Tag archieven: rampen

Spaar levens

Spaar levens Uitgerekend voor de Wereld Gezondheidsdag op 7 april, heeft men in Italië met een ramp te maken, die een groot beroep doet op de aanwezige gezondheidsfaciliteiten en zorgpersoneel.

Nu valt Italië niet te vergelijken met landen waar bij rampen en oorlogen de gezondheidszorg er nog beroerder aan toe zal zijn, dan in de dagelijkse praktijk al het geval is.
Met het thema “Red levens, maak ziekenhuizen veilig in noodsituaties”, wil de WHO de bereidheid vergroten dat landen, organisaties en individuele burgers meer investeren in betere familiekring van de gezondheidszorg. Veilige gebouwen, goed vervoer, voldoende personeel.

Nu vindt deze dagen ook de Week van de Gezondheid plaats. De organiserende instantie is op het lumineuze idee gekomen de gezondheid te koppelen aan de crisis. Logisch, zou je denken, want als we in armoe vervallen hebben we straks alleen nog aardappels op het menu en eenzijdig armenvoer is absoluut niet bevorderend voor onze gezondheid. Onder het motto “Streven naar een Gezonde Crisis” krijg je handige tips als “Neem geen hypotheek op je overgewicht” en “Op de fles? Drink met mate!”
Nee, dat is deze keer geen geintje van de redactie hier, maar
te lezen op de webstek van de Week van de Gezondheid. Klik je daar op de activiteitenkalender, kun je zien waar je gezonde lunches kan nuttigen of een bewegingsprogramma kunt volgen.

De enige activiteit die past bij het thema van de WHO, wordt verzorgd door Oxfam Novib, Wemos, Cordaid, AMREF Flying Doctors en de International Federation of Health and Human Rights Organisations. Die houden op 7 april een bijeenkomst waar het tekort aan zorgpersoneel centraal staat. Ook zij maken een kwinkslag naar de crisis: “Het wereldwijde tekort aan zorgpersoneel is een crisis voor alle patiënten, voor alle zorginstellingen en voor gezondheidswerkers zelf”.

Eén van de zaken die aan de orde komt is hoe zorgpersoneel in armere landen beter opgeleid kan worden. Maar ook hoe je kan voorkomen dat zorgpersoneel wegtrekt naar landen waar wat meer valt te verdienen. Een risico dat steeds actueler wordt omdat rijere landen meer behoefte hebben aan goedkopere zorgwerkers. Onze gezondheidszorg is akelig duur en de personele lasten zijn natuurlijk te drukken door mensen te werven uit landen met lagere lonen.
Zijn wij dus mooi gered. Personeelstekort hier goedkoop opgelost. Dat in Afrika of Azië zodoende meer problemen worden gecreëerd is natuurlijk niet de bedoeling.

In de Week van de Gezondheid krijgt men het elk jaar weer voor elkaar de thema's van de Wereldgezondheidsdag op grote afstand te houden. Natuurlijk, omdat baden in weelde een rampzalige bedreiging is voor onze nationale gezondheid. Maar waar is zo'n week voor nodig als het nergens anders over gaat dan wat we weten van campagnes waar het hier het hele jaar al van sterft?

Als er ergens een crisis is, dan zit-ie wel in het denken van sommige mensen. De “brain drain” uit armere landen is zorgwekkend genoeg. Misschien kunnen de zorgbestuurders en beleidsmakers daar eens rustig over nadenken als ze liggen te relaxen in het kuuroord in de Dode Zee.
Maak je geen zorgen, dat gaat geen duur vliegreisje kosten, want die ligt binnenkort in eigen land, bij het pittoreske Tripscompagnie.

Een slimme meid is op een crisis voorbereid.

Crisis

In den beginne vreesde ik dat dit kabinet een regelrechte ramp voor dit land zou worden (lees Bang voor gevaarlijke bestuurders?). Maar nadat het kabinet heeft vastgesteld welke rampen dit land kunnen bedreigen (zie ook Code van de zeven plagen en mijn gastlog op GeenCommentaar: Samenleving in de gevarenzone), is er nu het beleidsplan crisisbeheersing, dat minister Guusje ter Horst gisteren naar de 2e Kamer stuurde.
Het is zomerreces in Den Haag, maar de post werkt gewoon door. En ik kan nu elke avond gerustgesteld gaan slapen.

Het rapport somt naast een aantal verbeteringen, ook nog wat puntjes op die verdere aandacht behoeven. Bijvoorbeeld het versterken van de landelijke regie en aansturing bij nationale crises. De ROB (Raad voor openbaar bestuur) liet vorige week nog weten, dat het wel handig zou zijn als de minister-president de centrale regisseur bij nationale crises zou moeten zijn.

