Tag archieven: gemeenten

30 april: het wordt een schone dag

30 april: het wordt een schone dag Koninginnedag 2010 dreigt een gigantische troep te worden. Dat is niet leuk voor Hare Majesteit. Dat is ook niet leuk voor al haar fans. Die denken elk jaar weer op die dag van al hun rommel verlost te kunnen worden.
Eerst door het op de stoep in de verkoop te gooien. Wat over blijft, laten ze dan door de gemeentelijke reinigingsdienst wegvegen. De volgende dag kijkt men vanuit een opgeruimd huis naar een schone stoep.

Dat feestje lijkt nu grondig verstoord te worden door stakende vuilnisambtenaren. Gaat Nederland een stinkende feestdag tegemoet?
Het valt allemaal wel mee. In Amsterdam wordt gestaakt op de feestdag zelf, maar de volgende dag wordt er weer gewoon gewerkt. In Utrecht gaat men op 30 april pas om 0:00 uur staken. Gemeente en bonden zijn nog wel in overleg, om te bespreken hoe de overlast zo klein mogelijk kan worden gehouden. In Rotterdam gaat het gerucht dat vuilnismannen zich vrijwillig aanmelden om de feestelijke zooi op te ruimen.

Alleen in Den Haag wordt het lastig. Daar gaan de straatvegers al op 28 april in staking en dan meteen voor drie dagen. Morgen hoopt de gemeente een gunstige uitspraak bij de rechter te krijgen, in het kort geding dat ze tegen de bonden heeft aangespannen.Ik hoop dat de rechter dezelfde uitspraak zal doen, als eerder in Amsterdam het geval was. Daar besloot de rechter dat er wel gestaakt mag worden op Koninginnedag.

Waarom hoop ik dat? Nou, omdat een straatveger of vuilnisophaler natuurlijk ook een vrije dag mag, als Beatrix haar bestaan viert. Het is toch al merkwaardig dat de helft van Nederland vrij kan zijn, omdat de andere helft moet werken.
De vakbonden hebben betere argumenten. De acties van de gemeenteambtenaren gaan over meer loon (1,5% meer voor het komende jaar) en behoud van werk. De Abvakabo FNV vat keurig samen, waarom het absoluut niet nodig is dat de gemeentebesturen de vinger op de knip houden.

Om te beginnen is er in het voorjaarakkoord van 2009 besloten tot een gematigde loonontwikkeling. Om de werkzekerheid veilig te stellen zijn de bonden daarmee akkoord gegaan. Als nu blijkt dat in andere sectoren er wel een stijging van 1,5% is in de cao-lonen, dan is dat ook voor een ambtenaar niet teveel gevraagd.
Zeker als je in aanmerking neemt dat de salarissen voor burgemeesters en wethouders mogen rekenen op een stijging van 3 procent.

In hun begrotingen hebben de gemeenten al ruimte gemaakt voor een stijging van 2%. Waarom de gemeenten dan nu de nullijn willen, is een raadsel.
Bovendien zijn de inkomsten van de gemeenten aardig gestegen. In 2009 kreeg men 1,4 miljard meer uit het gemeentefonds en de eigen inkomsten (parkeergelden, heffingen, etc.) stegen maar liefst bijna 12 procent.

En daar mag een gemeenteambtenaar dan nul procent van meeprofiteren?
Nee, de staking heeft wel degelijk goede gronden. En al die troep die op de oranje vrijmarkten overblijft? Ach, weet u wat. Hark het bij elkaar en deponeer het op de stoep van uw stadhuis.

Geef een reactie

Nostalgie maakt depressief

Nostalgie maakt depressief Nemesis staat bekend als de keiharde wraakgodin uit de Griekse mythologie. Geenszins wraakzuchtig, minder bekend, maar wel bezig met keiharde gegevens te komen is Nemesis, het onderzoek naar de krankjorumheid van Nederland.

Alsof we zelf niet weten, hoe gek we zijn. Bewijs? Een artikel in dagblad Trouw, die een blik heeft geworpen in de eerste resultaten van het Nemesisonderzoek.
Nemesis staat voor Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study. Vandaag zijn resultaten uit dat onderzoek gepresenteerd op de GGZ Kennisdag, een symposium waar dit jaar aandacht besteedde aan de rol van de gemeentelijke overheid en het geestelijk welzijn van hun inwoners.

Nou, weet Trouw, dat kan per gemeente behoorlijk verschillen. Het gekke is, dat bij een ouder Nemesisonderzoek bleek dat stedelingen aardig depressief konden zijn. Wat blijkt nu? Dorpelingen zijn ineens een stuk depressiever geworden.
Naar de oorzaken is het gissen, blijkt bij nader lezing. De projectleider van Nemesis geeft twee mogelijke oorzaken. Dorpelingen, ooit levend in oases van rust, nemen het jachtige leefpatroon van stedelingen over. Als een idioot zitten internetten en meer met de auto naar het werk. Dat stedelingen vroeger meer mentale malheur hadden, was te danken aan werkloosheid, die steden meer in de dwangbuis hielden dan menig dorpje.

