Tag archieven: rijk

Aller ogen zijn gericht op Kwatta

Aller ogen zijn gericht op Kwatta

Het wordt een spannende dag vandaag. Aller ogen zijn gericht op Kwatta. Een aantal mensen tuurt de hemel af, vol verwachting van de komst van buitenaardsen die ons wel even zullen channelen. Daarna zal het beter gaan met ons.
Andere turen hoopvol naar de beursberichten. Vooral benieuwd wat de aandelen Fortis zullen doen. Men verwacht dat het beter zal gaan.

Kwatta, een koloniaal chocolaatje, bestaat al lang niet meer. Door financieel wanbeleid ten onder gegaan en uiteindelijk aan de Belgen verkocht.
UFO's met reddende engelen zijn echter de wereld niet uit te krijgen, evenals de handel in gebakken lucht. Die handel leeft weer op nu afgelopen weekend regeringen ferm bereid bleken de kredietmalaise met veel geld aan te willen pakken.

Kunt u er nog chocola van maken? Er is blijkbaar geld en dan heb je nog geld. Geld waar de dagelijkse boodschappen van burgers, overheden en banken mee betaald moet worden. En geld waar je geld mee kan maken. Spaargeld, aandelen en de inleg in lotto's, bingo's en gokmachines.
Met spaargeld en aandelen kopen wordt geld, tijdelijk, ontrokken aan het dagelijks verkeer. Zou niet erg moeten zijn, want dat geld komt dik terug. Dachten veel mensen. Kwestie van vertrouwen.

In 2003 verloren velen het vertrouwen in goede doelen organisaties. Die bleken miljoenen verloren te hebben op de beurs. Het leidde er toe dat het aantal donaties en schenkingen sterk terug liep. De goedgeefse burger reageerde onmiddellijk en sprak daarmee zijn afkeuring uit over gespeculeer met zijn gulle gift.

De overheid, rijk, provincie of gemeente, zijn geen particuliere goede doelen. De donaties (belastingen) zijn verplicht. Om de vier jaar mag de burger duidelijk maken of hij vindt dat de donaties goed besteed zijn. Acuut terugtrekken van de donaties kan niet.
Heeft de burger nog andere middelen om zijn stem te verheffen als er plotselinge veranderingen zijn? Op dit moment niet. En daarom zijn ook in de kredietkwestie aller ogen gericht op Kwatta. Laat Wouter Bos er maar chocola van maken. Dat doet-ie heel aardig, volgens sommige recensies.

De lessen die er nu worden geleerd zijn divers. Tijd voor een ander soort economie, roept een deel der natie. Het waait wel weer over, menen optimisten. Sterkere controle en regulering, zeggen zij die in maakbaarheid geloven.

Nu het Rijk met grote sommen geld de financiële sector overeind wil houden, nu blijkt dat lokale overheden met hele bakken geld hebben gespeculeerd, is het wat vreemd dat menig burger gelaten de schouders ophaalt in plaats van een actieve rol op te eisen als aandeelhouder in die overheid.

Zou een gemeente niet eerst een referendum moeten houden, alvorens 12 miljoen op een of ander bank weg te zetten?
Zou het Rijk niet eerst het volk moeten raadplegen, alvorens vast te stellen met welke plannen en met hoeveel geld er reddingsoperaties van start mogen?

Of zou een deel van de verplichte donaties anders besteed moeten worden, zodat het niet eens de kans krijgt naar dubieuze banken te verdwijnen? Ter herinnering: de burger zou elk jaar op het belastingformulier de mogelijkheid moeten hebben om doelen aan te wijzen voor een x-percentage van zijn donatie. En gemeenten zouden het “burgerbudget” actief kunnen hanteren. Elk jaar mogen burgers doelen aanwijzen voor een deel der gemeentelijke inkomsten.

(Zie ook verwante artikelen op dit blog. Eigen vermogen gemeenten verdampt, Ontwaakt aandeelhouders der aarde, Staatsdeelneming en sponsoring, Malaise in de polder)

Eigen vermogen gemeenten verdampt

Eigen vermogen gemeenten verdampt Inmiddels is bekend dat niet alleen particulieren, maar ook lagere overheden geld hebben staan bij de omgevallen IJslandse Icesave-bank. Zeker twaalf gemeenten hebben voor 58 miljoen euro bij buitenlandse banken staan.

(Zie ook de updates onderaan het artikel en vul de poll in – laatste update: 15 okt. 18.30 u.)

In Asten had men 1 miljoen weg gezet bij Icesave, in Zundert en Goes is het aantal euro's nog onbekend, maar het gaat om miljoenen.In Zeeland is het helemaal mis. Niet alleen de gemeente Goes moet zien wat ze nog terugkrijgt uit IJsland, ook de provincie is niet zeker wat ze van de 5 miljoen die ze bij de failliete Lehman Brothers Bank terug zal zien.