Nu hebben we natuurlijk alle vertrouwen in de huidige MP. Laat die rampen maar komen. Toch is het wel een beetje sneu voor de minister van Binnenlandse Zaken. Zoveel werk gemaakt van een betere crisisbeheersing en wie mag dan de held spelen als er eens wat aan de knikker is?

Misschien kunnen ze de rolverdeling nu al vast oefenen. Oefenen is een middel om beter voorbereid te zijn op rampen. En wat wil nu het geval? Er is een kleine ramp gaande in Den Haag.

In de rampenlijst die het kabinet eerder opstelde, werd een grieppandemie of een andere virusziekte als een ramp gezien waar grote kans op is en grote gevolgen kan hebben. Wel, in Den Haag is een uitbraak van de mazelen geconstateerd. Hoe zouden de minister en de MP dat aanpakken?

Minister: Zeg, we hebben een crisis.

MP: Ah, mooi! Dan ga ik…..

Minister: Hee, wacht even. Laat mij nou eerst….

MP: Sorry dat ik je afkap, maar je zei toch crisis?

Minister: Ja, en nou…

MP: Juist, een crisis dus. En hadden we niet afgesproken dat er een sterke, centrale regie gevoerd zou worden bij een crisis?

Minister: Zeker wel. Dus ik wou nu snel aan de slag, want anders…

MP: Ho, ho, een beetje beheersing graag!

Minister: Een beetje?

MP: Eerste regel bij crises: blijf kalm en rustig.

Minister: Ik ben kalm en rustig. Maar er is nu een crisis die beheerst moet worden.

MP: Wat is er eigenlijk loos?

Minister: De mazelen zijn uitgebroken.

MP: De wat?

Minister: De mazelen.

MP: Huh? Daar heb ik toch lang niet meer van gehoord, zeg. Potjandikkie. En waar hebben ze die gevonden?

Minister: Hier, in Den Haag.

MP: Godsammebeware…..

Minister: Ja, daar gingen die mensen die zich niet hebben laten inenten ook van uit.

MP: Zeg, nou moet je niet….

Minister: Ik moet juist wel. Dit moeten we de kop indrukken voor het zich door gans het land verspreidt.

MP: Ach, dat zal zo'n vaart toch niet lopen?

Minister: Het is wel een erg besmettelijke ziekte en er lopen meer mensen rond, die er niet tegen zijn ingeënt.

MP: Je meent het. Hoeveel mensen zijn er al ziek dan?

Minister: Nu nog maar 24 kinderen en 1 volwassenen.

MP: Die pestjeugd ook. Lijkt me meer iets voor Rouvoet.

Minister: Die is op vakantie.

MP: Zeg, weet je wat? Je lijkt me een slimme meid. Als jij nou tegen de pers zegt dat ik je heb opgedragen ons zomerreces niet te laten verzieken, mag jij dit zaakje oplossen. Vraag aan Klink wat vaccinaties en zorg dat alles weer gezond is als iedereen terug komt van vakantie.

Dit zou zomaar een scenario kunnen zijn. Een rampenscenario?

Code van de zeven plagen

Denk vooruit

Regeren is vooruitzien. Dat is niet per definitie hetzelfde als vooruit denken. Dat blijkt wel uit de risico's die de overheid met de samenleving wenst te nemen.
Het kabinet heeft mogelijke rampen en dreigingen op een rijtje gezet. De deskundig samengestelde
inventarisatielijst telt zeven plagen, waar het land op voorbereid moet zijn.

De bijbelse inspiratie van het kabinet begint een plaag op zich te worden, want het is opvallend hoe de inventarisatielijst overeenkomt met de bijbelse Openbaringen, waar het eind der tijden in wordt verkondigd. Ernstige ziekte (grieppandemie), uitdrogen rivier, verzengende zon (hitte en droogte), verduistering (uitval elektriciteit), natuurrampen (in de bijbel aardbevingen en vernietigende hagelbuien, bij het kabinet: overstromingen), het staat er allemaal in.
Een oliecrisis en dreiging door polarisatie en radicalisering is nieuw. Hoewel: een oliecrisis kan ontstaan als de olie op is omdat er geen leven meer in de zeeën is en de acties van de zeven wraakzuchtige engelen zijn zonder meer een ultieme vorm van radicalisering.

