Tag archieven: Balkenende

De demissionaris

De demissionaris“Dus dan zie je dat ondanks het feit dat een kabinet demissionair is dat toch ook belangrijke zaken gerealiseerd kunnen worden”.
Aldus de premier aan het slot van zijn toespraakje op de persconferentie na de laatste ministerraad.

Ach, de arme man. De Tweede Kamer had hem al een dikke 300 zaakjes uit handen genomen, door ze controversieel te verklaren (hier in de lijst, pdf!). Dan valt er op zo’n persconferentie niet veel spektakel te maken.
Een beetje spektakel is er nog wel. Daarvoor blijft het kabinet, ook in ontbindende staat, genoeg doorblunderen. Vorige week stuurde het de bezuinigingsvoorstellen naar de Eerste Kamer.
Een dik pakket stukken, maar dat was niet naar de zin van de voorzitter. Het mag dan een dik zijn, maar slechts één pakket vond de voorzitter veel te weinig en zag dat als een schoffering van de Senaat. Er werden alsnog tien exemplaren nagezonden.
De voorzitter maande het kabinet zulke streken niet te herhalen.

Overbodige waarschuwing, want wat kan het kabinet in de nog korte tijd fout doen? Bovendien kan de Eerste Kamer beter weten. De senioren zijn, ondanks waarschuwingen, herhaaldelijk in de maling genomen door dit kabinet. Kan een demissionair kabinet eigenlijk naar huis worden gestuurd wegens onfatsoenlijk handelen?

Ook al mag Balkenende nog wel een aantal zaakjes wel afhandelen, hij zou natuurlijk het fatsoen kunnen opbrengen zelf een deel er van controversieel te verklaren. Maar het is en blijft een demissionaris met en missie.
Deze week gaat de nieuwe Tracé-wet naar de Kamer. Een wet die het mogelijk maakt infrastructurele projecten sneller door de besluitvorming te jagen. Raar dat zoiets nog nodig is, want waar kunnen er nou nog nieuwe wegen, spoorbanen of waterwegen worden aangelegd?

Bij de huidige wetgeving kan het lang duren voor er een definitief besluit gereed is voor de aanleg van een weg. Jan en alleman mag er op los schieten en in de praktijk leidde dat tot tal van onderzoekjes en heroverwegingen. Net zo lang tot het naar de zin van alle betrokkenen was.
De nieuwe Tracé-wet wil daar een eind aan maken. Simpelweg door de voorstellen van de overheid leidend te maken in het besluitproces. Dat betekent dat anderen geen alternatieven meer kunnen aandragen.

Nu had de demissionaris al die jaren de mond vol van de betrokkenheid van de burger. Daar mankeerde nogal wat aan, vond hij. Met deze wet wordt die betrokkenheid weggezet op een parkeerplaatsje naast de snelweg. De burger mag vanaf de zijlijn toekijken.

Noot: Omdat je met Balkenende maar nooit weet of een demissionair besluit ooit tot geruchtmakende geschiedenis zal leiden, volgen we het kabinet bij het afhandelen van lopende zaken.
Eerdere artikeltjes in deze reeks: 25 februari: Demissionaire verzekering, 19 maart: Steun en stabiliteit. 9 april: Regering gaat ondergronds.

Meester van de slow-politiek

Meester van de slowsoapDenkend aan de pers zie ik brede teksten slow door de Haagse fastlane gaan.
Vrij naar de dichter Marsman, houdt Balkenende het journaille voor, het wat rustiger aan te doen. Zelf is hij dat niet van plan en trekt ten ideologische strijde.

Hij weet natuurlijk waar hij het over heeft. De ideoloog van de slow-politiek. Meester in het spuien van brede teksten, die de stroperigheid van Balkenende’s beleid moeten verhullen.

