Maandag gaat de informateur even uitzoeken of een paars-plus coalitie haalbaar is. Dat is het natuurlijk niet, maar stel dat er wel een kabinet met VVD, PvdA, D66 en GroenLinks zou komen. Wie moet dat kabinet dan gaan leiden?

Omdat de tegenstellingen tussen de VVD en de andere drie erg groot zijn, is het al een raadsel waarom PvdA, D66 en GroenLinks er heil in zien met Rutte samen te werken. Rutte zelf heeft al aangegeven er niets in te zien. Waarom niet? Omdat het dan uitgesloten is dat hijzelf premier wordt. Hij gaf voor de verkiezingen al aan dat hij voor het fractieleiderschap kiest, als er een ingewikkeld kabinet komt.

Nou, dat paars-plus mag gerust een ingewikkeld kabinetje heten. Rutte zei in zo’n geval mevrouw Kroes aan het roer te zien. Maar hij benadrukte ook dat de VVD meer geschikte kandidaten heeft. Ik verwacht dat Rutte er alles aan zal doen een paars-plus te verhinderen. Niet zozeer om de programmatische tegenstellingen, eerder omdat het premierschap dan aan zijn neus voorbij gaat.

Als hij strikt is. Dat moeten we nog even afwachten, want ambitie kan een belofte aardig in de weg zitten. Heeft Rutte de kwaliteiten om een paars-plus te leiden?
Ach, waarom niet. Als hij het goed voorbereid, is het een kwestie van losjes uit de pols de maat aangeven. In de muziek gaat dat ook zo. Rutte moet daar, als begenadigd pianist, mee bekend zijn.

Neem een voorbeeld aan Frank Zappa, zou ik zeggen. Hij leidde vaker bezettingen waarin vogels van diverse pluimage zaten. Hij eiste wel alle inzet van zijn muzikanten en eenmaal op het podium waren kleine aanwijzingen genoeg, om de boel bij elkaar te houden.
De bandleider nam ook wel een de dirigeerstok ter hand. Meer symbolisch natuurlijk, want de band kent de partijen uit het hoofd. Zappa volstaat met de maat slaan, zoals in het Youtube-filmpje, waarin hij het nummer Strictly genteel dirigeert.

Kijk Rutte, zo doe je dat. Wel voor een degelijke compositie zorgen en op de repetities je mannetje staan. Rutte is alleen te deftig om de allure van Frank Zappa te halen. Jammer, want wat leuk kan zijn aan een paars-plus kabinet, wordt dan inderdaad nodeloos ingewikkeld gemaakt.

In de serie Leiderschap en dirigenten verscheen eerder:7 maart: Sax en de democratie; 14 maart Het stokje overdragen; 4 april: Rammelende partituur, klinkend resultaat?; 1 mei: Democratie op afstand; 22 mei: Het magische moment van de politieke leider.