Tag archieven: bezuinigingen

Uw levensverwachting na Rutte I

SmogOnze levensverwachting stijgt maar door, meldt het CBS. Voor pasgeborenen nam de verwachting sterk toe, voor 65-plussers wat minder. Maar ook onder de ouderen is een stijgende trend waar te nemen. De kans dat een 65-plusser 100 wordt is de afgelopen tien jaar verdubbeld.
Goed om te lezen, want zo weten we ook of er een kans is dat het nog wat wordt met de vergrijzing.

Die kans op vergrijzing is één van de redenen waarom kabinet Rutte zo dapper bezuinigt. Het kabinet is er van overtuigd zo aan een solide toekomst te bouwen.  Die overtuiging had elk kabinet wel. Laten we eens de statistieken van het CBS naast de tijdlijn van de na-oorlogse kabinetten leggen..We zien dan dat er een continu stijgende lijn is, die echter wel wat dipjes en stagnatie vertoont. Voor de details: ga naar dit exceldocument.

Zo steeg de levensverwachting na kabinetten Beel I en  Drees !. De eerste jaren van wederopbouw leek een positieve invloed te hebben op de levensverwachting. Maar in de navolgende kabinetten, Drees II en III, stagneert de stijging. Bij mannen wat langer, dan bij vrouwen.
Voor vrouwen steeg de levensverwachting sterk onder de kabinetten De Quay en Marijnen. Maar voor mannen zag het er een stuk beroerder uit. Zulke dipjes zagen we ook onder de kabinetten De Jong en Biesheuvel. Pas onder Den Uyl steeg de levensverwachting voor mannen en vrouwen gestaag, een verschijnsel dat daarna alleen nog voorkwam onder Van Agt I, Kok I en Balkenende II en IV.

Onder de meeste kabinetten waren stagnatie in de groei of lichte terugval te zien. Zo ook bij de levensverwachting voor 65-plussers (CBS), met een iets ander beeld. Een sterk stijgende lijn over de hele na-oorlogse periode, op twee uitzonderingen na. Tussen 1967 en 1972, in de tijd van De Jong en Biesheuvel, was er amper stijging te zien. Daarna ging het weer sterk opwaarts, tot in 1994, onder Kok !, het ineens erg matig omhoog liep. Pas in 2003 (Balkenende II) vloog de levensverwachting voor vrouwen weer omhoog.
Voor mannelijke 65-plussers was het lang tobben. De levensverwachting begin pas echt te stijgen in 1994, onder Kok I en navolgende kabinetten.

Kijken we naar de politieke samenstelling van de kabinetten, dan kunnen we deze balans opmaken.
Levensverwachting

Er zijn bekende oorzaken voor de stijgende levensverwachting. Meer welvaart, betere gezondheidszorg, voldoende eten. In 2008 legde het CBS een relatie tussen de levensverwachting en inkomen: “Mensen uit een huishouden met een inkomen onder de armoedegrens leven gemiddeld ongeveer 5 jaar korter dan mensen met een hoger inkomen. Het verschil in gezonde levensjaren bedraagt zelfs 14 jaar”.

Of een kabinet ook echt invloed heeft op de levensverwachting, is natuurlijk niet echt één op één te bewijzen. Maar gezien de traditie dat CDA en VVD-coalities er het vaakst in slagen de levensverwachting te temperen en de wetenschap dat er bezuinigd zal worden op bijna alles wat een mens gelukkig en gezond houdt, kunnen we concluderen dat Rutte I inderdaad een ijzersterk beleid voert om de vergrijzing de kop in te drukken. De kans dat u als 65-plusser de 130 haalt, is omgekeerd evenredig klein aan de kans dat er meer wegen komen waar u met 130 km. per uur uw einde tegemoet kunt snellen.

Geef een reactie

Kwartaalcijfers Rutte I

KwartaalMet update van de OnrustMonitor 2011.
In het vierde kwartaal van 2011 liggen de koersen op de Beurs van Maatschappelijke Onrust aanzienlijk hoger dan in het vierde kwartaal het jaar ervoor. De Beurs noteert 200 procent meer acties. Hoewel het aandeel publieks(vriendelijke) acties daalde van 2 naar 0, is over de hele linie is een stijgend sentiment te zien. In de top drie steeg het aandeel overige acties van 6 naar 10. De aandelen stakingen en petities stegen respectievelijk van 3 naar 8 en van 6 naar 10.

Op de beursvloer zijn de verwachtingen echter uiterst gespannen. Na een explosief stijgende tendens in de eerste twee kwartalen van 2011, daalde het beurssentiment sterk in het derde en vierde kwartaal.  In oktober leefde  de beurs weer enigszins op en de aandeelhouders hopen dat november en december uiteindelijk in de plus zullen eindigen. Het zou, naast de europaniek die andere beurzen beheerst, een herstel van vertrouwen in eigen daadkracht betekenen.

