Tag archieven: wmo

Uitgewrongen en er tussenuit.

Uitgewrongen en er tussenuit Even er tussenuit, want de vermoeidheid slaat flink toe. Heeft minder met de wat somber gekleurde dagen te maken, die bij mij altijd wel iets op het gemoed werken. Het heeft meer met de drukte van de laatste tijd te maken.

Op het werk opvang voor dak-en thuislozen, is het al wat langer een gekkenhuis. Letterlijk soms, gezien de gestaag groeiende aanloop van zogenaamd uitbehandelde, ex-psychiatrische patiënten. Maar ook omdat we in deze barre tijden in zijn geheel erg goed scoren wat bezoekers betreft. Begin dit jaar lag het gemiddelde aantal unieke bezoekers hier tussen de 90 en 100 per dag. Een dag begint hier om 8 uur ’s morgens en eindigt om 10 uur ’s avonds, als we de laatste bezoekers weer de straat opgooien.

Die dag is in twee diensten verdeeld. Een dag- en een avonddienst. De dagdiensten telden een gemiddeld bezoek dat tussen de 60 en hooguit 80 bezoekers lag. De avonddienst telde tussen de 40 en maximaal 60 bezoekers. Een deel ervan hadden we ’s morgens al geteld, vandaar dat het totale daggemiddelde rond de 90 tot 100 bleef hangen.

Maar al voor de zomer begin dat op te lopen. Gemiddeld twee nieuwe inschrijvingen per week en de dagdiensten tellen inmiddels consequent meer dan 100 bezoekers. Met pieken tot 140 aan toe. Het totale gemiddelde over de hele dag (tot 10 uur ’s avonds dus) ligt nu tussen de 120 en 130 unieke bezoekers per dag.

Een deel daarvan danken we aan de wijziging in de AWBZ, begin dit jaar. Daardoor zijn wat mensen eruit gebonjourd en weer in de Wmo (Wet maatschappelijke opvang) terecht gekomen. Dat zijn wij dus.
Verder zien we veel terugkomers. Mensen die we een half jaar of langer niet zagen. Ze zaten in een of ander programma, of in detentie of ze waren zelfs aan huisvesting en werk geholpen. De een na de ander komt terug. Wat gaat daar nou mis?

Het is mooi dat je in de kranten kan lezen dat er bijna geen daklozen meer op staat zijn. U begrijpt waar ze nu zitten: in de overvolle opvang. In ieder geval voel ik me inmiddels een uitgewrongen dweil en heb behoefte aan wat rust. De komende week ga ik die dus nemen. Even een weekje vakantie.
De laptop gaat mee, want dat bloggen kan ik misschien niet laten Heb me voorgenomen dat ook te laten rusten, helemaal zeker ben ik daar niet van. Het bloggen is veel te leuk. Maar mocht u de komende dagen hier niets zien verschijnen, dan weet u waar het aan ligt.

Maandag 1 december wil ik hier in ieder geval weer fris en monter terug zijn.

Geef een reactie

Armen rijk aan medische hulpmiddelen

Armen rijk aan medische hulpmiddelen Wie denkt dat de rijken alles bezitten, of van alles het meeste hebben, zit er goed naast. Het CBS is er achter gekomen dat mensen met een laag inkomen drie keer zo vaak een medisch hulpmiddel bezitten, als mensen uit de hoogste inkomensklasse. Een opvallende noot in een artikel van het CBS, waarin geruststellend wordt gemeld, dat in 2008 het bezit van medische hulpmiddelen niet is toegenomen, ondanks de vergrijzing.

Een mens kan niet meer zonder hulpmiddelen. De hoeveelheid apparatuur, gereedschappen en handige hulpjes in huis is gigantisch. Menigeen zal zich geamputeerd voelen als magnetrons, mixers en mobieltjes plots de geest geven. Is even lastig, maar wie gezond van lijf en leden is, zal zich wel redden. Dat wordt moeilijker als je door ziekte, handicap of ouderdomskwaaltjes minder redzaam bent.

Over hulpmiddelen is regelmatig wat te doen. In 2007 adviseerde het CVZ (College Zorgverzekeringen) de rollator uit het basispakket te schrappen. Na de nodige kritiek uit de samenleving, volgde minister Klink dat advies niet op. En dus komt de rollator nog voor in de CVZ-lijst van loophulpmiddelen die door de zorgverzekering vergoed mogen worden.

