doordacht geluid geluisterd. Behalve als ze “matigend” zijn.

Overigens heb ik niets tegen een “elite” van doordenkers. Ik zelf ben er niet zo goed in en ben blij met iedereen die dat beter kan en het ook nog eens zo kan vertellen dat ik het begrijp.
Was Plasterk's breder hoger onderwijs er maar geweest in mijn studietijd. Misschien had me dat de bagage gegeven nu een veel doordachtere bijdrage aan het maatschappelijk debat te leveren.

Vrijheid van wetenschapsbeoefening

Vrijheid van wetenschapsbeoefening De KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen) heeft een brief naar minister Plasterk gestuurd en hem er op gewezen dat de regering de vrijheid van wetenschapsbeoefening ernstig beknot. Da's niet goed voor de wetenschap en ook niet voor de reputatie van het Nederlandse wetensschappelijke onderzoek en daarmee, zo stelt de KNAW, Nederland zelf. Dit land behoort een gastvrij land te zijn voor wetenschap en wetenschappelijke onderzoekers (zie ook de brief zelf, pdf-document).

Het gaat hier om de uitvoering van VN-resolutie 1737, die alle mogelijke middelen beoogt om Iran te dwingen tot ontmanteling van alle nucleaire activiteiten.
Onderdeel daarvan is een boycot van Iraanse studenten en wetenschappers. Die komen er hier niet in. Dat wil zeggen: voor een heel lijstje opleidingen en onderzoeken geldt dat daar Iraniërs hun neus niet mogen insteken.

In juni vorig jaar werd de oorspronkelijke sanctieregeling gewijzigd en maakte de regering bekend welke opleidingen op slot gingen (zie de nieuwe regeling, ook een pdf-je, via ikregeer.nl).
Uit de brief van de KNAW valt op te maken dat de verenigde wetenschappers vinden dat de overheid in al haar waakzaamheid te ver doorschiet.

Netelige kwestie? In Iran is een mafkees aan de leiding die de rest van de wereld piepelt met nucleaire pesterijtjes. Al enige tijd speelt zich het inmiddels bekende toneel af. Het zogenaamde vrije westen wenst het alleenrecht te hebben op nucleaire middelen. Van kerncentrales tot kernwapens en wat er al zo meer aan radioactiviteit noodzakelijk wordt geacht.
Elk land dat niet binnen de opvattingen van dat vrije westen valt, wordt bij de fabricage van het eerste de beste röntgenapparaat al verdacht van productie van atoomwapens.

Nog los van het feit dat Nederland zich in deze kwestie net zo laat meeslepen als destijds bij Irak, is het niet zo'n beste zet studenten te weigeren. Behalve een mooi vak kunnen ze toch ook onze democratische principes leren kennen. En wat die nucleaire kennis betreft: Nederland kent toch alleen vreedzame toepassingen? Dan is het wel zo aardig en misschien zinvoller als Iraanse studenten onze democratische opvattingen en vreedzame nucleariteit meenemen naar huis.

Vergeef me die naïeve opstelling, maar wat mij betreft had de KNAW wel een wat pittiger toontje aan kunnen slaan in hun brief aan Plasterk.

Lang zullen ze leren

foto van www.amstelveenweb.com Een mens is nooit te oud om te leren. Over wanneer en hoe lang verschillen de meningen behoorlijk.
Minister Plasterk wil de jeugd wat langer op school houden en wordt meteen de les gelezen door, onder andere, zijn coalitiegenoten uit CDA en CU. Zij menen dat Plasterk het onderwijs, alweer, een grote schoffelbeurt wil geven.

Dat is dan weer een voorbeeld van hoe slecht het er voor staat met de taalvaardigheid in dit land. Ik begrijp wel waarom het CDA een motie heeft ingediend om mbo'ers met een grotere taalvaardigheid uit te rusten. Overigens is de motie ingediend in samenwerking met de PvdA. Men kan het wel met elkaar eens zijn om 50 miljoen euro te onttrekken aan het budget voor bestrijding van analfabetisme. De motie is aangenomen en het mbo heeft er wat geld bij om meer taal en rekenen te geven.

Blijkbaar zijn kabinet en 2e Kamer het wel met elkaar eens dat laaggeletterdheid en slecht lezende en rekenende mbo-leerlingen de nodige steun verdienen. Maar men is het blijkbaar niet eens dat een wat langer verblijf op de school dat probleem voor een deel zou kunnen verhelpen.

