Hoe weet de jonge ondernemer of-ie het goed doet? Dat weet hij dus niet. Okee, de bedrijfsresultaten krijgt hij aangeleverd door de boekhouder. Een paar A-viertjes vol cijfers en hij weet of hij een goed jaar heeft gehad.
Maar hoe weet hij nou of hij de resultaten ook ethisch verantwoord heeft behaald?
Een onderzoekje van het Financieele Dagblad en instituut Nyenrode wijst uit dat vooral de jongste managers geen benul van ethiek hebben. Eigenlijk weten ze dat wel, maar ze zijn van mening dat je nu eenmaal “vuile handen” moet maken om succesvol te worden.
Zo'n 60 procent van de ondervraagden vindt dat het hoger onderwijs te weinig ethisch besef meegeeft aan de aanstaande ondernemers. Binnen het bedrijfsleven zelf wordt er ook weinig aandacht aan gegegeven. Hooguit stuurt men zijn personeel naar trainingen waar ethische gedragscodes tussen de oren wordt geplempt (zie ook dit blogje van 5 april jl.).
Opvallend dat Nyenrode ethisch gedrag onder de loep neemt. Vorig jaar kwam het roemruchte opleidingsinstuuut nog in opspraak omdat de angry young managers het niet zo nauw namen met kippen. Onderzoek naar geruchten dat de studenten met de kippen op stok gingen, werd bemoeilijkt omdat de doorgaans luidruchtige studenten ineens de kaken stijf op elkaar hielden.
De LID (Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming) kon het gerucht niet bevestigen en een rechter oordeelde dan de naam van Nyenrode publiekelijk gezuiverd diende te worden.
In ieder geval werd duidelijk dat sommige studenten op zijn minst een eigenaardige ethiek er op nahielden, wat betreft het verspreiden van geruchten.
In het huidige onderzoek klagen vooral de oudere managers over het normbesef van hun jongere collega's. Ethiek krijgt men blijkbaar niet met de paplepel ingegoten. Jong geleerd, oud gedaan begint al lang niet meer in het gezin. Dus bedenkt men nu dat het hoger onderwijs de jonge ondernemers met een ethisch goed gevulde rugzak de jungle van de vrije markt in moet sturen.
Dat is een stelling van een wel erg bedenkelijk ethisch allooi. Men steekt de hand niet in eigen boezem, nee, het onderwijs mag het opknappen en als dat niet tot verbetering leidt, wie krijgt dan de schuld?
Zelfs al zou een instituut als Nyenrode jonge ondernemers afleveren met een hoog ethisch moraal, de kans is groot dat die normen en waarden even hard kelderen als de beurskoersen kunnen stijgen.
Eenmaal op de werkvloer zien de jonge honden hoe hun seniors het niet zo nauw nemen met mensenrechten. Ook zijn ze niet te beroerd hun rotzooi overal te laten slingeren. Evenmin aarzelt men niet een goed draaiende fabriek te sluiten als de winst iets tegenvalt. En dat je vuile handen in goud kunnen veranderen zal de jongere ondernemers tot lichtend voorbeeld dienen.
Zolang het “zoals de ouden zongen, piepen de jongen” nog steeds de heersende moraal is, zullen ethische gedragscodes weinig zoden aan de dijk zetten.