Het kabinet heeft de SER gevraagd een advies op te stellen over de tijden van de samenleving. Er zou namelijk een grotere behoefte zijn aan meer flexibiliteit in werktijden, schooltijden en openingstijden van gemeentelijke loketten, huisartsenpraktijken en kinderopvang.
Het dagelijks leven is voor veel mensen een race tegen de klok, omdat er behoorlijk wat afgehandeld moet worden tussen 9 en 5 uur. Neem nu het groeiende peloton bakfietsrijders. Racen naar school of kinderopvang, doorsjezen naar werk, in de pauze een sprintje trekken naar burgerzaken om het paspoort te verlengen, tussen 3 en 4 de kinderen weer in de bakfiets zien te krijgen, in ijltempo ze bij de naschoolse opvang dumpen en heel misschien heb je dan nog net tijd genoeg om even langs de huisarts te fietsen, om dat rare knobbeltje op je stuitje even na te laten kijken.
Gelukkig zijn de meeste supermarkts in de grote steden na 5 uur open, dus de boodschappen doen lukt nog wel, waarna de kinderen weer opgehaald kunnen worden, die je dan op de zak aardappelen plempt om naar huis te racen. Bekaf plof je na het avondeten op de bank en besluit deze keer maar een keertje de training van de volleybalclub over te slaan. Te moe en een grote behoefte aan wat tijd voor jezelf.
Wat de gemeenten betreft is het voortouw al genomen. Vorig jaar ondertekenden acht gemeenten en minister Plasterk van Emancipatie en staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken een koploperconvenant tijdbeleid. De acht gemeenten beloofden zich in te zetten voor het verruimen van openingstijden in de publieke en private dienstverlening.
Nog een jaar eerder ondertekenden twee provincies en vier andere gemeenten ook zo'n overeenkomst en hebben al resultaat behaald. Niet alleen met ruimere openingstijden van gemeentehuizen, ook banken, postkantoren en apotheken flexibiliseerden hun tijden. Er wordt nog hard gewerkt aan avondopenstelling van huisarts- en tandartspraktijken.
Is het eind der “tijden van de samenleving” voorbij en vervangen we die voor de “tijd voor jezelf”?
Dat is misschien wat raar gesteld. Maar als ik zo graag na 5 uur van het gemeenteloket gebruik wil maken, dan zal daar wel iemand moeten werken. Hoe zit het dan met diens wensen om de tijden van werk en privé naar eigen gemak te combineren?
Ongeveer de helft van de beroepsbevolking werkt al op onregelmatige tijden. In callcentra, winkels, zorginstellingen, horeca en volcontinu bedrijven. Politie en brandweer zijn 24 uur per dag paraat.
Waarom werken we eigenlijk allemaal niet onregelmatig? Want als de dienst van een nachtverpleegster er op zit blijkt het openbaar vervoer niet meer te rijden, dus is zij gedwongen met eigen vervoer te reizen. Dus ook het OV kan nog flexibeler.
Het is maar een voorbeeldje om aan te geven dat als de tijden aangepast worden aan ieders wensen, de samenleving in een wel heel complex werkrooster geperst dient te worden.
Als dat ooit naar ieders tevredenheid georganiseerd is, zal het een hoop stress schelen. Een mooie bijdrage aan het drukken van de zorgkosten? Tevreden mensen zijn immers minder snel ziek?
Dat valt nog te bezien. Want onregelmatig werken kan ook weer heel vervelende klachten veroorzaken. Miskramen bij vrouwen die in nachtdiensten werken, hart-en vaatziekten bij mensen die ploegendiensten draaien. Wisselende tijden van werken, eten en slapen verlagen de weerstand van het lichaam. Wat behalve psychische klachten ook een diabetes en stofwisselingsproblematiek kan veroorzaken.
Overigens wees een Deens onderzoek uit dat het de gezondheid weer ten goede komt als de baas de werktijden aanpast an de zogenaamde dag- en avondmensen.
Ik ben zeer benieuwd of het SER-advies, dat volgend jaar moet uitkomen, ook de gezondheidsaspecten zal meewegen. Want zou naast vet eten, weinig bewegen ook onregelmatig werken een oorzaak kunnen zijn waarom één op acht Nederlanders niet echt gezond is en één op de vier de GGZ zal consulteren?