De ideoloog van normen en waarden, pijlers van regeerakkoorden, vindt dat de pers te vaak een soapserie maakt van de haagse politiek, en verwijst naar Goede tijden, slechte tijden (zoals hier is te lezen).
Die hebben we ook gehad. Het zoet, na het zuur, het zuur na het zoet. Al vijf korte en een paar iets langere afleveringen van Balkenende.

Natuurlijk, de man heeft gelijk. De soap rond het bekerduel is treurig. De IJslandse aswolk is vervelend. Maar mag er nu alsjeblieft ook een eind aan de rest van de ellende komen?

Boeren boos op Balkenende

Boeren boos op Balkenende De supportact die CDA’ers in Assen opvoerden, doet vermoeden dat de traditionele achterban van Balkenende de man door dik en dun zullen blijven steunen. Dat ligt iets anders.

Het
Agrarisch Dagblad kopt: Premier schoffeert Schreijer. Daarmee stelt het vakblad voor boeren en tuinders zich achter Annie Schreijer-Pierik, een van de eerste CDA’ers, die openlijk de kandidaatstelling van Balkenende als lijsttrekker ernstig in twijfels trok. Ze had zelfs een tegenkandidaat: Cees Veerman.

Het Agrarisch Dagblad gooide er meteen een polletje in en al 60 procent zag liever Veerman op nummer één, dan de in Assen gehuldigde Balkenende.
Balkenende was blij met dat het zaaltje dat het CDA in hotel Van der Valk had afgehuurd bomvol zat. Nu heeft dat hotel een zaal dat maximaal 700 mensen kan plaatsen, maar in een aangepaste opstelling kunnen er niet meer dan 350 in. En dat was dan ook precies het aantal aanwezige steunbetuigers.

Op die besloten bijeenkomst deed Balkenende de kritiek van mevrouw Schreijer af met: “Och, dat was toch een beetje een vertrekkend Kamerlid, en ik denk dat afscheid nemen pijn doet”.
Dat dedain was het Agrarisch Dagblad blijkbaar iets teveel. Balkenende moet oppassen dat hij niet al te lichtzinnig met zijn dissidenten omgaat.

Het
dagblad Trouw deed en rondje bij andere regionale afdelingen en die zijn stukken minder content met JP de MP dan het publiek in Assen.
De secretaris van de Gelderse afdeling meent zelfs dat de agrarische achterban het CDA de rug toekeert. Anderen leggen zich bij de kandidatuur van Balkenende neer, bij gebrek aan beter. Dat is toch een dodelijke opmerking, voor zowel Balkenende als de partij zelf.
Een CDA-gedeputeerde zegt in Trouw wel goede kandidaten te zien: Cees Veerman (is-ie weer) als premierkandidaat en Ank Bijleveld als goede tweede.

De PvdA en de SP hebben hun kanjers al gevonden (Cohen en Roemer). Het CDA zal snel op zoek moeten naar een opvolger van Balkenende, want de boeren zijn al in opstand.
De trouwe lezer weet: ik ben geen fan van het CDA. Maar misschien kan ik meer sympathie opbrengen als Ank Bijleveld de lijsttrekker wordt. Omdat zij toch minder hooghartig omgaat met kritiek dan Balkenende (lees dit stukkie nog eens). Iemand anders nog sympathieke CDA-kandidaten?

Het stokje overdragen

Het stokje overdragen Een groot orkest vraagt om een goede dirigent. Eentje die niet alleen verstand heeft van maten en noten, maar ook de sociale cohesie weet te sturen. Dat stond vorige week zondag hier in Sax en de democratie, nadat de saxspelende Emiel Roemer het stokje overnam van Agnes Kant.

Het deed me herinneren aan de film Prova d’Orchestra van Fellini. Ook deze week was er aanleiding genoeg om naar de rol van een dirigerende lijsttrekker te kijken. Alle ogen zijn ineens gericht op Job Cohen. De sterke leider die de PvdA groot zal maken?
Ervaring als dirigent heeft hij al. Op de Amsterdamse Uitmarkt van 2006, dirigeerde hij het Willem Breuker Collectief. Net als na zijn persconferentie van afgelopen week, waren ook toen de meeste recensies positief. Ook toen wist Cohen: “Het was verschrikkelijk moeilijk, maar het is net als in mijn werk: als je met goede mensen omgaat, hoef je zelf niet zoveel te doen”.

