Tag archieven: Samson

Rutte slaat er op los

Bruggen slaanWe kunnen voluit aan de slag, zei Rutte bij de eerste persconferentie na de ministerraad. Rutte II heeft wat met slaan. Eerst de bruggen en nu dus een slag er naar slaan. Wat slaat Rutte II zoals nog meer?

De borst. Rutte sloeg zichzelf meteen op de borst. In het persbericht over de persconferentie lezen we: Een aantal voornemens uit het regeerakkoord zijn al direct omgezet in concrete voorstellen. Wat een vaart! Twee van die concrete voorstellen vloeien voort uit passages in het regeerakkoord, waar Rutte II er maar een slag naar deed: de zorgpremie en de woningmarkt. Er moest duidelijkheid komen en die is er nu.

Het nieuwe deelakkoord over de zorgpremie betekent nog steeds dat veel mensen er op achteruit gaan, sommigen iets minder. En maatregelen die de woningmarkt nog steviger zouden frustreren worden voorlopig uitgesteld. Verder mooi nieuws voor wetenschappelijk onderzoek: in één dag tijd 9 miljoen euro meer gekregen dan de 167 miljoen euro die  minister Bussemaker eerder bekend maakte. Het persbericht over de ministerraad spreekt van 176 miljoen euro.

Een onzorgvuldig doorgerekend regeerakkoord en een typefoutje. Als Rutte II zo de komende vier jaar met de cijfers omgaat, hebben we weinig te vrezen, want het pakt tot nu toe gunstig uit.

Het moet gezegd: met verve sloeg Rutte zich door het debat over het regeerakkoord. Jawel, het kabinet zal spijkers met koppen slaan. Rutte deed de ene toezegging na de andere, als antwoord op vragen over meer duidelijkheid. Zonder al te veel morren nam de Tweede Kamer daar genoegen mee. We zijn natuurlijk nieuwsgierig of Rutte zich er even heldhaftig doorheen slaat als de geleverde duidelijkheid tegenvalt.

Eigenlijk is het gek dat het regeerakkoord zo onduidelijk en onsamenhangend wordt gevonden. Want ook na Ruttes regeringsverklaring is één ding duidelijk: wat er ook gebeurt, de schatkist moet er een slaatje uit slaan. Anders gezegd: een gunstig uitpakkende toezegging zal pijn doen op een ander gebied.

Zo langzamerhand lijkt iedereen vergeten te zijn waar de crisis is begonnen. Zichzelf rijk rekenende banken vielen ineens om. Rutte en zijn collega’s werken aan de oplossing. Niet de financiële instellingen, maar de burger wordt aangeslagen.

Het is flauw om dat alleen Rutte aan te rekenen. Na Verhagen en Wilders, mag Samson nu meewerken met de wild om zich heen slaande Rutte. De handen ineen slaan, heet dat. Hoe het ook uitpakt, Rutte I en II zullen de geschiedenis in gaan als de Slag van Rutte.

Rutte II moet huiswerk overdoen

Het debat over de regeringsverklaring is uitgesteld tot dinsdag 13 november. Aanleiding tot het uitstel is de paniek over de zorgpremie. Dat is slechts één maatregel uit een snel in elkaar geflanst en rammelend regeerakkoord. De Tweede Kamer zou Rutte II op moet dragen het hele huiswerk over te doen.

Rutte en Samson waren snel. Ze hebben elkaar wel het ‘vertrouwen’, maar niet ‘de ruimte en voldoende tijd’ gegeven die ze in het regeerakkoord noemen als ‘belangrijke randvoorwaarden’ om ‘Nederland uit de crisis te laten komen’ (alinea zeven en acht uit de inleiding van het regeerakkoord). Nu wordt Rutte II gedwongen de tijd te nemen niet alleen het vertrouwen van de Tweede Kamer, maar ook van een groeiend aantal ongeruste maatschappelijke organisaties en burgers te winnen.

Regeerakkoord creëert wantrouwen

Het aantal alarmerende koopkrachtplaatjes, cijfers over banenverlies en kritische reacties over onduidelijkheden in het regeerakkoord neemt met de dag toe. Is het wantrouwen van de samenleving in Rutte II terecht?

Nee, kan het antwoord zijn. Een regeerakkoord formuleert slechts algemene uitgangspunten. Als Rutte verklaart dat iedereen offers moet brengen, maar dat de regering het akkoord rechtvaardig zal uitwerken, dan zou dat voldoende moeten zijn. De regering kan aan het werk en de debatten volgen wel al onderdelen daadwerkelijk aan de orde komen.

Ja, moet het antwoord zijn, want het regeerakkoord somt 314 maatregelen op, waarvan sommigen haaks staan op wat de regering zegt te willen bereiken.

Verwarrende prioriteiten

Een regeerakkoord hoeft niet uitputtend gedetailleerd te zijn. Het moet wel duidelijke antwoorden geven op de meest prangende vragen van deze tijd. In de structuur en de aandacht die Rutte en Samson aan onderdelen gaven, gaat het al mis.

De volgorde en hoeveelheid tekst van de dertien hoofdstukken suggereren een rangorde van prioriteiten. Zo lijkt het logisch dat het eerste hoofdstuk ‘Nederland uit de crisis: solide en sociaal’ is getiteld. Met 330 woorden wordt er echter minimaal aandacht aan besteed. Het hoofdstukje somt vier concrete maatregelen op, uitgewerkt in niet meer dan 131 woorden. Is dat de hele crisisvisie van Rutte II?

Hoofdstuk zeven, ‘Zorg dichtbij’, lijkt met 2.325 woorden en 33 maatregelen (uitgewerkt in 1.585 woorden) de grootste prioriteit te hebben, gevolgd door de hoofdstukken drie en zes: ‘Duurzaamheid en vernieuwing’ en ‘Van goed naar excellent onderwijs’.
Zo bekeken is dit het prioriteitenlijstje van Rutte II.

Regeerakkoord

Dertien ambities, dertien ongelukken?

Het gaat niet om het aantal woorden, het gaat om de inhoud. Eén voorbeeld volstaat om aan te tonen dat dit regeerakkoord het land niet uit de crisis helpt. Hoofdstuk elf gaat over de arbeidsmarkt. Veertig procent van de tekst gaat over de versoepeling van het ontslagrecht en verkorting van de WW-duur. Dertig procent gaat over hervorming van de Wet Werken naar Vermogen en vierentwintig procent gaat over de kinderopvang. Nul procent gaat over stimulerende maatregelen.

Versoepeling van het ontslagrecht zou de arbeidsmarkt er bovenop helpen. In alle andere hoofdstukken zijn echter passages te vinden die de arbeidsmarkt zwaar zullen belasten. In 38% van de hoofdstukken staan maatregelen die tot banenverlies leiden in de zorg, het onderwijs, de kinderopvang. natuurbeheer en bij de overheden.

Op gebied van de zorg, sociale zekerheid en inkomensbeleid en de woningmarkt (23% van de hoofdstukken) staan maatregelen die tot forse krimp van de huishoudbudgetten zullen leiden. Ook dat heeft effect op de arbeidsmarkt.

In het komende debat hoeft de Tweede Kamer waarschijnlijk het debat over de rammelende zorgpremieplannen niet meer te voeren. VVD en PvdA zijn druk bezig een weg uit die crisis te vinden.  Dat is mooi, want dan heeft de Tweede Kamer alle gelegenheid van Rutte II te eisen dat het zwaar onvoldoende huiswerk over wordt gedaan.