Elke burger wordt geacht de wet te kennen. Dat is niet te doen. Onder de wet vallen een hoeveelheid wetten en artikelen, die niet uit het blote hoofd op te sommen zijn. Toch zijn er onder burgers mensen die de wet zo goed kennen, dat ze zelfs de mazen in de wet weten op te sporen.
Elke burger denkt dat de politie de wet tot op de komma kent. Dat is voor een gemiddelde agent niet te doen, omdat onder de wet een hoeveelheid wetten en artikelen vallen, die zelfs door een specialist niet zomaar uit de mouw te schudden zijn. Toch zijn er onder wetshandhavers mensen die de wet zo goed kennen, dat ze de mazen in de wet opvullen door hun bevoegdheden op te rekken.
Dat mag niet, zegt een rechter in Maastricht en sprak twee inzittenden van een auto vrij, die bij een verkeerscontrole voor drugskoeriers werden aangezien. Ook al erkenden de twee dat ze drugs in Maastricht hadden gekocht, de rechter vond dat de koopwaar met de verkeerde opsporingsbevoegdheden tevoorschijn waren gekomen. Deze zaak wordt in het NRC besproken en van commentaar voorzien van twee deskundigen.
Het oordeel van de Maastrichtse rechter is in hoger beroep gecorrigeerd door het Hof van Justitie in Den Bosch. De koeriers kregen alsnog 6 maanden cel.
Ach, dat een boef bij een verkeerscontrole tegen de lamp loopt, daar zal niemand wakker van liggen. Maar deze boeven zijn niet zomaar gesnapt, stelt hoogleraar strafrecht, Ybo Buruma, in zijn reactie op het NRC-artikel. Het is al jaren de gewoonte dat rechters niet om elk vormfoutje een boef laten lopen. Dat de rechter in Maastricht dat wel deed, doet vermoeden dat er iets bijzonders aan de hand is.
Dat klopte. De politie gebruikte camera’s boven de weg niet alleen om na te gaan bij welke kentekens nog belastingen of openstaande boetes pasten. De automobilisten werden ook gescand op een lijst met bekende drugsboeven. Die werden in de verkeerscontrolefuik gelokt, waar bij niet alleen de geldigheid van het rijbewijs werd gecheckt, maar ook gevraagd werd of er even in de kofferbak gekeken mocht worden.
Dat is niet zomaar wat bij elkaar lappen van bevoegdheden, vindt hoogleraar Buruma, dat is een geheel nieuwe opsporingsmethode. De politie was immers geen concreet drugsdelict op het spoor. Zou dat het geval zijn, dan lijkt het logisch een lijst van veroordeelden door te spitten. Maar om die lijst bij een verkeerscontrole te gebruiken, gaat net iets te ver.
Dan nog, zou je de gehanteerde methode kunnen vergoelijken. Boeven zijn immers ook creatief? Mag de politie haar werk ook niet wat uitgekiender doen?
Tja, er moet dan wel nog één kleinigheidje worden uitgezocht. Waarom is de verdachte in hoger beroep veroordeeld, terwijl hij eigenlijk niet op die lijst van de politie had moeten staan? In de uitspraak van het hof staat immers dat “de verdachte blijkens een Uittreksel Justitiële Documentatie (…) niet eerder door een Nederlandse strafrechter is veroordeeld”.
Eens een verdachte (maar niet veroordeeld), altijd een verdachte?
Ben je verkouden? Dan is er een kans opgepakt te worden voor een inbraak of moord. Moet je maar uit de buurt blijven van criminelen. Je herkent ze immers zo? Gestreept pakkie en een balkje voor de ogen. Want sta je naast zo’n boef, net als je een flinke niesbui krijgt, zit dat boevenpak onder jouw DNA.