Werken met de goede mensen. Zeker, kan een hoop gedonder schelen. Wie moeten er dan in Cohen’s droomorkestje moet zitten, was de vraag die je
hier kan beantwoorden.
Cohen’s voorganger, Wouter Bos, de boel niet goed bij elkaar te kunnen houden, maar regisseerde zijn vertrek en opvolging weer heel kundig, volgens sommigen.

Mocht Cohen het tot minister-president schoppen, dan mogen we hopen dat hij meer leiderschapskwaliteiten heeft dan Balkenende. Zou hij het zelfs als vicepremier en voorman van de PvdA, beter doen dan Wouter Bos?
Bos raakte twee mensen kwijt. Ahmed Aboutaleb werd burgermeester van Rotterdam. Dat was bij Bos bekend, maar hield dat lang stil en dat leverde hem flink kritiek op van het CDA.
Het vertrek van Ella Vogelaar was een meer interne kwestie, waar Bos nog goed mee wegkwam. Hij verdiende er geen schoonheidsprijs meer.

Daar moet je een goede dirigent voor zijn. Iemand als Riccardo Chailly. In
VPRO’s Zomergasten van 2007, haalde SER-voorzitter Rinnooy Kan (kandidaat voor Cohen’s dreamteam?) een fragment van stal, uit de film Attrazione d’Amore van Frank Scheffer.
Pianiste Maria João Pires reageert als een aangeschoten Ella Vogelaar, als ze ontdekt dat ze een heel anders stuk heeft voorbereid, dan Chailly het orkest heeft laten inzetten. Toen Wouter Bos dat ontdekte, stuurde hij Vogelaar weg. Chailly pakt dat heel anders aan.

Kijk nog eens naar de eerste 4 minuten
van dit fragment (Youtube) en zie hoe Chailly haar bij de les krijgt. Hij legt de boel niet stil, dirigeert rustig door, negeert haar ontreddering en praat zachtjes op haar in, waarop ze de juiste noten weet te vinden.
Hebben we in de politiek wel leiders die zulke mooie dingen voor elkaar kunnen krijgen?

Stemadvies

Stemadvies Naast wat napruttelen over hoe het nou zo gekomen is, ook her en der discussies over hoe nou verder. Laat de val van Balkenende de natie in onzekerheid achter? Hoe zal “De Kiezer” reageren?

Eén ding lijkt zeker: de gemeenteraadsverkiezingen zullen sterk in het teken staan van de landelijke politiek. Erg jammer voor de lokale politici. Je kunt je voorstellen dat plaatselijke CDA en PvdA prominenten slapeloze nachten hebben. Gaan ze misschien niet in de gemeenteraad komen, omdat Balkenende en Bos elkaar een kunstje hebben geflikt?

Stemadvies 1: Laat u niet verleiden tot het uitbrengen van een “commentaar-stem”. Er staan in uw woonplaats echt genoeg zaken op de agenda, waarvan uw plaatselijke vertegenwoordigers willen weten welke kant ze er volgens u mee opmoeten.
Maar mocht u een goedbedoeld advies in de wind slaan en toch in het stemhokje willen reageren op de laatste ontwikkelingen, dan hier nog een advies. Een stemadvies dat u mee kunt nemen naar 9 juni, wanneer u wel een draai kunt geven aan de landelijke politiek.