De verantwoordelijke minister voor veiligheid, Guusje ter Horst, zegt wel dat “de bevolking niet moet denken dat de rampen snel zullen plaatsvinden”.
Niet moet denken? Wat wil de minister nu? Er wordt aardig wat geld gestoken in de campagne “Denk vooruit“. Burgers worden opgeroepen goed na te denken over rampen: “Rampen zijn niet te plannen. Voorbereidingen wel”, staat er met dikke letters op de bijbehorende website.
Nu het kabinet enige haast gaat maken met de voorbereidingen van op rampen, moeten wij ophouden met denken. Sorry Guusje, dat feest gaat niet door.

Volgens de wet is een ramp of zwaar ongeval “een gebeurtenis waardoor een ernstige verstoring van de openbare veiligheid is ontstaan, waarbij het leven en de gezondheid van vele personen, het milieu of grote materiële belangen in ernstige mate worden bedreigd of zijn geschaad en waarbij een gecoördineerde inzet van diensten en organisaties van verschillende disciplines is vereist om de dreiging weg te nemen of de schadelijke gevolgen te beperken”.

Vallen de zeven plagen die het kabinet presenteerde hieronder? Zeker wel, maar als we de codes erbij halen die het kabinet gebruikt om de rampen te rubriceren, blijkt de inventarisatie niet compleet en zeker voor discussie vatbaar.
De inventarisatielijst kent drie codes:

1. gkgg (grote kans, grote gevolgen): een grieppandemie en een oliecrisis.

2. kkgg (kleine kans, grote gevolgen): grote overstromingen en moedwillige verstoring elektriciteit.

3. gkkg (grotere kans, kleine gevolgen): polarisatie en radicalisering, landelijke uitval elektriciteit en hitte en droogte.

De codering kkkg (kleinere kans, kleine gevolgen) ontbreekt, hetgeen past bij het anti-klaag beleid van Balkenende. De kans dat een Apachehelikopter in een elektriciteitsmast vliegt is uitermate klein en treft dan hooguit een klein stukje nederland, dat slechts een paar dagen zonder stroom zit. Daar moeten we niet over zeuren, net zo min als men moet klagen over de drukte op het werk. Dat mag dan misschien tot 660 doden per jaar leiden, maar het kabinet ziet geen reden “een gecoördineerde inzet van diensten en organisaties van verschillende disciplines” in te zetten om deze “dreiging weg te nemen of de schadelijke gevolgen te beperken”.

Op 7 mei jl. presenteerde ik op dit weblog en in een gastbijdrage op GeenCommentaar ook een inventarisatielijst van rampzalige zaken. Gebaseerd op het aantal mensen (slachtoffers, geëvacueerden) dat er jaarlijks en/of vanaf 1945 tot nu bij betrokken was.
Die lijst heb ik nu aangevuld en dan kom ik op een top-10 van zaken die wel degelijk het leven en gezondheid van personen bedreigen.
De mate waarin ze de openbare veiligheid verstoren verschilt. De meningen verschillen over de ernstige schade aan materiële belangen. Maar zeker is dat op slechts weinig zaken een gecoördineerde inzet van diensten wordt losgelaten.

Top-10

Gebeurtenis

Aantal betrokkenen

Code kabinet

Mijn
code

1.

Criminaliteit

1.218.447

geen

Gkgg

2.

Watersnood

263.836

Kkgg

Gkgg

3.

Privéongevallen

172.500

geen

Gkgg

4.

Griep

100.000

Gkgg

Gkgg

5.

Verkeer

29.269

geen

Gkkg

6.

Milieuvervuiling

21.000

geen

Gkgg

7.

Rampen

4971

geen

Kkkg

8.

Medische missers

1735

geen

Kkgg

9.

Werkstress

660

geen

Gkkg

10.

Terreur

26

Gkkg

Kkkg

De overheid meent wel een grootschalige aanpak van criminaliteit te hanteren, maar benoemt het niet als ramp. Terwijl de kans op een criminele gebeurtenis groot is, er veel mensen bij betrokken zijn, het veel schade aan mensen en materie toebrengt.
Zo ook bij privé-ongevallen. Grote kans (het gebeurt dagelijks) en grote gevolgen. De kosten voor de gezondheidszorg (ook een ramp op zich volgens minsister Klink) worden voor een deel hiermee veroorzaakt, evenals ziekteverzuim op werk.

Waarom het kabinet watersnood een kleine kans toedicht, is een raadsel. En wel om twee redenen: hoe langer een voorval niet heeft plaatsgevonden, hoe groter de kans dat die op korte termijn wel plaatsvindt. En: deskundigen menen dat het met de beveiliging (de dijken) droevig is gesteld. Het risico (de kans) is dus groter, dan het kabinet stelt.

