Sub rosa (Latijn voor geheimhouding) is het thema van de kinderboekenweek. Met activiteiten waar kinderen leren hoe leuk en spannend geheimen kunnen zijn. Ze leren ook dat er geheimen zijn die beter ontsluierd kunnen worden. Een lastige klus maar gelukkig is daar ook nog de helpende hand GVR, de Grote Vriendelijke Reus, Roald Dahl's tegenhanger van Big Brother.
Dit alles valt samen met de week van de democratie(wij zijn de baas), die juist gebaat is met zo weinig mogelijke geheimen. En dit schrijf ik dan op de dag dat webloggers wereldwijd een actie voeren voor een democratisch en vrij Birma, waar de overheid met behulp van de geheime dienst hun strakkke ideologie aan de bevolking oplegt.
Nou zit er wel een tricky kantje aan het thema van de kinderboekenweek. Je kweekt al gauw een publiek dat warm loopt voor Da Vinci Code-achtige boeken. Met als gevolg dat we voorlopig nog niet verlost zullen zijn van mensen die feiten en fictie niet kunnen onderscheiden en rotsvast blijven geloven in mystieke codes en geheimen, die ontrafeld moeten worden om de zin van het leven te doorgronden. Zo voed je kinderen op met het idee dat slechts enkelen weten waar het om gaat en die kennis verborgen houden in geheimtaal als graalcodes, religieuze codes of taal en tekens van lang vervlogen culturen. Een pyramide is geen hoop steen dat de grootheidswaanzin van een farao vertegenwoordigt, maar is een mysterie waarin het heelal wordt verklaard. Een moeilijk leesbaar boek als een bijbel is niet de fantasie van een paar bevlogen idealisten, maar een Da Vinci-code avant la lettre die je de richting van je leven duidt. Daar kom je dan achter als je erg goed in puzzelen bent.
Je leert kinderen ook dat geheimen zo hun nut kunnen hebben. Kwade geesten die macht over je willen uitoefenen maken gebruik van geheimen. Gelukkig leren de kids ook dat als je het geheim ontsluiert, het gedaan is met de kracht van die kwade geesten.
Tegelijkertijd leer je dat je het beste je dagboek in een of andere code kunt schrijven, zodat je ouders je diepste dromen niet leren kennen. Of je leert dat een held zijn in het echte leven veel moeilijker is dan in het virtuele leven van internet. Hoe het dan met je vergaat kun je lezen in het boek van Lydia Rood, dat deze week het geschenk van de kinderboekenweek is.
Minister Plasterk, die de Gouden Griffel mocht uitreiken, was deze keer zo verstandig om de kinderboekenschrijvers niet aan te manen tot een gedragscode die voorschrijft dat je beter over openheid kan schrijven dan over geheimen. De overheid, die zo haar eigen mysterieuze codes kent, moet zich niet bemoeien met de opvoeding, vinden velen.
Maar ja, het leven mag ingewikkeld zijn, is het wel zo verstandig kinderen te leren dat je het nog veel ingewikkelder kan maken met geheimen?