Het lijkt er op dat de meeste jongeren denken dat werken altijd met vuile handen betekent. Vergis je niet, jongeren kunnen wel een heel verschillend beeld van vieze handen hebben.
Een paar dagen geleden kon ik hier melden dat jonge ondernemers het heel gewoon vinden dat een succesvolle bedrijfsvoering niet zonder het maken van vuile handen kan.
Anderen halen hun neus op voor het eerlijke handwerk. Staatssecretaris Aboutaleb vindt het jammer dat jongeren een negatief beeld van het eerlijke ambachtelijke werk hebben. Je gaat ervan zweten, krijgt vuile handen en je verdient er niks mee.
Dat zei hij bij de start van de Week van het Ambacht, die vandaag ten einde loopt. Aboutaleb wijst de jongeren er op dat dat je tegenwoordig als vakman meer verdient dan als academicus. Bovendien, zo zei hij, blijkt dat veel jongeren eigenlijk geen idee hebben van de vele mogelijkheden in de sector.
Wie op de website van de Week van het Ambacht kijkt, kan zien dat die vele mogelijkheden bestaan uit 46 beroepen. Van kappers tot dakdekkers, van meubelstoffeerders tot stratenmakers. Maar ook zonneconsulent: het adviseren van klanten in zonnestudio's.
Niet iedereen zal bij advieswerk meteen aan een ambacht hebben gedacht. Ik denk dat de meeste mensen bij ambacht onmiddelijk denken aan zo goed als uitgestorven beroepen, die je alleen nog tegenkomt bij presentaties in verpleegtehuizen, zorgcentra, bedrijfsfeesten, markten, braderieën of oud-hollandse themafeesten.
Mensen die er een meer realistisch beeld bij hebben menen dat nog bestaande ambachten vooral door Oost-Europeanen worden uitgevoerd. Aangetrokken door de door Aboutaleb genoemde boven-academische verdiensten, werken ze hier als schilder, timmerman of loodgieter.
Aboutaleb roemt de mogelijkheden voor zelfstandig ondernemerschap, bijvoorbeeld door overnames van ambachtelijke bedrijven die door gebrek aan opvolging anders zouden sluiten. Ambachtelijke beroepen zijn een volwaardig alternatief voor bijvoorbeeld administratieve beroepen. Da's een mooie kans, niet alleen voor jongeren, maar ook voor bijvoorbeeld 45-plussers die moeite hebben een andere baan te vinden.
Nu werken er ongeveer 900.000 mensen in zo'n 225.000 ambachtelijke bedrijven. Da's niet veel. De promotie die de afgelopen week voor het ambacht is gemaakt, was ook veel te beperkt. Het is aardig om kaasmakers, koekenbakkers en ambachtelijke slagers onder de aandacht te brengen, maar daar los je het grote tekort aan vakmensen in de industrie en bouw niet mee op.
Een betonvlechter in de bouw verdient goed, maar als het loon opgekrikt wordt tot het niveau van de eerste de beste academicus, raken wellicht meer jongeren geïnteresseerd. En stratenmaker? Kom daar niet mee aan bij de jeugd van tegenwoordig. Want dat is inderdaad zweten, vuile handen krijgen, tegen een salaris van niet meer dan 2500 euro, inclusief het het risico tussen je 40e en 50e met versleten rug en knieën achter de begonia's te geraken.
Dan, als het moet, toch maar liever zonneconsulent. Verdient ook niet veel, maar het gezonde uiterlijk, dankzij de gratis zonnebankuurtjes, maakt een hoop goed.
Wat me, tot slot, op uitstraling brengt. Waarom staan op al die kekke sites alleen die ambachten genoemd, waar je hooguit een mbo-opleiding voor moet hebben. Zijn er geen ambachtelijke hbo'ers en academici?
Natuurlijk wel. Er zijn er niet erg veel, de meesten komen achter tekentafels en bureau's terecht. Maar een chirurg beoefent wel degelijk een ambachtelijk vak, evenals een tandarts en een fysiotherapeut.
Ik denk ook aan modeontwerpers en binnenhuisarchitecten.
Nog mooier zou zijn als de doorstroom van lager opgeleiden naar hoger gekwalificeerde banen wordt verbeterd. Ik huldig de stelling dat de beste vaklieden het werk “van onderop” hebben geleerd.
In de ambachtssector is behoefte aan hoger opgeleiden. Geef dan alle talentvolle vmbo- en mbo'ers flink wat studiefaciliteiten, zodat ze naast hun werk zich kunnen voorbereiden op een goed verdienende, schone handen toekomst.