Het laatste kwartaal zal spannend worden nu het SCP (Sociaal Cultureel Planbureau) in haar laatste rapport “De sociale staat van Nederland 2011” concludeert dat “de economische crisis voorlopig voortduurt en gevolgen zal gaan hebben voor de kwaliteit van leven van veel Nederlandse burgers”. Je kan dat lezen als een argument voor Ruttes bezuinigingen. Daar plaatst het SCP wel een kanttekening bij. Het kabinet kijkt focust teveel op de financiële cijfers en te weinig op de sociale gevolgen van de bezuinigingen.

Rutte trekt zich daar niets van aan en ziet in het SCP-rapport een steuntje in de rug om de aanval op de “onrendabelen” voort te zetten. De zwaksten in de samenleving zullen het hardst getroffen worden, aldus het SCP.
Een deel van Nederland zal daar niet wakker van liggen, een groeiend deel van Nederland twijfelt over Ruttes aanpak. Misschien dat de waarschuwing van het SCP invloed zal hebben op de kwartaalcijfers van Ruttes onrust.

Want vrolijk als altijd, dendert de jonge vader des vaderlands door. Misschien toch te jong voor het vak?
Ook al zullen veel Nederlanders pas volgend jaar de gevolgen van de bezuinigingen merken, het afgelopen jaar waren er al velen die de eerste resultaten op hun bordjes kregen. Reden om in beweging te komen tegen de  bezuinigingen en soms met resultaat. Een paar succesjes van de laatste dagen.

In Roosendaal wordt minder bezuinigd op peuterspeelzalen. In Oss is de huurverhoging voor sportaccommodaties van de baan. In Den Helder wordt tegemoet gekomen aan acties tegen de sluiting van een wijkbibliotheek. In uitgeklede vorm zal die blijven bestaan. En in Etten-Leur zijn bezuinigingen bij gebruikers van scootmobielen voorlopig uitgesteld.

Occupy lijkt ruim baan te moeten maken voor Sinterklaas, maar de beweging breidt zich ondertussen wel uit. Niet alleen in Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Arnhem, Tilburg en Nijmegen staan tenten, ook in IJsselstein, Ede, Leeuwarden, Amersfoort,  Doetinchem en zelfs in Baarn, op de laan tussen paleis Soestdijk en de Naald van Waterloo.

Met 223 acties tegen de bezuinigingen in 2011, wordt het toch echt tijd dat Rutte eens wat serieuzer gaat luisteren naar de geluiden uit de samenleving. Zeker omdat de acties groter en langduriger gaan worden. Niemand is er tegen dat er wat moet veranderen, maar niet op Ruttes manier.

Hier de laatste update van de OnrustMonitor 2011. Klik op het plaatje voor de details. Tekst en uitleg is te lezen in dit artikel van 4 juni, in iets andere vorm ook verschenen op Joop.nl.OnrustMonitor

Geef een reactie

Rutte loopt binnen.

SchatkistHeel begrijpelijk dat burgemeester Eberhard van der Laan de Occupyers voor sinterklaas uit het Amsterdamse centrum weg wil hebben. De burgemeester wil natuurlijk alle ruimte voor de gulheid van de goedheiligman. De katholieke bisschop heeft aan Verhagen al beloofd dat we volgend jaar 14 miljard aan het aardgas zullen verdienen.

Eerder had de Sint de IJslanders al op hun donder gegeven en ze gemaand 1,3 miljard euro aan de Nederlandse overheid terug te betalen. Wordt het niet tijd de Sint tot minister-president te benoemen? Tenslotte is Klaas de enige echte cadeauprofessional.
Hij weet ook wel dat het met de economie wat beter gaat. Zo maakte het CBS in juli bekend dat beursgenoteerde bedrijven al weer leuke winsten beginnen te maken. Dat moet dus ook weer wat meer belasting in Ruttes schatkist opleveren. Zie hier de winstontwikkeling van de laatste jaren (bedragen in miljarden euros).

Winsten

Niet dat het zo beroerd ging met de schatkist. Een groot deel van de staatsteun aan bedrijven als Aegon, SNS Reaal en de ING is inmiddels terugbetaald en de rest volgt volgend jaar. De Europese Unie had eerder dit jaar ook al een cadeautje gegeven. Er was nog wat geld overgebleven van de begroting van 2010 en Nederland krijgt 218 miljoen euro terug.
Al die bedragen bij elkaar zijn goed voor ruim twee miljoen euro meer, dan Rutte dacht te bezuinigen.

18miljardU begrijpt het al: vijf december wordt de dag dat Rutte dit prachtige land terug zal geven aan de Nederlanders? Met een sinterklaasrijmpje erbij natuurlijk.
U zat al vreselijk te balen
Want u dacht wat komt-ie halen
Het was slechts een surprise als klucht
Hier heeft u uw landje weer terug.