Wie hulpmiddelen denkt nodig te hebben, die niet in die lijst voorkomen, kan een beroep doen op de Wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Vorig jaar meenden sommige belangenclubs dat de elektrische fiets in de zorgverzekering opgenomen moest worden. Dat ging niet door en dus kwam men op het idee de fiets dan maar bij de Wmo onder te brengen.

Dat lijkt een uitkomst voor ouderen die nog wel wat kunnen, maar de slechte benen van een Tourrenner hebben. Of voor mensen die door longaandoeningen snel buiten adem raken. Helaas, een elektrische fiets heet en algemeen gebruikelijke voorziening te zijn en wordt daarom niet door de Wmo vergoed.

Op de juridische website judex.nl staan meer van dat soort voorbeelden. Iemand die door een spierziekte geen normale warmwaterkraan kan bedienen en een mengkraan wil aanschaffen, hoeft niet te rekenen op een vergoeding uit de zorgverzekering. Ook niet uit de Wmo, omdat een mengkraan zo'n algemeen gebruikelijke voorziening is.

Zo nu het gebruik van medische hulpmiddelen niet verder zijn toegenomen, omdat we gezonder ouder worden en dus minder hulpmiddelen nodig hebben?

Of zijn de beperkende voorwaarden zodanig dat daarmee een eventuele groei wordt afgeremd? Of gaat er van die beperkende voorwaarden en regelmatig terugkerende commotie over wat wel en niet door verzekeringen en Wmo vergoed gaat worden, een afschrikkende werking uit?

Het is in ieder geval een wonder dat het CBS nog heeft ontdekt dat de armen zo riant in de medische hulpmiddelen zitten.

Geef een reactie

Geld opdweilen

Geld opdweilen De zorg: het is dweilen met de kraan open. Maar wie goed dweilt, houdt wel eens wat over. Het SCP (Sociaal en Cultureel Planbureau) heeft berekend wat de Wmo-kosten voor huishoudelijke hulp waren in 2008. Die kosten zouden namelijk het uitgangspunt vormen voor de berekening van het Wmo-budget voor 2010.

Wat blijkt? De gemeenten hebben ruim 80 procent uitgegeven, waardoor een overschot is ontstaan van ruim 257 miljoen euro. Dat zou dus een reden kunnen zijn het Wmo-budget voor 2010 te verlagen. Het SCP stelt echter in een voorlopig advies (pdf!), dat geld toe te voegen aan het budget van 2010.

Waarom adviseert het SCP het opgedweilde geld niet met het badwater weg te gooien?
Dat zit 'm vooral in de ontwikkelingen rond de bekostiging van de thuishulp. Daar is de afgelopen jaren veel om te doen geweest. De duurdere HH2-hulp (huis schoonhouden plus diverse extra's) is in veel gevallen terug gebracht tot de eenvoudiger HH1-hulp (puur huishoudelijk werk). Dat ging onder het motto: we houden het bij zorg, welzijn gaat er uit.
Verder werd er beknibbeld op thuishulpen met verpleeg-kwalificaties. In de praktijk leidde dat er toe, dat alfahulpen ook wel eens een verbandje gingen verschonen.

Ook werd de marktwerking in gang gezet. Gemeenten gingen op zoek naar de goedkoopste aanbieders van thuiszorg. Eén van de gevolgen was dat beter gekwalificeerde hulpen zich genoodzaakt zagen werk aan te nemen dat voorheen door alfahulpen werd gedaan. Uiteraard tegen het lagere salaris. Er dreigde een massale uitloop van personeel, die op zoek ging naar ander, beter betaald werk. Onder druk uit de Tweede Kamer heeft het kabinet extra geld toegezegd, om die ontwikkeling tegen te houden.

Al met al heeft dat van 2005 tot 2008 wel geleid tot een prijsdaling van de hulp in natura met gemiddeld 7% per jaar. Het SCP constateert wel behoorlijke verschillen per gemeente: “Gemeenten met relatief lage tarieven en gemeenten met relatief veel HH1-hulp houden het meeste over van het hen toegemeten budget voor huishoudelijke hulp“.

