Morgen, op de dag van de mantelzorg, worden veel van de 1,6 mantelzorgers in het zonnetje worden gezet. Het “mantelzorgcompliment” zal hier en daar worden uitgereikt. De gelukkigen ontvangen 250 euro.
Staatssecretaris Bussemaker (VWS) zal ook de Nationale Mantelzorgprijs uitreiken. Die wordt toebedeeld aan een persoon of organisatie die mantelzorgers ondersteunt. De prijs: een kunstwerk en een oorkonde.

Mantelzorg begint een markt te worden. Eigen verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, naastenliefde, allemaal dekmantels die de tekortkomingen van de zorg moeten verhullen. Het eerbetoon aan de mantelzorgers is een wel erg minimaal steuntje in de rug.
Voor alle duidelijkheid: ik heb niets tegen mantelzorgers. Zorgen voor elkaar is, neem ik aan, voor de meesten van ons volstrekt normaal. Als het nodig is, doen we het zo goed en zo lang als dat mogelijk is. Waar ik wel wat tegen heb is, onder de mantel der godsvrucht, ofwel die beruchte normen en waarden, van de zorg een markt voor vrijwilligerswerk te maken.

De meeste mantelzorg, en zeker dat stukje dat voor die beloning van € 250,- in aanmerking komt, is vaak heftig werk. Soms zelfs niet te doen zonder je baan op te zeggen. Het verlies aan inkomsten kun je dan wel uit het pgb (persoonsgebonden budget) halen, maar kom je na jaren zorg wel weer aan een baan?

De ruimte voor mantelzorg gaat kleiner worden, denkt het SCP. In een in oktober verschenen rapport stelt het SCP dat “de beleidsdoelen 'meer en langer werken' en 'meer zelf zorgen voor zieke en gehandicapte verwanten' op gespannen voet met elkaar staan”. Ofwel: wie op zijn 60^e al de zorg voor een erg zieke partner op zich neemt, heeft er dankzij de AOW-plannen zomaar twee zware jaren extra bij gekregen, als de partner lang genoeg doorleeft.
Het SCP stelt ook dat “er komen daardoor meer mantelzorgers met een geringere draagkracht en een grote draaglast”, omdat in de toekomst meer ouderen mantelzorg zullen verlenen.

In juni 2009 deed de voorzitter van de SER een aantal suggesties om de mantelzorgers het wat makkelijker te maken. Onder andere door wettelijke regelingen op gebied van zorgverlof en arbeidsduurverkorting soepeler te hanteren voor mantelzorgers. Niet alleen wat duur betreft, ook wat de achteruitgang van inkomen.
Verder pleitte hij voor uitbreiding van de openingstijden van publieke diensten, om de combinatie van werk en zorg makkelijker te maken. Helaas vergat hij te vermelden dat in dat kader de voornemens to beperking van de koopzondagen ook wel naar de prullenbak kunnen (zie ook eerder artikel op dit weblog).

Een kunstwerk, een oorkonde en 250 euro? Als de staatssecretaris de mantelzorgers echt wil belonen, dan zou ze met substantiële wijzigingen in het kabinetsbeleid moeten komen.
Laten we ondertussen alle mantelzorgers sterkte toewensen.