Geef een reactie

Bezuinigen naar vermogen.

GoochelenGisteren hadden we het over de misrekeningen, die het kabinet soms dwingen de bezuinigingen bij te stellen. Er zijn sceptici die het kabinet geen menselijke foutjes, maar gegoochel met cijfers verwijten. Dat valt te begrijpen, gezien de vele bijstellingen van prognoses, stresssecenario’s en begrotingen  Als goochelen aan de basis van de staatsboekhouding ligt, dan kunnen we het kabinet we een handje helpen.

Het kabinet wil dat de burgers meer hun eigen vermogen inzetten. Niet alleen financieel vermogen. De burger moet minder op de overheid rekenen en meer op zichzelf. Maar hoe zit het met het eigen vermogen van de overheid?

Het Rijk heeft niets. Daarom moet er ook bezuinigd worden, zegt Rutte, die in de boekhouding van 2009 een staatstekort van 19 miljard euro ontdekte. De provincies doen het een stuk beter. Gezamenlijk hebben ze een eigen vermogen van 16,4 miljard euro (bron: CBS). De gemeenten hebben volgens het VNG een eigen vermogen van 34,3 miljard euro. Alle overheden bij elkaar hebben dus een eigen vermogen van 33,7 miljard euro.

Als we dat eens op een hoop gooien en opnieuw verdelen. Geef het Rijk 1 miljard en Rutte heeft ineens een batig saldo. De rest verdelen we dan onder de gemeenten (21,3 miljard) en de provincies (11,4 miljard). Dat is zo verdeeld naar het percentage aandeel in totaal eigen vermogen, zoals dat nu is. De lagere overheden hebben dan zo’n 38 procent minder eigen vermogen, maar houden nog aardige bedragen over, zoals je in deze tabel kan zien.

Vermogen

 

 

Nu is niet alle eigen vermogen vrij beschikbaar, maar je kunt die bedragen gebruiken om je boekhouding een beetje kloppend te krijgen. De overheid doet niet anders. Debet in credit zijn altijd precies in balans, zoals als dat heet. Zodra je echter wijst op dat eigen vermogen, roepen ze onmiddellijk dat we daar af moeten blijven. Het moet achter de hand gehouden worden om calamiteiten op te kunnen vangen.

En ik maar denken dat de crisis zo’n calamiteit is. Waarom zouden de burgers 18 miljard moeten bezuinigen, om het eigen vermogen van de overheid te laten groeien? Dat is riskant, zoals we uit de Icesave-affaire hebben geleerd. Heel wat vermogen van gemeenten en provincies verdampten in 2008.
Gelukkig krijgen ze voorrang bij het terugbetalen van de schuld en de meeste gemeenten en provincies hebben de klap aardig overleefd. Sommigen zagen hun eigen vermogen zelfs groeien. De gemeente Amstelveen zag 14,9 miljoen euro verdampen in de IJslandse geisers, maar had eind 2009 toch een eigen vermogen van ruim 163 miljoen in de boeken staan.

Ik ben het roerend eens met het kabinet dat ieder naar eigen vermogen moet bijdragen om de overheidsboekhouding kloppend te krijgen. Ik heb met wat gegoochel dus net laten zien, hoe de overheid zelf het voorbeeld kan geven.

Geef een reactie

De misrekening wordt gepresenteerd.

TelraamDe kiezers die Rutte in het zadel hebben geholpen hadden er op kunnen rekenen dat er ergens iets niet goed zat. Rutte beloofde het land financieel gezond te maken, maar verrekende zich in de koopkracht van bijstandsmoeders. Dat moet in de hectiek van de verkiezingscampagne een onbedoelde slordigheid zijn geweest, zullen zijn kiezers gedacht hebben.

Rutte mocht het kabinet formeren en blijkt ministers aangetrokken te hebben, die minstens even grote rekenwonders zijn als de premier zelf.
Het begon al meteen met een eigenaardige rekenkundige redenatie over de beloofde 3000 extra politieagenten. Dat werden er geen 3000 meer, maar 3000 niet minder. Door een bezuiniging terug te draaien, voorkwam het kabinet een inkrimping van 3000 agenten en minister Opstelten rekende voor (pdf) dat het netto op 1500 extra fte’s neerkwam.

Minister Van Bijsterveldt verrekende zich in het aantal zorgleerlingen. Het passend onderwijs barstte uit haar voegen, zei ze, want jet aantal zorgleerlingen was sinds 2003 met 65 procent toegenomen. Sorry, foutje, zei ze later. Het bleek 40 procent minder te zijn. De bezuinigingen op het passend onderwijs heeft ze even uitgesteld.