Het advies is gebaseerd op de ervaringen met de vier Balkenende-kabinetten. Vanaf 2002 is er meer energie gaan zitten in rommelig bestuur, vallen en opstaan, stuntelende bewindslieden en veel interne onenigheid. Geen wonder dat tal van prangende zaken niet zo voortvarend zijn aangepakt als strategische, hoofdlijnen- en coalitieakkoorden beloofden. Geen wonder dat er meer korte termijn politiek is bedreven, dan dat er duurzame oplossingen zijn gekomen.
Wat er onder Balkenende zo al aan gerommel tot stand is gebracht staat hier op een rij (exceldocument!).

Natuurlijk valt dat Balkenende en zijn CDA te verwijten. Ongelukkige keuzes wat coalitiegenoten betreft, te weinig compromisbereidheid naar die coalitiepartners.
Het valt ook al die coalitiegenoten te verwijten die met Balkenende in zee zijn gegaan. Voor zover ze al niet onderling overhoop lagen (LPF en VVD), dan waren ze te weinig standvastig om niet het vertrek van het CDA te eisen, maar stapten zelf op (PvdA en D66). Of zo hondstrouw dat ze het vooral geloofsbroeders naar de zin maakten en amper hun andere coalitiegenoot (CU).

Balkenende IV was de climax van gebrek aan slagvaardigheid door innerlijke twisten. De verkiezingscampagne van eind 2006, begin 2007, is eigenlijk tot op vandaag voortgezet.
Het stemadvies? Stem alles behalve CDA, PvdA, VVD, D66 en CU.

Opkomstcijfers voorspeld (II)

Opkomstcijfers voorspeld (II) Balkenende’s teloorgang gooit heel wat in de war. Onder andere mijn voorspelling van het opkomstpercentage bij de komende gemeenteraadsverkiezingen.

Dat had ik gekoppeld aan het consumentenvertrouwen. Had Balkenende niet zo halsstarrig de zijde van Verhagen gekozen, dan zou die voorspelling overeind gebleven zijn. Ook al meldt het CBS dat in februari het
consumentenvertrouwen is gezakt van -10 naar -13.

De theorie waarop de voorspelling is gebaseerd was: hoe lager het consumentenvertrouwen, hoe hoger de opkomst. Een lager vertrouwen in de economie en eigen koopkracht, is ook een lager vertrouwen in de zittende politici. Dus trekt men massaal ter stembus, om aan te geven dat men het anders wil.

Een theorie die iedereen geneigd is weg te wuiven, maar die wellicht steun krijgt als men, door de jaren heen, de opkomstcijfers naast het consumentenvertrouwen zet. In
dit exceldocument is te zien dat de theorie in 19 van de 32 verkiezingen opgaat.
In 13 gevallen dus niet. Zou de theorie ook niet opgaan op 3 maart?

Dat is nu erg onzeker. Of de kiezer heeft flink tabak van de Haagse perikelen en blijft massaal thuis. Of men wil het CDA en de PvdA een geducht pak rammel geven en gaat in grote getale stemmen op andere partijen.
Trekt men bij de lokale verkiezingen zich niets aan van het gebeuren, dan blijft mijn voorspelling staan en zal de opkomst ongeveer 1,4% hoger liggen dan bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen.

Volgens de theorie zou bij de 2e Kamerverkiezingen, onder normale omstandigheden in 2001 gehouden, de opkomst ongeveer 3% hoger gaan liggen dan in 2006. Ook dat is nu ongewis.
Mochten mensen wel de balen hebben van het gedoe rond Balkenende’s val, dan adviseer ik die mensen in ieder geval wel allemaal te gaan stemmen. En dan nu eens op partijen, die niet verantwoordelijk waren voor het in elkaar kukelen van Balkenende’s kabinetten. Geen CDA dus. En ook geen VVD, PvdA of D66.

Après ski beraad

Après ski beraad Premier Balkenende heeft het ontslag van de PvdA-ministers ingediend. De koningin houdt het ontslag in beraad. Ondertussen in Lech.

Kamerheer: Hij is weer gevallen.
Koningin: (zucht) Wanneer heeft die jongen nou eens de benen om mij op te volgen?

