Op de pc van de ambtenaren die Balkenende''s toespraken schrijven, is er wat mis gegaan. Uit één van de prullenbakken op het Binnenhof, viste de redaktie een usb-stick. In het geheugen was een toespraak te vinden, die bij nader onderzoek bleek te bestaan uit losse fragementen van heel verschillende toespraken, voor heel verschillende gelegenheden. Aan het eind van deze verhaspelde toespraak bleek zelfs een geschrapte tekst te lezen. Hoe zou u nu tegen Balkenende aankijken, als hij daadwerkelijk deze redevoering gehouden zou hebben?
Dames en heren,
1. Nederlanders zijn geen bevlogen dromers. Geen hooggestemde idealisten. Integendeel. Ze zitten de hele dag te vergaderen. Ze zijn zuinig. Ze zijn een beetje saai. Ze volgen het liefst veilig de kudde. Ze zijn behoudzuchtig en overgeorganiseerd. Hun grootste passie is nieuwe regeltjes bedenken. En hun manieren laten ook te wensen over. Wie ‘American dream’ intoetst in Google, krijgt 2,5 miljoen hits. ‘Rêve français’ levert 16.000 treffers op. En ‘Nederlandse droom’… 1.500. Dùrven we in dit land eigenlijk wel te dromen? Ik droom van een Nederland dat dynamiek en internationale allure weet te combineren met de menselijke maat, zorgzaamheid en duurzaamheid. 2. De Verenigde Staten leerden ons: ‘wees niet bang. Het geeft niet als er eens iets mislukt. Die ervaring maakt je sterker. Geef niet op. Het kan wèl. Feit is dat de Verenigde Staten tot op de dag van vandaag symbool staan voor dynamiek en geloof in de toekomst. Het bouwen aan die toekomst vraagt in onze tijd meer creativiteit dan ooit. Optimisme is een belangrijke eigenschap van de Verenigde Staten. Het land dat steeds weer op zoek gaat naar ‘A New Frontier’. Dat steeds weer het onmogelijke waar wil maken. To go where no man or woman has gone before. Aan dat geloof in de toekomst is grote behoefte. Opnieuw zijn er New Frontiers te overwinnen. Ik denk aan de uitdaging onze economie en energievoorziening schoner te maken op een manier die ons verder brengt, niet terugwerpt. Het stoppen van klimaatverandering is óók een business opportunity. Sommigen zeggen dat dat een onbereikbare droom is. Wij in Europa geloven dat het kan. En we willen het samen met u (de VS) waarmaken. We hebben u nodig om een effectieve en efficiënte manier te vinden om de opwarming van de aarde te stoppen. De Europese Unie heeft zichzelf ambitieuze doelen gesteld. Maar succes is alleen mogelijk als we een coalitie kunnen sluiten met alle grote economieën in de wereld. Waaronder de allergrootste; die van u. 3. Het klimaatrapport van het IPCC, het panel van de Verenigde Naties voor klimaatverandering, was begin deze maand glashelder. En glashard. Er wordt een indringend beeld geschetst van de gevolgen van klimaatverandering. Burgers, bedrijven en overheden zullen structureel duurzame keuzes moeten maken. En dat zal soms pijn doen. In de portemonnee, in de planning of in de organisatie. Dit kabinet zal bij de keuzes die we op alle terreinen maken duurzaamheidsaspecten meewegen. Dat doen we door stil te staan bij ‘inconvenient questions’. Er is zoveel mogelijk. Een mooi voorbeeld vind ik zelf de letterlijke vergroening van Chicago. Daar worden dagelijks zogenoemde ‘green roofs’ geïnstalleerd. Platte daken van overheidsgebouwen worden beplant. En burgers en bedrijven worden gestimuleerd hetzelfde te doen. Duurzaam moet je doen. Ook als overheid moet je gewoon het goede voorbeeld geven. 4. Ik droom van een Nederland dat dynamiek en internationale allure weet te combineren met de menselijke maat, zorgzaamheid en duurzaamheid. Ik droom van een land waarin mensen zich zeker genoeg voelen om te veranderen, omdat ze ruggensteun en voldoende bagage krijgen en in geval van nood nooit met lege handen staan. Ik droom van een land waarin mensen zich onbevangen durven opstellen en nieuwsgierig zijn naar elkaar en naar wat er achter hun horizon ligt. Want wie nieuwsgierig is, heeft niet zo snel last van angst of vooroordelen. 5. Om dat te realiseren roep ik, als vriend van de VS, u op niet langer voor onrust te zorgen in diverse regio''s als Irak en Iran. Richt u zich eerst op het welzijn voor uw eigen burgers en maak gezondheidszorg en onderwijs bereikbaar voor iedereen. De tegenstellingen in uw land tussen ''haves'' en ''not-haves'' zijn a-sociaal groot. Me dunkt dat u daar de handen vol genoeg aan heeft. Ik roep u op uw beleggers en investeerders aan banden te leggen zodat zij niet langer hun eigen portomonnee als ultieme en enige doelstelling zien. Eis van ze dat ze onze bedrijven alleen overnemen als volledige werkgelegenheid en profit voor onze economie is gegarandeerd. Ik roep u op niet langer de afspraken over klimaatmaatregelen te ontregelen. Het is de hoogste tijd dat u nu eens onvoorwaardelijk de Kyoto-afspraken gaat naleven. U heeft de kennis en technologie in huis om hier en nu duurzame en schone oplossingen op de markt te brengen. Wacht u daar geen dag meer mee.
Dank u wel.
Fragment 1 komt uit The Dutch Dream Revisisted. Fragment 2 komt uit een speech ter gelegenheid van de Dutch-American Friendship Day.
De derde passage komt uit Duurzaam moet je doen en het vierde stukje is ook terug te vinden in The Dutch Dream Revisisted.
Fragment 5 is nergens terug te vinden. Het is waarschijnlijk ontstaan toen de redaktie bij al die mooie worden in slaap viel en de hollandse droom op geheel eigen wijze reviseerde.