De Staat is niet van plan garant te gaan staan voor de lagere overheden. De VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) is zwaar teleurgesteld in de houding van het Rijk. De gemeenten hadden immers vertrouwd op de informatie van DNB (De Nederlandsche Bank) dat het allemaal wel okee was in IJsland en Amerika?

Het Rijk weigert niet voor niets garanties te bieden. Het eigen vermogen van gemeenten en provincies is aanzienlijk. Ze hebben een aardig appeltje voor de dorst. Het kabinet maakte begin 2007 bekend de stille reserves van de provincies te willen afromen.

De oplossing?
Gemeenten hebben, volgens het CBS,
zo'n 2,3 miljard euro aan eigen vermogen.
De provincies hebben een wat
grotere spaarpot: 3,8 miljard euro.
Die vermogens zijn inder andere mogelijk gemaakt door het superdividend dat de Bank Nederlandse Gemeenten heeft uitgekeerd (231 miljoen euro)aan de gemeenten en afkoopsommen van het Rijk aan de provincies, voor het onderhoud van wegen

Het lijkt mij dat de gemeenten en provincies dus hun eigen boontjes wel kunnen doppen. Het wordt wel scherp in de gaten houden of uw gemeentelijke en provinciale belastingen zullen stijgen.
Raak niet in paniek als uw lokale overheid aankondigt uw spaargeld hard nodig te hebben, omdat het Rijk niet bijspringt in de lokale kredietcrisissen.
U kunt in dit geval uw medewerking gerust weigeren.

Update 13 okt; 15:40 u.
In
Goes en Zundert gaat het om respectievelijke 12 en 2,5 miljoen euro. In Dordrecht staat zeker 11,4 miljoen aan onzekere aandelen uit.
Een nog onbekend aantal gemeenten zouden bij elkaar voor
minstens 100 miljoen in onzekerheid leven.
Al zou dat tot 1 miljard oplopen, dan nog houden de gemeenten een reserve van 1,3 miljard euro over.
De
VNG wil dat minister Bos garant staat. Hopelijk houdt Bos in dit geval de beurs gesloten.

Update 13 okt. 20.15 u.
Amstelveen: 15 milj.; Pijnacker/Nootdorp: 12 miljoen.
Een inventarisatie van het ANP zou duidelijk maken dat het allemaal meevalt. De grote steden zeggen niks op buitenlandse banken te hebben staan.
Meldt u het hier als uw gemeente uit de kast komt?

Update 13 okt. 21.50 u.
Jawel, mijn gemeente is er bij! Den Haag: 10 miljoen. Het ANP had het dus mis. Minstens 1 grote stad moet zien hoe dat geld terugkomt.
Verder: Naarden 1 milj., Alphen a/d Rijn 3 milj., Veere (och, dat arme Zeeland) ook 3 milj.
Tussenstand: 10 gemeenten, bij elkaar goed voor 70,9 miljoen. Wie volgen? Want we zijn nog lang niet aan de geschatte 100 miljoen.
De PvdA heeft, bij monde
van Pierre Heijen, in de 2e Kamer voorgesteld de kleine gemeenten onder financieel toezicht te stellen. Aha! op de kleintjes letten, hè? En Den Haag dan?

Update 14 okt., 12.00 u.
Gemeente Opmeer 7 miljoen. Scherpenzeel: 2,5 milj.
Voorlopige stand: 12 gemeenten, te samen 80,4 miljoen onzekerheid.
Gemeente
Diemen vindt het noodzakelijk persbericht te verspreiden, dat men geen geld in IJsland heeft.
In Nova verklaarde de wethouder financiën in Zundert, dat ze daar nog altijd het Van Goghmuseum hebben. Geld is ook niet alles?

Update 14 okt., 16.40 u.
Gemeente Texel: 8 miljoen. Daarmee is de verwachte 85 miljoen overschreden en is men op weg naar de 100 miljoen.
De tweede provincie is ook “binnen”: Groningen heeft 30 miljoen in IJsland uitstaan..
Overigens is het eigen vermogen der provincies sinds 2006 toegenomen met
465 miljoen euro.

Update 14 okt., 23.00 u.
Gemeente Woudenberg: 1 miljoen. Provincie Noord-Holland: 110 miljoen (zegt Bos)
Tussenstand: 14 gemeenten, goed voor 89,4 miljoen.
Drie provincies, totaal 135 miljoen onzeker.
Eén waterschap (Roer en Overmaas): 5 miljoen in IJsland.
Dat geld zijn “we” kwijt. Nu naar je eigen lokale overheid stappen en gaan vertellen wat er met de rest van het eigen vermogen moet gebeuren, voor dat ook verdampt?
(Lees ook het
artikel van 14 oktober)

Uit de poll blijkt, tot nu toe, dat een grote meerderheid vind dat de lokale overheden in deze kwestie hun eigen boontjes moeten doppen. Geen beroep op het Rijk of de eigen burger doen.

