Ooit moet iemand het imago van de klagende Nederlander zat zijn geweest en vond de tevredenheidsmeting uit. Meten is weten en meestal is de uitkomst van zo’n onderzoek dan ook dat men weet wat men meet.

Meet je tevredenheid, dan krijg je tevredenheid. Eenmaal per jaar wordt op mijn werk de tevredenheid gemeten van onze bezoekers en van het personeel. Terwijl de werkplek bekend staat om de klaagcultuur, rollen er altijd voldoendes uit de bus.
Het geluk in het waterige Nederland is ook van een behoorlijk peil. Al staat men tot de enkels in het water, al heeft men het gevoel dat het water tot de lippen stijgt, Nederlanders zijn tevreden over het belang dat de overheid hecht aan de veiligheid tegen overstromingen.

En hoe komt dat? Nederlanders hebben geen weet van de overstromingsrisico’s. Het geluk is met de dommen?
In opdracht van Rijkswaterstaat onderzocht Alterra Wageningen UR naar de tevredenheid van de bevolking over de bescherming tegen het water (lees ook het onderzoek zelf –pdf!). De tevredenheid heeft wel eigenaardige trekjes. Het publiek is veel gelukkiger met de preventieve maatregelen die de overheid bekend maakt. Maar als er ruimtelijke maatregelen volgen, is men ineens minder blij. Dat weten we wel uit berichten over boeren die hun land kwijt raken, omdat het als waterreservoir moet dienen. En wie is nou blij met een verhoogde dijk in de achtertuin van de net gekochte landelijke woning?

De tevredenheid kan ook gebaseerd zijn op een onrealistisch bewustzijn van de risico’s, menen de onderzoekers. Burgers onderschatten de waterhoogte die ze in huis kunnen krijgen bij een overstroming. In een gebied waar de boel wel tot 2 meter kan onderlopen, denkt 68% wel dat het wat minder zal zijn en 26 procent meent geen druppel water binnen te krijgen. Mensen die wel eens een overstroming hebben meegemaakt zijn iets realistischer.

Het onderzoek komt op een mooi moment uit. Ten eerste: delen van Nederland hebben vorige week met aardig wat wateroverlast te maken gehad en op een enkele plek was de situatie zelfs kritiek en dreigde een rivier buiten de oevers te treden.
Ten tweede: tijdens kabinetsformaties moeten de onderhandelaars wel van informatie worden voorzien, die ze motiveert de bezuinigingen op de juiste terreinen toe te passen. Het rapport zend de boodschap uit, dat het publiek dus redelijk tevreden is over het overheidsbeleid tegen hoog water, dus ga daar nou niet bezuinigen, anders valt de steun van het volk weer weg.

De Deltawerken zijn dan vorige maand afgerond, de strijd tegen het water is nooit af. De dijk tussen Delfzijl en Lauwersoog is niet veilig genoeg en moet een opknapbeurt hebben. En de klimaatverandering noopt tot stevige voorbereiding voor de toekomst.
Het rapport mag dan ook gezien worden als de publictiare ondersteuning van Rijkswaterstaat. Laat een kabinet het niet in het hoofd halen daar een ambtenaar weg te bezuinigen.

Het water, het zo karakteristieke Nederlandse ongemak, leidt in ieder geval niet tot ontevreden burgers. Met welke ongemakken bent u tevreden?.