U ziet het, vroeger was het alleen in dorpen beter. Over vroeger gesproken, even nog een Grieks mythologisch intermezzo.
Die GGZ Kennisdag werd gehouden in Apeldoorn. En wel in zaal Orpheus. U kent Orpheus toch nog wel? De welluidende zanger die zijn liefje verloor. Hij miste haar zo, dat jij een poging deed haar uit het dodenrijk terug te halen. Dat mocht, onder voorwaarde dat hij niet naar zou kijken. Bij het verlaten van het dodenrijk keek Orpheus toch achterom en verloor daarmee definitief de liefde van zijn leven.

Je maakt mijn niet wijs dat Nemesis bij toeval dezelfde naam heeft als de mythologische wraakgodin. Ik ben niet gek! Hoewel, je maakt me zomaar wijs dat het geen toeval is dat Orpheus is gekozen om wat voor te dragen uit Nemesis werk.
De verborgen boodschap is: kijk niet om, ander zal de wraak verschrikkelijk zijn. Ofwel: nostalgie maakt depressief.

Terugkijken naar, zelfs intens hunkeren naar wat is geweest, dat schiet niet op. Hoe je er ook naar staart, het komt alleen maar terug in weemoedig makende liedjes. En daar wordt je behoorlijk depri van.
De dorpelingen zouden nog gered kunnen worden van voortschrijdende zwaarmoedigheid, door onmiddellijk op te houden met gemeentelijke fusies. Maar blijven ze dan de tevreden dorpsbewoners? Die fusies zijn immers bedoeld om de kleinere gemeenten om te vormen tot conglomeraten van meer stedelijke allure. En juist stedelingen zijn nu veel minder depressief.

Nee, maak van dat geluk maar een herinnering en vergeet het. Omkijken leidt maar tot ellende. Al was het maar omdat je er minstens nekklachten aan overhoudt.

Geef een reactie

Met de complimenten van de burger

Met de complimenten van de burger

Het SCP (Sociaal en Cultureel Planbureau) deelde gisteren, namens de burgers, de complimenten uit aan de overheidsdiensten. “De burger”, zo stelt het SCP, is best blij met de kwaliteit van allerlei publieksdiensten.

Balkenende had het, in mei dit jaar, dus goed mis dat er teveel werd geklaagd. Maar goed, daarmee doelde hij vooral op “de stuurlui aan wal”. Het SCP stelt hem nu gerust: juist de gebruikers van publieke diensten zijn positiever dan de niet-gebruikers.

Het SCP lijkt hiermee ook een oude vete tussen de Nationale Ombudsman en Balkenende te beslechten in het voordeel van de laatste. In maart hekelde de premier een rapport van de Ombudsman, die durfde beweren dat lakse dienstverlening van de overheid tot botte burgers leidde.

De vrolijke conclusies van het SCP zijn gebaseerd op een onderzoek in 2006. Laten we eens kijken hoe het nou “werkelijk” zit.

Kwaliteit van de zorg.
In 2006 was ruim driekwart van de respondenten tevreden over de medische zorg in het algemeen. Ziekenhuizen komen er ook goed af, hoewel de hygiëne wel wat beter kan, maar de bejegening was prima. Over de kwaliteit van de thuiszorg is ook een grote meerderheid (70 tot 80%) zeer te spreken. Over verpleeg- en verzorgingshuizen, gehandicaptenzorg een geestelijke gezondheidszorg is men stukken minder positief: slechts 35% tot 50% van de respondenten oordeelt positief. Aldus het SCP.

De Nationale Ombudsman kwam in 2006 tot een wat ander beeld. Naast allerlei gegronde klachten over bejegening, maakte de ombudsman zich ook zorgen over het lange wachten op toewijzing van zorg. Een definitieve beslissing komt soms zo laat, dat mensen de nodige zorg niet meer kunnen krijgen. Het gaat hier om thuiszorg en het persoongebonden budget.
Nou niet zeuren. Het SCP stelde immers dat juist de gebruikers (de mensen die dus wel op tijd de zorg kregen toegewezen) uiterst tevreden waren over de thuiszorg.

Bij de kwaliteit van uitvoerende overheidsdiensten komen politie en justitie er bekaaid af. Het SCP ontdekte dat in 2006 bijna de helft van de respondenten de dienstverlening in die sectoren als slecht tot matig ervaart. Bijna de helft! Dus iets meer dan de helft is wel positief? Waarom op dit punt met de neagtieve minderheid beginnen?

De Nationale Ombudsman was in 2006 ook niet zo te spreken over een aantal zaken bij politie of justitie. Zo zou de controleerbaarheid van politieverhoren verbeterd moeten worden, evenals het doen en laten van de ME. Verder was een bepaalde regio herhaaldelijk het mikpunt van het ombudsman's onderscheidingvermogen.

De gemeenten komen er, aldus het SCP, een stuk beter af: “Het burgerloket en de gemeentereiniging worden het meest positief beoordeeld (slechts 3% beoordeelt ze als slecht), gevolgd door het onderhoud van het openbaar groen (12% slecht) en het aanvragen van een vergunning (14% slecht)”.