Nu gaat het Plasterk niet om taal en rekenen alleen. Hij maakt zich zorgen om uitval bij vervolgopleidingen. Als leerlingen te vroeg een keuze voor een bepaalde richting moeten maken, kan dat tot teleurstellingen leiden. Dan maar wat langer leren. Wat ouder, maakt misschien wat wijzer.

De kritiek op Plasterk is onbegrijpelijk. Er is nog steeds een tekort aan hoger opgeleiden. Bovendien vallen bepaalde groepen sneller uit in vervolgonderwijs of ze bereiken dat hoger onderwijs helemaal niet. Daar wil Plasterk wat aan doen.

De Volkskrant wijst op een onderzoek van Maurice Crul (Universiteit van Amsterdam). Hij vergelijkt de situatie in Nederland met die in Duitsland en Frankrijk.
In Duitsland gaan kinderen pas op 6-jarige leeftijd naar school en worden ze op hun 10e al geselecteerd op welk vervolgonderwijs ze moeten volgen.

In Frankrijk gaan de kinderen al op 2,5-jarige leeftijd naar school en pas op hun 15e valt de keuze voor een beroepsgerichte of een algemene stroming. En die verschillen leiden er volgens Crul toe dat in Duitsland maar 7 procent van de tweede generatie Turken de universiteit of hoge school halen en in Frankrijk maar liefst 47 procent dat wel haalt.
Het Nederlandse systeem is niet de allerberoerdste: 28 procent haalt hoger onderwijs.

Maar dat kan dus beter. De keuze die voor 12-jarigen hier gemaakt moet worden, betekent voor de meesten ook meteen dat de toekomst is vastgelegd. Maurice Crul stelt dat er geen totale structuurverandering van ons onderwijs nodig is: “Een brede brugklas, van vmbo-t tot en met vwo, bijvoorbeeld. Die hadden we en die werkte heel goed. En kinderen die naar het voorbereidend beroepsonderwijs gaan, die moeten kunnen stapelen om zo toch hogerop te komen”.

Nu hoeft het onderwijs niet op de schop, als de samenleving en arbeidsmarkt verandert. Iemand die op later leeftijd ontdekt meer of minder in zijn mars te hebben, dan de aanvankelijke schoolkeuze voorspelde, zou op elke moment de gelegenheid moeten krijgen zich om te scholen. Of dat nou op 20, 30 of 50-jarige leeftijd is. Als een mens nooit te oud om te leren is, dan moet een mens ook altijd terug naar school kunnen.

Vrijstelling van arbeid om te leren vraagt heel wat aanpassingen. Die aanpassingen zullen geld kosten, maar ik denk dat een deel van het geld dat nu aan reïntegratieprojecten wordt besteed, voor dit doel kan worden aangewend. En verder is het natuurlijk een keuze die we als samenleving kunnen maken. Onderwijs voor heel je leven. Waarom zou je ontwikkeling vooral tussen 4 en 16-jarige leeftijd moeten plaatsvinden?

Kiezen we niet voor zo'n herinrichting van de maatschappij, dan ben ik van mening dat Plasterk's idee de voorkeur verdient.

Binnenbrand van het jaar 2008 (met poll)

Binnenbrand van het jaar 2008 Het CBS meldt dat er in 2007 bijna 15.000 binnenbranden waren. Het hoogste aantal in tien jaar.
De binnenbrandjes op het Binnenhof zijn niet meegerekend. Het kan er soms verhit aan toe gaan, maar dat hoort er bij. De oppositie mag natuurlijk best het vuur aan de schenen van het kabinet leggen. Dat hoort bij het democratische proces.

Binnen de coalitie kan het er echter ook soms warm aan toe gaan. Negen keer was er dit jaar binnen het kabinet, of onder de coalitiepartijen de nodige rookontwikkeling.

Nu mogen critici van Balkenende-IV ook wel eens olie op het vuur gooien als er wat smeult binnen de coalitie.
Maar is het ook de moeite waard zulke binnenbrandjes op te stoken? Hadden de aanstichters ontslagen moeten worden wegens het in gevaar brengen van de democratische veiligheid? Zijn er binnenbrandjes ten onrechte gesmoord omdat JP-de-brandwacht er snel een deken overheen gooide? Of was het allemaal niet meer dan een nasmeulende sigaret in een asbak?