Die ontwikkelingen resulteerde dus in een overschot, maar zijn ook de reden het geld in de knip te houden voor 2010. Het SCP voert hiervoor twee argumenten aan.
1. De prijsvorming op de markt voor huishoudelijke hulp heeft geleid heeft tot niet kostendekkende tarieven. Zorgaanbieders kunnen de prijzen nog wel enigszins in de hand houden door overheadkosten te beperken. Bijvoorbeeld door het terugdringen van ziekteverzuim en te besparen op scholing.
Dat laatste is wat vreemd, want thuiszorgaanbieders dienen aan hogere kwaliteitsnormen te voldoen, wil men een serieuze kans hebben bij een gemeentelijke aanbesteding. Reden voor het kabinet om in 2008 toch maar wel subsidie vrij te maken voor om-, her- en bijscholing van thuishulpen.

2. Met ingang van 1 januari 2010 is het de bedoeling dat de alfahulp alleen via een financiële vergoeding wordt geregeld. De hulpontvanger en de hulpverlener moeten een arbeidsovereenkomst sluiten in het kader van de regeling dienstverlening aan huis.
In een eerder SCP-advies voor het 2009-budget werd voorgerekend dat elke 25%-alfahulp die in 2010 vervangen wordt door zorg in natura, een extra kostenpost van circa 80 miljoen euro zal genereren. Dit komt omdat de kostprijs van een verzorg(st)er in dienst bij een zorgaanbieder aanzienlijk hoger is dan de kostprijs van een alfahulp die direct in dienst is bij een cliënt.

Het SCP stelt dat “de verwachte onhoudbaarheid van de huidige lage tarieven voor huishoudelijke hulp en de gevolgen van de introductie van de financiële vergoeding ter vervanging van de alfahulp als in natura voorziening“, in 2010 toch op zo'n 210 miljoen euro meer moet worden gerekend. Dat kan dus met het overschot van 2008 betaald worden.

Zal het kabinet dat advies zal opvolgen?

Geef een reactie

Zorgwekkende keuzes

Zorgwekkende keuzes Zou de keuze van de Amerikaanse kiezer nog beïnvloed kunnen worden door het overlijden van Obama's oma? Zonder zijn grootmoeder staat-ie er tenslotte een stuk eenzamer voor en wie weet zal dat tot emphatische stemmen leiden.

Die oma was al een poosje ziek, maar uit geen enkel bericht kunnen we concluderen dat Obama's oma in erbarmelijke omstandigheden aan haar einde gekomen. Dat had wel gekund, als je de bedroevende staat van Amerika's gezondheidszorg in aanmerking neemt. Wel een wat misselijke streek om je stemmenwinst over de rug van je oma binnen te halen. Zo slecht stond Obama er nou ook weer niet voor. Maar ja, campagne voeren is ook een kwestie van keuzes maken.

De Nederlandse kiezers hebben in 2006 gekozen en dat heeft geresulteerd in aanslagen op onze gezondheidszorg. Sorry, dat formuleer ik verkeerd. Het moet zijn: … dat heeft geresulteerd in het redden van onze gezondheidszorg.

Die zorg is peperduur en willen we die voor de toekomst behouden dan zijn maatregelen nodig. Neem bijvoorbeeld het gesjoemel met de adequate aanpak van de AWBZ. Een bezuiniging van ruim 3,8 procent moet de expansief gestegen kosten binnen de perken houden.

Na veertig jaar zaken aan de AWBZ toevoegen, weer weghalen en weer toevoegen, is het nu tijd om er weer wat uit weg te halen.
Zo wordt de doelgroep beperkt. De AWBZ, zegt VWS (ministerie van Volksgezondheid en Welzijn), hoort eigenlijk alleen gericht te zijn op de mensen “voor wie de AWBZ oorspronkelijk bedoeld is: mensen die door een stoornis of aandoening langdurig niet in staat zijn zelfstandig te leven. Dit zijn bijvoorbeeld dementerende ouderen, verstandelijk gehandicapten en ernstig psychiatrische patiënten”. Per 1 januari 2009 moeten mensen met lichte psychiatrische aandoeningen hun heil elders zoeken. Verder verdwijnt er wat zorg uit de AWBZ, die helemaal geen zorg is. Althans, volgens de opvattingen van dit kabinet.
Thuiszorg is er al uit en bepaalde hulpmiddelen en begeleiding gaat er per januari ook uit. Alles wat bijdraagt aan welzijn gaat uit de zorg. Huiswerkbegeleiding voor autisten, ondersteunende begeleiding van daklozen, de sta-op stoel voor stramme bejaarden, het is geen echte zorg. Weg ermee! (lees ook Geen zorg voor welzijn met daarin de geschiedenis van de AWBZ).
Dat soort zaken kunnen wel uit andere potjes worden gefinancierd. De WMO bijvoorbeeld. Zo had de SER dat geadviseerd.