Op het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport heeft Rutte echt geniale rekenkundigen aangesteld.  Minister Edith Schippers wilde 10 miljoen euro korten op verloskunde. Ook dat bleek gebaseerd op een rekenfoutje en de minister zag zich gedwongen slechts 4 miljoen op verloskunde te bezuinigen.
Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten beloofde dat niemand zorg tekort zou komen, bij verlies van het pgb. Het CPB rekende toen voor dat de bezuinigingen op de pgb's 300 miljoen euro minder op zouden leveren. Het kabinet reageerde furieus door de CPB-berekening naar de prullenmand te verwijzen.

Deze week moet minister Schippers alweer een berekening bijstellen. Ze wil de huisartsen, logopedisten en verloskundigen flink korten, want die zouden de vorige jaren veel te veel hebben uitgegeven. Dat blijkt ‘niet zoveel als eerder werd aangenomen’.
Met Ruttes eigen telfoutje betreffende de financiële steun aan Griekenland, zijn dat al zes cijfermatige blunders. Drie daarvan leidden tot uitstel bezuinigingen of minder grote kortingen. Dat is fijn. Als dat zo doorgaat kunnen we stellen dat Rutte met zijn 18 miljard snoeiplan een misrekening heeft gepresenteerd.

Dat bedrag, waarmee het overheidstekort moet worden verminderd, wordt al langer betwist. Rutte bezuinigt geen 18 miljard euro, maar slechts negen miljard. zei hoogleraar Economie en Overheidfinanciën Bas Jacobs. Door ook een aantal lastenverzwaringen in te voeren, wordt het overheidstekort geen 18 maar 14,75 miljard minder.

Wedden dat u er ook niet op hoeft te rekenen dat Rutte dit prachtige land aan de burgers terug gaat geven? Hij zal hooguit een verkeerd berekend Nederland overdragen aan een volgend kabinet, die de rommel mag opruimen.

Geef een reactie

Burn baby, burn

BurnbabyInspirerend zijn de bevlogen managers, die elke dag enthousiast de werkvloer op rennen om het personeel aan te moedigen.  “Jongens (waarmee de manager niet alleen de ouderen maar ook de meisjes bedoelt), we gaan vandaag weer vlammen!.” Het liedje “Burn baby, burn” schiet niet alleen de manager door het hoofd.

Is human resource management nog steeds het leidende managementprincipe? Dan moet dat nodig eens geëvalueerd worden. Ik ben bang dat het van evaluaties erg weinig komt en van het evalueren van de managersstijlen en principes nog minder.
In mijn bedrijf betekent human resource letterlijk menselijk bron en die bron wordt niet duurzaam gebruikt, maar behoorlijk uitgeput. Ik ben nieuwsgierig of dat bij andere bedrijven en organisaties ook zo is en  zo ja, wat dan de oorzaken van een uitputtend beleid zijn.

Aanleiding voor die vraag zijn twee berichten waar burn-outklachten worden genoemd. Twee berichten met verschillende cijfers qua aantallen, maar met overeenkomsten qua oorzaken. De oorzaak die ik vermoed staat er echter niet bij.
Het CBS meldt dat in 2010 twee procent meer werknemers een burn-out hadden dan in 2007. Het staat in een rapport van TNO, die jaarlijks de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NAE)  publiceert.

Ook het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) houdt zo’n onderzoek en constateert 79 procent burn-outs tegenover 82 procent in 2007. Een daling dus. Zie hier de verschillen tussen de twee onderzoeken. Raak niet gestresst van het hoge getal bij de NCvB. Dat getal vertegenwoordigt het aantal burn-outgevallen op alle psychische klachten.

Burnouts

Het TNO/NAE-onderzoek (pdf)  is gebaseerd op ruim 23 duizend ontvangen vragenlijsten. Het NCvB-onderzoek (ook pdf) is gebaseerd op 6367 meldingen van beroepsziekten, afkomstig van bedrijfsartsen en arbodiensten.

Het ligt voor de hand dat een burn-out te maken heeft met het niet bestand zijn tegen grote druk. Er zal altijd discussie zijn over de oorzaak van een lage stressbestendigheid. Niet iedereen krijgt, onder dezelfde omstandigheden, een burn-out.
Waar ik nu benieuwd naar ben, is of de crisis een rol speelt een de toename die TNO constateert. Het NCvB meende vorig jaar wel een verband te zien. Sinds het begin van de crisis zou het aantal burn-outs met de helft zijn toegenomen.

Op mijn werk is er (nog?) geen sprake van burn-outs. Ook al doen we ondertussen meer werk met minder mensen, tengevolge van de bezuinigingsmaatregelen, die weer op de crisis zijn terug te voeren. Ik kan me voorstellen dat bij andere organisaties en bedrijven de crisis ook tot hogere werkdruk leidt.