Poll (zie onderaan): Wat was volgens u de binnenbrand van 2008?

1. In het begin van dit jaar raakten Plasterk en Rouvoet verhit over de film Deep Throat.
2. Even later was er rookontwikkeling
binnen het kabinet over het Fitna-filmpje.
3. In maart leverden CDA-bewindslieden Eurlings en De Jager een bijdrage aan
de opwarming van het klimaat.
4. Bos en Eurlings
raakten aangebrand over de BPM (belasting op aanschaf auto's).
5. CDA en PvdA
brandden hun vingers aan het JSF-onderzoek.
6. De CU stookte
een vuurtje onder de embryoselectie.
7. Het kabinet raakte
in rookwolken gehuld door de BTW-kwestie.
8. Nu
smeult er weer wat tussen PvdA en CU over abortus.
9. En de CU (alweer) houdt
een lucifer bij plannen van Eurlings (alweer) over de aanleg van de A4.

Wilt u in de reacties uw motivering voor uw nominatie voor de binnenbrand van het jaar aangeven?
Mocht ik wat rookontwikkeling over het hoofd gezien hebben of denkt u dat er nog wat ligt te smeulen, waar we voor het einde van dit jaar meer over zullen horen, kies dan voor de optie “Mijn brandmelding, namelijk…” en vertel ons in de reacties wat u heeft aangetroffen.

Update 29 okt.; 20.14 u.): Wie een stem wil uitbrengen op de kwesties die door de reaguurders worden ingebracht, moet dat via “Jouw reactie” doen. Mijn poll-opties zijn te gering om alle kabinetsbrandjes er in op te nemen.
Excuses voor het ongemak.

Update 4 nov. 23.00 u.: Bedankt voor het stemmen. De stemmen zijn geteld en de uitslag vindt u hier…..
Stemmen die nu nog binnenkomen, worden niet meer meegeteld.

Hoe sloop je het glazen plafond?

Ramen lappen

(Zie ook de update over de nederlandse Female Board Index, onderaan dit artikel)
Het moet eens afgelopen zijn dat vrouwen niet verder dan het
glazen plafond mogen komen en dan nog vaak alleen om de ramen te lappen. Dat is volstrekt overbodig werk, dankzij het bestaan van zelfreinigend glas.
Met het zelfreinigend vermogen van het 'old-boys-network' is het zo bar en boos gesteld dat er zo langzamerhand eens maatregelen moeten komen om dat glazen plafond te slopen. Maar hoe krijg je dat goed voor elkaar?

Je kan natuurlijk helemaal niks doen. Tijden veranderen dus de geschiedenis wellicht ook wel. De grote ziener Herman Wijffels, mede-aanstichter van het huidige kabinet, zei bij zijn afscheid als voorzitter van de SER, dat we naar een tijd gaan waar masculiene waarden meer plaats maken voor feminiene waarden. Wel, als het zover is zul je ongetwijfeld meer vrouwen in de bestuurskamers van grote bedrijven op de stoelen der commissarissen zien zitten.

Nou is niet iedereen zeker van de grillen van de tijdgeest en vind dat er concretere maatregelen nodig zijn. De heer Rinnooy Kan, huidige voorzitter van de SER, schaamt zich kapot dat in nederland slechts zeven procent der commissarissen een vrouw is. Dat moet anders en dolenthousiast heeft hij dan ook zitting genomen in een commissie die minister Plasterk en staatssecretaris Heemskerk gaat adviseren hoe hij bedrijven kan vertellen wat ze aan hun glazen plafond moeten doen.

Dat is niet zomaar een commissie, nee, het is een heuse Taskforce. Vorige week is dat clubje gepresenteerd en dat was meteen een groot succes: drie vrouwen en zeven mannen. Een fraaie weerspiegeling van de bestuurswereld, inclusief die van het kabinet zelf.
Eerder kon u
hier al lezen dat de enorme ambities van de regering, aangaande de arbeidsparticipatie van vrouwen, zeer waarschijnlijk niet van toepassing zijn op het bestuur van het land. Binnen het kabinet doen meer vrouwen secretariaatswerk dan dat ze ministeriële verantwoordelijkheid krijgen toebedeeld. Het 'old-boys-network' is in de politiek minstens zo'n sterk fort als in het bedrijfsleven.
Te verwachten valt dat die Taskforce, in de lijn van het kabinetsbeleid, met een gedragscode op de proppen zal komen. Geen verplichtingen, maar zelfregulering. Vrijheid leidt immers tot blijheid? En laten we vrolijk zijn: gedragscodes hebben al tot veel lollige dingen geleid.