Update 15 okt., 11.30 u.
Provincie Noord-Holland blijkt 2 miljoen minder onzker spaargeld uitgezet te hebben dan Bos eerst aankondigder.
Diverse media berichten dat er ruim 250 miljoen door lokale overheden op tijfelachtiuge bankrekeningen is geparkeerd.
Echter: tot nu toe weet men niet meer dan een krappe 230 miljoen op te sommen. Nog een aardig bedrag.
De roep om maatregelen wordt steeds luider. Wouter Bos volgt het idee dat zijn partij in de 2e Kamer lanceerde, om lagere overheden scherper te contoleren op hun spaar- en beleggingszin.
Ook wordt er gekibbeld over de “schuldvraag”. Het VNG komt op voor haar leden. De staatsbank DNB had immers een A-rating gegeven voor de IJslandse bank?
Over die schuldvraag kom ik, in een nieuwe artikel, later nog terug.

Update 15 okt., 18.00 u.
De provincie Noord-Holland
maakte bekend samen met de gedupeerde provincies en gemeenten aan een oplossing te gaan werken.
Morgen zouden er meer gegevens bekend gemaakt worden over het aantal overheden en de omvang van het onzekere vermogen. Prangende vraag: eerst vielen gemeenten door de mand, toen wat provincies. Zou het Rijk ook nog wat geld hebben weggezet op één van de IJslandse banken?
Morgen de laatste
update hier.
Lees ook de
epiloog.

Fonds voor het politiek theater

VerkeersregelaarEr zijn 443 regisseurs in Nederland. Allemaal aan het werk om prachtige toneelstukken. films en soms wat cabaret tot goed lopende voorstellingen te maken. Het geld voor de produkties wordt geleverd door het Fonds voor PolitiekTheater, gevestigd in Den Haag.

De gemeente als regisseur. Laatste mededeling van het Fonds: de gemeenten krijgen de regie over onze veiligheid.
Het aantal regisseurs is de laatste jaren sterk afgenomen. In veertig jaar tijd zijn er door fusies
500 minder lokale besturen. De komende jaren zal het aantal nog verder zakken tot zo'n 400 gemeenten.
Het idee hier achter is:
decentralisatie. Het rijk wil de gemeenten meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheden geven, maar vele kleintjes hebben niet genoeg slagkracht om hun maatschappelijke taken efficiënt uit te voeren. Daarom zijn vele dorpjes tot één grotere gemeente omgevormd.

Decentralisatie heet nu “de regie voeren”. De regisseur is dus wel wat groter en dikker geworden, maar het aantal produkties waar hij de verantwoordelijkheid voor heeft gekeregen is behoorlijk toegenomen. De WMO, de GGZ, jeugdbeleid, onderwijsachterstanden, werk en inkomen, ja zelfs de taxibranche wordt door burgemeester, wethouders en gemeenteraden geregisseerd.

Leidt dat tot fantastische meesterwerken?
Het is nog te vroeg om daar een weloverwogen oordeel over te vormen. In ieder geval weten de lokale regisseurs wel dat ze het niet hun hoofd moeten halen roem te vergaren met mega-producties.
Het centrale Fonds heeft de stukken geschreven en het budget bepaald. Het Fonds aarzelt ook niet om de gemeenten te souffleren. Daarmee is de creatieve vrijheid al aardig afgebakend. Het Fonds regeert, de gemeenten hebben slechts een rol als regisseur.
Dit magnum opus staat beter bekend als “Divida et impera”.

En het maakt niet uit om welk theaterstuk het gaat, bij elke produktie geldt: met minder mensen meer werk verrichten. Dat heet een “uitdaging” te zijn voor de regisseur.
Af en toe komt het Fonds met extra geld voor speciale projecten. De regisseurs doen dan hun stinkende best dat geld binnen te halen. De plaatselijke acteurs ruiken ook hun kansen en verzinnen tal van nieuwe typetjes en rollen.

Zo zie je dus gerenommeerde acteurs verdwijnen en plaats maken voor aanstormend talent. Waar gevestigde thuiszorgspelers inkrimpen of verdwijnen, zie je een aanwas van nieuwe burootjes die hun rolletje opeisen.
Sommige oudere acteurs gooien de kont tegen de krib, maar dan treedt het centrale Fonds ongenadig op. Woningcorporaties die niet mee willen werken aan hetgeen is voorgeschreven, kunnen rekenen op vermindering van hun inkomen.