Kamerheer: Nee majesteit, met WA gaat het helemaal goed. Ik heb hier een brief van de premier.
Koningin: (diepe zucht) En die heb je laten vallen?

Kamerheer: Nee majesteit, het kabinet is gevallen.
Koningin: (hele, diep zucht) Alweer?

Kamerheer: Dat heb ik u zojuist gezegd, majesteit.
Koningin: Ja, ja, ik begrijp het al.

Kamerheer: Mooi.
Koningin: Zeg, nu moet je niet brutaal worden. En waarom heeft hij deze keer zijn zaakje laten vallen?

Kamerheer: Hij heeft het niet laten vallen. Tenminste, dat schrijft hij hier. Wouter Bos heeft het gedaan.
Koningin: Bos? La-me-nie-lachen, zeg! Dat is dan de eerste keer dat hij iets voor elkaar krijgt.

Kamerheer: U zegt het majesteit.
Koningin: Ah, aan je oren mankeert dus niets. Nou vooruit, zorg dat ik JP aan de lijn krijg…..

Balkenende: Majesteit?
Koningin: Zo JP, wat moet ik nu met die brief van je?

Balkenende: In beraad houden, majesteit.
Koningin: En waarom zou ik dat doen, hè?

Balkenende: Dan kunnen wij hier even nadenken.
Koningin: Dan kunnen jullie wat?

Balkenende: Dan kunnen wij hier even na…..
Koningin: Mhoewahaahahaaa!!!! (roept de kamerheer om een dubbele glühwein).

Balkenende: Majesteit?
Koningin: Hou even je mond, JP! (neemt twee flinke slokken).

Balkenende: Majesteit?
Koningin: Ho, JP! Luister, dit flik je me alweer voor de derde keer. Net nou ik lekker vrij ben, En jullie zouden toch ook op reces?

Balkenende: Ja, maar….
Koningin: Niks te maren. Ik accepteer geen enkel kabinetje meer van je!

Balkenende: Maar majesteit, ik…
Koningin: Juist ja! Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken! Die egotrip van jou, is nu definitief afgelopen, mannetje. Ik hoef me hier geen seconde langer over te beraden. Ontslag geaccepteerd. Van die ministers. En van de hele santenkraam, met jou voorop!

Balkenende: Maar wie regeert er dan verder?
Koningin: Dat doe ikzelf wel.

Balkenende: Helemaal alleen?
Koningin: Mwah, zou ik best kunnen, maar is niet verstandig. Nee, ik weet er wel een paar. Bert de Vries, Laurens Jan Brinkhorst, Bas van der Vlies, Rinnooy Kan, …..

Balkenende: Mag ik u adviseren om….
Koningin: Man, hou toch eens op! Het is over, uit, genoeg, basta! Kamerheer!

Kamerheer: Majesteit?
Koningin: Wis het nummer van die JP even uit het bestand en bel dan even het lijstje onder Raad van Wijzen, wil je?

Uitslaande brand

Uitslaande brand Op het moment van dit schrijven is het nog geen feit, maar zo serieus is het einde van de Balkenende-dynastie nog nooit geweest. Balkenende IV begon 22 februari 2007 en de kans is groot dat de zittingstermijn op 3-jarige leeftijd moet worden opgeheven.

Update: Net niet die verjaardag gehaald.
Dan nemen we afscheid van 2770 dagen Balkenende. Zeven jaar, 5 maanden en 71 dagen, als op 21 februari de koningin erbij moet worden gehaald. Het is dus 2768 dagen geworden. Eindigend met een coalitie, waarvan vanaf het begin al de vraag kon worden gesteld: als dat maar goed gaat.
Balkenende maakt nog wel kans, als de demissionaire toestand lang genoeg duurt, 1 plaats te stijgen op de ranglijst van langstzittende premiers. (Na Lubbers en Kok. Drees zakt dan naar de 4e plaats).