Maar ook daar heeft niet iedereen vertrouwen in. De Taskforce 'Vrouwen aan de top' ook niet en die is op het lumineuze idee gekomen een charter op te stellen. Een pakket bindende maatregelen. Dat lijkt verder te gaan dan zelfregulerende gedragscodes, maar de charter wordt niet opgelegd. Het bedrijfsleven mag dat stuk vrijwillig ondertekenen.

En zelfs daar heeft niet iedereen alle vertrouwen in. Dat wil zeggen: in nederland misschien wel, maar in Noorwegen heeft men dat anders aangepakt. In 2003 steunde een flinke meerderheid van het parlement een wetsvoorstel van de toenmalige minister van economische zaken om beursgenoteerde bedrijven te verplichten 40 procent van de bestuurzetels aan vrouwen ter beschikking te stellen. Men kreeg vijf jaar de tijd om dat percentage te halen en op 1 januari van dit jaar moest aan de wettelijke verplichting zijn voldaan. En jawel hoor, 38 procent van de commissarissen in NV's is een vrouw.
Het succes is evident. De Noorse economie is niet in elkaar gestort en de meeste bedrijven staan nog steeds als een huis. Hoewel, wat er van de noorse economie terecht komt als de 77 bedrijven die de score niet hebben gehaald, hun deuren moeten sluiten, moeten we afwachten.

Een code, een charter of een wet. Eigenlijk onzin dat zulke instrumenten nodig zijn. Om te beginnen zijn er meer vrouwen dan mannen in dit land. En als je dan nagaat dat van alle werkenden, vrouwen gemiddeld hoger zijn opgeleid dan mannen, dan moet dat toch al genoeg zijn om een einde te maken aan de deplorabele diversiteit in leidinggevende functies. Het bedrijfsleven telt slechts 13 procent vrouwelijke managers en 7 procent commissarissen.

Laat in de poll zien hoe jij erover denkt.
(poll gesloten op 21 februari, hier de uitslag)
Het glazen plafond sloop je het beste met ….
1. een gedragscode: 17%
2. met een charter: 0%
3. met een wet: 33%
4. niks, het komt vanzelf wel goed: 50%

Update 17 januari: De beursgenoteerde bedrijven in nederland doen het nog veel slechter dan de noren. Lees hier meer over de Female Board Index. Niet meer dan 5 procent vrouwen in de top. Ahold heeft de meeste vrouwen aan de top, Philips helemaal geen.
Ik heb de samenstelster van de index, Mijntje Lückerath-Rovers, om haar visie op dit artikel te geven en uitgenodigd hier een gastlog te schrijven.
Mocht dat er van komen, dan lees je dat natuurlijk weer op dit weblog.

Misleiding

Misleiding

Misleiding van kinderen is al zo oud als de weg naar Rome. Eigenlijk nog ouder. Neem de oude Grieken. Plato verhaalt in zijn boek Politeia, hoe Socrates ter dood wordt veroordeeld wegens het introduceren van nieuwe goden en, jawel, het misleiden van de jeugd.
Socrates doet in het schijnproces nog een poging zijn hachje te redden en vraagt zijn rechters of hij ze met argumenten op andere gedachten kan brengen. Als antwoord vragen de rechters Socrates hoe hij dat denkt te bereiken als zij niet luisteren. De rechtbank maakt duidelijk niet voor rede vatbaar te zijn, althans niet voor de rede van Socrates. De komische filosoof mocht de gifbeker ledigen tot de dood er op volgde.

Vandaag de dag is misleiding van kinderen nog steeds dagelijkse kost. Maar gelukkig zijn er nieuwe Socratessen, die hun best doen de jeugd en hun ouders te wijzen op de vele leugenachtige verleidingen waar de mensheid aan wordt blootgesteld.

