Tag archieven: vrijwilligerswerk

Maatschappelijk betrokken bezuinigen

Rekening retour Iedereen lijkt er inmiddels van overtuigd dat er bezuinigd moet worden. Er is nog nauwelijks enig verzet tegen de kaasschaaf. Er wordt wel gemopperd. Waarom treft het ons (het culturele en welzijnsveld), moet het zo snel? Er zijn mensen die met alternatieve plannen komen, tot aan een heuse tegenbegroting toe. Maar de consensus is: snoeien.

Iedereen lijkt te vergeten, waarom de overheid een tekort heeft. Iedereen? Nee, Jan Peter Balkenende weet het nog precies. Hij toog naar New York om een clubje creatieve leiders
toe te spreken. “Het recessieverhaal is immers bekend. De start: de val Lehman Brothers op 15 september 2008”, wist Balkende nog.
En zo is het maar net. Wat volgde, lijkt ook iedereen vergeten. Overheden deden hun best de financiƫle avonturiers te redden. Het netto-resultaat: oplopende begrotingstekorten en staatsschulden.

Dat moet niet te gek worden, dus gaan we bezuinigen. Balkenende komt in zijn toespraak met een oplossing aanzetten, die we nu in de voorwoorden en toelichtingen van de gemeentelijke bezuinigingsplannen terug vinden. Het beroep op de burger. Niet alleen de banken, ook de burger moet zich moreler gedragen en laten leiden door de waarde van spaarzin, de waarde van maatschappelijke betrokkenheid en de waarde van omzien naar een ander, aldus de demissionaris.

Je vraagt je af waar de realiteitszin van ’s lands leider zit. Want maatschappelijke betrokkenheid, daar staat dit land bol van. Het begint er aardig op te lijken dat iedereen die werkt, er een vrijwilligersbaan naast heeft en iedereen die niet werkt plantsoenen schoffelt of mantelzorger is.
Zo gingen medewerkers van het gerenommeerde adviesbureau Berenschot, vandaag de deur uit om bij diverse projecten een handje te helpen. Onder andere bij het Rode Kruis en bij Haagse welzijnsinstellingen.
Het levert in ieder geval werk op voor bureaus die in maatschappelijke betrokkenheid handelen.

MVO Nederland helpt ondernemers hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen. Een cateraar die jongeren gezond eten leert, een adviesbureau die een verpleegtehuis helpt een businessplan op te stellen, zijn voorbeelden van medewerkersvrijwilligerswerk, zoals MVO dat noemt.
Movisie stimuleert het werknemersvrijwilligerswerk ook om de “kwaliteit van de (lokale) leefomgeving te verbeteren”. Dat kan een middagje speeltuin opknappen zijn, maar ook wat langere tijd gespecialiseerd advies of praktische hulp verlenen. Zoals de “young professionals” van stichting Laluz doen. Voor 43% van het jonge talent is maatschappelijke betrokkenheid van een bedrijf zelfs van invloed op de keus om wel of niet voor deze organisatie te gaan werken, zegt Laluz.
Dat hebben ze natuurlijk al op de middelbare school geleerd, waar maatschappelijke stages de publieke sector aan extra handjes helpt.

En dan hebben we het nog niet eens over de 24 vrijwilligers
die op Prinsjesdag, als eerbetoon aan alle vrijwilligers, de troonrede mochten bijwonen. Of al die mensen die 1x per jaar meedoen aan Nederland Doet, de nationale vrijwilligersdag waar onze hare majesteit zo enthousiast aan meedoet, omdat ze dan een keertje echt de lakens mag uitdelen. In een bejaardentehuis.

Nee, meneer Balkenende, nee colleges van B&W, nee dames en heren bezuinigers, het ontbreekt absoluut niet aan maatschappelijke betrokkenheid. Nu daar een beroep opdoen, kan niet anders betekenen dat mensen het ook als vrijwilliger nog drukker gaan krijgen. Als beloning zal hun koopkracht dalen, moeten er verhoogde zorgpremies en lokale heffingen worden betaald.
Tegelijkertijd vrezen mensen voor hun baan. Ambtenaren die er uit moeten, culturele organisaties en zorg- en welzijnsinstellingen die personeel moeten laten gaan.

En dat allemaal omdat op 15 september 2008 in Amerika de Lehman Brothers bank omkukelde? Wij krijgen de rekening gepresenteerd voor het falen van anderen?
De discussie die daarop volgde is wat mij betreft nog niet voldoende afgehandeld. Even pas op de plaats en met een ‘nee tegen de crisis’, gaan we de rekening eerst maar eens terugsturen. En dan nog eens opnieuw bepalen of en bij wie de kaasschaaf, het snoeimes of het nagelschaartje er aan te pas moet komen.

Vrijwilligers, verenigt u!

Vrijwilligers verenigt u! Quote van de toekomst:
Het wordt steeds belangrijker dat zorgorganisaties rekening houden met de wensen en competenties van hun vrijwilligers“.
(Staatssecretaris
Bussemaker van VWS, op Make A Difference Day, vrijdag 20 maart 2009)

Terwijl 50.000 vrijwilligers allerlei klusjes deden voor goede doelen, wees Jet Bussemaker op het belang van zorg voor vrijwilligers. Als zorginstellingen daar wat moeite mee hebben, kunnen ze een beroep doen op Zorg Beter met Vrijwilligers. Hoe maak je het werk aantrekkelijk, hoe zorg je voor een goede samenwerking tussen de beroepskrachten en familie? Dat soort vragen.