Vandaag mag het centrale Fonds voor het Politieke Theater verantwoording afleggen. Bij het publiek staat deze dag bekend als 'gehaktdag“.
Daarna is het woord aan de resencenten. Ik ben benieuwd of zij al succesvolle lokale theaterstukken hebben gezien.
Veel eerder valt te verwachten dat ook die resencenten hun rol slechts beperkt spelen. Ze zijn evenzeer onderdeel van dat politieke theater en uit lijfsbehoud zullen ze het Fonds niet tot spaanders hakken. En gaan over tot de orde van de dag.

De democratie in commissie bijeen

CommissieEen meerderheid van de 2e Kamer is zich kapot geschrokken van de uitgaven die het rijk kwijt is om externe adviezen en diensten in te huren. Het Algemeen Dagblad wist een berekening van het Regiobureau Inkoop Rijksoverheid te bemachtigen en meldde dat er in 2006 ruim 2,6 miljard euro werd besteed aan externe adviseurs en personeel.
Het rijk gaf in dat jaar
141 miljard in totaal uit. Daarvan is dus 1,8 procent uitbesteed. Is dat veel?

Geen idee hoe uw huishoudbegroting er uit ziet, maar als je in één jaar de loodgieter nodig had, een adviesje bij je dokter ging halen en een notaris raadpleegt over een testament of scheiding, denk ik dat je zo 1,8 procent van je budget kwijt bent. Zeker als je de telefoonkosten erbij rekent die je aan helpsdeks en informatienummers hebt uitgegeven.
Zo abnormaal zijn kosten aan externe diensten en adviezen dus niet.

Het AD meldt dat er aan ict-diensten en advies 800 miljoen euro werd uitgegeven. Ofwel zo'n 0,6 procent van de totale uitgaven. Zou het rijk daarmee duurder uit zijn dan andere sectoren?
De ict bij mijn werkgever is grotendeels uitbesteed aan een externe organisatie. Ik kan me niet voorstellen dat die goedkopere rekeningen stuurt dan men aan het rijk zou doen.
Verder ging 0,5 procent op aan uitzendkrachten. Ik vermoed dat menig andere organisatie ook dicht in de buurt van dit percentage komt.
Dan ging er nog 0,3 procent naar beleidsondersteunend onderzoek en advies. Op zich geen alarmerend gegeven, want ook hiermee verdienen adviesbureau's en consulants een aardige boterham bij andere organisaties.

Bij het rijk is dat wel een tikkeltje vreemd. De overheid laat zich door 6 hogere colleges bijstaan (waaronder de Raad van State) en zeker 52 adviesorganen- en commissies. Het ministerie van Volksgezondheid. Welzijn en Sport scoort hoog met 18 adviesorganen, waarvan 4 extern.
Daarbij komen dan nog
12 kleinere commissies. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen telt 8 adviesorganen en maar liefst 52 commissies.

Sinds 2005 moet de overheid openbaar maken welke commissies het rijk met raad en ondersteuning terzijde staan en wat de commissieleden verdienen met dit eervolle werk.
Een paar steekproeven leert dat de websites van diverse ministeries die geheimen niet zomaar prijsgeven. Bij vier ministeries kun je redelijk snel en makkelijk een overzicht van commissies vinden. Bij een aantal anderen vind je helemaal niks.
Bij mijn wat oppervlakkige onderzoekje ( 7 ministeries niet bekeken wegens moeilijk vindbare gegevens) stuitte ik op 57 adviesorganen en 123 commissies. Je zou dus kunnen stellen dat de overheid helemaal geen externe adviseurs nodig heeft. Hooguit af en toe wat uitzendkrachten als de vaste notulisten van al die commissies ziek zijn.

Nu wil minister Ter Horst flink snoeien in rijk's adviesstelsel. En wat doet het parlement dan? Die gaat op de rem staan. De 1e Kamer wil eerst een nadere analyse. En bepaalde adviesorganen moeten buiten schot blijven. PvdA en CDA vinden dat de SER gevrijwaard moet blijven van een bezuiniging van 20 procent.
Het eigen adviescircus inkrimpen lijkt mooi. Echter, de heersende bezuinigingscultuur in Nederland (ook bij het bedrijfsleven) is dat wat intern wordt weggesneden, extern wordt ingekocht.
Als het rijk die cultuur handhaaft dan is die afschrikwekkende 2,6 miljard waar de 2e kamer zich nu druk over maakt nog belachelijk weinig.

De regering mag nog blij zijn dat duizenden burgers ongevraagd en gratis hun adviezen spuien. Stel je voor wat het gaat kosten als al die webloggers en ingezonden brievenschrijvers ook de rekening presenteren voor hun weldoordachte hersenspinsels.
Mag ik de overheid (gratis!) adviseren eerst eens wat efficiënter te werk te gaan? Want hoe is het toch mogelijk dat de 2e kamer in 2008 een hartverzakking krijgt van gegevens uit 2006?

Is er een consultant in de zaal die daar iets zinnigs over kan zeggen?