De stichting Mijn Kind Online komt op een weblog met fraaie voorbeelden van verlokkingen op het internet, die speciaal voor kinderen zijn bedoeld. Niets is reclamemakers te dol. Gratis ringtones waar dure abonnementen aan vast blijken te zitten, een europese commissie die kinderen belooft dat ze slim en sterk zullen worden als ze vis en vlees eten en grappige varkentjes die de jeugd een worst voorhouden.

Zelfs het gegeven dat kinderen nog wel eens een foutje maken bij het intikken van zoektermen, wordt uitgebuit. In Amerika is zo'n kinderlokker al veroordeeld voor het opzetten van websites met verkeerd gespelde namen van populaire kinderthema's. Wie Disney World verhaspelde, kon op zeer dubieuze sites terecht komen.

Mijn Kind Online doet nu een beroep op minister Plasterk de misleiding eens flink aan te pakken. Het valt te betwijfelen of de minister voor meer rede vatbaar is dan destijds de rechters van Socrates. Plasterk vindt het tot nu toe voldoende media en reclamemakers op te roepen tot zelfregulering. De keuze is aan hen zonder te hoeven vrezen dat de minister ze tot de gifbeker zal veroordelen.

Daar komt-ie nog goed mee weg, omdat niet de hele bevolking massaal moord en brand schreeuwt bij welke praktijken van misleiding dan ook. Dat doen we niet, omdat we verdomd goed weten dat we allemaal wel eens zijn misleid en zelf ook niet vies zijn van een trucje hier of een leugentje daar. Het is alledaagse gemeengoed en we gaan van onszelf natuurlijk niet zeggen dat we er slechter van zijn geworden. Dus zal Mijn Kind Online niet op zoveel steun kunnen rekenen dat Plasterk wel zal moeten zwichten en misleidende kinderverlokkingen in de ban moet doen. Er is tenslotte nog altijd de Reclame Code Commissie. Die moet ook aan het werk kunnen blijven. De stichting Mijn Kind Online meent dat die commissie wel meer regels moet krijgen om de digitale reclame te kunnen controleren.

En laten we eerlijk zijn (als dat nog mogelijk is): een leven zonder misleiding is vreselijk saai. Je moet er toch niet aan denken dat we een wereld krijgen waarin we niet meer kunnen genieten van goochelaars, waar geloof in goddelijke wonderen zijn verboden is, waar hopen op een berg geld geen enkele kans meer maakt en het hiernamaals slechts een hilarische mucical van Joop van den Ende is.

Toch ben ik wel benieuwd wat voor volwassenen de hedendaagse kinderen zullen worden als ze de eerste twaalf jaar geen enkele reclame te zien krijgen. En dat ze geen sprookjes meer te lezen krijgen. En dat ze op elke vraag een eerlijk antwoord krijgen van hun ouders, ooms, tantes en onderwijzers.

Waar zou dat experiment toe leiden?

Privé onderwijs.

PrivelesPlasterk mag dan een blij man zijn en beter kunnen rekenen dan de gemiddelde zesjes-student, maar wat een kans heeft hij gemist! Nou verbleekt een briljante wetenschapper natuurijk al gauw in een omgeving waar genialiteit niet de grootste kwaliteit is, dus eigenlijk valt hem niks kwalijk te nemen.
Kijk, het is mooi dat de lerarensalarissen omhoog kunnen dankzij de eigen bijdrage van € 25- per student. Als daar een student de straat voor opgaat, zal heel nederland de schouders ophalen, want € 25,- is met een krantenwijkje zo bij elkaar verdiend. Maar het is wel weer zo'n typische korte-termijn-visieloze maatregel. Dat is wel de grootste kwaliteit van Plasterk's omgeving. Had het dan anders gekund?
Tuurlijk! Dat hele gedoe over de financiering van het onderwijs los je in één klap op door het helegaar te privatiseren: privé onderwijs!
Doe het zoals het met de zorgverzekering ook is gegaan : stel het voor iedereen verplicht, maar laat het grootste deel wel door de deelnemers zelf betalen. De allerarmsten in dit land mogen een onderwijstoeslag aanvragen. De voordelen?
De overheid hoeft geen halfslachtige noodgrepen toe te passen om geld op te brengen, de schaalvergroting in het onderwijs wordt teruggebracht, iedere leerling/student krijgt persoonlijke aandacht en de kwaliteit stijgt met sprongen. Al jaren staat het privé onderwijs hoger aangeschreven dan al die leerfabrieken waar zowel de leraren en de leerlingen elke dag voor hun leven moeten vrezen. Da's dan ook mooi opgelost.
Wat een slap geblunder. Privatisering overal doorvoeren, maar het lef niet hebben dat ook voor de volle 100% op het onderwijs toe te passen. Bang voor maatschappelijke onrust? Kom nou. Als je ziet wat er vier Balkenende's lang geaccepteerd is, hoeft het Binnenhof nergens meer voor te vrezen.
Bovendien, de laatste relletjes tegen verhoging van college- en lesgelden dateren alweer van een jaar of 20 geleden en die hebben ook niet geholpen het onderwijs te redden van de desastreuze maatregelen die toenmalig minister van onderwijs Deetman doorvoerde (zie het artikel hieronder van 21 november). Ook die ellende is uiteindelijk geslikt. Dus het lijkt me dat dit kabinet niets in de weg staat om het privé onderwijs de revolutionairste onderwijsvernieuwing van deze eeuw te maken. Mag een onderzoekscommissie over 30 jaar uitzoeken of het wel door de beugel kon.

