Tag archieven: Openbaar Ministerie

De rechtbank als de Ekklèsia?

De rechtbank als de Ekklèsia? Het volk heeft gesproken: Als iemand een verkeersovertreding op agressieve wijze begaat, kan hij voortaan op een hogere strafeis rekenen, dan nu het geval is. Het OM (Openbaar Ministerie) heeft daartoe besloten na een volksraadpleging. Niet dat het volk op de stoel van de rechter is gaan zitten. Nee, het OM heeft het oor te luisteren gelegd bij het volk en de resultaten van deze hearing verwekt in haar nieuwe beleid.

Alsof de Griekse Ekklèsia terug is. Iedere vrije rijke en arme burger, gestudeerd of niet, had recht van spreken op deze volksvergadering en mocht zijn kijk op openbare kwesties kenbaar maken. En dat is dus nu bij het OM gebeurd. Zoals Harm Brouwer, hoogste baas bij het OM in een interview in Trouw zei: „Je hoeft niet gestudeerd te hebben, om mee te kunnen praten over strafrecht.”

Het OM wilde wel eens weten hoe het zit met het maatschappelijk draagvlak van de gangbare strafeisen. De tot de OM-ekklèsia toegelaten burgers, ruim 2500 mensen, mochten via enquêtes en discussiepanels hun mening geven. Uiteindelijk neemt het OM twee suggesties van het volk over. Hogere strafeisen bij agressief verkeersgedrag en ook als er bij bedreiging en mishandeling discriminatie in het spel is.

Heeft het OM het maatschappelijk draagvlak nu goed in beeld? Dat valt tegen. In De Pers zegt Harm Brouwer namelijk dat de raadpleging geen representatief beeld geeft, want “het is niet gelukt om een goede afspiegeling van de samenleving te krijgen“.
En dan toch het beleid veranderen? En doorgaan met het oor lenen aan een niet representatief deel van het volk? Dat moet beter kunnen.

Ten eerste natuurlijk die representativiteit in orde krijgen en wat meer mensen erbij betrekken dan slechts 2500 burgers. Ten tweede kun je de meningen ook peilen door echte cases te laten beoordelen, maar dan wel met kennis van het volledige dossier. Uiteraard met weglating van namen, plaatsen en huisnummers. Desnoods met door acteurs gespeelde verdachten. Dat is allemaal veel intensiever, bewerkelijker en kostbaarder. Maar wel minder theoretisch. Het gaat dan om waar gebeurde zaken, waarin lotgevallen van echte mensen, daders en slachtoffers, in figureren.

Wie vreest voor de ongenuanceerde mening van het volk, moet dit bericht van de Raad voor de Rechtsspraak uit 2006, maar eens nader bestuderen. Uit een onderzoek bleek dat mensen die kennis hadden van het strafdossier milder oordeelden, dan een controlegroep die dezelfde zaken moest beoordelen aan de hand van alleen krantenberichten.

Kortom, de burger erbij betrekken kan zinvol zijn. Maar geef ze dan wel de relevante informatie. Het OM heeft dan waarschijnlijk steekhoudender suggesties om het beleid aan te passen, dan alleen de mening van Harm Brouwer zelf.

Geef een reactie

Jong verkeerd, oud misdaan?

Jong verkeerd, oud misdaan? In november 2007 ging er een schok door het land. “Explosieve groei aantal criminele bejaarden“, kopte, onder andere, Elsevier. Aanleiding was een documentaire van Zembla, met de even afschrikwekkende titel “Bejaarden op het dievenpad“.

Harm Brouwer, opperhoofd van het OM (Openbaar Ministerie) wilde snel een onderzoek naar bejaarden die het rechte pad niet langer konden volgen. In de Zembla-uitzending wist een hoogleraar Forensische Psychiatrie te vertellen dat de toename aan geriatrische criminaliteit, te verklaren valt uit de degeneratie van de hersenen.

Het is 9 april 2009 en het onderzoek is klaar. Meteen opgepakt door de pers die nu constateert dat het goed mis is op hoge leeftijd. “Een forse toename van het aantal criminele ouderen“, zegt de een. “Criminaliteit onder 65-plussers neemt snel toe“, zegt een ander.
Het OM stuurde het bericht de wereld in onder de vette kop: “OM-studie: seniorencriminaliteit is een bescheiden probleem“.

Waarschijnlijk dementeren journalisten en persvoorlichters van het OM in rap tempo. Want hoe kan het anders dat journalisten die vette kop over het hoofd hebben gezien? Evenals het zinnetje: “Het aandeel van de 65-plussers in de totale criminaliteit blijft gering“.

Het kan ook zijn dat de journalisten ernstig in verwarring zijn gebracht door de eerste regel van het OM-bericht: “Het aantal oudere verdachten is de laatste jaren fors gestegen“.
Ja, wat is het nou? Zuchten we onder een terreur van bejaarde bendes of zijn slechts een paar oudjes het spoor bijster?

De explosieve groei waar Elsevier het in 2007 over had blijkt 0,5 procent te bedragen. In 1996 bedroeg het aandeel van bejaarden op de totale score aan verdachten slechts 1,8 procent. Dat is tot 2007 gegroeid naar 2,3 procent. In elf jaar dus gemiddeld 0,045 procent per jaar gestegen.
Wie dat een forse en snelle toename noemt, moet zich toch eens op ouderdomskwaaltjes laten onderzoeken.

Hoewel? In het OM-onderzoek staat dat veroudering wel tot achteruitgang van een aantal cognitieve functies leidt, maar dat het emotionele domein een opvallend positief effect laat zien. Of, zoals het OM schrijft: “Het oudere brein is beter in staat tot zelfbeheersing dan het jongere. Dat zou als effect kunnen hebben dat senioren minder snel over de schreef gaan“.

Maar goed, er gaan dus wel iets meer ouderen in de fout. Moord en doodslag? Inbraken en zakkenrollerij? Nee, “uit het onderzoek blijkt dat de senioren van tegenwoordig maken zich in de eerste plaats schuldig aan verkeersdelicten, op afstand gevolgd door gewelds- en vermogensdelicten“, zo meldt het OM.

Conclusies? Vrees niet voor je oude dag. Er zal van alles anders zijn, maar je wordt niet zomaar een bejaarde crimineel. Vrees wel de pers die blijkbaar zondebokken te weinig heeft om de kolommen te vullen. Met een beetje dank aan het OM, die ook wel eens de aandacht wil afleiden van de criminaliteit die we dagelijks in voorgeschoteld krijgen.

Geef een reactie