Tag archieven: werkelijkheid

Tijd is een ogenblik.

Drosteblik Het moment dat je het leven in een ogenblik aan je voorbij ziet trekken, is misschien het enige moment waarop tijd het meest waarheidsgetrouw in beeld is. Hetzelfde moment omvat verleden en heden. De toekomst(verwachting) is op dat bijzondere moment ook duidelijk.

Tijd stellen we ons voor als een continu proces, waar de zon de dagen markeert en de draaiing van de aarde de seizoenen regelt. Daar hebben we wat kunstmatige zaken aan toegevoegd om een eigen orde daarin te scheppen. De kalender en de klok.
Wat er binnen die natuurlijke en kunstmatige tijd gebeurt, wordt beschreven en zo ontstaan verhalen van verleden en heden. De toekomst zou gedeeltelijk voorspeld kunnen worden, door verleden en heden grondig te analyseren. We gaan er wel van uit dat er een toekomst is.

Van het verleden wordt gedacht dat die niet van deze tijd is. Het kan gewoon niet in het heden plaatsvinden. Net zoals het heden morgen geschiedenis is en vandaag dus niet in de toekomst kan bestaan.
Het grappige is, dat niemand tijd als een onafhankelijk, op zichzelf staand verschijnsel ziet. Voor gelovigen begint de tijd bij de schepping. Maya-adepten menen dat tijd uit kosmische cycli bestaat. En wie niet zo spiritueel is ingesteld, hangt gewoon het heden-verleden-toekomst-lijntje aan, zonder toeters en bellen.

Het komt er op neer dat er a). zonder tijd geen leven is en b). zonder kunstmatige duiding van de tijd geen zin van het leven.
Toelichting bij a).: Al de zon alsmaar aan de hemel staat, zonder op- of onder te gaan, zouden wij zeker niet bestaan. Zoveel heeft de wetenschap wel bewezen.
Toelichting bij b).: Zonder menselijke ingrepen in de tijd, zouden we geen glorieuze of dramatische geschiedenissen kennen, geen heden hebben om geschiedenis van te maken en geen toekomst kennen om naar onze hand te zetten. Dan valt eigenlijk alle zingeving weg.

Onze alledaagse perceptie van tijd geeft heel wat houvast. Dus moeten we die maar laten voor wat het is. Bovendien: als iemand met een totaal andere perceptie komt, kun je de klok er op gelijk zetten dat-ie naar de GGZ wordt doorverwezen. U snapt het al: ik ga dat risico nemen.
Waarom? Omdat perceptie en werkelijkheid zelden hetzelfde zijn. Iemands perceptie is op zijn minst de onwerkelijkheid van iemand anders zijn perceptie. Hoewel we een mensengeschiedenis lang er niet zijn uitgekomen, blijf ik de vraag interessant vinden of er buiten ieders perceptie nog een werkelijkheid op zich is.

Zou er buiten onze perceptie van tijd, ook een werkelijke tijd bestaan? Ik waag een gokje. Ja, die is er.
Tijd is een blik. Een ruimte waarbinnen alles zich herhaalt. Het wiel wordt telkens opnieuw uitgevonden, tal van processen voltrekken zich in cyclische herhaling, ofwel: de geschiedenis vertoont gedaantewisselingen, maar is in de kern zijn eigen replicatie. Tijd lijkt meer op een Drosteblikje, dan op een door de eeuwigheid snellende lijn.
Tijd is een opeenstapeling van gebeurtenissen, geen lineair continuüm van oorzaak en gevolg.

Tijd is niet meer dan hier en nu. Eén ogenblik. Dat maakt het mogelijk naar een verleden te kijken en naar een toekomst uit te zien. Dat gebeurt allemaal wel in dat hier en nu. En omdat tijd niet meer is dan dat, herhaalt alles zich ook.
Deze opvatting van tijd kan alleen maar waar zijn, als het ook echt waar is dat alles zich inderdaad herhaalt. Daar heb ik wel een mening over, maar geen keiharde bewijzen. Dat is dus iets om nog over na te denken, als ik daar de tijd voor heb.

Geef een reactie

O hoor, o wederhoor

O hoor, o wederhoor

Lucebert dichtte ooit: “oh oor, o hoor“.

Wie, om nieuwsgierig te zijn, zijn oor te luisteren legt en zijn oog te lezen, zal aan waarheidsvinding ten onder gaan.