De Nationale Ombudsman had heel andere ervaringen. Vooral de communicatie tussen gemeente en burger liet te wensen over. Brieven naar de lokale overheden worden soms niet beantwoord en wie wel een teken van leven krijgt moet er erg lang op wachten. De ombudsman kreeg in 2005 ruim 1000 klachten over gemeenten en in 2006 waren dat er alweer ruim 1300.

Dan had het SCP ook lovende woorden over het onderwijs: “In 2006 bleek een meerderheid van de respondenten (ruim 60%) tevreden met het onderwijs in het algemeen”. Nuancering: “Tegenover een ruime groep tevreden gebruikers staat echter ook een niet te verwaarlozen groep ontevreden gebruikers, die bij sommige kwaliteitsaspecten kan oplopen tot 50%”.

Mag ik op dit punt de Ombudsman even passeren en verwijzen naar de commissie Dijsselbloem, die constateerde dat als gevolg van vele en snel opeenvolgende vernieuwingen het onderwijs er op dit moment erbarmelijk aan toe is?

Het SCP constateert dat de overheid zich vooral richt op verbetering van de productkwaliteit. De burger wil echter ook meer proces- en structuurkwaliteit. Een aardige bejegening aan het loket is prima, maar zonder te lange wachttijden of onbeantwoorde brieven graag. Dat zou een aardige bijdrage aan het geschetste positieve beeld leveren.

De Ombudsman constateerde dat er in 2006 25 procent meer klachten waren over allerlei overheidsdiensten. Dit jaar meldde de ombudsman dat er in 2007 een lichte daling te zien was, maar dat de overheid toch veel meer moest “investeren in de burger” om te voorkomen dat de verhouding tussen overheid en burger zich zou verharden. Toen waren de rapen gaar en werd hij door Balkenende op het matje geroepen.

Het SCP lijkt nu dus alsnog Balkenende in het gelijk te stellen. Het zijn vooral de gebruikers van publieke diensten die tevreden zijn. De ervaringsdeskundigen dus.

Maar de Ombudsman neemt toch alleen klachten in behandeling van mensen die een ervaring rijker zijn geworden? Zijn die door de SCP-onderzoekers over het hoofd gezien? Of komen er bij de Ombudsman zo weinig klagers langs, dat ze geen significante invloed op de SCP-resultaten kunnen hebben?

Wat denkt u?

Geef een reactie

Gemeentelijke armoede dag

Gemeentelijke armoede dag Gemeenten doen veel goede zaken. Echt wel. Wie deze week het idee heeft gekregen dat gemeenten vooral geld verspillen in de rat-race van vermogensvermeerdering, heeft het goed mis. Vandaag doen door heel het land tal van gemeenten mee aan de WAD. Het wat? Nee, W.A.D., de Wereld Armoededag.

Sommige gemeenten hebben zich benoemd tot Millennium Gemeente. Dat wil zeggen dat ze zich inspannen voor uitbanning van extreme armoede, voor onderwijs voor alle kinderen en een duurzaam leefmilieu (Millenniumdoelen 1, 2 en 7). De gemeente Utrecht mag het startschot geven met een winkelwagentjesrace. De lege karretjes moeten de armoede symboliseren. Men hoopt op veel publiek en daarmee het Guiness Book of Records te halen. Dat staat natuurlijk veel leuker dan opgenomen te zijn in een lijstje van kredietcrisisslachtoffers.

Het is vooral veel symboliek. De gemeente Leek hangt de Millennium Gemeentevlag uit. Maar, het moet gezegd, heel concreet trekt men ook de buikriem aan. Financieel is de gemeente kwetsbaar en dus komt er een vacaturestop en wordt er gekort op uitgaven voor het openbaar groen en wegen.

Een rondje door het nieuws van de afgelopen dagen leert dat gemeenten oog hebben voor de armoedebestrijding binnen de eigen grenzen. Een selectie.

Burgers delen mee in een meevaller bij de gemeente Geldermalsen. Daar wordt de ozb (onroerendzaakbelasting) met 1 procent minder verhoogd dan was gepland. De gemeente Mill en Sint-Hubert pakt dat voortvarender aan en ziet helemaal af van een verhoging van de ozb.
In de gemeente Druten gaat een gezin volgend jaar 20 euro per jaar minder betalen voor de blauwe afvalzak, zo deelde men mee bij de presentatie van de begroting voor 2009 en de gemeente Binnenmaas pakt de speelarmoede aan en geeft extra geld voor speelattributen 12- en18-jarigen.

Sociale armoe wordt bestreden in Lonneker, waar de gemeente met een half miljoen euro het Dorpsplein gaat herinrichten tot een heus verblijfsplein.
De verarming van de zorg wordt in de gemeente Hulst een halt toegeroepen door een mantelzorgcompliment van € 250,- aan mantelzorgers te geven.