Onderwijsvernieuwingen??

KlaslokaalDe parlementaire onderzoekscommissie Onderwijsvernieuwingen gaat deze week aan de schoolslag. De 2e Kamer wil nou wel eens weten waarom er nog zoveel kritiek op het onderwijs is, ook al is dat vele malen vernieuwd.
Oud-onderwijsministers, leraren, leerlingen, ouders worden uitgenodigd hun kijk op neerlands educatieve geschiedenis te geven. Nu ben ik niet uitgenodigd. Terwijl ik toch ex-scholier, afgestudeerd Pabo-student, op mijn 30ste nog een tweede kans pakte en een HBO-diploma scoorde, leraar ROC en vbmo/mavo/havo ben geweest en nu op mijn werk praktijkbegeleider ben van mbo- en hbo stagiaires.
Maar goed, op dit weblog ga ik wel vaker onuitgenodigd op allerlei zaken in, dus laat ik de onderzoekscommissie even vertellen dat de term onderwijsvernieuwingen geheel misplaatst is.
Veranderingen, ja, die zijn er volop geweest. Na de Tweede Wereldoorlog begon men hier aan de wederopbouw. Reden voor de sociaal-democratische onderwijsminister Gerard van der Leeuw ook wat onderwijsvernieuwingen op gebied van onderwijs en cultuur in te voeren. Meer dan een eerste aanzet was het niet, omdat het eerste na-oorlogse kabinet (Schermerhorn/Drees) van 1945 tot 1946 een soort overgangskabinet was om de democratie weer op gang te brengen. In het eerste 'echte' kabinet (1946-1948) maakte KVP-onderwijsminister Jos Gielen meteen korte metten met de vernieuwingsdrang.
Ruim 25 jaar later herhaalt de geschiedenis zich. Jos van Kemenade (PvdA-onderwijsminister) komt met de Contourennota. In de geest van het kabinet den Uyl, dat spreiding van kennis, macht en inkomen beoogt, levert van Kemenade hiermee een discussiestuk dat tot een visie op onderwijs moet leiden waar men zeker zo'n 25 jaar mee vooruit kan. De middenschool, de 'moeder'-mavo (volwasseneneducatie en tweede kans onderwijs) en de partiële leerplicht zijn producten van deze Contourennota. Het zou de gemiste kans in de nederlandse onderwijsgeschiedenis worden.
Overigens was het basisonderwijs en de middenschool niet uitsluitend een sociaal-democratisch stokpaardje. KVP-onderwijsminister Theo Rutten maakte in het kabinet Drees/van Schaik (1948-1951) al een Onderwijsnota, waarin hij een meer integrale aanpak van het voortgezet onderwijs voorstelde. Zijn partijgenoot en collega Jo Cals rondde dat in 1963 af met de Mammoetwet. De Mulo, MMS en HBS maakten plaats voor mavo, havo en vwo. Doorstroming van het ene naar het andere onderwijs moest zo een stuk makkelijker worden. Wie voor een dubbeltje geboren was, moest de kans krijgen genoeg leerstof tot zich te nemen om een kwartje te worden.
Maar goed, na het idealisme van van Kemenade was het drie kabinetten lang (van Agt III, Lubbers I en II) de beurt aan CDA-er Wim Deetman. En dat hebben we geweten. Hij verhoogde de collegegelden en verkorte de studieduur. Ook HBO-ers moesten collegegeld gaan betalen (Harmonisatiewet, 1988). Zomaar studeren waar je zin in had was voorbij. De arbeidsmarkt werd als criterium ingevoerd om te bepalen hoeveel studenten er bij een bepaalde studierichting ingeschreven diende te worden (Machtigingswet).
En ook al was de leerplicht inmiddels uitgebreid tot de 18-jarige leeftijd, met een lesgeldwetje verplichtte Deetman de ouders die uitbreiding wel zelf te betalen (Les- en cursugeldwet, 1987). Onderaan langer naar school, bovenaan korter studeren en allemaal zwaar dokken.