Het TNO/NAE-onderzoek laat zien dat 35,9 procent van de respondenten in 2010 te maken heeft gehad met reorganisaties, fusies, of andere veranderingen in het werk. Overwerk kwam bij 26,6% structureel voor en bij 46,6% incidenteel. Slechts 26,8% had niet met overwerk te maken.
Ook andere werkdrukfactoren zijn opmerkelijk. Door 38,7% wordt regelmatig in hoog tempo gewerkt, tegenover 48,7% soms en 12,6% nooit. Onder hoge tijdsdruk werken komt bij 31,7% regelmatig voor, bij 47,9% soms en bij 20,5% niet.

In beide onderzoeken wordt verder niet ingegaan op de directe oorzaken voor burn-outs en werkdrukfactoren. We weten dus niet of we zoveel zwakke werknemers hebben, of dat de aard van het werk de reden is, of dat de crisis hier een rol speelt.
Het wordt tijd dat eens te onderzoeken. Want ik wil best vlammen, maar niet gedwongen door een crisis waar ik  geen schuld aan heb.

De lezersvraag: is de werkdruk op jouw werk toegenomen door de crisis? En zijn gevallen van burn-out ook toegenomen en aan de ‘crisiswerkdruk’ gerelateerd?

Geef een reactie

Schoonmaakconflict voor codecommissie

DweilenRuim twee weken zijn werknemers van schoonmaakbedrijf Basita in staking, met als gevolg dat ambtenaren van de ministeries van Buitenlandse en Sociale Zaken zelf hun rommel op moeten ruimen. De stakers hebben het vooral gericht op de overheid, in de persoon van minister Kamp. Ze vinden dat de overheid voorbeeldig opdrachtgeverschap moet tonen. De bezuinigingen op de schoonmaakkosten vallen daar niet onder, stellen de stakers, want dat leidt tot banenverlies en hogere werkdruk.

In mei heeft minister Kamp de Code Verantwoordelijk Marktgedrag in ontvangst genomen. Een gedragscode die, onder andere, regelt dat bij aanbestedingen niet alleen naar de laagste prijs gekeken mag worden. Vorige week werd voor het eerst een zaak voorgelegd aan de codecommissie. Vandaag maakt minister Kamp bekend ook zijn aanbesteding door de codecommissie te laten beoordelen (brief aan de Tweede Kamer, pdf). Kamp schrijft: “Bij de aanbesteding van de schoonmaak is gehandeld volgens de uitgangspunten van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag, die toen in ontwikkeling was. De overheid heeft zitting genomen in de codecommissie en de hoofdlijnen zijn meegenomen in het aanbestedingstraject”.

We gaan er natuurlijk vanuit dat de overheid niet in de codecommissie zal zitten als de zaak in behandeling komt. Verder kunnen we de codecommissie nu al vast sterkte toewensen, want de Code Verantwoordelijk Marktgedrag (pdf) is helaas zo geschreven dat velerlei interpretaties mogelijk zijn. Neem bijvoorbeeld de richtlijnen voor goed opdrachtgeverschap (artikel 1). En opdrachtgever moet “sturen op het gunningcriterium”de economisch meest voordelige inschrijving” en  niet op “de laagste prijs”.

Je ziet Kamp al reageren voor de codecommissie: Maar voorzitter, dit is de economisch meest voordelige inschrijving! U weet ook wel dat we in economisch zwaar weer zitten. Daarom bezuinigt de overheid ook op zichzelf. Het zou onrechtvaardig zijn een paar honderd ambtenaren te ontslaan en de externe schoonmakers te sparen. Of zoiets. Eerder liet hij iets dergelijks al weten en stelde dat er minder schoonmaakpersoneel nodig is, als er ook minder ambtenaren zijn.

Knappe commissie die daar geen begrip voor op kan brengen. Maar we mogen er ook vanuit gaan dat de commissie haar werk serieus opvat en scherpe vragen zal stellen. Minister Kamp schrijft in zijn brief dat “sinds 1 september 2011 is het schoonmaakwerk bij onder andere deze ministeries aan een nieuw bedrijf gegund”.
In de  Code Verantwoordelijk Marktgedrag staat dat opdrachtgevers bij reguliere contractswisseling “rekening houden met de positie en het welzijn van de betrokken werknemers, waarbij de CAO leidend is, een overgangstijd geldt van minimaal twee maanden na definitieve gunning en tijdige en volledige informatie naar het personeel wordt gegeven”.

In de CAO voor de schoonmaakbranche staat dat de werkgever die bij een contractwisseling de opdracht binnen weet te slepen, verplicht is de werknemers over te nemen, die al op het object werken. Nou zal Basita in september wel alle werknemers overgenomen hebben van het vorige schoonmaakbedrijf, maar er dreigt nu wel baanverlies, stellen de stakers. Naar de letter van de CAO mag er misschien correct zijn gehandeld, naar het idee van goed werkgever- en opdrachtgeverschap is het toch wat bedenkelijk om bij een contractwisseling de kosten met twintig procent te verlagen. Dat kan niet zonder gevolgen blijven voor het personeel.