Nu de plannen ook uitgevoerd gaan worden, trekken wat partijen aan de rem. Het gaat ze iets te snel. De staatssecretaris van VWZ komt de diverse partijen iets tegemoet en belooft een overgangsperiode. Niet langer dan een maand of negen, want het oorspronkelijke schema mag natuurlijk niet te gek lang uitlopen. De AWBZ moest uiterlijk 2010 gereorganiseerd zijn, dat wordt nu dus 2011.

De SER had in haar advies wel een paar keer aangegeven dat de veranderingen niet al te snel doorgevoerd moeten worden, maar ja een advies hoeft natuurlijk niet integraal worden overgenomen. De SER zei het zelf al: het advies is geen blauwdruk voor de toekomst, daarvoor is het nog veel te vroeg. Immers, er is nog te weinig kennis over de ontwikkeling van de nog maar kort functionerende Zvw (zorgverzekeringswet) en de WMO. Daarom waarschuwde de SER dat het niet zeker is dat een vergaande “herverkaveling” van de AWBZ ook zal renderen.

Vier keer gaf de SER in haar advies aan geleidelijkheid en voorzichtigheid te betrachten. De raad stelde een geleidelijke benadering voor. Vier jaar de tijd nemen om uiteindelijk pas in 2012 de verbeteringen gerealiseerd te hebben. Wat overheveling naar de WMO betreft meende de SER dat er eerst nader onderzoek nodig is. Ook moest onderzocht worden hoe gemeenten het beroep op de AWBZ kunnen beperken en wat betreft de financiering op de langere termijn zou het kabinet eerst een moeten afwachten hoe de nieuwe samenhang tussen AWBZ, Zvw en WMO gaat uitpakken.

Mag ik een voorspelling doen? De WMO wordt zo duur dat ook daar 800 miljoen op bezuinigd gaat worden. Dan staat een toekomstig kabinet opnieuw voor de keuze of er wat aan de AWBZ wordt toegevoegd of dat men een aardig deel van de zorg definitief failliet verklaart.

Vrijdag ga ik met een cliënt uit de dakozenopvang naar het ziekenhuis, ter ondersteuning bij het gesprek met de specialist, die de resultaten van wat onderzoeken zal uitleggen. Die dakloze is een erg simpele man, die uit angst voor de uitslag zonder die begeleiding niet eens naar dat gesprek gegaan zou zijn, laat staan dat-ie er iets van begrepen zou hebben. Hoe die ondersteuning straks betaald gaat worden is nu volstrekt onduidelijk.

Tot slot: heeft u enig idee onder welke condities u uw oma graag ziet overlijden, als haar tijd daar is? Als u vindt dat uw oma haar laatste jaren mag slijten in een schoon en opgeruimd huis, omringd met de nodige aandacht en ondersteuning waar dan ook nodig, wilt u er dan bij onze toekomstige verkiezingen rekening mee houden welke partijen nu die zorg hebben wegbezuinigd?

Geef een reactie

Geen zorg voor welzijn

EenzaamheidVeertig jaar AWBZ blijkt ook veertig jaar schuiven met geldpotjes. De SER adviseert nu rustig door te gaan met dat geschuif. Haal kosten die met welzijn te maken hebben uit de AWBZ.
Een doortastend advies? Welnee, gewoon de zoveelste schuiver om de stijgende kosten van de AWBZ in te perken.
Veertig jaar AWBZ even op een rijtje:

In 1968 wordt de AWBZ ingevoerd. Bedoeld om langdurige zorg en kosten die niet onder het ziekenfonds vallen te verzekeren.
In 1980 wordt het kruiswerk (o.a. verplegende verzorging aan huis, zuigelingenconsult) overgeheveld naar de AWBZ.
In 1989 worden ook de psychische zorg, hulpmiddelen, sociaalpedagogische zorg, gezinszorg en de regionale instellingen voor beschermd wonen bij de AWBZ onder gebracht.
In 1992 wordt farmaceutische hulp, audiologische hulp, erfelijkheidsonderzoek en revalidatiezorg aan de AWBZ toegevoegd.