Een vraag die vooral de laatste jaren vaker werd gesteld. In 2008 telden we al 19 kleinere en wat steviger conflicten binnen het kabinet of tussen de coalitiepartijen (zie de artikeltjes op dit weblog over de Binnenbrandjes van het jaar 2008, met
hier de poll-vraag en hier de uitslag).

Blijkbaar had het kabinet dat artikel ook gelezen en deed het wat rustiger aan in 2009. Slechts 7 innerlijke conflicten leiden tot binnenbrandjes, die telkens net op tijd geblust konden worden.
Dit jaar laaide het vuur weer op en steeds heftiger. Vijf binnenbrandjes, waarvan de Uruzganbrand meer als een uitslaande brand betiteld mag worden. Krijgt Balkenende spijt dat hij niet veel eerder tot ontBossing is overgegaan?

Want vooral vorig jaar leken Bos en Balkenende elkaar steeds vaker in de haren te vliegen. Dat begon al toen de kredietcrisis een voldongen feit was en er
nagedacht moest worden over hoe het kwam en welke maatregelen het kabinet zou moeten nemen.
Toch wist men de onenigheid telkens te sussen. Bos krijgt nu van een aantal kanten het verwijt naar zijn hoofd geslingerd met een verkiezingscampagne bezig te zijn, maar dat verwijt mag Balkenende evenzeer treffen. Tot nu toe leek het spel verdacht veel op een afgesproken strategie. De zevende pijler onder dit kabinetsbeleid.

Die moest er wel voor dienen de rit volledig uit te zitten. Maar als je met vuur speelt neemt wel het risico dat een bewust gesticht kwajongensfikkie uit de hand loopt. En dat lijkt nu te gebeuren.
Het vuur is natuurlijk ook stevig aangewakkerd door de oppositiepartijen, die het verwijt van campagnevoeren ook wel in eigen zak kunnen steken.
Want er waren toch echt wel momenten dat men het vuur zo aan de schenen van het kabinet had kunnen leggen dat de hele boel finaal was afgebrand. Maar nee, ook de oppositie kwam niet verder dan slechts twee moties van wantrouwen en geen enkele motie tot aftreden.

Mijn menig is duidelijk: Balkenende had naar aanleiding van het rapport Davids al tot ontslag gedwongen moeten worden. Dat ging over een kwestie waarvan is gebleken dat er onnodig vele slachtoffers zijn gevallen. Dat is voor mijn een duidelijke grens.
Bij de Uruzganmissie mag misschien ook gelden dat er onnodige slachtoffers zijn gevallen, maar er speelt nog wel de zogenaamde wederopbouw. Hoe moeizaam dat ook misschien verloopt.

Bos had bij het debat over de Irak-kwestie natuurlijk ook even ferm kunnen zijn, als nu. Een ding moet je hem nageven: hij is een man van zijn woord. In december zei hij in een interview in Vrij Nederland dat hij een hardere koers zou varen en de tegenstellingen met de coalitiepartners zou opzoeken. Omdat hij in campagnetijd meer vrijheid heeft en niet noodzakelijk het kabinetsbeleid hoeft te verdedigen.

Dat het nu tot de val van ook zijn kabinet lijkt te leiden, daar heeft hij misschien niet helemaal op gerekend. En of hij er stemmenwinst voor zijn PvdA mee zal halen, is nog maar zeer de vraag.

Helpen bezuinigingen wel?

Helpen bezuinigingen wel? Nog even over die studenten. Wat willen ze met hun acties bereiken? Het onderwijs naar de prehistorie helpen? De bezuinigingen zullen toch wel hard nodig zijn?

Dat, dames en heren, valt nog te bezien. Het zal niet de eerste keer zijn dat ook het onderwijs er aan moet geloven. De vraag is of het ook echt zal helpen de stijgende kosten in te dammen. Toen het land na de Tweede Wereldoorlog weer moest worden opgebouwd, zijn de uitgaven aan onderwijs continu gestegen.
Logisch, want de bevolking groeide, het aantal onderwijssoorten werden uitgebreid, de leermiddelen werden duurder en de salarissen stegen. Als je echt wil bezuinigen zul je aan één van die vier factoren wat moeten doen, of aan een combinatie ervan.