Het punt van “tijdige en volledige informatie naar het personeel” is ook interessant, want zo geformuleerd, is het erg rekbaar. Maar de informatie zal in ieder gevaltijdig zijn gegeven, want dat is naar alle waarschijnlijkheid precies de reden waarom de schoonmakers al vanaf augustus te keer gaan tegen minister Kamp.
Als ook maar op één van deze zaken niet correct is gehandeld, mogen we aannemen dat Basita en minister Kamp terecht worden gewezen door de codecommissie. Andere opdrachtgevers namen de zorgen van actievoerend schoonmaakpersoneel weg, door bezuinigingen op de kosten terug te draaien of volledige baangarantie te beloven,
Ondertussen lijkt Kamp zeker van zijn zaak of hij heeft handiger ambtenaren in dienst, die voor een goed verweer kunnen zorgen bij de codecommissie.

Geef een reactie

Rutte en de Maastrichtnorm

Wat is nou de oorzaak van de euro-crisis? Toen we met de euro begonnen, hebben we afgesproken dat ieders staatsboekhouding geen groter EMU-saldo dan -3.0 procent zou mogen hebben en geen hogere staatschuld dan 60 procent van het BNP (bruto nationaal product). Sommige landen hebben zich daar niet aan gehouden en de Grieken nog wel het minst. Woorden van gelijke strekking uitte Rutte in zijn toespraak op Staatsuniversiteit van Sint Petersburg, tijdens zijn bezoek aan Rusland.

Die boodschap vind Rutte belangrijk. Het is mede de reden waarom hij er zo op los wil bezuinigen. De 3 en 60-procentnormen, bekend als de Maastrichtnorm, zouden in alle tijden geldig moeten zijn. Het doel waar elk kabinet naar dient te streven. Het zijn de normen waarop elk kabinet het financiële beleid zou moeten bepalen.De Grieken hebben er inderdaad een rommeltje van gemaakt. Hoe deed en doet Nederland het? En zijn CDA/VVD-kabinetten betere schatkistbewakers dan andere kabinetten?

Rutte zit voorlopig op een gemiddeld EMU-saldo van – 4,6. Er zit wel verbetering in. Bij zijn aantreden keek hij aan tegen een EMU-saldo van -5,4 en inmiddels staat het saldo op -3,7. Nog steeds te laag, maar de meeste kabinetten wisten tijdens hun zittingsperiode het saldo verbeteren, dus waarom zou Rutte dat niet lukken? Hij is tenslotte ook nog de meesterleerling van Gerrit Zalm. Deze wist, als minister van Financiën onder Kok II en Balkenende III, in de positieve cijfers te eindigen. Met een gemiddeld EMU-saldo van respectievelijk 0,5 en 0,3 horen deze kabinetten tot de beste bewakers van de Maastrichtnorm.

Die twee kabinetten hadden wel een voordeel, die Rutte node mist. Onder Kok II werd de introductie van de euro voorbereid. Niet gehinderd door een slechte economie, wilde en kon dit kabinet dus positief afsluiten. Ook Balkenende III had het economisch tij mee, alleen betrof het hier een voorzichtig herstel van een stagnerende groei in de voorgaande jaren.
Hoe anders verliep het met het EMU-saldo en de staatsschuld onder de kabinetten Lubbers. Ondanks economische groei, kreeg Lubbers de werklozen niet aan het werk. De collectieve lasten bleven stijgen. Een verschijnsel waar Rutte op dit moment ook tegenaan kijkt.

Economische malaise hoeft trouwens geen reden te zijn het EMU-saldo te laten ontsporen. Het kabinet Den Uyl kreeg de oliecrisis over zich heen en wist desondanks de staatsschuld en het EMU-saldo binnen de perken te houden. De navolgende kabinetten Van Agt hadden het economisch niet veel beter. De staatsschuld en het EMU-tekort liepen gestaag omhoog. Pas onder Kok II en de daarop volgende drie Balkenende-kabinetten, daalde de staatschuld en bleef het EMU-saldo aardig binnen de perken.

Het ene VVD-CDA kabinet is het andere niet. Natuurlijk gaan exacte vergelijkingen mank, omdat de er andere oorzaken zouden zijn van economische tegenslag. Maar het meest is Rutte wellicht te vergelijken met Lubbers I en II. Zwaar economisch weer, draconische bezuinigingen en toch lopen staatsschuld en EMU-saldo uit de hand.