Een nieuwe website, waar je een test kan doen om te kijken voor welke vrijwilligheden je geschikt bent en waar organisaties vijf verbeterthema's en een databank met inspirerende voorbeelden kunnen vinden.
Dus wie vrijwilliger in de zorg wil worden, kan rekenen op een geweldige ervaring. Dat zal ook wel nodig zijn, want als jij nu nog niet als vrijwilliger in de zorg werkt, dan kom je vanzelf wel aan de beurt als de zorg echt veel te duur is geworden en de kredietcrisis ook jou heeft bereikt.
Een belachelijke voorspelling? Laten we eens wat zaken op een rij zetten en geef dan eens antwoord op die vraag.

1. Al jaren wordt er gehamerd op een duurder wordende zorg. Met de vergrijzing in aantocht wordt het niet alleen erg kostbaar, het zal ook meer moeite kosten genoeg personeel te hebben.

2. Eveneens wordt er al jaren gehamerd op normen en waarden, waaronder de eigen verantwoordelijkheid van de burger, ook voor de zorg. Dat werkt, want inmiddels is mantelzorg sterk gegroeid en maakt de Make A Difference Day duidelijk dat 50.000 mensen het voorbeeld van Hare Majesteit volgen en kopjes thee schenken in bejaardentehuizen, tuinen aanharken bij verpleegtehuizen, een praatje maken in ziekenhuizen en boodschappen doen als thuiszorgservice.

3. Vorig jaar diende SGP-kamerlid Van der Vlies een motie in, waarin hij het kabinet verzocht eens uit te zoeken of het niet aardig is, bij het toepassen van werktijdverkortingen, werknemers tijdelijk in te zetten als vrijwilliger in publieke sectoren, zoals de zorg en het onderwijs.
Hij heeft de motie vrijwillig ingetrokken, zodat die nooit in stemming is gebracht.

4. Nu de crisis voortdendert ziet de NOV (Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk) een mooie kans. Marius Ernsting, voorzitter NOV had berekend dat er 1,1 miljoen uren vrij komen door werktijdverkorting. Het lijkt hem een prima idee die uren aan vrijwilligerswerk te besteden. En om bedrijven daar warm voor te krijgen zouden de vrijwillige uren in mindering gebracht kunnen worden op de WW-premie. Een brief hierover is naar het kabinet gestuurd.

5. Het Nederlands Dagblad liet Movisie een onderzoek doen, waaruit bleek dat de vraag van burgers naar vrijwilligerswerk behoorlijk is gestegen sinds de kredietcrisis. Met name de sectoren zorg, welzijn en cultuur zijn populair. Ook het aanbod van vrijwilligerswerk is gestegen.

6. Vrijwilligersprofessor Lucas Meijs denkt dat de crisis wel meer vrijwilligers zal opleveren.
Hij corrigeert de misvatting dat alleen zielige werklozen vrijwilligerswerk doen. Nee, het zijn juist veel mensen met drukke banen en die volop in het leven staan, zegt hij in het Nederlands Dagblad. “Dit is een unieke situatie“, zegt Lucas Meijs, “we hebben te maken met mensen uit drukke banen die opeens meer tijd krijgen doordat ze boventallig raken of worden ontslagen. Die mensen willen niet thuis zitten, maar hun vaardigheden onderhouden en in een netwerk actief blijven“.
Hij waarschuwt wel dat als de crisis weer voorbij is, we al die vrijwilligers ook weer kwijt raken.

Terug naar de voorspelling. Zal in de toekomst iedereen aan het vrijwilligerswerk moeten?
Ik voorspel van wel. Nu is de makke van vrijwilligerswerk dat het vrijwillig wordt aangegaan. Heb je bij een “echte” baan een onkostenvergoeding die ze salaris noemen en ben je beschermd door de arbeidswetgeving, bij vrijwilligerswerk ligt dat heel anders.

Terwijl onze zuiderburen al jaren een heuse wet betreffende de rechten van vrijwilligers hebben, waarvan een gemoderniseerde versie per 2007 van kracht werd, hebben wij alleen een onsamenhangend scala aan wetten en moeten het verder doen met tips & trics die door de vakbond of vrijwilligersorganisaties worden aangeboden.

Hoe maak je het werk aantrekkelijk, hoe zorg je voor een goede samenwerking tussen de beroepskrachten en familie? Met dat soort vragen begon dit artikel. Maar als de kans groot is dat iedereen vrijwilligerswerk zal moeten doen, dan is de vraag naar een eenduidige wetgeving en een veel betere rechtspositie voor de vrijwilliger minstens even belangrijk.

Kan het kabinet in alle recessen (= vrije tijd, goed in te vullen met vrijwilligerswerk) daar niet eens werk van maken? Zo niet, dan blijft het kabinet misschien wat arbeidsonrust bespaard, maar moet het rekening houden met behoorlijk wat vrijwillige onrust.