Tag archieven: Chemie-pack

Fire walk with me.

Brand De brand in Moerdijk (Brabant) houdt de gemoederen verhit. De ramp van 5 januari is gisteren herdacht met zes symbolische fakkels. In de aanloop naar de herdenking werd door heel het land geoefend om het fakkelen onder de knie te krijgen.

Donderdag 6 januari – 2 brandjes. Bij een rozenkwekerij in Pijnacker (Zuid-Holland)
vatte een loods vlam. Bij de brand kwam asbest vrij. Uiteraard vormde dat geen gevaar voor de omgeving. In Amsterdam (Noord-Holland) slaat de vlam in de pan. Twee gewonden.
Vrijdag 7 januari – 2 branden. Kerkdriel (Gelderland). In de nacht van donderdag op vrijdag ging de overkapping van een golfclubgebouw in de hens. Even later arresteerde de politie twee mannen op verdenking van brandstichting.
Diezelfde nacht brandde in een flatgebouw in Eindhoven (Brabant) raakten twee mensen gewonden moesten tientallen omwonenden geëvacueerd worden.

Zaterdag 8 januari – 3 branden. Een
landbouwschuur in Nieuwerkerk (Zeeland) ging in rook op, een theater in Heiloo (Noord-Holland) moet na brand gesloopt worden en in Woerden (Utrecht) gingen badkamerspulletjes de fik in. Ook hier geen gevaar voor de volksgezondheid.
Zondag 9 januari – 5 branden. Vlammen in een houtverwerkingsbedrijf in Waardenburg (Gelderland), een isoleercel in Tilburg (Brabant), een woning in Waddinxveen (Zuid-Holland), een metaalbedrijf in Uden (alweer Brabant) en een monumentale woning in Deursen (nog een keer Brabant).
Maandag 10 januari – 3 branden. Vuur sloeg toe in een woning in Valkenburg (Limburg), een hennepkwekerij in een flat in Ede (Gelderland) en een woonboerderij in Haaren. Haaren ligt in, eens even kijken, ’t is niet waar: Brabant!

Dinsdag 11 januari, de dag van de herdenking nadert. Er moet nog flink worden geoefend. Vijf branden. In de
Amsterdamse metro (Noord-Holland), een autobedrijf in Maarssen (Utrecht), een sauna in Putten (Gelderland), een slaapkamer in Leeuwarden (Friesland) en een twee-onder-een-kapwoning in Kapelle (Zeeland). Zullen we nu krijgen? Geen brandoefening in Brabant?

Woensdag 12 januari, de dag dat het Brabantse Moerdijk een week geleden in lichterlaaie stond. Met negen branden herdenkt men het vuur.
In Goes (Zeeland) kwam asbest vrij bij een brand in een soort sociale werkplaats. Natuurlijk zonder gevaar voor het volk. In Amstelveen (Noord-Holland) kwamen 19 katten om bij een brand in een kattenasiel. Een gewonde bij een keukenbrandje in Amsterdam (Noord-Holland). Verder vuur in een tbs-kliniek in Poortugaal, in een auto in Den Haag (beiden in Zuid-Holland), in een flat in Terneuzen (Zeeland) en in een tennishal in Harenkarspel (Noord-Holland). Met nog wat brandstichting in Amersfoort (Utrecht) komt de herdenking ten einde.
In Brabant heeft men deze dag wel genoeg van brand en gooit men geen olie op het vuur. Althans, niet letterlijk.

Donderdag 13 januari. Zijn we nu eens een tijdje brandvrij? Ah nee, hè! Een man komt om bij een
brand in een flatgebouw in Hoorn (Noord-Holland). Forse rookontwikkeling bij een loods in Schiedam (Zuid-Holland). In het Groningse Scheemda moet een seniorencomplex worden ontruimd.

In Noord-Holland en Brabant woedden in één week tijd zes branden. Zuid-Holland mag er met vijf branden ook best zijn. Zeeland en Gelderland telden elk vier brandjes. De rest van Nederland doet het nog kalm aan.
De laatste jaren zijn er tussen de 45 en 50 duizend branden (CBS gegevens tot 2008). Het Verbond van verzekeraars houdt alleen de grote branden bij, die meer dan 1 miljoen euro schade tot gevolg hebben. In dat rijtje zijn Noord-Holland, Brabant en Zuid-Holland ook de koplopers.