Echte armoe. Zullen we dat hier ooit kennen?
Alle gemeenten mogen dit jaar, namens de toekomstige burgemeester van Rotterdam, 50 euro geven aan huishoudens met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum. Bijna één miljoen huishoudens leeft van zo'n minimum.
Gemeente Oldenzaal doet er een schepje van vijf mille extra bovenop. Daarmee moeten kinderen uit gezinnen met een minimuminkomen gemakkelijker lid te worden van een sport- of culturele vereniging.

En zijn er ook nog gemeente die de boodschap van de Wereldarmoede Dag goed hebben begrepen?

Jawel, de gemeente Groningen houdt noodopvang voor asielzoekers open, tegen de zin van staatssecretaris Nebahat Albayrak. De noodopvang volgend jaar dicht moeten, maar de Groningers vinden het niet deugen om mensen die wegens medische of juridische redenen het land niet kunnen verlaten, de straat op te schoppen.
Bussum stuurt 18.000 euro naar een project in Gambia. Het gaat om een tuinbouwcoöperatie, waarin veertig vrouwen deelnemen, die groenten en kruiden verbouwen voor eigen gebruik en verkoop. Men hoopt zo een grotere onafhankelijkheid en zelfstandigheid te bevorderen.

Maar de gemeente die echt door heeft hoe je armoe de wereld uit helpt is Renkum. Het gemeentebestuur aldaar legt zich er bij neer dat het aantal inwoners de komende jaren flink gaat dalen. Kijk, geen dure campagnes om de bevolking te vermeerderen, maar pas op de plaats.
Slow grow. Dat zal toch uiteindelijk echt zoden aan de dijk zetten.

Geef een reactie

Eigen vermogen gemeenten (2 en slot – de meningen, oplossingen, maatregelen)

Eigen vermogen gemeenten verdampt Een waterschap, 3 provincies en 16 gemeenten vormen (tot nu toe) het selecte gezelschapje aan lokale overheden die gezamenlijk in de rats zitten over 237,4 miljoen euro's verspreid over IJslandse en Amerikaanse banken die roemloos ten onder gaan (zie ook deel 1, voor de details en deze excelsheet).

Het nieuws leidde de afgelopen dagen de aandacht af van het onbekend aantal particuliere spaarders die ook slachtoffer dreigen te worden van overmoedige buitenlandse banken. Jan, Piet en Klaas halen de kranten niet om hun onzekere spaartegoeden publiek te maken.

De meningen:
Variërend van “tja, kan gebeuren” tot “schandalig”, is de leidende teneur dat veel mensen zich afvragen hoe dit toch kon gebeuren.

Het had niet mogen gebeuren, vinden velen. Want, zo zegt Luigi van Leeuwen, voormalig hoogleraar openbare financiën der lagere overheden aan de Universiteit van Tilburg en voormalig burgemeester van Zoetermeer, gemeenten hadden kunnen weten dat de IJslandse spaarrekeningen risicovol waren. Lees altijd de kleine lettertjes. “Strapatsen buiten het bekende patroon zijn niet verstandig”, aldus van Leeuwen in het NRC.
Ondertussen blijven gemeenten op zoek naar banken met de hoogste rente.

Een andere professor, Arnold Heertje, zegt in het AD dat “gemeenteambtenaren niet over grote geldbedragen mogen beslissen. De falende ambtenaren moeten ontslagen worden en de wethouders moeten aftreden”.

De oplossingen:
Heertje doelt op een zelfde oplossing, als de PvdA voorstelde. Voor dit soort financiële avonturen moeten kleine gemeenten toestemming krijgen van een toezichthouder.
Een andere oplossing: de Zalm-norm voor bankieren. GroenLinks lijkt het meer eens te zijn met een voorstel van Wouter Bos, dat neerkomt op een idee van voormalig geldminister Gerrit Zalm, die vind dat lagere overheden alleen bij de Nederlandse Staat mogen bankieren.

Zelf, ondeskundige leek, zie ik graag een grotere zeggenschap van de burgers bij dit soort zaken (zie dit artikel). Een gemeente zou eerst een referendum moeten houden, alvorens 12 miljoen op een of andere bank weg te zetten. En een veel actiever gebruik van het participerend budget (burgerbudget) kan voorkomen dat lokale overheden teveel geld over houden en dan speculatieve neigingen krijgen. Het Rijk zou ook eerst het volk moeten raadplegen, om goedkeuring te vragen voor eventuele reddingsoperaties.

De maatregelen:
Uiteraard wil iedereen maatregelen. Over laten waaien, uithuilen en opnieuw beginnen is geen optie.

Het kabinet is vooralsnog niet van plan de lokale overheden te redden, hoewel ze een gesprek niet uit de weg wil. Ze zoeken het zelf maar uit. Dat vindt ook het grootste deel van de lezers hier.
De uitslag van de poll bij deel 1: 87% vindt dat de gemeenten het zelf moeten oplossen, 8% meent dat het Rijk garant moet staan voor zijn gemeente en 5 % vindt dat de burgers mee moeten betalen.
Zelf meen ik dat de lokale overheden het inderdaad zelf op moeten lossen. Het eigen vermogen en de stille reserves zijn groot genoeg om dit debacle te overleven, zonder dat huidige voorzieningen en toekomstige plannen gevaar lopen.