Zo zou je minder mensen tot het onderwijs toelaten. Niet door geboortebeperking, maar door het financieel onaantrekkelijk te maken, zoals het onzalige plan de basisbeurs af te schaffen.
Je kunt ook minder onderwijs aanbieden. Schaf wat studies af, fuseer wat scholen. Maatregelen die we eerder hebben meegemaakt.
Je kan het met minder en goedkopere leermiddelen doen. Een deel van de onderwijskwaliteit wordt dan minder, maar zijn we zo aan kwaliteit gehecht?
En ja, de salarissen kunnen best nog wel omlaag. Eigenlijk zouden ze omhoog moeten, om eerdere bezuinigingen ongedaan te maken en weer meer personeel voor de klas te krijgen, maar dan wordt het onderwijs nog duurder.

Bezuinigen dus. Het onderwijs heeft er regelmatig mee te maken gehad. De vraag is dus waarom het dan toch alsmaar duurder blijft worden. Of anders gezegd: helpen de bezuinigingen wel?
De naoorlogse geschiedenis van onderwijsuitgaven maar eens op een rijtje gezet (in deze excelsheet met behulp van CBS en Wikipedia). Met de onderwijsministers en kabinetten erbij, voor wie behoefte voelt beschuldigende vingers naar linkse of rechtse kabinetten uit te steken.

In echte euro’s stijgen de kosten dus. Per hoofd van de bevolking liep het op van ruim 15 euro in 1946 tot bijna 2000 euro in 2008.
Naar percentage van het bbp (bruto binnenlands product) wisselde het, maar globaal is het gestegen. Het gemiddelde percentage over de jaren 1946- 2008 ligt op 5,8 procent. De naoorlogse jaren tot en met 1963 lagen daaronder (gemiddeld 3,2%). Van 1964 tot en met 1992 lag het erboven (7%). En toen was de lol er kennelijk vanaf, want vanaf 1993 ligt het percentage nog steeds onder dat gemiddelde van 5,8 procent en schommelt het rond de 5,2 procent.
Onder de kabinetten Balkenende ligt het bbp percentage voor onderwijs op een gemiddelde van 5,4.

Dieptepunt was de periode (1982 – 1997) waarin onderwijs ministers Deetman en Ritzen het tot 5x lukte de groei aan onderwijsuitgaven sterk terug te dringen en bewezen dat bezuinigingen wel degelijk helpen voor de cijfers op de rijksbegroting.
Sindsdien hebben de navolgende kabinetten de kosten dus redelijk in de hand weten te houden. En daarmee ook veel minder uitgeven aan onderwijs dan andere landen. België, Frankrijk, Zweden, Denemarken, Malta en Cyprus geven meer uit.

De vraag is wat ons onderwijs mag, of moet, kosten. En, als het economisch tij wat tegen zit, moet ook het onderwijs dan inleveren?
Mijn stelling: hou de uitgaven voor onderwijs de komende paar jaar op 7% van het bbp. Het is dan niet echt schreeuwend duur en je houdt genoeg over om te investeren in de toekomst.

Lees ook deze artikelen over een geschiedenis
van onrust en grote bezuinigingen in het onderwijs.

'Lessons learned' gaat het helemaal worden

Lessons learned gaat het helemaal worden “De commissie Davids heeft gelijk met de kritiek, maar het valt me niet zwaar hem gelijk te geven. Zijn rapport helpt ons. Dank daarvoor”.

Had de premier dat nou maar gezegd, dan hadden we onze tijd niet aan het Kamerdebat verprutst.
Nu viel, na heel wat moeite, eindelijk de term ‘lessons learned’. En het moet gezegd, het kabinet leert ineens akelig snel.