Wat heeft een koud en nat kikkerlandje toch met vuur? Behoorljk veel. Dat zal wel de reden zijn op de brandweer te bezuinigen.

Gecontroleerd over laten waaien.

Rook Er is geen rook zonder vuur. Een gezegde dat in Moerdijk aan diepgang heeft gewonnen. Vanaf dat de rookpluimen het zwerk kleurden, werden er al meteen vermoedens geuit dat het hier om meer dan een simpel bedrijfsongeval ging. Dat blijkt nu meer dan waar. Zowel voor de oorzaak en de aanpak, als voor de gevolgen.

De directe oorzaak is nog niet bekend, maar laat het een simpel ongelukje zijn. Er worden nu wel oorzaken bekend, die duidelijk maken waarom een simpel ongelukje zo’n groot gevolg had. Chemie-Pack heeft
stelselmatig lak aan veiligheidsvoorschriften. De controlerende instanties hadden even stelselmatig lak aan het opleggen van afdoende sancties. Het verantwoordelijke politieke bestuur vergat net zo hardnekkig op te reden. Wat bezielde de betrokken partijen voor een laat-maar-waaien strategie te kiezen?

Dan kan er wat misgaan. Hoe pak je dat dan aan? De brand bij Chemie-Pack is door de brandweer bestreden met de zogenaamde buitenaanval. Beter bekend als gecontroleerd uit laten branden. Dat is een trendy techniek geworden bij de brandweer. Niet omdat brandweerlieden dat zelf zo graag willen, maar omdat het een opgelegde beleidsmatige keuze is. Op de eerste plaats voor de veiligheid van de brandweerlieden zelf. Een brandend pand of gebied ingaan, mag alleen nog als er mensenlevens gered moeten worden. En zelfs stellen de protocollen de veiligheid van de reddingswerkers als prioriteit nummer één.

Daar is niets mis mee. Maar er wordt ook vaker gekozen voor de methode van de buitenaanval, omdat het goedkoper is. De brandweer richt zich meer op het beveiligen van de omgeving en de eigenaar van een brandend perceel mag de asresten bij elkaar vegen. Grote kans dat gecontroleerd uit laten branden de standaard methode gaat worden. Vorig jaar liet de
commissie Mans (pdf!) haar licht schijnen over de bestrijding van een (te?) dure brandweer. Een van de aanbevelingen was dat de brandweer andere inzetmethoden ontwikkelt, met als speerpunt het verbeteren van de buitenaanval, met aanpassing van voertuigen. Minder mensen, meer aangepast materiaal. Een financiële keuze.

Chemie-Pack heeft geen eigen bedrijfsbrandweer. Hulp moest dus van buitenaf komen. Dat kost wat tijd en de brand was toen zo groot dat gecontroleerd uit laten branden de enige optie was. Jammer, want dat heeft zo zijn nadelen, zegt hoogleraar crisisbeheersing Helsloot
in het NRC. Behalve de voordelen van de methode, is er ook een nadeel. Er kunnen enorme rookpluimen ontstaan met stoffen die in de omgeving terecht komen.

Het lokale bestuur is amper bijgekomen van de crisisbeheersing tijdens de brand of de volgende crisis ontwikkelt zich in sneltreinvaart. Burgers in de wijde omgeving zijn bang voor de gevolgen. De overheid koos ervoor de eerste ongerustheid weg te nemen. Na geruststellende berichten over de mate waarin gif in het milieu terecht zou zijn gekomen, meende de autoriteiten dat het een goed idee was Wikileaks voor te zijn en
publiceerde een lijst stoffen, die Chemie-Pack had opgeslagen.

Die lijst maakte de onwetende burgers natuurlijk niet wijzer. Dan maar
een vragenlijst publiceren, waarmee burgers eventuele gezondheidsklachten door kunnen geven. De snelheid waarmee de openbaarheid wordt opgezocht en besloten is Chemie-Pack te vervolgen, doen voorlopig niets af aan de ongerustheid onder de bevolking. Angst is een crisis die niet even makkelijk te bestrijden is als het eerste de beste brandje. Maar wees gerust. De verantwoordelijke instanties en overheden kiezen voor de buitenaanval: de paniek gecontroleerd over te laten waaien.