Het is dan ook goed dat de provincie Noord-Holland het initiatief heeft genomen de gedupeerde handen ineens te slaan om gezamenlijk uit de malaise te komen.

Verder zou, op niet al te lange termijn, een grondig onderzoek naar de gehele gang van zaken wel op zijn plaats zijn. De VNG en lokale wethouders menen dat de DNB (De Nederlandsche Bank) tekort is geschoten in informatieverstrekking over de IJslandse banken.
Bovendien zou ook wel eens gespit kunnen worden naar de motieven van het kabinet om niet de helpende hand te bieden. Immers, in het regeerakkoord was vastgelegd dat de eigen vermogens van provincies in vier jaar tijd met 800 miljoen euro afgeroomd moet worden. Kortom, de rol van de centrale overheid verdient nadere beschouwing, lijkt mij.


De toekomst:
Burgers, bedrijven en overheden onttrekken behoorlijk wat geld aan de dagelijkse roulatie, door het weg te zetten als spaargeld en te beleggen in aandelen. Het idee was dat rente en winsten het spaargeld en de waarde van aandelen zouden vermeerderen en dat zou dan weer goed voor de dagelijkse economie. En al die reserves zijn een buffer voor onverwachte tegenvallers.

Nu wordt echter duidelijk dat het niet om het stimuleren van de dagelijkse gang van zaken te gaan, maar om vermeerdering van ieders eigen vermogen. Een groeiend getal op de bankafschriften bleek belangrijker dan de groeiende saldi te besteden aan tal van noden en behoeften. Sterker nog: reserves werden zo stil gehouden dat velen het wel accepteerden dat er op sommige van die behoeften bezuinigd kon worden. Hebzucht en angst (risico-dekking) zijn de leidende motieven.

Worden de woekeraars en angsthazen nu dan definitief de tempels uitgegooid? Het zal wel aan de vallende herfstblaadjes liggen, maar daar ben ik pessimistisch over. Een diepgaande herbezinning over de rol van geld zie ik er ook niet van komen.

De geschiedenis leert één ding: bloeiende rijken en economieën komen en gaan. De cyclus van rijzen en ineenstorten lijkt wel een natuurwet. De tijd lijkt nu wel weer rijp om een keuze te maken tussen het geloven in die natuurwet of de alternatieven serieus te overwegen.
Alternatieven als krimp in plaats van groei, ons consumentengedrag veranderen of meedenken op forums die uitzoeken of een wereld zonder geld mogelijk is.

Maar vooral onze eigen inbreng en verantwoordelijkheid opeisen. Want als de boel dan toch in elkaar moet storten, waarom dat overlaten aan financiële experts? Ik wil best vier jaar minister van financiën zijn of met een paar bekenden de Nederlandsche Bank runnen.

Wat ook kan, is onze aandacht houden bij geldkwesties die we nu misschien uit het oog dreigen te verliezen. Zoals de gemeente Leek. Terwijl de 14 collega's van Leek de vlag halfstok hebben hangen, gaat morgen in Leek de vlag ten top om de aandacht aan een andere kredietkwestie te vestigen.

Geef een reactie

Aller ogen zijn gericht op Kwatta

Aller ogen zijn gericht op Kwatta

Het wordt een spannende dag vandaag. Aller ogen zijn gericht op Kwatta. Een aantal mensen tuurt de hemel af, vol verwachting van de komst van buitenaardsen die ons wel even zullen channelen. Daarna zal het beter gaan met ons.
Andere turen hoopvol naar de beursberichten. Vooral benieuwd wat de aandelen Fortis zullen doen. Men verwacht dat het beter zal gaan.

Kwatta, een koloniaal chocolaatje, bestaat al lang niet meer. Door financieel wanbeleid ten onder gegaan en uiteindelijk aan de Belgen verkocht.
UFO's met reddende engelen zijn echter de wereld niet uit te krijgen, evenals de handel in gebakken lucht. Die handel leeft weer op nu afgelopen weekend regeringen ferm bereid bleken de kredietmalaise met veel geld aan te willen pakken.

Kunt u er nog chocola van maken? Er is blijkbaar geld en dan heb je nog geld. Geld waar de dagelijkse boodschappen van burgers, overheden en banken mee betaald moet worden. En geld waar je geld mee kan maken. Spaargeld, aandelen en de inleg in lotto's, bingo's en gokmachines.
Met spaargeld en aandelen kopen wordt geld, tijdelijk, ontrokken aan het dagelijks verkeer. Zou niet erg moeten zijn, want dat geld komt dik terug. Dachten veel mensen. Kwestie van vertrouwen.

In 2003 verloren velen het vertrouwen in goede doelen organisaties. Die bleken miljoenen verloren te hebben op de beurs. Het leidde er toe dat het aantal donaties en schenkingen sterk terug liep. De goedgeefse burger reageerde onmiddellijk en sprak daarmee zijn afkeuring uit over gespeculeer met zijn gulle gift.