Vandaag overhandigde de
Nationale Ombudsman zijn rapport over de telefonische relatie tussen burger en overheid, aan staatssecretaris Bijleveld. En wat zei ze daarbij? “De ombudsman heeft gelijk met zijn kritiek, maar het valt me niet zwaar hem gelijk te geven, want we werken er al hard aan. Zijn rapport helpt ons. Dank daarvoor”.

Kijk, zo kan het ook. De staatssecretaris heeft een stuk makkelijker praten dan Balkenende, want ze kan terecht wijzen op reeds ingezette verbeteringen. En ze sluit, heel slim, aan bij kritische noten van de Ombudsman: “Als de ombudsman landelijk servicenormen wil heeft hij gelijk. Burgers moeten weten waar ze aan toe zijn. Dat past ook binnen mijn opzet van de Burger Service Code”.
Ik denk niet dat er nu ook maar één Kamerlid hierin aanleiding ziet de staatssecretaris in een spoeddebatje aan een kruisverhoor te onderwerpen.

Balkenende beloofde gisteravond bij het komende debat over het rapport Davids ook met de “lessons learned” te komen.
Krijgt-ie dat ook voor elkaar? Met de Ombudsman heeft hij herhaaldelijk overhoop gelegen. Ook zijn secondant Bos, medeplichtig aan de wanvertoning van de laatste dagen, kan er wat van.
Staatsecretaris Bijleveld gaf vandaag de heren een fraai voorbeeld van “lessons learned”-strategie, toe te passen bij de volgende keer dat de Ombudsman kritiek levert.

Het moet natuurlijk niet een pr-gimmmick worden, maar een duurzame strategie. Dat kan alleen als van lessen ook daadwerkelijk wordt geleerd en we het in het overheidsbeleid bewijsbaar terugvinden.
En jawel hoor. De eerste verbetering om de telefonische kloof tussen burger en overheid te dichten, is nog vandaag gelanceerd. Burgers krijgen de gelegenheid JP aan het lijntje te houden, waarmee de rollen ook eens omgekeerd kunnen worden.
Met de hotline “De Premier Aan de Lijn”, kun je bellen met JP.

Meteen uitgeprobeerd natuurlijk. Nummer gedraaid en krijg je toch nog eerst een bandje te horen: “Wilt u de premier iets vragen, toets een 1, wilt u hem iets zeggen, toets een 2”.
Nou, ik wil hem wel wat zeggen. “Wilt u hem complimenteren? Toets een1, wilt u hem feedback geven? Toets een 2. Wilt u hem uitschelden? Toets een 3”.

Krijgen we nou? Schelden mag ook? Bam, een hengst op de 3. “De lijn is overbelast, probeert u het later nog eens. De verbinding wordt verbroken”.
Na 12 pogingen steeds dat riedeltje te horen, toch maar een andere optie geprobeerd. De 1 ingetoetst. Een compliment kan ik wel uit mijn duim zuigen.

“Wilt u hem feliciteren met zijn laatste openbare optreden? Toets een 1. Wilt u hem complimenteren met zijn onberispelijke uiterlijk? Toets een 2. Wilt u hem loven voor zijn prestaties van de laatste zeven jaar? Toets een 3”.
Ach, waarom ook niet. Ik toets een 3. “Voor hulde, kies een 1. Voor ga zo door, kies een 2. Voor dank lieve vader des vaderlands, kies een 3. Nadat u uw keuze heeft gemaakt, wordt de verbinding verbroken. Dank u voor de complimenten”.

Onverbeterlijk krijg ik nu een onweerstaanbare drang de premier wat te vragen. De allereerste optie getoetst. “Alle antwoorden van de premier zijn via internet te vinden in de Kamerstukken. Ga naar
Parlando en maak uw keuze. Een prettige dag verder”.
Ik heb een leerzaam dagje gehad.