Net als je denkt hapklare feiten voorgeschoteld te krijgen, verneem je later dat het klinkklare nonsens betreft. Of niet? Kom daar maar eens uit als je een week lang tegenstrijdig nieuws tot je neemt. Van krakers die een zuivelproduct willen rechtzetten, tot een opgejaagde verdachte die zegt dat niet zijn handjes los zaten, maar dat een misdaadjournalist te doortastend is geweest.

Dat gaat dan nog om verschillende partijen die zo hun eigen waarheden er op na houden. Erger is als het journaille een vertaalfout over het hoofd ziet. Dat kan al gauw tot warrige democratie leiden. Maar goed, de fout is ontdekt en zo lijkt het, beter laat dan nooit, toch goed te komen.

Waarheid heeft wel vaker de onhebbelijke eigenschap traag als stroop te zijn. Zo is nu pas ontdekt dat de De Nederlandsche Bank twee maanden eerder wist dat het met IceSave niet goed zat, dan de brave spaarders, die er de dupe van werden. Althans volgens bepaalde bronnen. Of zo'n bron gelijk heeft kun je op de televisie met eigen ogen zien in een reportage van KRO-Reporter.

Maar moet je je ogen wel geloven? Lucebert had ook wat over het oog te dichten:
“het oog lijkt een hefboom voor hoger en hoger
maar meer zien dan men ziet ziet men nooit”.

Dat is inmiddels door de waarheid achterhaald. Men ziet veel meer dan men ziet. Tegelijkertijd luistert men veel minder dan men hoort. Wat wel waar of niet waar is, is zo diffuus als een nevelachtige nacht.

In de volksmond rept men wel eens van een waarheid als een koe. Dat is dan wel een koe die zo wordt uitgemolken, dat er uiteindelijk een scharminkel rest, dat we “ieder zijn werkelijkheid” zijn gaan noemen.

Geef een reactie

Van waarneming tot waarheid

Van waarneming tot waarheid Wanneer is werkelijkheid een waarheid? Dat gaan we, met uw hulp, vandaag eens uitzoeken.
Grofweg zijn er drie waarheden die voor werkelijk worden gehouden. Variant één berust op waarneming. Mensen houden pas iets voor waar, als ze het met eigen ogen hebben gezien. Hoewel er altijd mensen zijn die hun eigen ogen niet geloven. Dan heb je aan zo'n waarneming niks.

De tweede variant berust op cijfertjes en statistieken. Pas als iets getalmatig vaak genoeg voorkomt, menen sommigen dat het dan wel waar zal zijn. Cijfers zijn feiten.
En de derde variant is overbekend en wordt sinds mensenheugenis beleden: je hoeft iets niet waar te nemen, noch in statistieken terug te vinden. Slechts de benoeming is genoeg om een waarheid te creëren. Geef het een naam en het bestaat.

Vandaag wil ik onderzoeken of met de eerste twee varianten een waarheid valt te ontdekken.

Een collega-blogger vermoedt, op grond van eigen waarneming, dat dit jaar de kerst veel minder uitbundig wordt gevierd met kerstversieringen. Al dan niet verlicht.
In zijn blog schrijft hij: “Ik weet niet of het je ook opgevallen is, maar het aantal huizen en tuinen dat deze kerst uitbundig is uitgedost met verlichting langs alle ramen, balkons, tuinhekjes, als ook met complete arrensleeën, herten en Santa Claus himself, ligt een stuk lager dan voorgaand jaar. Althans dat is mijn indruk, goede statistieken ontbreken nog“.

Met dat laatste gaan we hem helpen. De proef op de som is: wie heeft die waarneming ook gedaan? Wie heeft ook de indruk dat dit jaar de kerstversiering wat soberder wordt uitgehangen?

Toen ik dat stukje las, dacht ik, verrek, je hebt gelijk. Zijn waarneming vond in Zevenhuizen plaats, maar ook in Den Haag heb ik minder uitbundigheid gezien. Zelfs in buurten waar normaal gesproken de reguliere straatverlichting wel uit kan wegens de uitstraling van de particuliere kerstgedachte.

Meldt uw waarnemingen hier en laten we eens zien of ook uw werkelijkheid tot waarheid kan worden verheven.
Tweede vraag is natuurlijk: als het allemaal wat soberder is, wat is volgens u daar dan de reden voor? De kerstgedachte leeft niet meer? Of viert men een klimaatneutrale kerst? De kredietcrisis? Alvast wat sparen wegens de naderende hoge energienota's? Wat anders?
Zegt u het maar.

Geef een reactie