Rutte herinnerde zijn publiek in Sint Petersburg aan de Maastricht-afspraken en gaf de Grieken en passant op hun donder. Bij de Maastrichtnorm hoorde ook de afspraak dat landen die hun EMU-saldi lieten ontsporen, op boetes konden rekenen. De boete die de Grieken nu krijgen bestaat uit leningen waardoor ze nog jaren in de tang zitten van andere Europese landen.

Ruttes hulpvaardigheid voor de Grieken valt misschien te verklaren, omdat hij al op zijn klompen aanvoelt dat hij in een Lubberiaans echec beland. Neemt hij met zijn grote mond in Sint Petersburg een voorschot op een leningaanvraag, om boetes te vermijden? Zou hij dat bedoeld hebben met “Ik ben zeer beperkt in mijn beantwoordingen. Het zou ook schadelijk kunnen zijn voor onze Nederlandse inzet en ik loop het risico om de Kamer verkeerd te informeren”,

Hieronder overzichten van gemiddelde EMU-saldi en staatschulden van de kabinetten sinds 1967. Details in dit exceldocument.

EMUsaldo

 

 

 

Staatsschuld

Geef een reactie

Update OnrustMonitor

OccupyHet aardige van de Occupybeweging is, dat men de mentaliteit die ten grondslag ligt aan de kredietcrisis aan de kaak wil stellen. En die mentaliteit niet alleen de economie raakt, maar ook het milieu, de gezondheidszorg, het onderwijs en het welzijn van alle mensen. Veel Nederlanders lijken sympathie met de Occupybeweging te hebben. Dat is niet zo vreemd, want veel Nederlanders zijn al ruim een jaar in beweging tegen de bezuinigingen.

Een van de meest recente acties: schoonmakers van de ministeries van Buitenlandse zaken en Sociale Zaken zijn sinds vrijdag in staking. Ze staken omdat ze twintig collega’s dreigen te verliezen wegens de bezuinigingen. Voor de schoonmakers heet het ministerie van Sociale Zaken voortaan het ministerie van Mooie Praatjes en Vieze :Luchtjes.
Hopelijk hebben ze evenveel succes als hun collega’s van het Onze L:ieve Vrouwen gasthuis in Amsterdam. Ze protesteerden tegen bezuinigingen op hun werk en het bestuur van het ziekenhuis heeft die plannen nu ingeslikt.

Er moet nog veel meer worden schoongemaakt, want dat het vies aan toegaat in deze wereld, beginnen steeds meer mensen te begrijpen. De crisis los je niet op met wat bezuinigingen. De crisis vraagt om een structurele herziening van het financiële stelsel. Niet over de ruggen van mensen die geen schuld aan de crisis hebben en al helemaal niet over de ruggen van de meer kwetsbare mensen.

Misschienbetekent de Occupybeweging een omslag in de protesten die in Nederland, al vanaf de installatie van Rutte I, aan de gang zijn. Die protesten waren zeer lokaal, versnipperd en op eigen doelen gericht. Misschien dat nu meer mensen beginnen te beseffen dat het tijd wordt te protesteren tegen de algemene noemer achter de verschillende bezuinigingen. Die algemene noemer: rechts zal de vingers aflikken, aldus Rutte bij de presentatie van het regeer akkoord.
Hij moest dat corrigeren, maar de uitspraak mag tekenend zijn voor de door Occupy aangeklaagde mentaliteit. Er is trouwens niks op tegen als rechts (wat dat ook moge zijn) de vingers aflikt, maar waarom alleen rechts? Waarom mogen we allemaal niet de vingers aflikken?

Dat vragen zich nog steeds veel Nederlanders af, getuige de vele acties die we in de OnrustMonitor verzamelen. Hieronder de laatste updates en hier een nadere uitleg waarom al die acties met het ongelijkheidsbeleid van Rutte I te maken hebben.

Totaalacties (klik op het plaatje voor verder details):
Update OnrustMonitor

Geef een reactie

Waarom wel naar het Beursplein?

ProtestIn navolging van Occupy Wall Street wordt aanstaande zaterdag, 15 oktober, het Beursplein in Amsterdam bezet. Wie zich nog afvraagt waarom dat nodig is, hier een kleine bloemlezing van redenen om boos genoeg te zijn en aan te sluiten bij de vele demonstaties die over de hele wereld gaande zijn. Je kunt natuurlijk je eigen redenen om naar het Beusrplein te gaan, in de reacties kwijt.