De overheid, rijk, provincie of gemeente, zijn geen particuliere goede doelen. De donaties (belastingen) zijn verplicht. Om de vier jaar mag de burger duidelijk maken of hij vindt dat de donaties goed besteed zijn. Acuut terugtrekken van de donaties kan niet.
Heeft de burger nog andere middelen om zijn stem te verheffen als er plotselinge veranderingen zijn? Op dit moment niet. En daarom zijn ook in de kredietkwestie aller ogen gericht op Kwatta. Laat Wouter Bos er maar chocola van maken. Dat doet-ie heel aardig, volgens sommige recensies.

De lessen die er nu worden geleerd zijn divers. Tijd voor een ander soort economie, roept een deel der natie. Het waait wel weer over, menen optimisten. Sterkere controle en regulering, zeggen zij die in maakbaarheid geloven.

Nu het Rijk met grote sommen geld de financiële sector overeind wil houden, nu blijkt dat lokale overheden met hele bakken geld hebben gespeculeerd, is het wat vreemd dat menig burger gelaten de schouders ophaalt in plaats van een actieve rol op te eisen als aandeelhouder in die overheid.

Zou een gemeente niet eerst een referendum moeten houden, alvorens 12 miljoen op een of ander bank weg te zetten?
Zou het Rijk niet eerst het volk moeten raadplegen, alvorens vast te stellen met welke plannen en met hoeveel geld er reddingsoperaties van start mogen?

Of zou een deel van de verplichte donaties anders besteed moeten worden, zodat het niet eens de kans krijgt naar dubieuze banken te verdwijnen? Ter herinnering: de burger zou elk jaar op het belastingformulier de mogelijkheid moeten hebben om doelen aan te wijzen voor een x-percentage van zijn donatie. En gemeenten zouden het “burgerbudget” actief kunnen hanteren. Elk jaar mogen burgers doelen aanwijzen voor een deel der gemeentelijke inkomsten.

(Zie ook verwante artikelen op dit blog. Eigen vermogen gemeenten verdampt, Ontwaakt aandeelhouders der aarde, Staatsdeelneming en sponsoring, Malaise in de polder)

Geef een reactie

Eigen vermogen gemeenten verdampt

Eigen vermogen gemeenten verdampt Inmiddels is bekend dat niet alleen particulieren, maar ook lagere overheden geld hebben staan bij de omgevallen IJslandse Icesave-bank. Zeker twaalf gemeenten hebben voor 58 miljoen euro bij buitenlandse banken staan.

(Zie ook de updates onderaan het artikel en vul de poll in – laatste update: 15 okt. 18.30 u.)
In Asten had men 1 miljoen weg gezet bij Icesave, in Zundert en Goes is het aantal euro's nog onbekend, maar het gaat om miljoenen.In Zeeland is het helemaal mis. Niet alleen de gemeente Goes moet zien wat ze nog terugkrijgt uit IJsland, ook de provincie is niet zeker wat ze van de 5 miljoen die ze bij de failliete Lehman Brothers Bank terug zal zien.

De Staat is niet van plan garant te gaan staan voor de lagere overheden. De VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) is zwaar teleurgesteld in de houding van het Rijk. De gemeenten hadden immers vertrouwd op de informatie van DNB (De Nederlandsche Bank) dat het allemaal wel okee was in IJsland en Amerika?

Het Rijk weigert niet voor niets garanties te bieden. Het eigen vermogen van gemeenten en provincies is aanzienlijk. Ze hebben een aardig appeltje voor de dorst. Het kabinet maakte begin 2007 bekend de stille reserves van de provincies te willen afromen.

De oplossing?
Gemeenten hebben, volgens het CBS, zo'n 2,3 miljard euro aan eigen vermogen.
De provincies hebben een wat grotere spaarpot: 3,8 miljard euro.
Die vermogens zijn inder andere mogelijk gemaakt door het superdividend dat de Bank Nederlandse Gemeenten heeft uitgekeerd (231 miljoen euro)aan de gemeenten en afkoopsommen van het Rijk aan de provincies, voor het onderhoud van wegen

Het lijkt mij dat de gemeenten en provincies dus hun eigen boontjes wel kunnen doppen. Het wordt wel scherp in de gaten houden of uw gemeentelijke en provinciale belastingen zullen stijgen.
Raak niet in paniek als uw lokale overheid aankondigt uw spaargeld hard nodig te hebben, omdat het Rijk niet bijspringt in de lokale kredietcrisissen.
U kunt in dit geval uw medewerking gerust weigeren.

Update 13 okt; 15:40 u.
In Goes en Zundert gaat het om respectievelijke 12 en 2,5 miljoen euro. In Dordrecht staat zeker 11,4 miljoen aan onzekere aandelen uit.
Een nog onbekend aantal gemeenten zouden bij elkaar voor minstens 100 miljoen in onzekerheid leven.
Al zou dat tot 1 miljard oplopen, dan nog houden de gemeenten een reserve van 1,3 miljard euro over.
De VNG wil dat minister Bos garant staat. Hopelijk houdt Bos in dit geval de beurs gesloten.