Hopelijk is het parlement in staat de inventarisatielijst van het kabinet te wijzigen. Evenals de gehanteerde codes. Dat zal lastig worden, want kansen en gevolgen zijn sterk interpretabele parameters. Maar het kabinet moet niet een paar dagelijks aanwezige rampen onder het tapijt vegen om van het geklaag af te zijn.

Update: bekijk een overzicht van rampscenario's en oordeel zelf of het kabinet oliedom te werk gaat bij het voorbereid zijn op rampen.

Bang voor gevaarlijke bestuurders?

Angst

Bij welke bestuurder voelt u zich veilig? De een voelt zich veilig bij een automobilist die zich keurig aan alle verkeersregels houdt, niet wetende dat die bestuurder al menig ongelukje op zijn naam heeft staan. Een ander voelt zich slecht op zijn gemak bij een wat robuuster rijdende chauffeur, die echter nog nooit enig krasje heeft veroorzaakt.

Veiligheid is, zeggen sommigen, vooral een gevoel. Op plaatsen waar nauwelijks misdaad voorkomt, voelen mensen zich soms veel onveiliger dan op plekken waar de misdaad welig tiert.

In het regeerakkoord balkte het kabinet: “Veiligheid is een basisvoorwaarde voor een gelukkig bestaan en een kerntaak van de staat”. Is de staat, de overheid, een bestuurder waar u zich veilig bij voelt?
Die vraag ontbreekt op een tweedaags congres dat vandaag van start ging en als thema heeft: “De samenleving in de gevarenzone, waar de overheid sturing aan moet geven”.

Het congres gaat er vanuit dat moderne technologieën de samenleving tot een risicogebied hebben gemaakt.
Dat klopt natuurlijk. Dat is altijd al zo geweest. De uitvinding van de vuistbijl heeft tot moord en doodslag geleid. De ontdekking van het vuur heeft menig brandje veroorzaakt. De auto leidde tot verkeersongelukken, de trein tot treinrampen, het vliegtuig tot spectaculaire maar fatale crashes.

Of hedendaagse technologieën veilig zijn, valt logischerwijs dus te betwijfelen. Is de straling van gsm-masten wel gezond? En hoe veilig zijn gen- en nanotechnologieën eigenlijk?

Opvallend is dat de modernste technologieën niet in het rijtje gevaren voorkomt waar we de laatste 63 jaar last van hebben gehad. Zelfs “terreur” scoort niet hoog, ook al wordt dat door de overheid nogal eens genoemd als sterk argument om privacy-bedreigende maatregelen door te voeren.

De top 8 sinds 1945 ziet er zo uit ( de cijfers geven het aantal betrokkenen aan; van doden tot gewonden en geëvacueerden, voor zover in de bronnen vermeld):

1. Watersnood: minstens 263.836

2. Privé-ongevallen: 172.500

3. Verkeer: 29.269

4. Milieuvervuiling: 21.000

5. Rampen (explosies, gifwolken, vliegtuig- en scheepsongelukken, branden, etc.): 4971

6. Medische missers: 1735

7. Werkstress: 660

8. Terreur: 26

Sommige bronnen vermelden slechts vermoedens. Andere bronnen zijn erg concreet, maar hier en daar wat onvolledig. Het is dus nog de vraag of dit een juist beeld geeft van de werkelijke gevaren. Het doet er eigenlijk niet toe, want veiligheid is vooral een gevoel.

Dat de modernste technologieën niet in de lijst staan, wil niet zeggen dat ze ongevaarlijk zijn. Toen de eerste auto's op de weg verschenen waren er veel minder slachtoffers van dat vehikel, dan nu. Wellicht hebben de actuele technische uitvindingen nog wat tijd nodig, voor ze slachtoffers maken.

Wat doet de overheid er aan om ons veiliger te voelen?
Het regeerakkoord is duidelijk: “Garanties voor absolute veiligheid zijn niet mogelijk”.
Het is ook een ingewikkelde materie. Neem nou het verkeer. De overheid stelt verkeersregels, maar als mensen die aan hun laars lappen, krijg je toch ongelukken.
En de overheid had bedacht dat er meer rotondes moesten komen. Daarmee werd de verkeersonveiligheid verkleind, maar de aanrijdtijden van brandweer en ambulances vergroot.