Socioloog Merijn Oudenampsen werkt op Joop.nl vijf redenen uit, die hij uit het manifest van  de Naamloze Vennootschap vond. Vijf redenen om wel baar het Beursplein te gaan.
1. De kosten van de reddingsoperatie van de banken worden verhaald op de bevolking. Zo’n 20 miljard van de leningen die als staatssteun aan banken is gegeven komt niet terug. Precies het bedrag dat nu wordt verhaald op het pgb, de sociale werkplaatsen en alle andere bezuinigingsdoelen.
2. De pensioenfondsen worden slecht beheerd. De fondsen hebben miljarden minder in kas, wegens slecht beheer, Het geld is verdwenen door risicovolle beleggingen, gebrek aan controle en gewoonweg mismanagement.
3. Er is niets fundamenteel veranderd. Een ingrijpende verandering van het financiële stelsel blijft tot nu toe achterwege.
4. De crisis wordt gebruikt om een radicale bezuinigingsagenda door te drijven, waarbij voornamelijk de onderkant van de samenleving het moet ontgelden. Een toplaag van 10% van de Nederlandse bevolking bezit 60% van het vermogen bezit. Voor kapitaalkrachtigen is veel mogelijk: de hypotheeksubsidie, een extra korting op de overdrachtsbelasting van 1.3 miljard, en voor bedrijven is er nog een korting op de winstbelasting. Tegelijkertijd wordt er heftig gekort op kwetsbare groepen.
5. Er is geen oppositie. Regering en oppositie steken elkaar naar de kroon met het maken van nieuwe en steeds verdergaande bezuinigingsvoorstellen. Het waarom van die bezuinigingen is geen onderwerp van discussie, net als de financiële crisis geen onderwerp van discussie is.

Een paar redenen uit het genoemde manifest van de Naamloze Vennootschap (pdf).
– Wij zijn woedend dat wij ons leven in dienst moeten stellen van het in standhouden van de eeuwigdurende economische groei in plaats van het verbeteren van ons leven en dat van de mensen om ons heen.
-Wij zijn woedend omdat onze privégegevens handelswaar geworden zijn.
– Wij zijn woedend omdat een financiële crisis misbruikt wordt om verwoesting te legitimeren.

Op Sargasso citeert Bram Zieck de 10 + 1 beweegredenen van één van de deelnemers aan Occupy Walls Street. Om er een paar te noemen:
– omdat behoorlijke kinderopvang meer kost dan ik verdien met mijn full-time baan;
– omdat er op mijn openbare bibliotheek wordt gesnoeid;
– om de kwaliteit van het zorgstelsel;
– omdat er altijd oorlog is.

Het gaat dus niet om de financiële crisis alleen. Het gaat om het verband tussen het economisch stelsel en politieke en maatschappelijke zaken. Het gaat om onevenwichtige verdeling van geld en macht, onrechtvaardige bezuinigingsmaatregelen. Veel mensen zijn daar boos en verdrietig om. Veel mensen zijn het eigenlijk wel zat dat er geen adequate oplossingen komen.

De economie en het financiële stelsel zijn geen zelfstandig levende organismen. Er komen mensen aan te pas die de spelregels opstellen, de processen uitvoeren en de fouten maken, moedwillig of niet. De crisis begon in Amerika, waar onder het groeiend aantal daklozen geen enkele slecht presterende bankdirecteur zit.
Die crisis veroorzaakte een kettingreactie, waardoor ook hier overheidsgeld, ons geld, naar falende banken ging. Dat overheidsgeld is voor het grootste gedeelte terugbetaald. Alleen ABN Amro laat nog op zich wachten, maar Gerrit Zalm heeft al aangekondigd dat er een gerede kans is, dat die staatssteun niet terugbetaald zal worden.
En Mark Rutte vind het dan logisch dat iedereen er wat van zal moeten voelen. Iedereen, dus ook de mensen die er geen schuld aan hadden.  Dat is ook een reden om zaterdag naar het Beursplein te trekken.

En wat is mijn reden? Ach, ik heb mijn werk (dak- en thuislozenopvang) nog. Booming business op dit moment, maar een bonus? Ho, maar.
Verder heb ik altijd redelijk sober geleefd, heb geen risicovolle leningen, dus ik zal er alleen in mijn portemonnee en aan een slechtere cao wat van merken. Nog wel. Want ik ben al drie collega’s kwijtgeraakt. In januari raak ik er nog eens twee kwijt. Zij hadden allen een tijdelijk contract. Vorige maand kondigde de directie aan dat er een kans bestaat dat volgend jaar ook mensen met een vast contract uit moeten. Allemaal omdat de gemeente fiks bezuinigt, omdat de regering bezuinigt en ook onze directie de kaasschaafmethode een rechtvaardige methode vindt.

Ondertussen staan er hier wekelijks nieuwe daklozen voor de deur, Waaronder mensen die in de bouw hebben gewerkt, door de crisis in de WW raakten en nu op de bijstand zijn aangewezen. In korte tijd liepen hun schulden zo hoog op dat ze uit hun huis worden gezet.
Je begrijpt misschien mijn redenen. En heb jij redenen om naar het Beursplein te gaan?

Geef een reactie