Update 13 okt. 20.15 u.
Amstelveen: 15 milj.; Pijnacker/Nootdorp: 12 miljoen. Een inventarisatie van het ANP zou duidelijk maken dat het allemaal meevalt. De grote steden zeggen niks op buitenlandse banken te hebben staan.
Meldt u het hier als uw gemeente uit de kast komt?

Update 13 okt. 21.50 u.
Jawel, mijn gemeente is er bij! Den Haag: 10 miljoen. Het ANP had het dus mis. Minstens 1 grote stad moet zien hoe dat geld terugkomt.
Verder: Naarden 1 milj., Alphen a/d Rijn 3 milj., Veere (och, dat arme Zeeland) ook 3 milj.
Tussenstand: 10 gemeenten, bij elkaar goed voor 70,9 miljoen. Wie volgen? Want we zijn nog lang niet aan de geschatte 100 miljoen.
De PvdA heeft, bij monde van Pierre Heijen, in de 2e Kamer voorgesteld de kleine gemeenten onder financieel toezicht te stellen. Aha! op de kleintjes letten, hè? En Den Haag dan?

Update 14 okt., 12.00 u.
Gemeente Opmeer 7 miljoen. Scherpenzeel: 2,5 milj.
Voorlopige stand: 12 gemeenten, te samen 80,4 miljoen onzekerheid.
Gemeente Diemen vindt het noodzakelijk persbericht te verspreiden, dat men geen geld in IJsland heeft.
In Nova verklaarde de wethouder financiën in Zundert, dat ze daar nog altijd het Van Goghmuseum hebben. Geld is ook niet alles?

Update 14 okt., 16.40 u.
Gemeente Texel: 8 miljoen. Daarmee is de verwachte 85 miljoen overschreden en is men op weg naar de 100 miljoen.
De tweede provincie is ook “binnen”: Groningen heeft 30 miljoen in IJsland uitstaan..
Overigens is het eigen vermogen der provincies sinds 2006 toegenomen met 465 miljoen euro.

Update 14 okt., 23.00 u.
Gemeente Woudenberg: 1 miljoen. Provincie Noord-Holland: 110 miljoen (zegt Bos)
Tussenstand: 14 gemeenten, goed voor 89,4 miljoen.
Drie provincies, totaal 135 miljoen onzeker.
Eén waterschap (Roer en Overmaas): 5 miljoen in IJsland.
Dat geld zijn “we” kwijt. Nu naar je eigen lokale overheid stappen en gaan vertellen wat er met de rest van het eigen vermogen moet gebeuren, voor dat ook verdampt?
(Lees ook het artikel van 14 oktober)

Uit de poll blijkt, tot nu toe, dat een grote meerderheid vind dat de lokale overheden in deze kwestie hun eigen boontjes moeten doppen. Geen beroep op het Rijk of de eigen burger doen.

Update 15 okt., 11.30 u.
Provincie Noord-Holland blijkt 2 miljoen minder onzker spaargeld uitgezet te hebben dan Bos eerst aankondigder.
Diverse media berichten dat er ruim 250 miljoen door lokale overheden op tijfelachtiuge bankrekeningen is geparkeerd.
Echter: tot nu toe weet men niet meer dan een krappe 230 miljoen op te sommen. Nog een aardig bedrag.
De roep om maatregelen wordt steeds luider. Wouter Bos volgt het idee dat zijn partij in de 2e Kamer lanceerde, om lagere overheden scherper te contoleren op hun spaar- en beleggingszin.
Ook wordt er gekibbeld over de “schuldvraag”. Het VNG komt op voor haar leden. De staatsbank DNB had immers een A-rating gegeven voor de IJslandse bank?
Over die schuldvraag kom ik, in een nieuwe artikel, later nog terug.

Update 15 okt., 18.00 u.
De provincie Noord-Holland maakte bekend samen met de gedupeerde provincies en gemeenten aan een oplossing te gaan werken.
Morgen zouden er meer gegevens bekend gemaakt worden over het aantal overheden en de omvang van het onzekere vermogen. Prangende vraag: eerst vielen gemeenten door de mand, toen wat provincies. Zou het Rijk ook nog wat geld hebben weggezet op één van de IJslandse banken?
Morgen de laatste update hier.
Lees ook de epiloog.

Geef een reactie

Fonds voor het politiek theater

VerkeersregelaarEr zijn 443 regisseurs in Nederland. Allemaal aan het werk om prachtige toneelstukken. films en soms wat cabaret tot goed lopende voorstellingen te maken. Het geld voor de produkties wordt geleverd door het Fonds voor PolitiekTheater, gevestigd in Den Haag.

