Mensen houden zich niet altijd en overal aan de spelregels. Je kan dan de discussie aangaan over die regels. Deugen ze wel? Moeten er meer, minder of andere regels komen?
Op diverse gebieden staan de spelregels zelf steeds minder ter discussie, maar groeit de trend het over de naleving van de regels te hebben. Meer specifiek: door het toezicht daar op te verbeteren. De kreet “meer blauw op straat”, wordt nu ook vertaald naar sterker toezicht op de financiële wereld, strakker toezicht op jeugd, ouders en opvoeding, meer bevoegdheden voor Raden van Toezicht in de zorg, enzovoorts, enzovoorts.
Nu is ook het voetbal aan de beurt. De UEFA gaat experimenteren met vijf toezichthouders bij Europa League-wedstrijden. De scheidsrechter en de grensrechters krijgen assistentie van twee officials die toezicht houden op het penalty-gebied.
Dat werd tijd, zeg. Bij sporten als handbal, basketbal en ijshockey is het gewoonte dat een van de twee scheidsrechters het doelgebied in de gaten houdt vanaf de achterlijn. Bij voetbal blijven de scheids en grensrechter op een afstand. Logisch dat er dan wel eens een vergissing wordt gemaakt bij het toekennen van een penalty of het afkeuren van een doelpunt.
Het volk kan soms razend worden over een verkeerde beslissing. In dat geval is er nog het toezicht van de ME die het publiek desnoods het stadion uit ramt, als de opstand uit de hand loopt.
Voetbal is economie. Als verandering der spelregels niet leidt tot het uitbannen van excessen, dan is meer toezicht misschien de oplossing. Want voetbal afschaffen, is geen optie. Money makes the world go round en die bal moeten we dus draaiende houden.
Het grappige is dat de UEFA met dit experiment wil onderzoeken of extra menselijk toezicht een alternatief kan zijn voor het gebruik van video-apparatuur. Waar in de openbare ruimte het aantal camera's toeneemt, overweegt de UEFA dus de camera buiten spel te zetten?
Natuurlijk, beelden zijn ook interpretabel. Een beroemdheid die in een parkeergarage staat te zoenen, kan altijd zeggen dat het geen kus was, maar dat het om mondhygiënische regels nodig was de ander te flossen na een zakendiner. Iemand die bij een pinautomaat staat met een panty over het hoofd, kan stellen dat de wasdroger thuis kapot was en dat moeders heeft gevraagd de was even buiten te drogen.
Bovendien kan ook apparatuur falen. Als apparatuur langs de snelweg niet goed werkt, kan de controlerende instantie met duur overwerk worden opgezadeld om zo'n 9300 boetes ongedaan te maken.
Meer toezicht. Wie weet helpt het een uitslag van een voetbalwedstrijd te bewerkstelligen waar iedereen het mee eens kan zijn. Wie weet houdt het ondoorzichtelijke gerommel in het strafschopgebied daar mee op. Hulde aan Het Toezicht, als het leidt tot vermakelijke, sportieve, blessurevrije wedstrijden die toch spannend genoeg blijven omdat de scheidsrechter het spel niet elke keer dood moet leggen.
Zijn we zo van god los dat de behoefte aan Het Toezicht toeneemt? Wat te doen als de Grote Oppas even een black-out heeft? Wie houdt de toezichthouder in de gaten?
De regels handhaven door er meer toezicht op te zetten leidt hooguit tot meer penalty's. De discussie zal niet moeten gaan over waar en hoeveel toezicht er moet komen, maar waarom de behoefte aan toezicht toeneemt. Als voetbal tot waanzin leidt, kun je de regels aanscherpen, het toezicht uitbreiden of het hele spel afschaffen. De waanzin zal zich dan naar een ander gebied verplaatsen.
Wat werkt dan wel? Tsja, ik heb de wijsheid ook niet in pacht (“hear, hear!”), maar de eeuwenlange vraag waarom de een iets doet, wat ten koste gaat van een ander, moet je niet smoren in meer regels die meer toezicht nodig hebben.