De overheid gaat er blijkbaar steeds meer vanuit dat ongelukken en rampen niet zijn te voorkomen. Wel kan je het aantal slachtoffers beperken. Daarom worden bedrijven verplicht BHV'ers op te leiden. Mocht er brand uitbreken op je werk, dan kan je collega-BHV'er je veilig uit de gevarenzone loodsen.

Verder zou elke nederlander de rampeninstructies moeten kennen, want rampen zijn niet te plannen, de voorbereidingen wel, zo houdt de overheid ons voor. Op de website “Denk vooruit” kun je opzoeken welke gevaren er in jouw postcodegebied zijn. De rampeninstructies kun je uitprinten. Leg een noodvoorraad voedsel en drinken aan, zorg dat je een radio op batterijen hebt en verder aanwijzingen wat je bij diverse calamiteiten moet doen.

Ik zou die aanwijzing maar goed in je hoofd prenten, want als je op verdere hulp van de overheid rekent, kun je bedrogen uitkomen. De overheid wil zelf wel de regie bij rampen, maar dat zou wel eens tot krankzinnige toestanden kunnen leiden.

Hoe zit het met jouw veiligheidsgevoel? Vul één van deze antwoorden aan en laat hier weten hoe groot jouw veiligheidsgevoel in deze gevarensamenleving is.

1. Bij deze overheid voel ik me volledig veilig, want….

2. Bij deze overheid voel ik me absoluut niet veilig, want….

3. Ik voel me alleen veilig bij een overheid die………

4. Ach joh, sodemieter op met je veiligheid. Ik wil lekker gevaarlijk leven, want…….

Opm: lees ook mijn gastlog op GeenCommentaar. Hetzelfde onderwerp, maar met een heel andere inhoud.

Virtuele zorg.

InternetverslavingMinister Rouvoet en staatssecretaris Heemskerk hebben diep in de buidel getast en hebben vijf reeds succesvolle ict-projecten beloond met 3,8 miljoen euro. Het geld moet worden besteed om de projecten geschikt te maken voor grootschaliger gebruik.
Drie projecten betreffen jeugd en gezin, het werkterrein van Rouvoet. De twee andere projecten moeten mensen leren omgaan met rampen.

Typsich voor de aanpak van dit kabinet. Enerzijds steekt men aardig wat geld in de ontwikkeling van de jeugd. Calamiteiten genoeg: hufterigheid, drankmisbruik, agressie op youtube, ontspoorde sexuele moraal. De jeugd van tegenwoordig is een ramp op zich.
Tegelijkertijd lijkt het kabinet weinig vertrouwen te hebben in de moeite en het geld dat aan deze ramp wordt besteed. Dus wordt er ook flink betaald om te leren voorbereid te zijn en om te kunnen gaan met rampen.

Vorige week konden we in de media vernemen dat een groot deel van de burgers weinig vertrouwen in dit kabinet had. De oorzaak mag nu wel bekend zijn: het kabinet vetrouwt zichzelf ook niet zo. Wie wantrouwen zaait, zal wantrouwen oogsten.
Jawel, de ambities zijn nog even groot als bij de start. Maar het lijkt er sterk op dat het kabinet niet meer gelooft dat bepaalde zaken veranderd kunnen worden. De manier waarop men geld pompt in genoemde ict-projecten, is daar een goed voorbeeld van.

Niet alleen de jeugd, ook steeds meer volwassenen, raken verslaafd aan internet. Het kabinet legt zich daar bij neer. Twee van de drie op jeugd gerichte projecten, zijn internetprojecten.
Het project Choice krijgt geld om bestaande chathulpverlenings-, zelfhulp- en informatiesites uit te breiden. Het Innovatief jongerenportaal mag op de jeugd gerichte virtuele informatie uitbreiden.
De twee projecten die ons moeten leren omgaan met rampen zijn net zo virtueel: een interactief, op virtual reality gebaseerde trainingssystemen.

Met andere woorden: verslaafd als veel mensen zijn aan de pc, de regering besteedt nu 3, 8 mijoen euro om ze vooral aan die pc gekluisterd te houden.
De aan games verslaafde internetters zullen wel veel plezier beleven aan die virtuele rampentraingingen. En die hulpverlenende chatboxen zullen de jeugd misschien van een eetstoornis afhelpen, maar zeker niet van hun internetverslaving.

Het lijkt er dus op dat het kabinet het moede hoofd in de schoot legt en bezwijkt voor de verlokkingen van het internet. Of is er hier sprake van een visioniare wending in het maakbaarheidsdenken? Gelooft het kabinet soms dat de wereld alleen nog virtueel te verbeteren valt?