In 1982 had Deetman al aardig wat geld verdiend door invoering van de HOS (Harmonisatiewet Onderwijs Salarisstructuur). Die salarisstrucuur was aan vernieuwing toe. Het oude systeem van loon naar aktebezit en leeftijd werd vervangen door loon naar ervaring en functie. In de praktijk betekende het dat de meeste lerarensalarissen zo'n 18% lager gingen uitvallen.
Ondanks dat Deetman's onderwijskassa rinkelde, meende hij in 1983 nog een korting van 1,85% op de onderwijssalarissen te moeten doorvoeren. Begrijpt u nou waarom het lerarenvak ineens een stuk minder populair werd? En je kunt ook nagaan dat van werkelijke vernieuwingen of verbeteringen geen sprake is dankzij de bezuinigingen die Deetman ook nog eens toepaste (in 1983 bijvoorbeeld bijna 1,2 miljard gulden).
Sindsdien is het nooit meer helemaal goed gekomen met het onderwijs. Natuurlijk, dat heeft Deetman niet alleen op zijn geweten. Maar een aantal van zijn maatregelen kunnen maar moeizaam worden teruggedraaid. Hoewel er vanaf de 90-er jaren weer in positieve zin gesleuteld wordt aan de onderwijssalarissen, het stelt nog steeds niet veel voor.
Na een geschiedenis van 4 PvdA-ers, 3 VVD-ers en 9 confessionele onderwijsministers zijn we eigenlijk niet veel verder dan de plannen van vlak na 1945. Het onderwijs is meer integraal geworden: van mul-mavo/lts naar vmbo, van Mammoetonderwijs naar middenschool naar studiehuis. De leerplicht is behoorlijk opgerekt, maar de de kosten zijn vooral afgwenteld op de deelnemers. En de salarissen van de mensen die elke verandering moeten waarmaken? Die gaan omhoog als ze maar betaald worden door het 1e kansonderwijs te beperken voor de minst draagkrachtigen, want die verhoging moet uit de afschaffing van de basisbeurs komen.
Dat obscene idee komt dan van de huidige PvdA-onderwijsminister. De goeie man wil heus wel, maar wordt dwars gezeten door een partijgenoot die op Financiën zit.
Stel dat de parlementaire onderzoekscommissie werkelijk de vinger op de zere plekken weet te leggen en met een paar fraaie aanbevelingen komt waar Plasterk serieus mee aan de nieuwe schoolslag wil, dan valt te vrezen dat opnieuw het confessionele deel der regering op de rem gaat staan. Dat deel beoogt een soort onderwijs dat Proloog (maatschappijkritische theatergroep in de 70-er jaren) bezong: “De school is een wereld waar rust heerst en orde, in regelmaat rijpt er het pril intellect. Slechts klinkt er de heldere stem van de meester, als aan 't jonge volkje wordt uitgelegd…”
Het was bedoeld om het strenge, klassikale onderwijs aan de kaak te stellen. Vanuit een idealisme dat beter onderwijs voor iedereen haalbaar en betaalbaar zou worden.
Tja, dat was een links ideaal en weer heeft links verloren. Het klassikale is er wel van af maar de problemen zijn er niet minder om. De school moet vooral weer een wereld worden waar rust eerst en orde. Dat is de belangrijkste drijfveer tot het parlemenaire onderzoek, Ik denk dat de commissie voorbij zal gaan aan die paar gemiste kansen in onze onderwijsgeschiedenis. Kansen die vooral niet konden bloeien omdat vooral confessionele onderwijsministers die weer afzwakten.