Het wordt een beetje volle boel bij de AWBZ en de kosten zijn aardig opgelopen. Kabinet Kok II maakt daar een einde aan. In 1997 wordt alles, behalve de psychiatrische zorg, weer terug gekieperd naar de ziekenfondswet. Kort na die schoonmaakactie worden bejaardenzorg, gezinszorg en kruiswerk weer teruggetakeld naar de AWBZ. Nu onder de noemer thuiszorg.

Vanaf 1998 wordt toegewerkt naar de nieuwe AWBZ. Vanaf 2003 kan zorg ingekocht worden op onderdelen. Van verpleging tot activerende begeleiding. Van thuiszorg tot ondersteunende begeleiding. Het PGB (persoonsgebonden budget) wordt ingevoerd. Zorg op maat moet zowel de cliënt tevreden stellen, als de kosten overzichtelijker en beheersbaarder maken.

In 2007 is het mis. De AWBZ blijkt veel te duur. Er moet weer wat uit. Als eerste wordt de thuiszorg overgeheveld naar de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning).
Nu, maart 2008, wil de SER dat bepaalde vormen van ondersteunende en activerende begeleiding ook naar de WMO te verhuizen. De AWBZ zou toch weer meer echte zorg moeten bekostigen: verpleeghulp, revalidatie, etc. Als mensen die zorg met meer welzijn opgetuigd wensen te zien, dan betalen ze dat zelf maar. Kunnen ze dat niet, dan mogen ze een beroep op de WMO doen.

Een voorbeeldje uit het NRC van dat dure welzijn: ondersteunende begeleiding van autistische kinderen bij paardrijles of huiswerbegeleiding. Da's helder. De hulp hebben ze wel nodig, maar is geen directe zorg. Bovendien hebben de ouders die paardrijles kunnen betalen, meestal een aardig inkomen, dus die begeleiding kunnen ze vast ook wel zelf betalen.
Ander voorbeeldje: mensen in bejaardentehuizen lopen er een stuk gezonder bij als ze ook wat persoonlijke aandacht krijgen en aan wat activtiteiten kunnen meedoen. Minder eenzaam, meer gelukkig, meer gezond.
Maar ja, activerende ondersteuning, hoort natuurlijk in het buurthuis en niet in de bejaardenzorg. Dus, goed gezien SER, laat de WMO dat maar bekostigen.

Dit advies zal bijdragen aan de stijgende zorgkosten. Zorgmanagers en personeel die ziek worden van de zoveelste verandering, die opnieuw tot reorganisaties in hun werk zal leiden en de nodige burocratische rompslomp met zich mee zal brengen.
Patiënten en cliënten die ziek worden van weer van het kastje naar de muur te worden gestuurd en opnieuw met hogere eigen bijdragen geconfronteerd worden.
En ook nu wordt niet erkend dat zorg en welzijn geld kost. Veel geld. Dus als straks de kosten voor de WMO de pan uit rijzen, moet er weer een dure adviesraad aan het werk worden gezet voor de volgende verschuiving.

De overheid maakt zich terecht zorgen om de peperdure kosten. Veertig jaar schuiven met subsidiepotjes heeft het niet goedkoper gemaakt. Dan zijn er twee opties:
1. De welzijnsstaat verklaart de gezondheidszorg failliet. Iedereen zoekt het verder zelf maar uit. Ziek zijn doe je zelf, dus je betaalt dat ook maar zelf. Een tendens die meer en meer de kop op steekt de laatste tijd.
2. De welzijnsstaat erkent dat zorg duur is en zoekt naar alternatieve oplossingen. Een wet die beperkingen stelt aan de prijzen van medicijnen en hulpmiddelen. Niet leuk voor bijvoorbeeld de farmaceutische industrie, maar die gaat niet dood van wat minder winst.
Veder gaat er nog zoveel geld om in de samenleving dat aan echte overbodige luxe wordt besteed, dat de overheid best een graai in die kas kan doen.

Dat laatste komt er natuurlijk niet van, want dat zou een aantasting van fundamentele vrijheden betekenen. Van dat idee wordt een select maar invloedrijk gezelschap zo ziek van dat de overheid bang is om tot meer effectievere maatregelen over te gaan.

Geef een reactie