De gemeente als regisseur. Laatste mededeling van het Fonds: de gemeenten krijgen de regie over onze veiligheid.
Het aantal regisseurs is de laatste jaren sterk afgenomen. In veertig jaar tijd zijn er door fusies 500 minder lokale besturen. De komende jaren zal het aantal nog verder zakken tot zo'n 400 gemeenten.
Het idee hier achter is: decentralisatie. Het rijk wil de gemeenten meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheden geven, maar vele kleintjes hebben niet genoeg slagkracht om hun maatschappelijke taken efficiënt uit te voeren. Daarom zijn vele dorpjes tot één grotere gemeente omgevormd.

Decentralisatie heet nu “de regie voeren”. De regisseur is dus wel wat groter en dikker geworden, maar het aantal produkties waar hij de verantwoordelijkheid voor heeft gekeregen is behoorlijk toegenomen. De WMO, de GGZ, jeugdbeleid, onderwijsachterstanden, werk en inkomen, ja zelfs de taxibranche wordt door burgemeester, wethouders en gemeenteraden geregisseerd.

Leidt dat tot fantastische meesterwerken?
Het is nog te vroeg om daar een weloverwogen oordeel over te vormen. In ieder geval weten de lokale regisseurs wel dat ze het niet hun hoofd moeten halen roem te vergaren met mega-producties.
Het centrale Fonds heeft de stukken geschreven en het budget bepaald. Het Fonds aarzelt ook niet om de gemeenten te souffleren. Daarmee is de creatieve vrijheid al aardig afgebakend. Het Fonds regeert, de gemeenten hebben slechts een rol als regisseur.
Dit magnum opus staat beter bekend als “Divida et impera”.

En het maakt niet uit om welk theaterstuk het gaat, bij elke produktie geldt: met minder mensen meer werk verrichten. Dat heet een “uitdaging” te zijn voor de regisseur.
Af en toe komt het Fonds met extra geld voor speciale projecten. De regisseurs doen dan hun stinkende best dat geld binnen te halen. De plaatselijke acteurs ruiken ook hun kansen en verzinnen tal van nieuwe typetjes en rollen.

Zo zie je dus gerenommeerde acteurs verdwijnen en plaats maken voor aanstormend talent. Waar gevestigde thuiszorgspelers inkrimpen of verdwijnen, zie je een aanwas van nieuwe burootjes die hun rolletje opeisen.
Sommige oudere acteurs gooien de kont tegen de krib, maar dan treedt het centrale Fonds ongenadig op. Woningcorporaties die niet mee willen werken aan hetgeen is voorgeschreven, kunnen rekenen op vermindering van hun inkomen.

Vandaag mag het centrale Fonds voor het Politieke Theater verantwoording afleggen. Bij het publiek staat deze dag bekend als 'gehaktdag“.
Daarna is het woord aan de resencenten. Ik ben benieuwd of zij al succesvolle lokale theaterstukken hebben gezien.
Veel eerder valt te verwachten dat ook die resencenten hun rol slechts beperkt spelen. Ze zijn evenzeer onderdeel van dat politieke theater en uit lijfsbehoud zullen ze het Fonds niet tot spaanders hakken. En gaan over tot de orde van de dag.

Geef een reactie

Lokale loopbanen

Wethouders vertrokkenHet is een rommeltje in het lokale bestuur. Mensen komen, mensen gaan, maar weinig wethouders behouden hun baan. Het is blijkbaar een enerverende klus om deel te nemen aan gemeentelijk bestuur, want in 2007 is het aantal opgestapte wethouders meer dan verdubbeld. Een onderzoek onder alle 443 gemeenten wijst uit dat er 131 wethouders zijn vertrokken.
Burgemeesters doen het beter. Slecht zes moesten om een of andere reden opstappen.

Ruim de helft (77) van de wethouders kon opkrassen na een politiek conflict. Dertien zochten het hogerop en werden burgemeester en voor een stuk of zeventien was het ambt te zwaar en gingen weg om hun gezondheid te sparen.
Er wordt kennelijk snel ruzie gemaakt binnen gemeentelijke coalities. Er is slechts één geval bekend van misbruik waarbij een wethouder mocht blijven zitten, terwijl-ie wel het gemeentelijk fietsenhok voor privé-doeleinden annexeerde. Maar ja, da's Nijmegen. In Buren zou dat anders afgelopen zijn alwaar een wethouder van de Protestants Christelijke Groepering zijn biezen kon pakken wegens een buitenechtelijke affaire met een Burense ambtenaar.

De rest van de wethouders sneuvelden vooral in de strijd van partijbelangen die binnen coalities en gemeenteraden speelden. Soms loopt die strijd zo hoog op, dat een paar wethouders er genoeg van hebben en vrijwillig heengaan. Van twee wethouders (in Gorinchem en Twenterand) is bekend dat ze niet zo goed konden leven met het dualisme en een agressiever wordend debattoontje.

Heftig beroep dus, wethouder. De doorstroom is zo groot dat het interessant wordt de vacatures in de gaten te houden. Wie politieke ambities heeft kan eerst in eigen gemeente beginnen. De eerste stap op weg naar het Binnenhof, als parlementariër (1 wethouder), of staatssecretaris (2). Wie andere politieke gebieden prefereert kan naar de provincie (1) of het europees parlement (2).
Iemand interesse?

Geef een reactie